Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu kosztów za udział radnego w szkoleniu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 31 maja 2011 r. (data wpływu 6 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu kosztów za udział radnego w szkoleniu ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu kosztów za udział radnego w szkoleniu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Zgodnie z art. 4¹ ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 ze zm.) - do zadań własnych gminy należy prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracją społeczną osób uzależnionych od alkoholu.

W ramach realizacji powyższego zadania na podstawie art. 4 ust. 3 powołanej ustawy Burmistrz powołał Gminną Komisję do Spraw Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

W skład tej komisji wchodzą osoby przeszkolone w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych (obowiązek ich przeszkolenia wynika z ustawy - art. 4¹ ust. 4).

Z kolei zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493 ze zm.) - jednostki samorządu terytorialnego są podmiotami, które wspólnie z organami administracji rządowej realizują zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

W myśl postanowień art. 6 ust. 2 pkt 4 tejże ustawy do zadań własnych gminy należy w szczególności tworzenie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w tym tworzenie zespołów interdyscyplinarnych.

Stosownie do treści art. 24 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 ze zm.) - do obowiązku radnych rady gminy należy branie udziału w pracach tejże rady przy czym prace te obejmują również takie sprawy jak szkolenia radnych na tematy objęte przedmiotem działania rady gminy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) - opodatkowaniem podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem zwolnionych z opodatkowania wolą ustawodawcy.

Na podstawie art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej (?), na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonywanie określonych czynności (?).

Zatem do przychodów, o których mowa w powołanym wyżej przepisie, zalicza się zarówno wynagrodzenia, jaki inne świadczenia (w tym świadczenia z tytułu nieodpłatnych szkoleń), otrzymywane przez osoby wchodzące w skład gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych zespołów interdyscyplinarnych oraz radnych Rady Miejskiej. Zasady opodatkowania tych dochodów określa art. 41 ust. 1 i 1 ?a? tej ustawy.

Do przychodów z tytułu nieodpłatnych szkoleń, prowadzonych dla członków komisji do spraw rozwiązywania problemów alkoholowych, członków zespołów interdyscyplinarnych oraz radnych niewątpliwie nie mają zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zwolnienia te odnoszą się do świadczeń przyznanych przez pracodawcę, a gmina nie jest pracodawcą tych osób.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi natomiast kwestia, czy nie są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych przychody z tytułu nieodpłatnych szkoleń, odbywanych ze względu na obowiązek określonych w przepisach ustaw:

• członków komisji interdyscyplinarnych,
• członków Gminnej Komisji do Spraw Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
• radnych Rady Miejskiej,

na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 114 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przychody z tytułu nieodpłatnych szkoleń, organizowanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego (gminy) na podstawie przepisów ustaw oraz w celu umożliwienia wykonywania przez osoby, którym organ władzy lub administracji gminnej, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonywanie określonych czynności, obowiązków z nimi związanych, a mianowicie: członków Gminnej Komisji do Spraw Przeciwdziałania Alkoholizmowi, członków Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego oraz radnym Rady Miejskiej, są czy też nie są zwolnione od podatku dochodowego, w oparciu o treść art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, przychody, których dotyczy pytanie są zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ:

1. zgodnie z art. 21 ust.

   1 pkt 114) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku jest ?? wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych oraz wartość świadczeń w naturze finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych agencji wykonawczych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych w ramach rządowych programów?;
   Ponieważ ustawodawca wyraźnie zwolnił od podatku dochodowego wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń w naturze, finansowanych ze środków budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

2. Nie ma takiej sytuacji, aby w ramach rządowych programów finansowane były z budżetu gminy szkolenia członków komisji do spraw przeciwdziałania alkoholizmowi, członków zespołów interdyscyplinarnych bądź radnych. Nie można wobec tego twierdzić, iż zwolnienie od podatku dochodowego, o którym mowa art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy w całości odnosiło się wyłącznie do ?nieodpłatnych szkoleń odbywanych w ramach rządowych programów?. Gdyby tak miało być, to ustawodawca nie wymieniałby w tym przepisie źródeł finansowania tego rodzaju świadczeń, a przepis ten brzmiałby krótko ?114) wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń finansowanych lub współfinansowanych w ramach rządowych programów?.
3. Obowiązek przeszkolenia przez jednostkę samorządu terytorialnego osób, których dotyczy pytanie, wynika wprost z ustawy (np. art. 4#185; ust. 4 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Trudno wyobrazić sobie, aby osoba obowiązana na mocy ustawy do odbycia szkolenia w ramach obowiązków społecznych i publicznych ?bogaciła się? wskutek nabytej podczas szkolenia wiedzy niezbędnej wyłącznie w ramach wykonywanych powinności obywatelskich, publicznych.
4. Opodatkowanie tego rodzaju świadczeń będzie działać antymotywacyjnie i zniechęcać będzie obywateli do wykonywania funkcji publicznych i obywatelskich.
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przepisu art. 13 pkt 5 ww. ustawy wynika, iż za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł.

Z obowiązkami społecznymi i obywatelskimi mamy do czynienia w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych jakimi są obowiązki wynikające z funkcji np. radnego, posła czy senatora. Będą to przede wszystkim obowiązki związane z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej (zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej). Dotyczy to również określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe), w tym również w ramach wolontariatu. Powyższe oznacza, że pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych, a takimi niewątpliwie są obowiązki radnego.

Zgodnie z art. 25 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), na zasadach ustalonych przez radę gminy radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych.

Należy stwierdzić, iż pomimo faktu, że członkowie Gminnej Komisji do Spraw Przeciwdziałania Alkoholizmowi, członkowie Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego oraz radni Rady Miejskiej wykonują czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, to zwolnieniu z podatku dochodowego w świetle art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy nie będą podlegać jakiekolwiek świadczenia przez nich otrzymane, lecz wyłącznie należności otrzymywane na podstawie ustawy o samorządzie gminnym, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2.280 zł. Natomiast nieodpłatne szkolenia członków Gminnej Komisji do Spraw Przeciwdziałania Alkoholizmowi, członków Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego oraz radnych Rady Gminy nie zostało wymienione w art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym zatem stanowić będzie nieodpłatne świadczenia, które należy zakwalifikować do przychodów członka Gminnej Komisji do Spraw Przeciwdziałania Alkoholizmowi, członka Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego, radnego Rady Gminy, o których mowa w art. 13 pkt 5 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Organ podatkowy dodatkowo nadmienia, iż powołany przez Wnioskodawcę art. 21 ust. 1 pkt 114 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie miał w przedmiotowej sprawie zastosowania, gdyż zgodnie z jego treścią wolna od podatku jest wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych oraz wartość świadczeń rzeczowych (w naturze) finansowanych lub współfinansowanych ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych, agencji wykonawczych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w ramach rządowych programów.

Na podstawie wskazanego przepisu od podatku zwolnione będą więc wszelkie nieodpłatne lub częściowo nieodpłatne świadczenia pochodzące ze środków publicznych, jeśli przyznawane są w ramach programów rządowych. Oczywistym jest więc, iż zwolnienie to nie może zostać zastosowane w przedmiotowej sprawie, gdyż jak wskazał Wnioskodawca we wniosku, nie ma takiej sytuacji, aby w ramach rządowych programów finansowane były z budżetu gminy szkolenia członków komisji do spraw przeciwdziałania alkoholizmowi, członków zespołów interdyscyplinarnych bądź radnych.

Zatem, gdy nie istnieje jakikolwiek rządowy program, w ramach którego pokrywane mogłyby być koszty szkolenia członków komisji do spraw przeciwdziałania alkoholizmowi, członków zespołów interdyscyplinarnych bądź radnych, to nie są spełnione warunki do zwolnienia przyznanego świadczenia.

Reasumując, skoro pokrycie kosztów szkolenia członków komisji i radnych nie miało związku z programem rządowym, przychody z tytułu nieodpłatnych szkoleń, organizowanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego (gminy) na podstawie przepisów ustaw oraz w celu umożliwienia wykonywania przez osoby, którym organ władzy lub administracji gminnej, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonywanie określonych czynności obowiązków z nimi związanych, a mianowicie: członków Gminnej Komisji do Spraw Przeciwdziałania Alkoholizmowi, członków Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego oraz radnym Rady Miejskiej, nie są zwolnione od podatku dochodowego, w oparciu o treść art. 21 ust 1 pkt 114 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.