1. Czy prawidłowe jest pomniejszenie przychodu w podatku dochodowym o udzielone bonifikaty? 2. Czy prawidłowe (...)

UZASADNIENIE

W dniu 10 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, polegającą na sprzedaży detalicznej leków i produktów farmaceutycznych w aptece. W celu zapewnienia konkurencyjności apteka przy sprzedaży niektórych leków z cenami urzędowymi i umownymi udziela klientom bonifikaty polegającej na obniżeniu ostatecznej ceny do zapłaty. Bonifikata ta uwidoczniona jest na paragonie wydawanym klientowi, ale w tzw. części niefiskalnej i powoduje, że wskazana cena jest obniżona o udzieloną bonifikatę, zatem faktycznie otrzymana cena od klienta jest niższa.

Oznacza to, że przy zastosowaniu przez aptekę bonifikaty nie następuje zmniejszenie ceny poszczególnych leków, ulega zmniejszeniu natomiast kwota do zapłaty. W raporcie dziennym z kasy fiskalnej przychód ewidencjonowany jest bez uwzględnienia pomniejszenia o bonifikaty, jednakże uzyskany przez aptekę obrót jest faktycznie mniejszy, bowiem do kasy apteki wpływa w rzeczywistości kwota pomniejszona o wartość udzielonych bonifikat. Natomiast kwoty udzielonych bonifikat rejestruje system komputerowy, który rejestruje wartość udzielonych bonifikat. Dodatkowo apteka oddzielnie prowadzi rejestr udzielonych bonifikat odnosząc się do poszczególnych paragonów, wyszczególniając kwotę udzielonej bonifikaty w rozbiciu na kwotę netto, stawkę podatku VAT i kwotę brutto.

Jak wskazano powyżej apteka dokumentuje sprzedaż podwójnie za pomocą wydruków z kas fiskalnych - na paragonach wydawanych klientom widnieje udzielona bonifikata i za pomocą programu komputerowego, który w raportach kasowych pokazuje wartość udzielonych bonifikat.

Apteka zwróciła się do producenta licencji programu komputerowego o zmianę rejestracji udzielanych przez aptekę bonifikat w celu uwidocznienia tych bonifikat na raportach fiskalnych, jednakże odmówiono zmian w systemie komputerowo-fiskalnym.

W związku z zaistniałymi wątpliwościami co do prawidłowego dokumentowania udzielanych bonifikat apteka rozpoczęła ewidencjonowanie bonifikat za pomocą odrębnej ewidencji - Rejestr bonifikat - w celu umożliwienia wyodrębnienia wartości netto i stawki VAT udzielonych bonifikat.

Należy podkreślić, iż udzielenie przez sprzedającego bonifikat w formie obniżenia kwoty do zapłaty wynika z ekonomicznego działania apteki i wysokiej konkurencyjności w tej branży. Udzielone klientom bonifikaty obniżają faktyczne obroty apteki zatem nieuwzględnienie ich w podatkowej księdze przychodów i rozchodów oraz rejestrach VAT rodzi obowiązek podatkowy i opodatkowanie pieniędzy, których faktycznie apteka nie otrzymała.

W związku z powyższym zadano następujące pytania w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy prawidłowe jest pomniejszenie przychodu w podatku dochodowym o udzielone bonifikaty... Czy prawidłowe jest udokumentowanie udzielonych bonifikat na podstawie przygotowanych przez Wnioskodawcę zestawień zawierających wyliczenie przez aptekę udzielonych bonifikat...

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Ustawa o podatku dochodowym nie precyzuje w jaki sposób mają być udokumentowane udzielane bonifikaty, w związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy prowadzenie dodatkowej ewidencji bonifikat jest dowodem księgowym stanowiącym podstawę do pomniejszenia przychodów o wartość udzielonych klientom bonifikat.

Brak uwzględnienia bonifikat w raportach fiskalnych z przyczyn niezależnych od podatnika nie może powodować ujemnych skutków podatkowych.

Zatem - zdaniem Wnioskodawczyni - właściwym jest udokumentowanie udzielonych bonifikat na podstawie rejestru bonifikat, co pozwala na uwzględnienie przy rozliczaniu podatku rzeczywistej sprzedaży, która uwzględnia dokonane bonifikaty. Stąd prawidłowe jest obniżenie przychodów o wartość udzielonych bonifikat w kwotach netto, oraz pomniejszenie sprzedaży i podatku VAT o wartości wynikające z dodatkowo prowadzonego rejestru bonifikat.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Ustawy podatkowe nie definiują pojęcia ?bonifikata?, a zatem należy odnieść się do definicji słownikowych. Według Słownika Języka Polskiego PWN, pod redakcją M. Szymczyka, Warszawa 1996 r. str. 178 ? bonifikata to zmniejszenie ustalonej ceny towaru lub usługi; zniżka od ustalonej ceny towaru, zwłaszcza jako forma odszkodowania za poniesioną stratę, opust, rabat.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że przychodem z tytułu prowadzenia apteki są kwoty należne z tytułu sprzedaży leków, po wyłączeniu wartości udzielonych bonifikat. Wartość udzielonych bonifikat pomniejsza więc przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. W praktyce, przychodem apteki są faktycznie osiągnięte utargi dzienne ze sprzedaży leków lub materiałów medycznych oraz kwoty otrzymanej refundacji ceny leku lub materiału medycznego wydawanego ubezpieczonemu bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub częściową odpłatnością. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdza się, że bonifikatę będącą rodzajem rabatu, należy zastosować do tej części należności, która naliczana jest w momencie sprzedaży leku, tj. bez uwzględnienia części ceny objętej refundacją. Tak naliczona bonifikata, po pomniejszeniu należnego podatku VAT, stanowi - co do zasady - podstawę uprawniającą do zmniejszenia przychodu będącego wynikiem dokonanej sprzedaży. Za datę powstania przychodu uważa się dzień wydania leków.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie regulują kwestii dokumentowania bonifikat, jednak prawidłowe ich udokumentowanie jest konieczne dla możliwości obniżenia przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej.

Przepis § 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.) stanowi natomiast, iż zapisy w księdze winny być dokonywane w języku polskim i w walucie polskiej w sposób staranny, czytelny i trwały, na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów.

Zgodnie z § 12 ust. 3 wspomnianego rozporządzenia, podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, takie jak:

1. faktury VAT, w szczególności faktury VAT marża, faktury VAT RR, faktury VAT MP, dokumenty celne, rachunki oraz faktury korygujące i noty korygujące, zwane dalej ?fakturami?, odpowiadające warunkom określonym w odrębnych przepisach, lub
2. inne dowody, wymienione w § 13 i 14, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
   1. wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
   2. datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
   3. przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
   4. podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczychoznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisem księgowym dokonanym na jego podstawie.
   
   

Zgodnie z brzmieniem § 20 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia podatnicy, którzy ewidencjonują obrót przy zastosowaniu kas rejestrujących ? z zastrzeżeniem ust. 2 ? dokonują zapisów w księdze na podstawie danych wynikających z raportów dobowych, skorygowanych o wartości dotyczące zwrotów towarów wynikające z odrębnych ewidencji. Mogą oni również dokonywać zapisów w księdze na koniec każdego miesiąca, w terminie określonym w § 30 ust. 1, na podstawie danych wynikających z miesięcznych zestawień raportów dobowych.

Zestawienie to ? w myśl ust. 3 ? powinno zawierać: numer kolejny wpisu, numer unikatowy pamięci fiskalnej kasy, numery i daty raportów dobowych, wynikającą z raportów łączną kwotę należności pomniejszoną o łączną kwotę podatku i skorygowaną o wartości dotyczące zwrotów towarów wynikające z odrębnych ewidencji.

Z analizy stanu faktycznego wynika zatem, iż przedstawiony sposób rejestracji zdarzeń gospodarczych nie stanowi podstawy do tego, aby w księdze przychodów i rozchodów ujmować do przychodu ze sprzedaży leków kwoty pomniejszone o udzielone bonifikaty, gdyż taki sposób rejestracji tych transakcji nie jest zgodny z przytoczonymi powyżej przepisami.

Mając na uwadze cytowane wyżej przepisy, a także stan faktyczny opisany we wniosku stwierdzić należy, że bonifikata bezspornie pomniejsza przychód. Jednakże, aby mogła ona zostać odzwierciedlona w podatkowej księdze przychodów i rozchodów musi być udokumentowana prawidłowym i rzetelnym dowodem księgowym, a za taki uważa się - w przypadku sprzedaży detalicznej, dokonywanej przy zastosowaniu kasy fiskalnej ? m.in. fiskalny raport dobowy lub też zestawienie miesięcznych fiskalnych raportów dobowych.

Udzielone klientom bonifikaty, które nie zostaną uwzględnione w obrocie ewidencjonowanym przy zastosowaniu kasy rejestracyjnej, nie będą stanowiły podstawy do pomniejszenia przychodu. Obrót pomniejszony o kwoty udzielonych rabatów i bonifikat winien być uwidoczniony na paragonie fiskalnym oraz raporcie fiskalnym. Niefiskalne wydruki komputerowe (dzienne), czy rejestry bonifikat wytworzone przez Wnioskodawcę, w których zostają ujęte udzielone klientom bonifikaty, niespełniające wymogów powołanych przepisów dotyczących rejestracji obrotu dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie mogą stanowić podstawy do pomniejszenia przychodu dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. Obrót pomniejszony o kwoty udzielonych rabatów i bonifikat winien być bowiem uwidoczniony na paragonie fiskalnym oraz dobowym raporcie fiskalnym. W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. organ informuje, że w zakresie problematyki dotyczącej podatku od towarów i usług wniosek zostanie rozstrzygnięty odrębnym pismem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPP2/443-1291/10-2/JK, interpretacja indywidualna