1. Czy czynność prawna działu spadku, objęta umową o dział spadku, jakiej Zainteresowany dokonał (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2010 r. (data wpływu 20 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca podaje, iż nabył w spadku, po zmarłej dnia 15 marca 2009 r. matce, udział w wysokości 1/2 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Drugą połowę nabyła Jego siostra.

Zainteresowany wskazuje, iż postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku zostało wydane przez sąd rejonowy dnia 27 lipca 2009 r. Ww. rozliczyli się w terminie w urzędzie skarbowym z podatku od spadku, od którego zostali zwolnieni ustawowo.

Dnia 6 listopada 2009 r., w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego, dokonano działu spadku w ten sposób, że własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego otrzymała w całości siostra Wnioskodawcy, która dokonała spłaty w kwocie 60 000 zł na rzecz Zainteresowanego.

Końcowo, wskazano, iż od ww. działu spadku notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych od kwoty 60 000 zł ? w kwocie 1 200 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy czynność prawna działu spadku, objęta umową o dział spadku, jakiej Zainteresowany dokonał dnia 6 listopada 2009 r. może być traktowana jako odpłatne zbycie prawa majątkowego w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. u. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)...
2. Czy w przedstawionym wyżej stanie faktycznym sprawy ciąży na Wnioskodawcy obowiązek zapłaty ryczałtowego podatku dochodowego w wysokości 19% od otrzymanej kwoty 60 000 zł, o czym mowa w art. 30e ww. ustawy, jeżeli Zainteresowany nie wydatkuje tej kwoty na cele wymienione w art. 21 ust.1 pkt 131 tejże ustawy...

Zdaniem Wnioskodawcy ? w odniesieniu do pytania pierwszego ? czynność prawna działu spadku objęta umową o dział spadku jakiej dokonano dnia 6 listopada 2009 r. nie może być traktowana jako odpłatne zbycie prawa majątkowego w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w odniesieniu do pytania drugiego Zainteresowany stoi na stanowisku, iż nie ciąży na Nim obowiązek zapłaty ryczałtowego podatku dochodowego w wysokości 19% od otrzymanej kwoty 60 000 zł, o czym mowa w art. 30e ww. ustawy, pomimo że przedmiotowa kwota nie zostanie wydatkowana na cele wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy.

Uzasadniając swój pogląd, Wnioskodawca wskazuje, iż dział spadku jest konsekwencją nabycia spadku i powinien być traktowany jako dalsza część postępowania spadkowego. Podatki od spadku w sposób wyczerpujący są uregulowane ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. u. z 2009 r. Nr 93, poz. 768), z którego to podatku Zainteresowany się rozliczył. Wnioskodawca podaje, iż od uzyskanej kwoty 60 000 zł notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych na podstawie ustawy z dnia 9 września 2000 r. (Dz. u. z 2007 r. Nr 68 z późn. zm.).

W opinii Zainteresowanego, ewentualny ryczałtowy podatek dochodowy byłby już trzecim podatkiem ze zdarzenia prawnego, jakim jest nabycie spadku w sytuacji, kiedy ustawodawca winien unikać nawet podwójnego opodatkowania obywatela. Ponadto, Wnioskodawca wyraża pogląd, iż nawet gdyby hipotetycznie potraktować przedmiotowy dział spadku jako ?zbycie? spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego to w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mówi się o zbyciu w części tego prawa, tak jak wyraźnie wskazuje się na zbycie także części nieruchomości pod lit. a) pkt 8 ust.1 art. 10. w konsekwencji, Zainteresowany formułuje tezę, iż chociażby z ww. przyczyny podatek dochodowy zryczałtowany nie może Go obowiązywać, gdyż przepisów podatkowych nie można interpretować rozszerzająco.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 51, poz. 307), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jej nabycia.

Z analizy stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany dnia 15 marca 2009 r. nabył, w drodze spadkobrania, udział w wysokości 1/2 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Następnie w drodze działu spadku siostra Wnioskodawcy nabyła prawo do ww. lokalu w całości. Jednocześnie została Ona zobowiązana do dokonania spłaty na rzecz Zainteresowanego w kwocie 60 000 zł.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą śmierci przechodzą na następców prawnych. w myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 926 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości otrzymanego w drodze spadku jest data śmierci spadkodawcy. Zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego prawomocne postanowienie sądu stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt analizowanej sprawy wskazać należy, iż w przedmiotowej sprawie znajdą zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2009 r.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

• dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

• dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Stosownie do ust. 2 artykułu 30e ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl przytoczonego przepisu art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej, którą zgodnie z ust. 3 tegoż artykułu określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Jednakże zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. Udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w powołanym wyżej ust. 1 pkt 131, uważa się:

1. wydatki poniesione na:
   1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
   2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
   3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
   4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
   5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

2. wydatki poniesione na:
   1. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1,
   2. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit.
      a),
   3. spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a) lub b)

- w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30,

3. wartość otrzymanego w ramach odpłatnego zbycia w drodze zamiany znajdującego się w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej:
   1. budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, lub
   2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, lub udziału w tych prawach, lub
   3. gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, lub
   4. gruntu, udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z budynkiem lub lokalem wymienionym w lit. a).

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż w wyniku działu spadku siostra Zainteresowanego otrzymała na wyłączną własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. w związku z powyższym, dokonała Ona spłaty na rzecz Wnioskodawcy w wysokości 60 000 zł. Ponadto, wskazano, iż Zainteresowany ww. kwoty nie zamierza przeznaczyć na cele, o których mowa w wyżej cytowanym art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy.

Reasumując, stwierdzić należy, iż uzyskana przez Wnioskodawcę ? w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności poprzez przyznanie własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego siostrze Zainteresowanego ? spłata stanowi przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zniesienie współwłasności poprzez przyznanie ww. prawa do lokalu na wyłączną własność jednego ze współwłaścicieli ? w zamian za odpowiednią zapłatę ? należy bowiem utożsamiać z odpłatnym zbyciem udziału w przedmiotowym prawie do lokalu. w konsekwencji, przychód uzyskany z tego tytułu podlega opodatkowaniu 19% podatkiem, zgodnie z powołanym wyżej art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy.

Końcowo, Tut. Organ informuje, iż kwestie dotyczące nabycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego wchodzącego do masy spadkowej reguluje ustawa o podatku od spadków i darowizn. Natomiast w przedmiocie odpłatnego zbycia udziału w przedmiotowym prawie, nabytego w drodze działu spadku, zastosowanie znajduje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaś kwestia opodatkowania czynności cywilnoprawnych została uregulowana w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zatem brak jest podstaw do uznania poglądu Zainteresowanego, w myśl którego w przedmiotowej sprawie zachodzi wielokrotne opodatkowanie za słuszny.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.