Czy dochody uzyskane przez Wnioskodawczynię w wyniku likwidacji klas udziałów posiadanych w spółce (...)

UZASADNIENIE

W dniu 24 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów uzyskanych w wyniku umorzenia klas udziałów w spółce kapitałowej z siedzibą w Luksemburgu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

Wnioskodawczyni, będąca osobą fizyczną podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (polski rezydent podatkowy), posiada udziały w spółce kapitałowej typu ?societe a responsibilitee limitee? z siedzibą w Luksemburgu, utworzonej zgodnie z prawem Luksemburga (dalej: Spółka).

Zainteresowana podaje, iż w przyszłości, zgodnie z luksemburskim prawem handlowym, kapitał Spółki podzielony zostanie na tzw. klasy udziałów. Następnie, zgodnie z obowiązującą w Luksemburgu procedurą, utworzone uprzednio klasy udziałów będą stopniowo, odpłatnie likwidowane przez Spółkę.

Spółka podlega opodatkowaniu od całości swoich światowych dochodów w Luksemburgu.

Wnioskodawczyni nadmienia, iż Spółka nie jest spółką holdingową, o której mowa w art. 29 Konwencji między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga z dnia 14 czerwca 1995 r. w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1996 r. Nr 110, poz. 527; dalej: Umowa).

Końcowo, Zainteresowana wskazuje, iż nie prowadzi działalności w Luksemburgu przez położony tam zakład w rozumieniu Umowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dochody uzyskane przez Wnioskodawczynię w wyniku likwidacji klas udziałów posiadanych w spółce kapitałowej mającej siedzibę w Luksemburgu podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce...

Zdaniem Wnioskodawczyni, dochód z tytułu odpłatnego umorzenia klas udziałów w spółce kapitałowej mającej siedzibę w Luksemburgu nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawczyni przedstawiła następujące argumenty.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej dalej: ustawa PDOF), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Przepis ten stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o PIT).

Zdaniem Wnioskodawczyni, stosownie do art. 24 Umowy, w Polsce podwójnego opodatkowania unikać się będzie w ten sposób, że jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami Umowy może być opodatkowany w Luksemburgu, to Polska zwolni taki dochód lub majątek od opodatkowania, z tym jednak zastrzeżeniem, że przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby może zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód lub majątek zwolniony od opodatkowania w powyższy sposób nie był w taki właśnie sposób zwolniony od opodatkowania.

W opinii Zainteresowanej, metoda unikania podwójnego opodatkowania zawarta w Umowie polega zatem na wyłączeniu w Polsce z opodatkowania tych dochodów, które zgodnie z postanowieniami Umowy mogą być opodatkowane na terytorium Luksemburga. Zgodnie z art. 24 ust. 1 lit. b) Umowy, zasada ta nie dotyczy jednakże dochodów osiąganych przez polskiego podatnika z tytułu odsetek lub należności licencyjnych. W tym przypadku, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód z powyższych tytułów, to Polska zezwoli na odliczenie od podatku dochodowego tej osoby kwoty równej podatkowi dochodowemu zapłaconemu w Luksemburgu. Jednakże takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku, która została obliczona przed dokonaniem odliczenia i która odpowiednio przypada na dochód uzyskany w Luksemburgu.

Z przedstawionego stanu prawnego wynika, zdaniem Wnioskodawczyni, że jeżeli polski podatnik osiągnie dochód, który zgodnie z postanowieniami Umowy może być opodatkowany na terytorium Luksemburga i dochód ten nie jest dochodem z tytułu odsetek lub należności licencyjnych, to dochód ten jest w Polsce zwolniony z opodatkowania, z tym że Polska może wziąć pod uwagę taki dochód do określenia stawki podatkowej, według której opodatkowane są dochody podatnika podlegające opodatkowaniu w Polsce.

W opinii Zainteresowanej, istotnym jest, że powyższe dotyczy jednak sytuacji, gdy mamy do czynienia z dochodem, który zgodnie z postanowieniami Umowy może być opodatkowany w Luksemburgu. Nie znajdzie ona tym samym zastosowania w sytuacji, gdy zgodnie z postanowieniami Umowy dany dochód podlega opodatkowaniu wyłącznie na terytorium jednego z umawiających się Państw. Wówczas dochód ten podlega opodatkowaniu wyłącznie w Luksemburgu, a dochody ze źródeł podlegających opodatkowaniu w Polsce opodatkowane są nie według tzw. efektywnej skali podatkowej, lecz według skali podatkowej obowiązującej w danym roku.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawczyni, kluczową kwestią w celu ustalenia, czy kategorie dochodu wskazane w zapytaniu podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce i na jakich zasadach jest ich kwalifikacja na gruncie Umowy.

I tak, zgodnie z art. 10 ust. 1 Umowy ?dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania (...) w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.?

Art. 10 ust. 2 Umowy stanowi z kolei, iż ?dywidendy te mogą być jednak opodatkowane także w Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę, ale jeżeli odbiorca dywidend jest ich właścicielem, podatek ten nie może przekroczyć:

1. 5 procent kwoty dywidend brutto, jeżeli odbiorcą dywidend jest spółka (inna niż spółka osobowa). której udział w kapitale spółki wypłacającej dywidendy wynosi co najmniej 25 procent,
2. 15 procent kwoty dywidend brutto we wszystkich pozostałych przypadkach.?
   
   

Przy czym zauważyć należy, iż stosownie do art. 10 ust. 3 Umowy (...) określenie ?dywidendy? oznacza dochód z akcji, akcji gratisowych lub prawa do pobierania korzyści, akcji w kopalnictwie, akcji członków założycieli lub innych praw, z wyjątkiem wierzytelności, do udziału w zyskach, jak również dochód z innych praw spółki, które według prawa podatkowego Państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.?

W tym miejscu ? zdaniem Zainteresowanej ? zwrócić należy uwagę na fakt, iż Komentarz do Modelowej Konwencji OECD stanowi, że ze względu na poważne różnice pomiędzy ustawodawstwami państw członkowskich OECD niemożliwe jest zdefiniowanie określenia dywidendy w sposób pełny i wyczerpujący. Z tego powodu definicja, jaką posługują się umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania ogranicza się do podania przykładów istniejących w większości europejskich ustawodawstw.

Jednocześnie w Komentarzu do art. 10 Konwencji OECD (w pkt 28) stwierdza się, iż: ?za dywidendy uważa się nie tylko wypłatę zysków określoną w uchwale corocznego walnego zgromadzenia akcjonariuszy, lecz również inne zyski wyrażone w pieniądzach, takie jak akcje nieodpłatne, premie, zyski z likwidacji oraz ukryte wypłaty z zysków. Przewidziane w artykule ulgi mają zastosowanie o tyle, o ile państwo, którego rezydentem jest spółka wypłacająca, opodatkowuje wymienione świadczenia jako dywidendy?.

Zdaniem Wnioskodawczyni, z powyższego wynika zatem, iż Komentarz do Modelowej Konwencji OECD rozszerza zakres przedmiotowy pojęcia dywidenda i obok dochodów wymienionych expressis verbis w art. 10 ust. 3 Umowy, jako dywidendę traktuje także inne kategorie zysków wyrażonych w pieniądzach. Jednakże w stosunku do tych dochodów Komentarz do Modelowej Konwencji OECD przewiduje zastrzeżenie, że ulgi w stosunku do tych dochodów stosuje się o ile państwo, w którym spółka ma siedzibę zrównuje taki dochód z wpływami z akcji.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawczyni, uzyskany przez Nią dochód z tytułu likwidacji klas udziałów, o ile na gruncie luksemburskich przepisów prawa podatkowego zrównany jest z wpływami z akcji mieścić się będzie w pojęciu dochodów z dywidendy. Co za tym idzie tak uzyskany dochód zwolniony będzie z opodatkowania w Polsce, z tym jednak zastrzeżeniem, że przy obliczaniu podatku od pozostałego dochodu Wnioskodawczyni z udziału w zyskach osób prawnych Polska może zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód lub majątek zwolniony od opodatkowania w powyższy sposób nie był w taki właśnie sposób zwolniony od opodatkowania.

W przypadku natomiast, gdyby prawo luksemburskie nie zrównywało dochodów z tytułu likwidacji klas udziałów z wpływami z akcji, a tym samym dochody te nie mieściłyby się w pojęciu dywidendy, o którym mowa w art. 10 Umowy, należałoby dokonać dalszej kwalifikacji takiego dochodu na gruncie Umowy. Logiczną konsekwencją powyższego jest sięgnięcie po postanowienia Umowy dotyczące opodatkowania zysków kapitałowych, tj. art. 13 Umowy regulującego zasady opodatkowania zysków ze sprzedaży majątku.

I tak, zgodnie z art. 13 ust. 4 Umowy ?zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1, 2, 3 podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.?

W opinii Zainteresowanej, w tym miejscu zwrócić należy uwagę na fakt, iż ?(...) postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania poświęcone opodatkowaniu zysków kapitałowych (majątkowych) znajdują tak naprawdę zastosowanie do wszelkiego rodzaju jednorazowych (ekstraordynaryjnych) dochodów, powstałych w wyniku dokonania określonej czynności prawnej, na mocy której doszło do przeniesienia własności określonych składników majątku. Tym samym, zakresem tego artykułu jest objęta nie tylko sprzedaż jakiegoś mienia (...), lecz wszystkie inne formy przeniesienia własności majątku ruchomego lub nieruchomego (?)? (J. Banach, Polskie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, Komentarz, C.H Beck, Warszawa 2002 r., s. 270).

Co więcej, przychylając się do poglądów wyrażanych w doktrynie międzynarodowego prawa podatkowego, zakresem art. 13 ust. 4 Umowy ?objęte są wszelkiego rodzaju dochody uzyskiwane z przeniesienia własności udziałów, akcji i innych papierów wartościowych ...? (J. Banach, Polskie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2002 r., s. 277).

?Należy jednak zauważyć, że zgodnie z Komentarzem, pewnego rodzaju dochody z przeniesienia własności akcji lub udziałów (...) mogą być opodatkowane na zasadach określonych dla opodatkowania dywidend lub odsetek. Jeżeli więc akcje lub udziału zostały odprzedane przez akcjonariusza lub udziałowca spółce emitującej takie akcje lub udziały, w związku z jej likwidacją lub w związku ze zmniejszeniem jej kapitału, to różnica między ceną odprzedaży, a ich ceną nominalną w państwie siedziby takiej spółki, może być traktowana jako podział zysków z kapitału zapasowego, a tym samym opodatkowana nie jako zysk kapitałowy, lecz jako dywidenda.? (J. Banach. Polskie umowy, s. 277).

W tym miejscu Wnioskodawczyni pragnie zauważyć, że ? o ile Jej wiadomo ? luksemburskie przepisy prawa stanowią, iż podmiotem przenoszącym tytuł własności w przypadku likwidacji klas udziałów jest spółka. Co za tym idzie zgodnie z postanowieniami art. 13 ust. 4 Umowy, to Luksemburgowi przysługuje wyłączne prawo do opodatkowania ww. dochód.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż w przypadku gdyby wypłacane dochody z tytułu likwidacji klas udziałów nie stanowiły dywidendy (przychodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych) zgodnie z prawem Luksemburga, wówczas podlegałyby opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 13 ust. 4 Umowy, a co za tym idzie nie podlegałyby opodatkowaniu w Polsce.

Końcowo, na potwierdzenie powyższego Wnioskodawczyni wskazała interpretacje przepisów prawa podatkowego potwierdzające prawidłowość zaprezentowanej powyżej argumentacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 4a ww. ustawy, powyższy przepis stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W myśl art. 10 ust. 1 Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1996 r. Nr 110, poz. 527), dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Luksemburgu osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce mogą być opodatkowane w Polsce.

Artykuł 10 ust. 2 ww. Konwencji, daje prawo opodatkowania tak uzyskanego dochodu państwu źródła (Luksemburgowi), z zastrzeżeniem, że jeżeli odbiorca dywidend jest ich właścicielem, podatek ten nie może przekroczyć:

1. 5 procent kwoty dywidend brutto, jeżeli odbiorcą dywidend jest spółka (inna niż spółka osobowa), której udział w kapitale spółki wypłacającej dywidendy wynosi co najmniej 25 procent,
2. 15 procent kwoty dywidend brutto we wszystkich pozostałych przypadkach.
   
   

Ponadto należy zauważyć, iż w art. 10 ust. 3 ww. Konwencji znajduje się definicja ?dywidend?, zgodnie z którą użyte w powyższym artykule określenie 'dywidendy' oznacza dochód z akcji, akcji gratisowych lub prawa do pobierania korzyści, akcji w kopalnictwie, akcji członków założycieli lub innych praw, z wyjątkiem wierzytelności, do udziału w zyskach, jak również dochód z innych praw spółki, które według prawa podatkowego Państwa, w którym spółka wydzielająca dywidendy ma siedzibę, zrównane są z wpływami z akcji.

Zatem, dochód z tytułu umorzenia klas udziałów w spółce z siedzibą w Luksemburgu, o ile prawo luksemburskie zrównuje ww. dochody z wpływami z akcji, będzie podlegał dyspozycji art. 10 Konwencji. Tak więc dochody te mogą podlegać opodatkowaniu w Polsce i Luksemburgu.

W tym przypadku, w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania, zastosowanie znajdzie art. 24 ust. 1 lit. a) ww. Konwencji (metoda wyłączenia z progresją).

W przypadku, kiedy prawo luksemburskie nie zrównuje dochodów z tytułu umorzenia klas udziałów w spółce z wpływami z akcji, a tym samym dochody te nie podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 10 Konwencji, należy dokonać dalszej, właściwej kwalifikacji dochodu na gruncie przepisów konwencji.

Artykuł 13 Konwencji reguluje zasady opodatkowania zysków ze sprzedaży majątku (przeniesienia własności majątku).

Stosownie do ust. 1 ww. artykułu Konwencji, zyski osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6, a położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Zyski z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego stanowiącego część majątku zakładu, który przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa posiada w drugim Umawiającym się Państwie, albo z przeniesienia własności majątku ruchomego należącego do stałej placówki, którą osoba zamieszkała w Umawiającym się Państwie posiada w drugim Umawiającym się Państwie dla wykonywania wolnego zawodu, łącznie z zyskami uzyskanymi z przeniesienia własności takiego zakładu (odrębnie albo razem z całym przedsiębiorstwem) lub takiej stałej placówki, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie (art. 13 ust. 2 Konwencji).

W myśl art. 13 ust. 3 Konwencji, zyski osiągnięte z przeniesienia tytułu własności statków morskich, statków powietrznych lub pojazdów drogowych eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej, barek eksploatowanych w transporcie na wodach śródlądowych lub majątku ruchomego związanego z eksploatacją takich statków morskich, powietrznych pojazdów drogowych albo barek podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.

Zgodnie natomiast z art. 13 ust. 4 Konwencji, zyski z przeniesienia tytułu własności majątku nie wymienionego w ustępach 1, 2 i 3 podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, w którym przenoszący tytuł własności ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Punkt 5 uwag ogólnych do art. 13 Modelowej Konwencji OECD stanowi, iż artykuł ten nie zawiera dokładnej definicji określenia zysków majątkowych. Wyrazy ?przeniesienie własności majątku? są użyte w celu objęcia nimi szczególnie zysków z majątku pochodzących ze sprzedaży, zamiany, a również z częściowej sprzedaży, wywłaszczenia, przekazania spółce w zamian za akcje, sprzedaży praw, darowizny, a nawet pośmiertnego przekazania majątku (str. 201 Komentarza do Modelowej Konwencji OECD).

Z treści art. 13 Konwencji wynika, że dotyczy on sytuacji, w której muszą być spełnione dwa warunki jednocześnie, musi nastąpić przeniesienie własności majątku i osoba dokonująca przeniesienia składników majątkowych musi osiągnąć w związku z tym zysk.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż dochód uzyskany przez Wnioskodawczynię nie ma być osiągnięty przez Nią w związku z przeniesieniem własności składników majątkowych na inne osoby, lecz z tytułu przysługujących Jej praw w spółce, w której będzie jednym z udziałowców. Zatem nie będą spełnione kryteria przewidziane w art. 13 Konwencji, by dochód uzyskany przez Zainteresowaną podlegał opodatkowaniu na zasadach w nim określonych.

Ponadto zauważyć należy, iż w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód z tytułu umorzenia udziałów w spółce stanowi dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

W konsekwencji powyższego, dochód, który osiągnie Wnioskodawczyni w wyniku umorzenia klas udziałów w spółce z siedzibą w Luksemburgu nie został objęty postanowieniami któregokolwiek z artykułów Konwencji regulujących jasno określone kategorie dochodów. Zatem, do tak uzyskanego dochodu znajdą zastosowanie postanowienia art. 22 ust. 1 Konwencji, zgodnie z którym części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce bez względu na to, skąd one pochodzą, które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej Konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.

Postanowienia umowy zmierzają do unikania podwójnego opodatkowania nie tylko poprzez zastosowanie odpowiedniej metody, ale także poprzez ustanowienie prawa do opodatkowania dochodu tylko w jednym z umawiających się państw.

W sytuacji, kiedy zgodnie z Konwencją dochód podlega opodatkowaniu tylko w jednym państwie (w tym przypadku w państwie rezydencji) nie zachodzi sytuacja podwójnego opodatkowania, zatem nie znajduje zastosowania przewidziana w konwencji metoda unikania podwójnego opodatkowania. W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawczynię pism organów podatkowych, należy stwierdzić, iż wydane one zostały w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.