Czy świadczenie na rzecz pracowników w sytuacji kiedy trudno ustalić, którzy pracownicy korzystają (...)

UZASADNIENIE

W dniu 5 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych ponoszenia przez pracodawcę kosztów dowozu pracowników.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Szpital położony jest na uboczu, około 2 km od miasta. Dotarcie do szpitala położonego wśród lasów na dość wysokim wzgórzu jest dosyć kłopotliwe. Brak jest komunikacji miejskiej oraz dogodnych połączeń umożliwiających dojazd do pracy.

Z uwagi na niedobór pracowników na rynku lokalnym oraz w celu podniesienia warunków zatrudnienia obecnym pracownikom, Wnioskodawca chce sfinansować dojazd pracowników do pracy. Zainteresowany zamierza podpisać umowę z przewoźnikiem na dowóz pracowników w ten sposób, że autobus będzie jeździł (przynajmniej na razie) 2 razy dziennie określoną trasą i zabierał pracowników szpitala z określonych miejsc, w tym z pobliskich miejscowości. Opłata za usługę ustalona zostanie w sposób ryczałtowy, bez względu na ilość przewożonych osób. Prawo do skorzystania z usługi będzie miał każdy pracownik, będzie mógł podjąć decyzję o korzystaniu, bądź też nie w danym dniu ze środka transportu sfinansowanego przez pracodawcę. Zarówno zakład jak i przewoźnik nie będą mieli możliwości ustalenia, który pracownik i w jakim dniu korzystał z przewozu do pracy i z pracy. Jednocześnie w przypadku wolnych miejsc Wnioskodawca dopuszcza możliwość przejazdu swoich pacjentów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy świadczenie na rzecz pracowników w sytuacji kiedy trudno ustalić, którzy pracownicy korzystają z bezpłatnego transportu i w jakim zakresie, powoduje przychód po stronie pracownika...

Czy pracownik powinien być obciążony podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tego tytułu...

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z przedstawionym planem dowozu pracowników do pracy, otrzymane przez pracowników świadczenie, które nie pozwala na ścisłe określenie ww. świadczenia na konkretnego pracownika, w związku z zawartą z przewoźnikiem umową i zapłatą za te usługi w sposób ryczałtowy, nie powoduje przychodu po stronie pracownika, a tym samym nie powstaje obowiązek poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (jeżeli nie wchodzą one w zakres działalności pracodawcy) ustala się wg zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b. Stąd też w przypadku usług zakupionych przez pracodawcę, wartość pieniężną tych świadczeń dla celów podatkowych ustala się wg cen zakupu.

Podpisanie z przewoźnikiem indywidualnej umowy na dowóz pracowników i wnoszenie odpłatności w sposób ryczałtowy (bez względu na liczbę przewożonych osób) uniemożliwia identyfikację ceny konkretnej usługi ponoszonej na konkretnego pracownika. Nie jest możliwe w przedmiotowym przypadku ustalenie wartości faktycznie otrzymanego przez pracownika świadczenia.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje doliczania do dochodu pracownika wartości świadczeń ponoszonych przez pracodawcę na rzecz pracowników w sytuacji, gdy nie można określić wartości świadczenia z jakiego podatnik faktycznie skorzystał. Wnioskodawca uważa, że doliczenie do dochodu i opodatkowywanie wartości świadczeń przypadających, a nie otrzymanych faktycznie byłoby sprzeczne z postanowieniami ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Treść art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy określa źródła przychodów, gdzie m.in. w pkt 1 wymienia się stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot ?w szczególności? oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Natomiast, zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zatem, w przypadku usług zakupionych przez pracodawcę na rzecz pracowników, w tym także usług transportowych - wartość pieniężną tych świadczeń dla celów podatkowych ustala się wg ceny ich zakupu (art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wartość otrzymanego od pracodawcy świadczenia w zakresie przewozu pracownika do pracy jak i z pracy ? co do zasady ? stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Niemniej jednak przychodem pracownika będą wyłącznie te świadczenia, w przypadku których możliwe będzie ustalenie wartości świadczenia przypadającego na poszczególnego pracownika.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, że Wnioskodawca zamierza podpisać umowę z przewoźnikiem na dowóz pracowników do pracy. Opłata za usługę ustalona zostanie w sposób ryczałtowy ? bez względu na ilość przewożonych osób. Każdy z pracowników będzie mógł podjąć decyzję o korzystaniu, bądź też nie w danym dniu ze środka transportu finansowanego przez Zainteresowanego.

W przedmiotowej sprawie nie ma trudności z ustaleniem wartości świadczenia przypadającego na poszczególnych pracowników. Istnieje bowiem możliwość zindywidualizowania wartości otrzymanego świadczenia. Pracodawca wykupując usługę u przewoźnika zakontraktuje określoną liczbę miejsc w środkach transportu firmy przewozowej, wyłącznie dla określonej grupy pracowników, czyli znanych z imienia i nazwiska. Pracodawca zatem będzie wiedział komu udziela świadczenia w postaci dowozu do oraz z pracy. W konsekwencji znana będzie pracodawcy opłata jaką ponosi za konkretnego pracownika. Nie będzie zatem problemu z ustaleniem wartości przychodu przypadającego imiennie na pracownika.

Jednocześnie wskazać należy, iż o powstaniu obowiązku podatkowego po stronie pracownika nie decyduje ile razy pracownik faktycznie skorzystał z przewozu zorganizowanego przez zakład pracy (w ramach umowy z przewoźnikiem), ale sam fakt otrzymania od pracodawcy świadczenia w postaci możliwości korzystania z wykupionej u przewoźnika usługi.

Problemy związane z ustaleniem, który pracownik i w jakim dniu korzystał z przewozu do pracy i z pracy pozostaną bez wpływu na powstanie u pracownika przychodu.

Pracownik otrzymuje bowiem konkretną korzyść finansową w postaci możliwości skorzystania z oferowanego przez pracodawcę transportu. Tym samym pracownik otrzyma świadczenie, które spowoduje u niego przysporzenie w majątku, w postaci możliwości korzystania z usług, za które nie zapłaci.

Ryczałtowy sposób rozliczenia usługi z przewoźnikiem nie może być podstawą odstąpienia od ustalenia przychodu po stronie pracownika. Pracodawca doskonale będzie wiedział komu udziela świadczenia w postaci dowozu do pracy i z pracy, zna bowiem swoich pracowników z imienia i nazwiska i będzie wiedział którzy wyrażą chęć skorzystania z dowozu do pracy i z pracy. W tym stanie rzeczy ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że przedmiotowe świadczenie na rzecz pracowników spowoduje powstanie przychodu, podlegającego opodatkowaniu w myśl przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.