Jak opodatkować dochód (przychód) biegłych sądowych, kuratorów i ławników:- czy ryczałtem ? (...)

Jak opodatkować dochód (przychód) biegłych sądowych, kuratorów i ławników:
- czy ryczałtem ? zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdy faktycznie otrzymane wynagrodzenie nie przekroczy w danym miesiącu kwoty 200,00 zł,
- czy na zasadach ogólnych, tj. zgodnie z art. 41 ust. 1, bez względu na wysokość uzyskanego dochodu, również w przypadku nie przekroczenia kwoty 200,00 zł?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2009 r. (data wpływu 1 lipca 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 10 lipca 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym należności wypłacanych biegłym, ławnikom oraz kuratorom ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym należności wypłacanych biegłym, ławnikom oraz kuratorom.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 14 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. ?w sprawie kosztów przeprowadzania dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym? ustala i przyznaje na podstawie przedstawionych rachunków, faktur wynagrodzenie za wydane opinie w toczących się postępowaniach sądowych. Ponadto przyznaje rekompensatę za udział w rozprawie ławnikom oraz ryczałt kuratorom za obecność na rozprawie lub wydanie opinii. W przypadku biegłych Sąd zleca wykonanie opinii biegłemu, nie zawiera jednak umowy zlecenia na piśmie, nie określa również należności za wykonanie opinii. Po wykonaniu opinii biegły składa ? najpóźniej w przeddzień wydania orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie ? kalkulację kosztów (rachunek lub fakturę VAT) zawierającą wszystkie dane niezbędne do ustalenia wysokości wynagrodzenia za wykonaną na zlecenie sądu czynność związaną z prowadzonym postępowaniem sądowym. Przedmiotowe kalkulacje (faktury, rachunki) podlegają sprawdzeniu przez głównego księgowego w zakresie zastosowania przez biegłego właściwych stawek wynikających z wyżej cytowanego rozporządzenia. Sprawdzone faktury, rachunki przekazywane są następnie do uprawnionego podmiotu (sędziego) celem wydania postanowienia o przyznaniu należności. Podstawą dokonania wypłaty należności jest wyłącznie prawomocne postanowienie sądu o przyznanej należności za wydanie opinii. Wartość przyznanych biegłemu należności za wydanie opinii w danym miesiącu jest różna.

Przykładowo:

Jeden biegły wydaje odrębne opinie w kilku sprawach. Przyznawanie wynagrodzenia z tytułu wydanych opinii następuje w trakcie miesiąca kilkakrotnie w wysokości, np. od 30,00 zł do 2 000,00 zł. Suma należności w danym miesiącu nie zawsze przekracza kwotę 200,00 zł.

Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku ławników i kuratorów. Nie można przewidzieć z góry ile razy będą oni brali udział w posiedzeniu sądu i w jakiej wysokości otrzymają rekompensatę. Zazwyczaj suma otrzymanego wynagrodzenia w danym miesiącu nie przekracza kwoty 200,00 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jak opodatkować dochód (przychód) biegłych sądowych, kuratorów i ławników:

  • czy ryczałtem ? zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdy faktycznie otrzymane wynagrodzenie nie przekroczy w danym miesiącu kwoty 200,00 zł,
  • czy na zasadach ogólnych, tj. zgodnie z art. 41 ust. 1, bez względu na wysokość uzyskanego dochodu, również w przypadku nie przekroczenia kwoty 200,00 zł...


Zdaniem Wnioskodawcy, skoro z biegłymi sądowymi, ławnikami oraz kuratorami sądowymi nie są zawierane umowy zlecenia oraz nie jest określona należność za wykonane przez nich czynności w danym miesiącu, nie są spełnione warunki do zastosowania ryczałtu. Sąd jako płatnik powinien pobrać zaliczkę na podatek, zgodnie z art. 41 ust. 1, nawet wówczas, gdy ostatecznie należność za miesiąc będzie niższa niż 200,00 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Do tej kategorii przychodów stosownie do treści art. 13 pkt 5 ww. ustawy, należy zakwalifikować przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7, w tym przychody ławników sądowych.

Stosownie natomiast do art. 13 pkt 6 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 ww. ustawy powoduje, iż na sądach, prokuraturach, czy też organach władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zaliczkę od dochodów, o których mowa w ust. 1, obliczoną w sposób określony w tym przepisie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, o którym mowa w ust. 1 (art. 41 ust. 1a ww. ustawy).

Jednakże, w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., ustawodawca ukonstytuował w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy odmienne zasady opodatkowania dla przychodów z działalności wykonywanej osobiście spełniających określone warunki. Zgodnie z tym przepisem, od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu. Zryczałtowany podatek od przychodów wymienionych wyżej pobierany jest bez pomniejszania tych przychodów o koszty ich uzyskania (art. 30 ust. 3 ww. ustawy). Dodatkowo, przychody te nie łączą się z dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, co wynika z art. 30 ust. 8 ww. ustawy. Z kolei, przepis art. 41 ust. 4 ww. ustawy obliguje płatnika do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z ww. tytułu. Płatnik przekazuje kwoty zryczałtowanego podatku dochodowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika (art. 42 ust. 1 ww. ustawy). Dodatkowo, płatnik do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym przesyła do urzędu deklarację roczną o zryczałtowanym podatku dochodowym do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania płatnika, co bezpośrednio wynika z art. 42 ust. 1a ww. ustawy.

W opisie stanu faktycznego wskazano, że sąd zleca wykonanie opinii biegłemu sądowemu, nie zawiera jednak z nim umowy zlecenia na piśmie, nie określa również należności za wykonanie opinii. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku ławników i kuratorów. Zainteresowany zaznacza, że nie można przewidzieć z góry, ile razy osoby te będą brały udział w posiedzeniu sądu i w jakiej wysokości otrzymają rekompensatę. Zazwyczaj suma otrzymanego wynagrodzenia w danym miesiącu nie przekracza kwoty 200,00 zł.

Analiza normy wyrażonej w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy wykazuje, że opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma miejsce gdy:

  • suma należności określona w umowie lub umowach z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł oraz
  • umowa lub umowy zawarte są z osobą niebędącą pracownikiem płatnika.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy, stwierdzić należy, iż uregulowania zawarte w art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy będą mieć zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zostaną spełnione łącznie wszystkie przesłanki przewidziane tym przepisem. Zatem, zryczałtowany podatek dochodowy należy pobrać od tych przychodów określonych w art. 13 pkt 2 lub 5-9 ww. ustawy, co do których miesięczna kwota należności jest określona. Kwota należności może wynikać również z powołania czy uchwały.

W przedmiotowej sprawie, pomimo iż Wnioskodawca nie zawiera umowy z biegłymi sądowymi, ławnikami i kuratorami to jednak zleca im wykonanie określonych czynności. Niemniej jednak, skoro z tych zleceń nie wynika należność określona za miesiąc, to oznacza, że nie są spełnione warunki do zastosowania opodatkowania zryczałtowanego na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 5a ww. ustawy. Oznacza to, że przepis ten nie ma zastosowania do wypłat dokonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz biegłych sądowych, ławników i kuratorów. W konsekwencji, na Wnioskodawcy ciąży obowiązek określony w powołanym wyżej art. 41 ust. 1 ww. ustawy, również w przypadku nie przekroczenia miesięcznie kwoty 200,00 zł.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika