Opodatkowanie odszkodowania. sygn: ILPB2/415-646/10-4/ES

UZASADNIENIE

W dniu 20 maja 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania.

Z uwagi na to, iż w przedmiotowym wniosku Zainteresowany, przedstawiając własne stanowisko w odniesieniu do zadanego pytania przyporządkowanego do stanu faktycznego, wskazał, iż wnosi o zwrot zapłaconego podatku, tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do wyjaśnienia, czy przedmiotowy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej należy traktować również jako wniosek o dokonanie zwrotu zapłaconego podatku.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że niezłożenie wyjaśnień w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania spowoduje, iż przedmiotowy wniosek zostanie potraktowany przez tut. Organ tylko jako wniosek o udzielenie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania.

Wezwanie wysłano w dniu 19 lipca 2010 r., skutecznie doręczono dnia 22 lipca 2010 r., natomiast w dniu 29 lipca 2010 r. (data nadania 26 lipca 2010 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca wyjaśnił, iż złożony wniosek jest tylko wnioskiem o udzielenie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest rolnikiem, właścicielem działek rolnych znajdujących się we wsi K. Zainteresowany wyraził zgodę na przebieg rurociągu paliwowego przez ww. działki na odpowiednich warunkach. Był On świadomy, że w związku z wykopem rurociągu poniesie straty w użytkowaniu gruntu rolnego.

Ponieważ po rozpoczęciu robót inwestycyjnych przez inwestora Wnioskodawca poniósł straty w zasiewach, uprawach i zbiorach, wynikające z wyłączenia z użytkowania rolnego pasa gruntu zajętego pod budowę rurociągu oraz zmniejszenia plonowania w wyniku zmiany struktury ziemi, Zainteresowany negocjował z inwestorem wartość odszkodowania. Negocjacje te odbywały się kilkakrotnie i zakończyły się porozumieniem.

Inwestor zapewnił Wnioskodawcę, że od otrzymanego odszkodowania nie będzie zobowiązany do odprowadzenia do urzędu skarbowego podatku.

Zainteresowanego zdziwiło zatem to, iż mimo zapewnień otrzymał od inwestora PIT-8C celem złożenia zeznania podatkowego w urzędzie skarbowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Dlaczego od otrzymanego odszkodowania za straty w uprawach rolnych Zainteresowany jest zobowiązany i zmuszony do złożenia zeznania podatkowego w urzędzie skarbowym, mimo że ustawa o podatku dochodowym zwalnia z opłaty podatku...

Zdaniem Wnioskodawcy, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zapewnia zwolnienie z podatku z tytułu odszkodowania wypłaconego posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r., Nr 51 poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania ?w szczególności?, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

nbspnbsp - w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.),

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się urządzenie albo modernizację drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Należy podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej ? powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji RP dotyczący zasady powszechności opodatkowania, stąd każdy wyjątek od tej zasady, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca na podstawie porozumienia zawartego z koncernem naftowym otrzymał odszkodowanie za straty w zasiewach, uprawach i zbiorach, wynikające z wyłączenia z użytkowania rolnego pasa gruntu zajętego pod budowę rurociągu oraz zmniejszenia plonowania w wyniku zmiany struktury ziemi.

Z uwagi na zakres objęty dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przedstawionym stanie faktycznym brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia wynikającego z powyższego przepisu. Przedmiotowe odszkodowanie Wnioskodawca otrzymał za szkody powstałe w związku z wyłączeniem z użytkowania rolnego pasa gruntu zajętego pod budowę rurociągu oraz zmniejszeniem plonowania w wyniku zmiany struktury ziemi. Zatem odszkodowanie to nie zostało wypłacone z żadnego z tytułów wymienionych w powołanym wyżej przepisie. W konsekwencji, kwota otrzymana z tego tytułu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie stanowi podlegający opodatkowaniu przychód z innych źródeł, który powinien być wykazany przez Zainteresowanego w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy.

Końcowo, należy dodać, iż dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.