Czy sam fakt ewentualnego przyznania Wnioskodawcy uprawnień do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, reprezentowanego przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2010 r. (data wpływu 15 czerwca 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 września 2010 r. (data wpływu 23 września 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów z kapitałów pieniężnych ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów z kapitałów pieniężnych.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 14 września 2010 r. nr ILPB2/415-751/10-2/WM, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia ww. wezwania.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 14 września 2010 r., zaś w dniu 23 września 2010 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego ? 20 września 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest pracownikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce, stanowiącej podmiot z grupy kapitałowej XX. Zainteresowanemu przysługuje uprawnienie do uczestnictwa w programie akcjonariatu pracowniczego pod nazwą ?Axxx 2010? oferowanego przez XX S.A. z siedzibą w Paryżu (Francja) pracownikom spółek z grupy XX (?Program?). Celem Programu jest subskrypcja akcji nowej emisji XX S.A. emitowanych w ramach podwyższenia kapitału zakładowego XX S.A. przeznaczona dla pracowników spółek z grupy XX, uprawnionych do objęcia tych akcji na podstawie stosownych uchwał w zakresie podwyższenia kapitału zakładowego XX S.A. Wnioskodawca może dokonać wyboru wariantu Programu, w którym chce uczestniczyć. Dostępne są dwie formuły inwestycyjne:

1. Plan Klasyczny oraz
2. Plan Dźwigni Finansowej.

Plan Klasyczny

Wnioskodawca uprawniony jest do subskrypcji akcji XX S.A. za pośrednictwem funduszu zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe (nazwa francuska: Fonds Commun de Placement d?Entreprise), instytucji powszechnie stosowanej we Francji dla realizacji programów akcjonariatu pracowniczego.

Fundusz ten został utworzony we Francji zgodnie z prawem francuskim i w świetle aktualnie obowiązujących we Francji przepisów nie ma osobowości prawnej. Fundusz nie jest funduszem kapitałowym w rozumieniu art. 5a pkt 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca otrzyma jednostki uczestnictwa w Funduszu odpowiadające subskrybowanym akcjom. Akcje subskrybowane w ramach wariantu klasycznego będą oferowane pracownikom, w tym Wnioskodawcy, po cenie równej średnim cenom otwarcia akcji XX S.A. na paryskiej giełdzie papierów wartościowych (znanej jako: Eurolist stock market Euronext Paris) na 20 dni giełdowych przed datą fixingu cen (?Cena Referencyjna?) pomniejszonej o 15% dyskonto (?Cena Subskrypcyjna?).

Akcje XX S.A. zostaną subskrybowane przez Wnioskodawcę za pośrednictwem Funduszu, który wyda Wnioskodawcy jednostki uczestnictwa, których początkowa wartość będzie odpowiadała cenie subskrypcyjnej akcji subskrybowanych na rzecz Wnioskodawcy. Liczba jednostek uczestnictwa będzie odpowiadała liczbie akcji subskrybowanych przez Fundusz na rzecz Wnioskodawcy. Wartość jednostek będzie ulegała zmianom odpowiadającym fluktuacjom cenowym akcji XX S.A.

Zgodnie z warunkami programu, jednostki uczestnictwa w Funduszu nie mogą być zbyte (umorzone) przed upływem pięciu lat od daty podwyższenia kapitału zakładowego XX S.A. (tzw. okres blokady kończący się w 2015 r.). Po upływie okresu blokady Wnioskodawca może odpłatnie zbyć na rzecz Funduszu swoje jednostki uczestnictwa otrzymując w zamian środki pieniężne. Wnioskodawca może także podjąć decyzję o zachowaniu jednostek uczestnictwa w Funduszu. W ocenie Wnioskodawcy, jednostki uczestnictwa będą stanowiły papiery wartościowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Nabywane przez Wnioskodawcę w ramach programu akcje będą pochodziły z nowej emisji akcji XX S.A w podwyższonym kapitale zakładowym. Akcje te wcześniej nie znajdowały się w obrocie. Pracownicy grupy XX, w tym Wnioskodawca, są uprawnieni do objęcia akcji na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy XX S.A.

Z wyłączeniem praw ochronnych do akcji, o których mowa poniżej, XX S.A. będzie obciążona kosztami uczestnictwa Wnioskodawcy w programie, w tym w szczególności kosztami preferencyjnych warunków objęcia przez uczestników (w tym Wnioskodawcę) akcji w podwyższonym kapitale zakładowym XX S.A. oraz kosztami przechowywania akcji przez FCPE.

Właścicielami akcji XX S.A. są uczestnicy programu, w tym Wnioskodawca. Akcje XX S.A. przydzielane są poszczególnym uczestnikom w dacie subskrypcji i przetrzymywane przez Fundusz, a ich wartość odzwierciedlona jest w jednostkach uczestnictwa przydzielonych uczestnikom programu.

W przypadku wypracowania zysku i podjęcia decyzji o jego podziale przez Zgromadzenia Akcjonariuszy XX S.A. uczestnikom (w tym Wnioskodawcy) będzie przysługiwało prawo do dywidendy z tytułu posiadanych akcji. Dywidenda nie zostanie jednak postawiona do dyspozycji uczestników (w tym Wnioskodawcy), lecz ? zgodnie z zasadami uczestnictwa w programie ? środki te zostaną wpłacone na rachunek Funduszu i automatycznie, bez udziału i decyzji Wnioskodawcy, a zgodnie z regułami funkcjonowania FCPE, zainwestowane przez Fundusz w dodatkowe akcje XX S.A., co będzie skutkowało wydaniem na rzecz Wnioskodawcy i pozostałych uczestników Programu nowych jednostek uczestnictwa lub ich ułamkowych części.

Plan Dźwigni Finansowej

W ramach Planu Dźwigni Finansowej Wnioskodawca może uczestniczyć w programie na zasadach zasadniczo analogicznych do planu klasycznego z następującymi różnicami:

1. w momencie zbycia jednostek uczestnictwa w Funduszu na zakończenie okresu blokady Wnioskodawca otrzyma od Funduszu co najwyżej kwotę równą Cenie Subskrypcyjnej akcji XX S.A., tj. kwotę własnej inwestycji,
2. jednocześnie Wnioskodawca dodatkowo otrzymuje przyznane przez pracodawcę uprawnienia do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji XX S.A. (uprawnienia te jest zwane w Programie ? SAR). SAR mają charakter niezbywalny i nie posiadają wartości początkowej, a uprawniają do otrzymania, na koniec okresu blokady:
   1. kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą inwestycji, tj. zapłaconej przez Wnioskodawcę Ceny Subskrypcyjnej akcji XX S.A. i kwoty uzyskanej przez Wnioskodawcę od Funduszu z tytułu odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa na rzecz Funduszu. Celem tej ?rekompensaty? jest zapewnienie Wnioskodawcy otrzymania na dzień zakończenia blokady akcji co najmniej kwoty zainwestowanej przez Wnioskodawcę w dacie subskrypcji oraz,
   2. określonego procentu średniego wzrostu wartości akcji XX S.A. ponad Cenę Referencyjną przez okres blokady, jeśli wzrost taki wystąpi.

SAR stanowią zobowiązanie umowne pracodawcy wobec pracownika nabywającego akcje XX. SAR nie stanowią papierów wartościowych w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Ponadto, Wnioskodawca doprecyzował, iż akcje XX są własnością uczestników, w tym Wnioskodawcy, choć ich nabycie następuje za pośrednictwem Funduszu FCPF. Akcje XX przydzielane są poszczególnym uczestnikom w dacie subskrypcji i przetrzymywane przez Fundusz FCPE, a ich wartość odzwierciedlona jest w jednostkach uczestnictwa przydzielonych uczestnikom programu.

Zainteresowany wskazał, iż akcje XX nie są własnością Funduszu FCPE. Stanowią one własność uczestników kontrolowaną za pośrednictwem Funduszu, który nabywa je na rzecz uczestników programu. Faktyczna możliwość dysponowania akcjami jest ograniczona przez okres blokady z uwagi na czasowy brak możliwości ich zbywania z wyłączaniem przypadków wcześniejszego zakończenia programu. Akcje XX są nabywane przez uczestników za pośrednictwem Funduszu, a więc nie są do niego wnoszone. Od momentu subskrypcji takie akcje są własnością uczestników, a ich wartość jest odzwierciedlona za pomocą jednostek uczestnictwa.

Wnioskodawca podkreślił, iż Fundusz FCPE subskrybuje akcje na rzecz uczestników. Jest to wehikuł stworzony dla celów kontrolowania akcji w imieniu pracowników w okresie blokady, a także dla celów zaaranżowania re-inwestycji dywidend wypłacanych przez Axxx w okresie blokady w kolejne akcje XX.

Końcowo, wskazano, iż Fundusz FCPE nie ma formy prawnej spółki osobowej w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych, a przyznane uczestnikom jednostki uczestnictwa nie odpowiadają znaczeniowo udziałom w spółce osobowej, a jedynie są zbywalnym instrumentem finansowym wskazującym bieżącą wartość inwestycji uczestników w akcje XX.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy dyskonto stosowane przy ustaleniu ceny akcji XX S.A. stanowi przychód (dochód) podatkowy Wnioskodawcy podlegający opodatkowaniu w momencie subskrypcji akcji XX S.A....
2. Czy wartość dywidend reinwestowanych w dodatkowe akcje XX S.A., przechowywane przez Fundusz, stanowi przychód (dochód) podatkowy Wnioskodawcy podlegający opodatkowaniu w momencie wypłaty dywidend przez XX S.A. do Funduszu...
3. Jakie są skutki podatkowe otrzymania kwot lub wartości z tytułu odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa w Funduszu...
4. Czy sam fakt ewentualnego przyznania Wnioskodawcy uprawnień do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji XX S.A. oznacza opodatkowanie po stronie Wnioskodawcy w dacie przystąpienia...

Tutejszy Organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie czwarte, natomiast

• w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 1 w dniu 24 września 2010 r. wydana została interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-751/10-4/WM,
• w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 2 w dniu 24 września 2010 r. wydana została interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-751/10-5/WM,
• w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 3 w dniu 24 września 2010 r. wydana została interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-751/10-6/WM.

Zdaniem Wnioskodawcy ? w odniesieniu do pytania czwartego ? samo przyznanie uprawnienia do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji (SAR) nie powoduje powstania przychodu podatkowego Wnioskodawcy w dacie otrzymania tego uprawnienia.

Prawa do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji (SAR) przyznawane są Wnioskodawcy przez pracodawcę, jeżeli Wnioskodawca dokona subskrypcji akcji XX S.A. w ramach Planu Dźwigni Finansowej. Treść SAR sprowadza się głównie do tego, że pracodawca Wnioskodawcy zobowiązuje się zapłacić Wnioskodawcy w przyszłości ?rekompensatę?, w przypadku, gdy cena akcji XX S.A. w dacie zakończenia inwestycji (tj. zasadniczo najwcześniej po upływie pięcioletniego okresu blokady) przez Wnioskodawcę będzie niższa od Ceny Referencyjnej. Natomiast, w przypadku odwrotnym, tj. nadwyżki wartości akcji XX S.A. ponad wartość Ceny Referencyjnej w momencie zakończenia inwestycji, Wnioskodawca otrzyma od pracodawcy dodatkową kwotę stanowiącą określony procent uśrednionego wzrostu wartości akcji XX S.A. ponad Cenę Referencyjną.

W opinii Zainteresowanego, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy PDOF, przychód powstaje z chwilą faktycznego otrzymania przez Wnioskodawcę lub postawienia do jego dyspozycji w formie pieniężnej lub w formie nieodpłatnego albo częściowo nieodpłatnego świadczenia.

Nie jest możliwe określenie wartości SAR w dacie jego przyznania, jako że:

1. nie jest jeszcze znana wartość rynkowa akcji XX S.A. na dzień zakończenia inwestycji stanowiąca poprzez porównanie do Ceny Referencyjnej podstawę do obliczenia ewentualnej kwoty świadczenia należnego Wnioskodawcy,
2. nie jest pewne, że świadczenie będzie faktycznie wypłacone Wnioskodawcy, tzn. żadna wypłata nie nastąpi, jeżeli kurs akcji XX S.A. na dzień zakończenia inwestycji (w roku 2015) będzie równy Cenie Referencyjnej akcji XX S.A.

W efekcie, Wnioskodawca w chwili otrzymania SAR nie uzyskuje żadnego realnego przysporzenia. Co więcej, nie jest możliwe ustalenie w dacie uzyskania SAR, ile w przyszłości będzie wynosiła wartość ewentualnego przysporzenia. Stąd, samo przyznanie niezbywalnego prawa do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji (SAR) nie stanowi przychodu Wnioskodawcy podlegającego opodatkowaniu.

Z kolei, jeżeli w wyniku zwiększenia wartości akcji XX S.A. w odniesieniu do Ceny Referencyjnej Wnioskodawca faktycznie otrzyma w przyszłości od pracodawcy kwotę świadczenia z tytułu realizacji prawa do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji, kwota takiego świadczenia będzie stanowić przychód Zainteresowanego podlegający opodatkowaniu według progresywnej skali podatkowej (wynoszącej 18-32% w roku 2010).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszystkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że przychodem podatkowym będzie również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W tym kontekście rozważenia wymagają skutki przyznania Wnioskodawcy prawa do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji. Jak wskazano we wniosku ww. prawo oznacza, iż pracodawca Wnioskodawcy zobowiązuje się zapłacić Zainteresowanemu w przyszłości ?rekompensatę?, w przypadku, gdy cena akcji XX S.A. w dacie zakończenia inwestycji (tj. zasadniczo najwcześniej po upływie pięcioletniego okresu blokady) przez Wnioskodawcę będzie niższa od Ceny Referencyjnej. Równocześnie, w sytuacji wystąpienia nadwyżki wartości akcji XX S.A. ponad wartość Ceny Referencyjnej w momencie zakończenia inwestycji, Wnioskodawca otrzyma od pracodawcy dodatkową kwotę stanowiącą określony procent uśrednionego wzrostu wartości akcji XX S.A. ponad Cenę Referencyjną.

Tym samym stwierdzić należy, że korzyści z przyznania Wnioskodawcy prawa do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji mają jedynie charakter warunkowy, a to oznacza, że w przedstawionym zdarzeniu w momencie przyznania ww. prawa, nie powstanie po stronie Wnioskodawcy przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei, jeżeli po zakończeniu okresu blokady, wartość akcji XX S.A. spadnie i Wnioskodawca faktycznie otrzyma kwotę rekompensaty z tytułu realizacji prawa do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji, to wówczas Zainteresowany uzyska przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Z analizy wniosku wynika, że kwotę rekompensaty z tytułu realizacji ww. prawa Wnioskodawca otrzyma od pracodawcy. Zatem, otrzymana kwota stanowić będzie przychód ze stosunku pracy.

Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Każde zatem przysporzenie majątkowe otrzymane od podmiotu, z którym łączy beneficjenta stosunek pracy, należy zakwalifikować jako przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, stwierdzić należy, iż sam fakt przyznania Wnioskodawcy prawa do uczestnictwa w aprecjacji wartości akcji XX S.A., nie spowoduje powstania przychodu i tym samym nie powstanie po Jego stronie obowiązek podatkowy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB2/415-751/10-4/WM, interpretacja indywidualna

ILPB2/415-751/10-5/WM, interpretacja indywidualna

ILPB2/415-751/10-6/WM, interpretacja indywidualna