Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 22 listopada 2010 r. (data wpływu: 23 listopada 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 lutego 2011 r. (data wpływu: 16 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 i § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 9 lutego 2011 r., nr ILPB2/415-1311/10-2/TR, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 9 lutego 2011 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 14 lutego 2011 r.), zaś w dniu 16 lutego 2011 r. (data nadania: 14 lutego 2011 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca ma na utrzymaniu swoją matkę, urodzoną w 1928 r., z którą zamieszkuje od 30 lat. Matka Zainteresowanego ma pierwszą grupę inwalidzką ze względu na wzrok, z zaznaczeniem, iż wymaga opieki osoby drugiej, orzeczoną przez Komisję Lekarską do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia. Dochód matki Wnioskodawcy z tytułu emerytury rocznie wynosi znacznie poniżej kwoty 9.120 zł (za rok 2009 ? 8.023,58 zł).

Zainteresowany jest właścicielem samochodu osobowego, który wykorzystuje do przewozu matki (np. na wizyty u lekarza). Matka Wnioskodawcy poważnie choruje na serce i z tego tytułu trzeba regularnie, co miesiąc kupować lekarstwa. Ze względu na zły stan serca, lekarz nie zaleca zabiegów rehabilitacyjnych. Leki na serce musi brać regularnie. Kwota wydatków na lekarstwa nie przekracza 100 zł miesięcznie.

Wnioskodawca wraz z żoną opiekuje się matką, spełniając rolę opieki pielęgniarskiej, przewodników, itp.

Zainteresowany zaznacza, że nie ma rodzeństwa, jak również nie korzysta z żadnej pomocy finansowej i osobowej opieki społecznej, czy innych organizacji.

Przedmiotowy wniosek dotyczy rozliczenia za rok 2010.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy będąc właścicielem samochodu osobowego i mając na utrzymaniu osobę niepełnosprawną (matkę) zaliczoną do i grupy inwalidztwa ze względu na wzrok oraz spełniając rolę opiekuna i przewodnika, Wnioskodawca może skorzystać z odliczenia od dochodu kwoty 2.280 zł za rok 2010...

Zdaniem Wnioskodawcy, w powyższej sytuacji cały ciężar opieki nad osobą niepełnosprawną wziął On na siebie, nie obciążając instytucji państwowych i społecznych, wobec czego powinien On mieć możliwość skorzystania z limitowanej ulgi rehabilitacyjnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Z cytowanego przepisu wynika zatem, że podatnik będący osobą niepełnosprawną lub podatnik, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne jest uprawniony do odliczenia od dochodu osiągniętego w danym roku podatkowym, kwot wydatków poniesionych w tym roku na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych.

W artykule 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wyraźnie wskazał, które wydatki uznaje za ?wydatki' poniesione na cele rehabilitacyjne oraz związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, uprawniające osobę niepełnosprawną lub osobę mającą na utrzymaniu taką osobę do dokonania odliczeń od dochodu.

Przepis ww. ust. 7a stanowi, iż wydatkami, które uprawniają do skorzystania z przedmiotowej ulgi są wydatki poniesione na:

  1. adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
  2. przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
  3. zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego,
  4. zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
  5. odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
  6. odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,
  7. opłacenie przewodników osób niewidomych i lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do i grupy inwalidztwa, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2 280 zł,
  8. utrzymanie przez osoby niewidome, o których mowa w pkt 7, psa przewodnika ? w wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty określonej w pkt 7,
  9. opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do i grupy inwalidztwa,
  10. opłacenie tłumacza języka migowego,
  11. kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia,
  12. leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo),
  13. odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
    1. osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,
    2. osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do i lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż wymienione w lit.

      a),

  14. używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do i lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do i lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne ? w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2 280 zł,
  15. odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
    1. na turnusie rehabilitacyjnym,
    2. w zakładach, o których mowa w pkt 6,
    3. na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, o których mowa w pkt 11.

Zgodnie z art. 26 ust. 7b ww. ustawy, wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. w przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Wysokość wydatków na cele określone w ust. 7a ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14. (art. 26 ust. 7c ww. ustawy).

W myśl art. 26 ust. 7d cytowanej ustawy, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

  1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
  2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
  3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.


Przepisy ust. 7a-7d i ust. 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9.120 zł (art. 26 ust. 7e ww. ustawy).

Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 7a cyt. ustawy jest niedozwolona. Rozpatrując bowiem wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe należy jednoznacznie podkreślić, że nie stanowią one standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. u. Nr 78, poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Stosownie do treści art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do i lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do i lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne ? w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Z analizy art. 26 ust. 7a pkt 14 powołanej ustawy wynika, że aby skorzystać z możliwości odliczenia od dochodu poniesionych wydatków, związanych z używaniem samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, m. in. należy:

  1. mieć na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do i lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, której roczny dochód nie przekracza kwoty 9.120zł,
  2. być właścicielem (współwłaścicielem) samochodu osobowego,
  3. dowozić tym samochodem osoby niepełnosprawne na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne zlecone przez lekarza,
  4. ponieść z tego tytułu wydatki.


Podkreślić w tym miejscu należy, iż nie wszystkie przejazdy związane z leczeniem osoby niepełnosprawnej będą podlegały odliczeniu w ramach powyższego limitu, gdyż nie wszystkie są związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne. w ramach ww. ulgi podatkowej mieszczą się z pewnością wydatki na zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne zlecone przez lekarza poniesione przez osobę mającą na utrzymaniu osobę niepełnosprawną posiadającą i lub II grupę inwalidztwa albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia. Natomiast w ramach tego limitu nie będą mogły być odliczone m. in. wydatki związane z przejazdami, które nie zostały wymienione w rzeczonym przepisie, w tym na wizyty lekarskie, bowiem przejazdy te nie spełniają wymogu określonego przez ustawodawcę w treści art. 26 ust. 7a pkt 14 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? nie są wyjazdami na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca ma na utrzymaniu od 30 lat swoją matkę, która ma pierwszą grupę inwalidzką ze względu na wzrok, z zaznaczeniem, iż wymaga opieki osoby drugiej, orzeczoną przez Komisję Lekarską do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia.

Zainteresowany zaznacza, że nie ma rodzeństwa, jak również nie korzysta z żadnej pomocy finansowej i osobowej opieki społecznej, czy innych organizacji. Dochód matki Wnioskodawcy z tytułu emerytury rocznie wynosi znacznie poniżej kwoty 9.120 zł (za rok 2009 ? 8.023,58 zł). Zainteresowany jest właścicielem samochodu osobowego, który wykorzystuje do przewozu matki (np. wizyty u lekarza). Matka Wnioskodawcy poważnie choruje na serce i z tego tytułu trzeba regularnie co miesiąc kupować lekarstwa. Leki na serce musi brać regularnie za kwotę nie przekraczającą 100 zł miesięcznie. Wnioskodawca osobiście wraz z żoną opiekuje się matką, spełniając rolę opieki pielęgniarskiej, przewodników, itp.

Istotny w niniejszej sprawie jest jednak wskazany przez Zainteresowanego fakt, iż ze względu na zły stan serca, lekarz nie zaleca Jego matce zabiegów rehabilitacyjnych.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż Wnioskodawcy ? pomimo, iż jest On właścicielem samochodu osobowego, który wykorzystuje do różnego rodzaju przewozów niepełnosprawnej matki, w tym na wizyty u lekarza ? nie przysługuje prawo do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej z tytułu używania samochodu osobowego dla potrzeb związanych z przewozem będącej na Jego utrzymaniu niepełnosprawnej matki. Wskazać bowiem należy, iż na gruncie przedmiotowej sprawy nie została spełniona przesłanka uprawniająca do skorzystania z rzeczonej ulgi, o której mowa w ww. art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przedmiotowe przejazdy nie były związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

Nawiązując do innych kwestii związanych z ulgą rehabilitacyjną poruszanych przez Wnioskodawcę ? z uwagi na niespełnienie ustawowych przesłanek wynikających z ww. art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? należy stwierdzić, iż w opisanej sytuacji Zainteresowanemu nie przysługuje również prawo do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej z innych tytułów, w szczególności podnoszonych przez Wnioskodawcę określonych w art. 26 ust. 7a pkt 7 i pkt 9 rzeczonej ustawy.

Wydatkami, które uprawniają do skorzystania z przedmiotowej ulgi są bowiem m. in.:

  • wydatki poniesione na opłacenie przewodników osób niewidomych i lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do i grupy inwalidztwa, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2 280 zł (art. 26 ust. 7a pkt 7 ww. ustawy),
  • wydatki poniesione na opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do i grupy inwalidztwa (art. 26 ust. 7a pkt 9 ww. ustawy).


Z analizy przedmiotowego wniosku nie wynika natomiast, aby w niniejszej sprawie doszło do wydatkowania środków na opłacenie przewodników matki Zainteresowanego, czy też na opiekę pielęgniarską lub usługi opiekuńcze, których beneficjentem była matka Wnioskodawcy. Tut. Organ nie kwestionuje opieki Wnioskodawcy i Jego żony nad niepełnosprawną matką. Jednakże nie można też utożsamiać wykonywanych przez nich działań z wymienionymi w ww. art. 26 ust. 7a pkt 7 i pkt 9 ustawy podatkowej, jako uprawniające do skorzystania z tzw. ulgi rehabilitacyjnej, gdyż w istocie stanowiły one formy realizacji rodzinnoprawnych instytucji wzajemnej pomocy między rodzicami a dziećmi oraz obowiązku alimentacyjnego syna względem matki.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika