Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 25 sierpnia 2011 r. (data wpływu 29 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 1 grudnia 2011 r. (data wpływu 5 grudnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z dnia 17 listopada 2011 r. nr ILPB2/415-895/11-2/ES wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 17 listopada 2011 r., skutecznie doręczono dnia 24 listopada 2011 r., zaś w dniu 5 grudnia 2011 r. (data nadania 1 grudnia 2011 r.), do tut. Organu wpłynęła odpowiedź, w której Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest osobą chorą na chorobę Alzheimera.

Jest osobą niepełnosprawną (Orzeczenie o Stopniu Niepełnosprawności), stopień niepełnosprawności - znaczny (symbol 10-N). Orzeczenie wydano na stałe wskazując, że niepełnosprawność istnieje od 25 maja 2011 r.

Dodatkowo w orzeczeniu wskazano na konieczność zastosowania:

  • kompleksowego systemu usług opiekuńczych poprzez korzystanie z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki,
    oraz
  • wymaganej konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Ze względu na stan zdrowia i postępującą chorobę Wnioskodawczyni przebywa obecnie w W. pod opieką syna. Ponadto Zainteresowana wyjaśniła, iż syn pracuje zawodowo i jednocześnie jest jedyną bliską osobą, która się Nią opiekuje. Obecnie Wnioskodawczyni jest pod stałą opieką medyczną Centralnego Szpitala (?), Kliniki N(?), Przyklinicznej Poradni (?).

W związku z tym, iż syn Jej pracuje, a fizjologia choroby nie pozwala na samodzielną egzystencję oraz przebywanie bez opieki, na podstawie rekomendacji Polskiego Stowarzyszenia Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera oraz opinii Lekarza Prowadzącego, syn zadecydował (mając na uwadze bezpieczeństwo Wnioskodawczyni) o konieczności uczęszczania do domu pobytu dziennego).

Zgodnie z decyzją Kierownika Działu Pomocy Środowiskowej Ośrodka Pomocy Społecznej z dnia 16 czerwca 2011 r. Zainteresowana uczęszcza do domu pobytu dziennego pod nazwą ?A?.

W domu pobytu dziennego, do którego Wnioskodawczyni uczęszcza, bierze udział w zabiegach rehabilitacyjnych, a w tym; w zajęciach rehabilitacji umysłowej - zajęciach ćwiczenia pamięci i koncentracji (czytanie, recytacje wierszy, zabawy słowne, rozwiązywanie krzyżówek łamigłówek), zajęciach relaksacyjnych, zajęciach rehabilitacji ruchowej z elementami gimnastyki i tańca, zajęciach rehabilitacji manualnej oraz zajęciach muzycznych, plastycznych, rekreacyjnych.

Zainteresowana uczy się przystosowania do nowej sytuacji.

W domu pobytu dziennego Wnioskodawczyni korzysta także z szeroko rozumianych usług opiekuńczych świadczonych osobie niepełnosprawnej, a w tym; działaniom służącym zachowaniu, przywracaniu, poprawie zdrowia, działaniom mającym na celu poprawę samopoczucia jak również odnalezieniu się w tej, nowej dla Niej sytuacji.

W domu tym Zainteresowana otoczona jest pełną profesjonalną opieką, w tym także pielęgnacyjną, niezbędną osobie niepełnosprawnej. Tam czuje się bezpieczna.

Pobyt ten jest ważnym elementem Jej terapii i rehabilitacji. Wnioskodawczyni opłaca go w 100% z własnych środków i nie otrzymuje na ten cel dofinansowania z jakichkolwiek źródeł.

Dom pobytu dziennego o nazwie ?A?, działa w pionie instytucji sieci pomocy społecznej, nie prowadząc działalności gospodarczej, nie wystawia faktur/rachunków.

Potwierdzeniem pobytu jest wystawione zaświadczenie o wysokości uiszczonych opłat za ww. zabiegi i usługi, które może być poparte potwierdzeniami dokonania przelewów bankowych z konta Zainteresowanej.

Zaświadczenie to dokładnie precyzuje i rozgranicza wysokość kwot przeznaczonych na:

  • usługi bytowe (wyżywienie/posiłki) - nie stanowiące meritum sprawy
    oraz
  • usługi opiekuńcze i zabiegi rehabilitacyjne - stanowiące meritum zdarzenia, to jest wydatek do odliczenia od podstawy obliczenia podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 6 lub na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawczyni przysługuje prawo do odliczenia od podstawy obliczenia podatku wydatków poniesionych za zabiegi rehabilitacyjne i usługi opiekuńcze świadczone w związku z pobytem w domu pobytu dziennego o nazwie ?A?...

Zdaniem Wnioskodawczyni, jest uprawniona do dokonania odliczenia od podstawy obliczenia podatku (dalej odliczenia) wydatków poniesionych w związku z pobytem w domu pobytu dziennego o nazwie ?A?.

W przedmiotowej sprawie należy dokonać analizy dwóch norm prawnych art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 6 oraz art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Każda z tych norm samodzielnie wypełnia przesłanki do zastosowania odliczenia, gdyż zakres obu norm krzyżuje się i może znaleźć zastosowanie do faktycznej sytuacji Zainteresowanej.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 6 ww. ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 ustala się na podstawie odpłatności za zabiegi rehabilitacyjne. Pobyt w domu pobytu dziennego o nazwie ?A? polega na całodniowej rehabilitacji i są to:

  • zajęcia rehabilitacji umysłowej - zajęcia ćwiczące pamięć i koncentrację (czytanie, recytowanie wierszy, zabawy słowne, rozwiązywanie krzyżówek i łamigłówek),
  • zajęcia relaksacyjne,
  • zajęcia rehabilitacji ruchowej z elementami gimnastyki i tańca,
  • zajęcia manualne,
  • zajęcia muzyczne,
  • zajęcia plastyczne,
  • zajęcia turystyczno-rekreacyjne, oraz usługi opiekuńcze świadczone osobie niepełnosprawnej, a w tym:
    • uczenie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia,
    • pełna całodzienna opieka (także pielęgnacyjna),
    • zapewnienie bezpieczeństwa,
    • edukacja chorego i opiekuna, doradztwo, współpraca z rodziną,
    • wspólne organizowanie i spędzanie czasu wolnego,
    • zajęcia rehabilitacyjne,
    • dbałość o higienę i wygląd,
    • prowadzenie treningów umiejętności samoobsługi i umiejętności społecznych,
    • działania służące zachowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia,
      oraz
    • inne działania mające na celu poprawę stanu zdrowia i samopoczucia osoby chorej.

Wszystkie te zajęcia mają charakter rehabilitacji i są niezbędne. Wynika to ze specyfiki choroby Wnioskodawczyni, której co prawda nie można cofnąć ale można ograniczyć jej negatywne skutki i w pewnym zakresie powstrzymać jej postęp.

Jednocześnie należy zauważyć, iż pojęcie rehabilitacji nie zostało zdefiniowane w ustawie i w tym wypadku należy stosować szeroką interpretację zaproponowaną przez judykaturę, przykładowo w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 10 marca 2010 r., sygnatura akt I SA/Go 55/10, uznano, iż ?Potoczne znaczenie pojęcia ?rehabilitacja? oznaczające przywrócenie kogoś, przystosowanie kogoś do normalnego życia w społeczeństwie po jakimś zdarzeniu, np. operacyjnym jest zbyt wąskie?.

Zdaniem Zainteresowanej pobyt w domu pobytu dziennego o nazwie ?A? stanowi rehabilitację i uprawnia Ją do zastosowania odliczenia z art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 9 ww. ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 ustala się na podstawie wydatków na usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa. Także ten przepis stanowi samodzielną podstawę do zastosowania odliczenia. Przebywając w domu pobytu dziennego i uczestnicząc w zajęciach rehabilitacyjnych jednocześnie personel roztacza nad Wnioskodawczynią opiekę, której w dni powszednie nie może roztoczyć Jej jedyny syn z uwagi na wykonywaną pracę. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż zgodnie z poglądem doktryny ?prawo do ulgi przysługuje wyłącznie osobom niepełnosprawnym zaliczonym do I grupy inwalidztwa oraz wszystkim niepełnosprawnym, jeśli chorują oni jednocześnie przewlekle i obłożnie; należy uznać, że istotny jest faktyczny charakter opieki (pielęgniarski), natomiast nie jest konieczne, aby była ona świadczona przez pielęgniarkę (osobę z wykształceniem pielęgniarskim)?- A. Bartosiewicza, R. Kubackiego, Komentarz PIT, wyd II, 2010. W przypadku Wnioskodawczyni choroba ma charakter przewlekły, a jej charakter i fizjologia wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

W tym stanie rzeczy Zainteresowana uważa, że obie ww. podstawy prawne uprawniają Ją do zastosowania odliczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zmianami) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Przepis art. 26 ust. 7a stanowi, iż wydatkami, które uprawniają do skorzystania z przedmiotowej ulgi są wydatki poniesione m.in. na:

  • odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,
  • opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa.

Zgodnie z art. 26 ust.

7b ww. ustawy, wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Wysokość wydatków na cele określone w ust. 7a ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14. (art. 26 ust. 7c ww. ustawy).

W myśl art. 26 ust. 7d cytowanej ustawy, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

  1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
  2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
  3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.


Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni jest osobą niepełnosprawną (o znacznym stopniu niepełnosprawności). Uczęszcza do domu pobytu dziennego, w którym bierze udział w zabiegach rehabilitacyjnych oraz korzysta z usług opiekuńczych. Posiada dokumentację niezbędną do rozliczenia ulgi rehabilitacyjnej a przedmiotowe wydatki ponosi z własnych środków.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż Zainteresowanej przysługuje prawo do odliczenia wydatków poniesionych na zabiegi rehabilitacyjne w ramach, ulgi rehabilitacyjnej na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei szerszego wyjaśnienia wymaga przepis art. 26 ust. 7a pkt 9 ww. ustawy.

Zgodnie z przywołanym przepisem - wydatkami, które uprawniają do skorzystania z przedmiotowej ulgi są wydatki poniesione na: opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa.

Ustawodawca nie określił w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jakie czynności mieszczą się w pojęciu 'usług opiekuńczych' oraz 'opieki pielęgniarskiej'. W tym względzie należy uwzględnić przepisy z innych dziedzin prawa szczegółowo charakteryzujących tego rodzaju usługi.

W przypadku usług opiekuńczych przepisami tymi mogą być regulacje zawarte w rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 189, poz. 1598), natomiast w przypadku opieki pielęgniarskiej w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 214, poz. 1816).

W § 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych określono bardzo szeroko zakres czynności kwalifikowany do usług opiekuńczych.

Zalicza się do nich m.in.: uczenie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia, w tym zwłaszcza:

  • kształtowanie umiejętności zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i umiejętności społecznego funkcjonowania, motywowanie do aktywności, leczenia i rehabilitacji, prowadzenie treningów umiejętności samoobsługi i umiejętności społecznych oraz wspieranie, także w formie asystowania w codziennych czynnościach życiowych, w szczególności takich jak: samoobsługa, zwłaszcza wykonywanie czynności gospodarczych i porządkowych, w tym umiejętność utrzymania i prowadzenia domu, dbałość o higienę i wygląd, utrzymywanie kontaktów z domownikami, rówieśnikami, w miejscu nauki i pracy oraz ze społecznością lokalną wspólne organizowanie i spędzanie czasu wolnego, korzystanie z usług różnych instytucji,
  • interwencje i pomoc w życiu w rodzinie, w tym: pomoc w radzeniu sobie w sytuacjach kryzysowych - poradnictwo specjalistyczne, interwencje kryzysowe, wsparcie psychologiczne, rozmowy terapeutyczne, ułatwienie dostępu do edukacji i kultury, doradztwo, koordynacja działań innych służb na rzecz rodziny, której członkiem jest osoba uzyskująca pomoc w formie specjalistycznych usług, kształtowanie pozytywnych relacji osoby wspieranej z osobami bliskimi, współpraca z rodziną - kształtowanie odpowiednich postaw wobec osoby chorującej, niepełnosprawnej,
  • pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, w tym: w uzyskaniu świadczeń socjalnych, emerytalno-rentowych, w wypełnieniu dokumentów urzędowych.

Zainteresowana wskazała w treści przedmiotowego wniosku, iż w domu pobytu dziennego korzysta z usług opiekuńczych, za które ponosi stosownie udokumentowane wydatki.

Zatem - biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż Wnioskodawczyni przysługuje prawo do odliczenia wydatków poniesionych za usługi opiekuńcze, z których korzysta w domu pobytu dziennego, na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Równocześnie tut. Organ pragnie nadmienić, iż dokument dołączony przez Zainteresowaną do wniosku nie podlega analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika