W jakim momencie Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od kwot zatrzymanych tytułem odszkodowania (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 16 sierpnia 2010 r. (data wpływu 17 sierpnia 2010 r.), uzupełnionym w dniach 10 i 12 listopada 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej:

• podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu opodatkowania kwot zatrzymanych tytułem odszkodowania - jest prawidłowe,

• Ordynacji podatkowej w zakresie naliczania odsetek za zwłokę - jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu opodatkowania kwot zatrzymanych tytułem odszkodowania oraz Ordynacji podatkowej w zakresie naliczania odsetek za zwłokę.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 oraz art. 14f § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 28 października 2010 r. nr ILPB1/415-932/10-2/AO wezwano Wnioskodawczynię do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania w części dotyczącej Ordynacji podatkowej bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 3 listopada 2010 r., natomiast w 12 listopada 2010 r. Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 10 listopada 2010 r.). Brakującą opłatę uzupełniono w dniu 10 listopada 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni zawarła w dniu xx czerwca 2007 roku przedwstępną umowę sprzedaży gruntu rolnego działając w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Tytułem zaliczki kupujący zapłacił sprzedającej część ceny w czterech ratach (9.11.2007 r., 12.11.2007 r., 6.05.2006 r. i 17.06.2008 r.). Strony ustaliły w umowie, że w przypadku nieprzystąpienia przez kupującego i nie dojścia do skutku przyrzeczonej umowy sprzedaży, strona ma prawo zatrzymać wpłacone kwoty tytułem odszkodowania.

Strona kupująca pomimo wezwań nie przystąpiła ostatecznie do umowy przyrzeczonej czego wyrazem były notarialne protokoły niestawiennictwa.

W związku z powyższym, sprzedająca odstąpiła w dniu xx sierpnia 2008 roku od umowy składając oświadczenie o odstąpieniu od umowy w formie aktu notarialnego. Zgodnie z treścią umowy przedwstępnej Zainteresowana miała prawo zatrzymać wpłacone dotychczas przez kupującego kwoty tytułem odszkodowania, co też uczyniła.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

• dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych
  W jakim momencie Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od kwot zatrzymanych tytułem odszkodowania...
• dotyczące Ordynacji podatkowej
  Od jakiego czasu liczyć odsetki za zwłokę w płatności podatku dochodowego...
  
  

Zdaniem Wnioskodawczyni, obowiązek podatkowy powstał w momencie odstąpienia od umowy i zatrzymania zaliczek tytułem odszkodowania, a więc w dniu xx sierpnia 2008 roku. Jednak oznaczenie dnia, w którym powstał obowiązek podatkowy budzi wątpliwości, stąd też niniejszy wniosek.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowana wskazała, iż odsetki za zwłokę w płatności podatku dochodowego należy liczyć od dnia powstania obowiązku podatkowego, tj. odstąpienia przez sprzedającą od umowy i zatrzymania zaliczek tytułem odszkodowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• prawidłowe - w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu opodatkowania kwot zatrzymanych tytułem odszkodowania,

• nieprawidłowe - w części dotyczącej Ordynacji podatkowej w zakresie naliczania odsetek za zwłokę.
  
  

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (tj. pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1c ww. ustawy, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.

W myśl art. 14 ust.

Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych pożyczek i kredytów oraz zwróconych pożyczek, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek.

Wobec powyższego, przychodami nie są otrzymane pieniądze, jeżeli nie są one zapłatą za sprzedany towar bądź wykonane świadczenie, a jedynie stanowią przedpłatę na poczet przyszłych świadczeń. Zaliczki (przedpłaty) podlegające w późniejszym terminie rozliczeniu lub zwrotowi, niemające ostatecznego i definitywnego charakteru, nie stanowią przychodu.

W przypadku sprzedaży nieruchomości, sprzedaż tę, zgodnie z art. 155 § 1 i art. 158 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), uważa się za dokonaną pod datą zawarcia umowy notarialnej, tj. przeniesienia własności nieruchomości i pod tą datą powstaje też przychód w wysokości określonej w umowie sprzedaży. Zgodnie z normami prawa cywilnego, ani umowa przedwstępna, ani wpłata zadatku lub zaliczki nie przenoszą własności nieruchomości. Wobec tego zaliczka przyjęta przed podpisaniem aktu notarialnego dotyczącego sprzedaży nieruchomości nie jest przychodem, bowiem nie nastąpiło jeszcze zbycie nieruchomości (przeniesienie własności). Wpłacone zaliczki powiększą przychód z działalności gospodarczej w momencie zbycia przedmiotowej nieruchomości.

Stosownie do art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f - 3h.

W myśl art. 44 ust. 6 ww. ustawy, zaliczki miesięczne od dochodów wymienionych w ust. 1, za okres od stycznia do listopada, uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.

Zgodnie z art. 51 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności. Za zaległość podatkową uważa się także m.in. niezapłaconą w terminie płatności zaliczkę na podatek (art. 51 § 2 Ordynacji podatkowej).

W myśl art. 53 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa od zaległości podatkowych, z zastrzeżeniem art. 54, naliczane są odsetki za zwłokę. Na mocy art. 53 § 2 ww. ustawy przepis ten stosuje się również do należności, o których mowa w art. 52 § 1, oraz do nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, w części przekraczającej wysokość podatku należnego za rok podatkowy.

Odsetki za zwłokę podatnik, płatnik, inkasent, następca prawny lub osoba trzecia odpowiadająca za zaległości podatkowe, z zastrzeżeniem art. 53a, art. 62 § 4, art. 66 § 5, art. 67a § 1 pkt 1 lub 2 i art. 76a § 1 (art. 53 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa).

Zgodnie z art. 53 § 4 Ordynacji podatkowej, odsetki za zwłokę naliczane są od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności podatku lub terminu, w którym płatnik lub inkasent był obowiązany dokonać wpłaty podatku na rachunek organu podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni zawarła w dniu xx czerwca 2007 roku przedwstępną umowę sprzedaży gruntu rolnego działając w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Kupujący tytułem zaliczki zapłacił część ceny w czterech ratach. Pomimo wezwań, Strona kupująca nie przystąpiła ostatecznie do umowy przyrzeczonej. Sprzedająca odstąpiła w dniu xx sierpnia 2008 roku od umowy i zgodnie z treścią umowy przedwstępnej zatrzymała wpłacone dotychczas przez kupującego kwoty tytułem odszkodowania.

W związku z powyższym, w dniu odstąpienia od umowy wpłacone kwoty zaliczek zmieniły swój charakter i stały się dla Wnioskodawczyni przysporzeniem o charakterze trwałym. Zgodnie bowiem z treścią przedwstępnej umowy sprzedaży gruntu rolnego Zainteresowana zatrzymała wpłacone przez kupującego kwoty tytułem odszkodowania. Ewentualne odsetki za zwłokę od zaliczki za miesiąc sierpień 2008 roku winny zostać naliczone od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności zaliczki za ten miesiąc, tj. od dnia 22 września 2008 roku.

Reasumując, z uwagi na fakt, iż przedmiotowe odszkodowanie związane jest z działalnością gospodarczą i nie mają do niego zastosowania przepisy art. 14 ust. 1c, 1e, 1h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód z tego tytułu należy wykazać zgodnie z art. 14 ust. 1i ww. ustawy, tj. w dacie jego zatrzymania. W terminie do 20 następnego miesiąca za miesiąc poprzedni, w którym nastąpiło uzyskanie przychodu Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od kwot zatrzymanych tytułem odszkodowania. Natomiast stosownie do przepisu art. 53 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, odsetki za zwłokę w płatności podatku dochodowego naliczane są od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności tego podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.