1. Podatek dochodowy od osób fizycznych - skutki podatkowe podziału majątku wspólnego małżonków (...)

1. Podatek dochodowy od osób fizycznych - skutki podatkowe podziału majątku wspólnego małżonków oraz odpłatnego zbycia składników majątku.2. Podatek od spadków i darowizn - skutki podatkowe podziału majątku wspólnego małżonków.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2012 r. (data wpływu 27 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych podziału majątku wspólnego małżonków ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 27 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych podziału majątku wspólnego małżonków oraz odpłatnego zbycia składników majątku, a także podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych podziału majątku wspólnego małżonków.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku PIT (dalej: Wnioskodawca).

Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim. Małżonka Wnioskodawcy posiada miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku PIT (dalej: Małżonka Wnioskodawcy).

Pomiędzy Wnioskodawcą, a jego małżonką istnieje ustawowy ustrój majątkowy (wspólność majątkowa) od 2006 r., albowiem na mocy umowy z dnia 12 kwietnia 2006 r. zawartej w formie aktu notarialnego, Wnioskodawca i jego małżonka oświadczyli, iż rozwiązana została umowa majątkowa małżeńska o wyłączenie wspólności ustawowej, zawarta w dniu 29 września 1999 r., objęta aktem notarialnym i postanowili, że w ich małżeństwie będzie obowiązywać wspólność ustawowa.

Obecnie, Wnioskodawca oraz jego małżonka planują zawrzeć umowę w formie aktu notarialnego, na podstawie której zniesiona zostanie między małżonkami ustawowa wspólność majątkowa na rzecz rozdzielności majątkowej. Następnie, w drodze umowy zawartej między małżonkami dojdzie do podziału majątku małżeńskiego (wzajemnych rozliczeń między małżonkami). Między małżonkami nie ma przewidzianych dopłat/spłat, będzie jedynie podział majątku wspólnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

  1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, przepisów ustawy o PIT oraz ustawy o podatku od spadków i darowizn nie stosuje się w przypadku nierównego podziału majątku małżeńskiego w wyniku zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej, tj. w sytuacji gdy Wnioskodawca w wyniku podziału majątku wspólnego otrzyma więcej niż Małżonka Wnioskodawcy?
  2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, iż w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku jaki przypadł na własność Wnioskodawcy w wyniku podziału majątku wspólnego (poprzez zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej), kosztami uzyskania przychodu będą wydatki jakie zostały poniesienie na nabycie tych składników w trakcie trwania wspólności majątkowej w pełnej wysokości?

Tut. Organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1 w odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast odpowiedź na pytanie nr 1 w odniesieniu do podatku od spadków i darowizn, zawarta zostanie w odrębnym rozstrzygnięciu. Z kolei w zakresie pytania nr 2 w dniu 27 czerwca 2012 r. wydana została interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-325/12-4/WS.

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe jest stanowisko, iż przepisów ustawy o PIT oraz ustawy o podatku od spadków i darowizn nie stosuje się w przypadku nierównego podziału majątku małżeńskiego w wyniku zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej, tj. w sytuacji gdy Wnioskodawca w wyniku podziału majątku wspólnego otrzyma więcej niż Małżonka Wnioskodawcy.

W świetle art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT ?przepisów ustawy nie stosuje się do: (...) 5) przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.? Stosunki majątkowe między małżonkami uregulowane są w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym. Zgodnie z art. 47 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego ? § 1. Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa. § 2. Umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa powstaje między małżonkami wspólność ustawowa chyba że strony postanowiły inaczej?. Jak natomiast stanowi art. 51 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego ?w razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później?. Art. 511 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego ?każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem.?

W drodze umowy, małżonkowie (przyszli małżonkowie) mogą odstąpić od ustawowego ustroju wspólności majątkowej i zastąpić go umownym ustrojem rozszerzonej wspólności majątkowej, ograniczonej wspólności majątkowej, rozdzielności majątkowej albo rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. Umowa majątkowa w sposób wiążący małżonków reguluje ich stosunki majątkowe przez czas trwania związku małżeńskiego. Mogą oni jednak odmiennie uregulować te stosunki przez zawarcie nowej umowy majątkowej, która zmieni dotychczas obowiązujący ich umowny ustrój majątkowy. Tak więc w przypadku, zawarcia umowy o rozdzielność majątkową w trakcie trwania małżeństwa, rozdzielność wstępuje w miejsce ustawowej wspólności majątkowej i powoduje, że każdemu z małżonków pozostawia się pełną swobodę dysponowania swoim majątkiem.

Obecnie Wnioskodawca oraz Jego małżonka planują zawrzeć umowę w formie aktu notarialnego, na podstawie której zniesiona zostanie pomiędzy małżonkami ustawowa wspólność majątkowa na rzecz rozdzielności majątkowej. Następnie, na podstawie umowy zawartej między małżonkami, dojdzie do podziału majątku małżeńskiego (wzajemnych rozliczeń między małżonkami), w wyniku którego Wnioskodawca otrzyma więcej niż Małżonka Wnioskodawcy (nierówny podział majątku małżeńskiego). Wnioskodawca uważa, iż nierówny podział majątku małżeńskiego jest wewnętrzną sprawą między małżonkami, a ustawa o PIT wprost wskazuje na to, iż jej przepisów nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej. Ustawa o PIT nie wprowadza również żadnego (szczególnego) sposobu podziału wspólnego majątku małżonków, czy też wysokości przychodu jaki uzyskałby jeden z małżonków w wyniku podziału wspólnego majątku małżonków.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT, wprost wskazuje, iż przepisów ustawy o PIT nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej, zatem bez znaczenia na gruncie podatku PIT jest fakt nierównego podziału majątku małżeńskiego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu wynika zatem, iż wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają przychody z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej. Przychodem z podziału majątku wspólnego jest wartość otrzymanego przez każdego z małżonków majątku, a także wartość spłat (dopłat) otrzymywanych przez jednego z tytułu podziału majątku. Wartość majątku oraz wartość spłat uzyskanych z tego tytułu przez małżonków nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Na podstawie art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, iż niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec rozszerzeniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż pomiędzy Wnioskodawcą, a jego małżonką istnieje ustawowy ustrój majątkowy (wspólność majątkowa) od 2006 r., albowiem na mocy umowy z dnia 12 kwietnia 2006 r. zawartej w formie aktu notarialnego, Wnioskodawca i jego małżonka oświadczyli, iż rozwiązana została umowa majątkowa małżeńska o wyłączenie wspólności ustawowej, zawarta w dniu 29 września 1999 r., objęta aktem notarialnym i postanowili, że w ich małżeństwie będzie obowiązywać wspólność ustawowa.

Obecnie, Wnioskodawca oraz jego małżonka planują zawrzeć umowę w formie aktu notarialnego, na podstawie której zniesiona zostanie między małżonkami ustawowa wspólność majątkowa na rzecz rozdzielności majątkowej. Następnie, w drodze umowy zawartej między małżonkami dojdzie do podziału majątku małżeńskiego (wzajemnych rozliczeń między małżonkami). Między małżonkami nie ma przewidzianych dopłat/spłat, będzie jedynie podział majątku wspólnego.

Uwzględniając przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przywołane uregulowania prawne stwierdzić należy, iż otrzymanie przez Wnioskodawcę składników majątku w wyniku podziału majątku wspólnego ? nawet w sytuacji, gdy otrzyma On więcej niż Jego małżonka - nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na mocy zacytowanego przepisu art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika