Czy umorzenie udziałów w spółce z o.o. bez wynagrodzenia, w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz.770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 19 sierpnia 2010 r. (data wpływu 20 sierpnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością bez wynagrodzenia ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością za wynagrodzeniem, bez wynagrodzenia, skutków podatkowych przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę jawną, skutków podatkowych wniesienia przez spółkę jawną aportu do spółki komandytowej, jak również w zakresie ustalenia wartości początkowej środka trwałego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest właścicielem udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz komandytariuszem spółki komandytowej .

W spółce z o. o. planowane jest przeprowadzenie umorzenia udziałów należących do wspólników, będących osobami fizycznymi. Umorzenie udziałów należących do osób fizycznych może zostać przeprowadzone w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z tym przepisem, za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Umorzenie może być też przeprowadzone za wypłatą wynagrodzenia nie przewyższającego nominalnej wartości umarzanych udziałów, przy czym wartość ta będzie niższa od rynkowej wartości umarzanych udziałów. Niepodzielony wynik finansowy, skumulowany w formie kapitału zapasowego zostanie w całości przeznaczony na umorzenie udziałów. Po dokonaniu umorzenia części udziałów planowane jest przekształcenie spółki z o.o. w spółkę jawną, a następnie przystąpienie spółki jawnej do spółki komandytowej jako komandytariusza. Wspólnikiem spółki komandytowej, poza wspólnikami spółki jawnej jest inna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Wkład do spółki komandytowej stanowić będzie nieruchomość w postaci lokalu niemieszkalnego, zakupiona w roku 2002 od osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy umorzenie udziałów w spółce z o.o. bez wynagrodzenia, w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych, spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie dochodu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: Ustawa o PDOF)...
2. Czy umorzenie udziałów w spółce z o.o. za wynagrodzeniem w wysokości nominalnej wartości umarzanych udziałów, spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie dochodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w wysokości różnicy pomiędzy otrzymanym wynagrodzeniem oraz kosztem nabycia umarzanych udziałów...
3. Czy przekształcenie spółki z o.o. w spółkę jawną spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, wyłącznie w odniesieniu do niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych...
4. Czy wniesienie przez spółkę jawną nieruchomości w formie aportu do spółki komandytowej nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych...
5. Czy spółka komandytowa powinna przyjąć wartość początkową nieruchomości wniesionej aportem w wysokości ustalonej przez nich na dzień wniesienia wkładu, nie wyższej od jej wartości rynkowej na ten dzień...
   
   

Tutejszy Organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie pierwsze w zakresie skutków podatkowych umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością bez wynagrodzenia, natomiast:

• w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 2 w dniu 19 listopada 2010 r. wydana została interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-984/10-3/WM,
• w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 3 w dniu 19 listopada 2010 r. wydana została interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-984/10-4/WM,
• w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 4 w dniu 19 listopada 2010 r. wydana została interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-984/10-5/WM,
• w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 5 w dniu 19 listopada 2010 r. wydana została interpretacja indywidualna nr ILPB2/415-984/10-6/WM.
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy ? w zakresie pytania pierwszego ? w związku z nieodpłatnym umorzeniem udziałów w spółce nie powstanie dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Zainteresowanego, pomimo faktu, iż w przypadku powstania obowiązku podatkowego w związku z umorzeniem udziałów spółka pełnić będzie rolę płatnika zobowiązanego do poboru podatku, przysługuje Mu prawo, jako podatnikowi (podmiotowi zainteresowanemu, w rozumieniu art. 14b Ordynacji podatkowej), do wystąpienia z wnioskiem o wiążącą interpretację przepisów w opisanym wyżej stanie faktycznym. Powstanie obowiązku podatkowego w powyższej sytuacji będzie miało wpływ na przyszłe decyzje dotyczące planowanego umorzenia. Ciężar ekonomiczny podatku spoczywać będzie bowiem na podatniku, czyli na udziałowcu spółki.

Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa z dnia 26 lipca 1991 r., Dz. U. z 3 marca 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm., dalej: UPDOF) dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Z powyższego przepisu wynika, iż dochód z umorzenia udziałów jest na gruncie przepisów UPDOF opodatkowany na zasadach przewidzianych dla dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych. Z przepisu tego wynika ponadto, iż opodatkowaniu podlega dochód faktycznie uzyskany przez podatnika.

Na gruncie powołanego przepisu UPDOF należy zatem stwierdzić, iż w sytuacji, gdy w wyniku umorzenia w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych nie jest wypłacane wynagrodzenie na rzecz wspólnika, którego udziały są umarzane, po stronie tego wspólnika nie dojdzie do powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podatnik nie otrzymuje bowiem w związku z umorzeniem wynagrodzenia. Zgodnie zaś z powołanym przepisem UPDOF, w przypadku umorzenia udziałów, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód faktycznie uzyskany.

Wymaga podkreślenia, iż w omawianej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 19 UPDOF, przyznający prawo organom podatkowym do szacowania dochodu podatnika. Zgodnie z tym przepisem, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Omawiany przepis ma zastosowanie nie tylko do określania wysokości dochodu w przypadku zbycia rzeczy i praw majątkowych, o których mowa jest w art. 10 ust. 1 pkt 8 UPDOF. Zgodnie z art. 17 ust. 2 UPDOF, przepis ten ma także zastosowanie w przypadku opodatkowania określonych przychodów z kapitałów pieniężnych.

Zgodnie z powołanym art. 17 ust. 2 UPDOF, zasady określania dochodów zawarte w art. 19 UPDOF, znajdują zastosowanie do opodatkowania następujących przychodów z kapitałów pieniężnych:

• przychody z majątku likwidowanej spółki,
• przychody z tytułu zbycia udziałów oraz papierów wartościowych,
• przychody z odpłatnego zbycia praw poboru,
• przychody w związku z wniesieniem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej,
• przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych.
  
  

Dochody z tytułu zbycia udziałów celem ich umorzenia są w świetle omawianego art. 17 UPDOF, traktowane jako dochody z udziałów w zyskach osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 4 UPDOF). Wspomniany art. 17 ust. 2 UPDOF, określając kategorie dochodów do których zastosowanie znajduje art. 19 UPDOF, nie wymienia dochodów z tytułu zbycia udziałów celem ich umorzenia. Zgodnie z art. 17 ust. 2 UPDOF, przepis ten odwołuje się wyłącznie do jednego rodzaju dochodów z tytułu w zyskach osób prawnych, a mianowicie do przychodów z majątku likwidowanej spółki.

Na gruncie omówionych wyżej przepisów UPDOF należy zatem stwierdzić, iż ustawa ta nie przewiduje możliwości szacowania dochodów w przypadku zbycia udziałów celem ich umorzenia.

Ponadto, należy zwrócić uwagę na fakt, iż art. 19 UPDOF, określając zasady szacowania dochodu, odwołuje się do ceny. W przypadku zaś umorzenia udziałów pojęcie ceny nie występuje. W piśmie z dnia 18 lutego 2003 r. (LK-399/LM/BG/2003) Minister Finansów wyraził pogląd, zgodnie z którym ?w przypadku, określonego w art. 199 kodeksu spółek handlowych, nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin ?wynagrodzenie? nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 199 § 2 k.s.h. terminu ?wynagrodzenie? świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 kodeksu cywilnego?.

Stanowisko, zgodnie z którym w przypadku nieodpłatnego umorzenia udziałów po stronie podatnika będącego osobą fizyczna nie dochodzi do powstania dochodu, znajduje potwierdzenie w pismach organów podatkowych.

W piśmie Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 24 kwietnia 2007 r., nr 1472/DPC/415-45/07/PK, został wyrażony następujący pogląd:

?W przypadku zaś wspólników, których udziały zostały umorzone, co prawda dochodzi do sytuacji, o której mowa w tym przepisie, lecz nie uzyskują oni z tego tytułu dochodu, gdyż umorzenie jest nieodpłatne. W związku z tym na Spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dochodów z udziału w zyskach osób prawnych?.

Należy zauważyć, że w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa z dnia 15 lutego 1992 r., Dz. U. z dnia 13 lipca 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm., dalej: UPDOP) istnieje przepis analogiczny do wskazanego powyżej art. 24 ust. 5 pkt 1 UPDOF. Zgodnie z artykułem 10 ust. 1 pkt 1 UPDOP dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji). Stąd też interpretacje organów podatkowych dotyczące nieodpłatnego umorzenia udziałów wspólników będących osobami prawnymi odnoszą się także do konsekwencji podatkowych po stronie osób fizycznych, których udziały umarzane są nieodpłatnie.

I tak w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie z dnia 28 października 2005 r., nr PD-1/ i/4218-27/05, odnosząc się do przepisów artykułu 10 ust. 1 pkt 1 oraz 12 ust. 4 pkt 3 stwierdzono:

?Powyższe przepisy odnoszą się do wspólników, których udziały podlegają umorzeniu. Wynika z nich, że do dochodu z udziału w zyskach osób prawnych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym zalicza się nadwyżkę wynagrodzenia otrzymanego z tytułu umorzenia udziałów ponad koszt ich nabycia lub objęcia. Zatem w sytuacji, gdy następuje umorzenie udziałów bez wynagrodzenia u udziałowców nie powstaje dochód do opodatkowania.?

Podobnie w piśmie z dnia 9 kwietnia 2007 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Jeleniej Górze stwierdził, iż ?w przypadku umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie powstaje faktyczny dochód po stronie udziałowca, który zbył udziały na rzecz Spółki, a więc przytoczone powyżej przepisy nie znajdują zastosowania. Należy stwierdzić, że umorzenie udziałów bez wynagrodzenia jest obojętne podatkowo?.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę pism urzędowych organów podatkowych należy stwierdzić, iż wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB2/415-984/10-3/WM, interpretacja indywidualna

ILPB2/415-984/10-4/WM, interpretacja indywidualna

ILPB2/415-984/10-6/WM, interpretacja indywidualna