Wniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki komandytowo-akcyjnej do spółki z ograniczoną (...)

Wniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki komandytowo-akcyjnej do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 11 sierpnia 2011 r. (data wpływu 16 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 października 2011 r. (data wpływu 24 października 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wniesienia przedsiębiorstwa do spółki kapitałowej ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wniesienia przedsiębiorstwa do spółki kapitałowej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

?A? Sp. z o.o. Spółka komandytowo-akcyjna (dalej: ?Spółka?) prowadzi działalność gospodarczą na rynku deweloperskim. W ramach swojej działalności Spółka realizuje inwestycję budowy nowoczesnego osiedla mieszkaniowego (dalej: ?Inwestycja?).

W związku z planowaną restrukturyzacją rozważane jest wniesienie aportem Inwestycji w formie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki do spółki celowej - ?B? Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: ?B?). Wskutek planowanego aportu do majątku ?B? wniesione zostaną następujące składniki materialne i niematerialne:

  1. Prawo wieczystego użytkowania gruntu, na którym prowadzona jest Inwestycja,
  2. Pozwolenie na budowę, wydane w związku z Inwestycją,
  3. Autorskie prawa majątkowe do projektów architektonicznych, na podstawie których zostało wydane pozwolenie na budowę, o którym mowa w pkt 2, jak również prawa do innych projektów i dokumentacji związanych z Inwestycją,
  4. Komplet umów zawartych przez Spółkę w związku z realizacją Inwestycji, w tym w szczególności:
    1. umowy z generalnym wykonawcą, zarządzającym projektem, architektem i inspektorami nadzoru budowlanego, zaangażowanymi na potrzeby realizacji Inwestycji,
    2. umowa o pośrednictwo w sprzedaży mieszkań i lokali, będących przedmiotem Inwestycji (dalej w kolejności: ?Mieszkania? oraz ?Lokale?),
    3. umowa najmu biura i salonu sprzedaży Mieszkań i Lokali,
    4. umowa na obsługę księgową i finansową Inwestycji,
    5. umowy deweloperskie z nabywcami Mieszkań i Lokali,
    6. umowy zlecenia, na podstawie których angażowane są przez Spółkę osoby zajmujące się obsługą Inwestycji (w tym także podejmowaniem działań marketingowych), w szczególności odnoszące się do inspektorów nadzoru budowlanego,
    7. umowy ubezpieczenia zawarte w związku z Inwestycją,
  5. Wyposażenie biura i salonu sprzedaży Mieszkań i Lokali (w tym meble, oświetlenie, etc.) z uwzględnieniem nakładów poniesionych w związku z adaptacją ww. salonu sprzedaży, wprowadzonych przez Spółkę do ewidencji środków trwałych i przez nią amortyzowanych,
  6. Należności i zobowiązania związanie z finansowaniem i realizacją Inwestycji (w tym w szczególności z tytułu umów wskazanych w pkt 4 powyżej oraz kredytów zaciągniętych w związku z Inwestycją),
  7. Środki pieniężne na rachunkach bankowych, związane z działalnością deweloperską w zakresie Inwestycji,
  8. Kontrakty na reklamę i promocję sprzedaży/wynajmu Mieszkań i Lokali oraz całej Inwestycji,
  9. Know-how i tajemnica handlowa Spółki z zakresu prowadzenia działalności deweloperskiej w odniesieniu do Inwestycji, w tym również budżet Inwestycji (zawierający m.in. wyszczególnienie powierzchni Inwestycji, wysokość planowanych przychodów oraz kosztów ze szczególnym podziałem na ich rodzaje i poszczególne etapy realizacji Inwestycji, wartość powstałych w wyniku realizacji Inwestycji aktywów, powstałych zobowiązań oraz marży. Budżet ten określa również sposób budowy, rodzaje materiałów, z których są wykonane i wykończone poszczególne Lokale/Mieszkania, a także analizę rynku w obrębie, którego realizowana jest Inwestycja).
  10. Baza kontaktów biznesowych Spółki, wykorzystywanych w wykonywaniu działalności deweloperskiej.

Spółka prowadzi szczegółową ewidencję analityczną wykonywanej działalności gospodarczej - z posiadanych ksiąg jest w stanie wyodrębnić wartość uzyskanych przychodów i kosztów poniesionych w związku z projektem i realizacją Inwestycji. Ma także możliwość określenia wartości posiadanych aktywów i zobowiązań oraz wygenerowanego zysku, które są związane z Inwestycją.

Działalność ?B?, do której aportowane będą składniki majątku wskazane powyżej, polegać będzie na dokończeniu Inwestycji i zarządzaniu nią, tj. budowaniu budynków, a następnie ich zbywaniu lub wynajmowaniu w całości, a także wyodrębnianiu w budynkach Lokali i Mieszkań oraz dokonywaniu ich zbycia lub wynajmu. W ramach działalności ?B? pozostawać będzie także zarządzanie nieruchomościami powstałymi w ramach Inwestycji oraz działalność związana z promocją i reklamą ich sprzedaży/wynajmu.

Wydzielenie ze Spółki działalności deweloperskiej w zakresie Inwestycji i przeniesienie jej w formie aportu do ?B? będzie wiązało się z nadaniem przedmiotowej spółce autonomii (samodzielności) w podejmowaniu decyzji dotyczących wyodrębnionej części przedsiębiorstwa oraz ustanowieniem osób kierujących jej działalnością.

Część aktywów i pasywów, która w ramach aportu zostanie wniesiona do ?B?, będzie wystarczająca do samodzielnego wykonywania zadań i samodzielnej realizacji celów gospodarczych (uzyskiwania przychodów i zysków), a prowadzenie działalności przez wydzieloną część przedsiębiorstwa nie będzie wymagać udziału pozostałych struktur Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wniesienie składników majątkowych, wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego, jako wkładu niepieniężnego do spółki celowej (spółki kapitałowej) uznać należy za wniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) i tym samym uznać, że wniesienie to nie podlega po stronie Wnioskodawcy opodatkowaniu PCC...

Zdaniem Wnioskodawcy, wnoszony w formie wkładu niepieniężnego ze Spółki do ?B? zespół wszystkich składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy PCC. Tym samym, transakcja przeniesienia aportem wymienionych składników do ?B? (spółki z o.o.) będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie powyżej wskazanego art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy PCC.

Zgodnie z brzmieniem art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy PCC podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają umowy spółki i ich zmiany związane z wniesieniem do spółki kapitałowej - w zamian za jej udziały lub akcje - przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części. ?B? wskazuje poniżej na wypełnienie w przedstawionym zdarzeniu przyszłym hipotezy normy prawnej art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy PCC o przedmiotowym wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnej takiej transakcji aportu zorganizowanej części przedsiębiorstwa przez Spółkę do ?B?.

I. Pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie zostało zdefiniowane w ustawie PCC, wobec czego ?B? - celem wykazania prawidłowości uznania przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego składników majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa - posiłkować się będzie stosownymi definicjami, zawartymi w ustawie Kodeks cywilny (dalej: ?KC?) oraz w ustawach podatkowych.

Zasadnością posługiwania się cywilnoprawną definicją zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie prawa podatkowego i podatku od czynności cywilnoprawnych jest fakt odwołania się w definicjach legalnych pojęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa przez obie ustawy o podatkach dochodowych do definicji przedsiębiorstwa z KC oraz brak definicji tego pojęcia na gruncie ustawy PCC. W związku z tym, mając na uwadze zasadę spójności prawa podatkowego, należy uznać, że każdy zespół składników majątkowych i niemajątkowych spełniający kryteria zorganizowanej części przedsiębiorstwa dla celów podatku dochodowego od osób prawnych powinien zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 6 lit. c) ustawy PCC.

Zgodnie z art. 551 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
  5. koncesje, licencje i zezwolenia,
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej,
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
  8. tajemnice przedsiębiorstwa,
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym jako zespół niematerialnych i materialnych składników, stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Przedsiębiorstwo, czy też zorganizowana część przedsiębiorstwa jako przedmiot aportu musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co w istocie oznacza, iż najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że w konsekwencji zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych mu przypisanych.

Należy wskazać, iż zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 2003 r. (sygn. IV CKN 51/01) ?nawet wyłączenie niektórych składników nie uniemożliwia przyjęcia, że doszło do zbycia (...) przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 KC, jeżeli na nabywcę przeszło minimum dóbr materialnych i niematerialnych oraz środków i sposobów, jakie są konieczne do podjęcia przez niego takiej działalności gospodarczej, jaką prowadził zbywca?. Podobnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 września 2002 r. (sygn. I SA/Wr 2713/00) stwierdził, że: ?ocena czy doszło do nabycia przedsiębiorstwa jest więc możliwa in concreto, a miarodajne jest ustalenie, czy nabyto minimum środków, bez których kontynuowanie przez nabywcę działalności gospodarczej realizowanej przed zbyciem nie jest możliwe?.

Powyższe stanowisko sądów znajduje potwierdzenie również w stanowisku Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu przedstawionym w interpretacji indywidualnej z dnia 30 stycznia 2009 r. (sygn. ILPP2/443-1023/08-2/AD), w której powyższy organ uznał, że ?w praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej (...). Jeśli wyłączone ze zbycia składniki przedsiębiorstwa nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jako takiego, wówczas czynność (...) taka uznana będzie za sprzedaż przedsiębiorstwa, chociaż nie obejmuje ona wszystkich jego składników?.

Warto wskazać również na stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 12 lutego 2010 r. (sygn. IPPP1-443-1368/09-2/JB), w której organ potwierdził stanowisko podatnika, zgodnie z którym: ?transakcja mająca za przedmiot przedsiębiorstwo ma miejsce wtedy, gdy wszystkie wymienione w art. 551 KC elementy (o ile występują w danym stanie faktycznym), stanowiące zorganizowany zespół, zostaną przekazane nabywcy.?

Podobne przesłanki możliwości uznania przenoszonych składników majątku (aktywów i pasywów) za zorganizowaną część przedsiębiorstwa wskazuje ponadto definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zawarta w ustawach podatkowych - m.

in. w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 21, poz. 86, dalej: ?UPDOP?). Jednocześnie, mając na uwadze zasadę spójności prawa podatkowego, należy uznać, iż każdy zespół składników majątkowych i niemajątkowych spełniający kryteria zorganizowanej części przedsiębiorstwa dla celów podatku dochodowego od osób prawnych powinien zostać także uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 6 lit. c) Ustawy PCC.

Zgodnie z art. 4a pkt 4 UPDOP, zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

W celu uznania grupy składników materialnych i niematerialnych jako stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa niezbędne jest zatem, aby powyższa grupa była w dostateczny sposób wyodrębniona i zorganizowana w ramach funkcjonującego przedsiębiorstwa, a tym samym mogła stanowić samodzielne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze (tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach: z dnia 16 lutego 2009 r., sygn. IPPB5/423-165/08-6/MB oraz z dnia 13 sierpnia 2008 r., sygn. IP-PB3-423-796/08-2/MB).

Z powyższej definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa wynika również (na co wskazują także organy podatkowe, m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 marca 2010 r., sygn. IPPP2/443-7/10-3/MM oraz z dnia 22 marca 2010 r., sygn. IPPB5/423-811/09-4/MB), iż o zorganizowanej części przedsiębiorstwa można mówić w sytuacji, gdy spełnione są łącznie następujące przesłanki:

  1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
  2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  4. zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.


W analizowanym przypadku, zespół składników przenoszonych do ?B? w ramach Inwestycji obejmuje zarówno składniki materialne (np. grunt, na którym prowadzona jest Inwestycja), jak i niematerialne (np. autorskie prawa majątkowe do projektów architektonicznych na podstawie, których zostało wydane pozwolenie na budowę Inwestycji) oraz wszelkie należności i zobowiązania, wynikające z umów zawartych przez Spółkę w związku z prowadzoną działalnością deweloperską (tj. w związku z realizacją Inwestycji). Zatem, w ocenie ?B?, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego spełniona zostanie przesłanka wynikająca expressis verbis z definicji zawartej w art. 4a pkt 4 UPDOP.

Kolejnym warunkiem uznania danego zespołu składników za zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest wydzielenie zespołu składników w istniejącym przedsiębiorstwie podatnika. Wyodrębnienie to powinno zachodzić na trzech płaszczyznach: 1) organizacyjnej, 2) finansowej, 3) funkcjonalnej (tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 2 lutego 2011 r., sygn. IPPP1-443-1330/10-2/MP, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 12 stycznia 2011 r., sygn. ITPB3/423-759/09/10-S/DK).

Wyodrębnienie organizacyjne.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika. Weryfikacja powyższego musi być dokonywana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość). Powyższe znajduje potwierdzenie w stanowisku Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 16 lutego 2011 r., sygn. IPPP1-443-1221/10-4/JL oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 18 marca 2010 r., sygn. ITPBl/415-1015b/09/MR. Jak zauważają organy podatkowe, odrębność organizacyjna nie oznacza jakiegokolwiek zorganizowania masy majątkowej, ale pełną odrębność niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym (tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 23 lipca 2009 r., sygn. ITPP1/443 -396/09/BK).

W analizowanym przypadku zespół składników majątkowych, mających stanowić przedmiot aportu, jako całość wykorzystywany jest do realizacji określonego rodzaju działalności, jakim jest realizacja Inwestycji. Planowana transakcja aportu składników majątkowych związana jest z wydzieleniem tego rodzaju prowadzonej działalności deweloperskiej w ramach realizacji Inwestycji i przeniesieniem jej do ?B? - odrębnego od Spółki podmiotu gospodarczego.

Wyodrębnienie finansowe.

Wyodrębnienie finansowe zorganizowanej części przedsiębiorstwa występuje w sytuacji formalnej, gdy poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Powyższe potwierdza m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 19 listopada 2010 r., sygn. ITPPl/443-839a/10/AT, w której wskazuje, iż: ?wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.? Wyodrębniona część majątku, aby można było o niej powiedzieć, iż na gruncie prawa podatkowego stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, musi bowiem stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa także od strony zobowiązaniowej (tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 lutego 2011 r., sygn. IPPP1-443-1330/10 -2/MP).

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym ?B?, do której rozważane jest wniesienie składników majątkowych, posiadać będzie odrębną ewidencję księgową na podstawie, której możliwe będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do wyodrębnionej działalności deweloperskiej w zakresie Inwestycji. Tym samym, możliwe będzie oddzielenie finansów zorganizowanej części przedsiębiorstwa ( ?B?) od finansów Spółki ogółem, a także określenie wyniku finansowego Spółki. W ujęciu finansowym zorganizowana część przedsiębiorstwa będzie w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa macierzystego.

Wyodrębnienie funkcjonalne.

Przez wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zgodnie z ugruntowaną linią interpretacyjną, zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa (takie stanowisko zaprezentował m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 10 sierpnia 2010 r., sygn. IBPBI/2/423-991/10/SD).

Podobnie w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjny we Wrocławiu z dnia 6 czerwca 2008 r. (sygn. I SA/Wr 355/08) wskazano, iż dla ustalenia charakteru wkładu istotne jest kryterium funkcjonalności i celowości. Uznanie wniesionych składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa zależy od tego, czy byłyby one w stanie zapewnić samodzielnie realizację celów gospodarczych. Również w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 października 2000 r. (sygn. akt I CKN 850/98) stwierdzono, że strony - jak wynika z art. 552 Kodeksu cywilnego - mają pozostawioną swobodę, co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa (art. 55 Kodeksu cywilnego). Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować, co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo. Powyższe zostało również potwierdzone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 13 sierpnia 2009 r. (sygn. I SA/Ke 225/09).

Zgodnie z powołanym warunkiem (wyodrębnienia funkcjonalnego) uznania danej grupy składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, można o niej mówić, gdy przenoszone składniki zapewniają możliwość funkcjonowania jako niezależne i samodzielne przedsiębiorstwo.

Z możliwością funkcjonowania w formie niezależnego przedsiębiorstwa mamy natomiast do czynienia w sytuacji, gdy zespół składników majątkowych jest na tyle zorganizowany, że nie wymaga dodatkowych elementów (w postaci nakładów finansowych czy prac), aby można go było uznać za niezależne przedsiębiorstwo (takie stanowisko potwierdził m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 5 stycznia 2011 r., sygn. IPPP1 -443-1142/10-2/PR).

Mając na uwadze zaprezentowane powyżej interpretacje pojęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy podkreślić, iż w analizowanym przypadku dochodzi do transferu wszystkich wskazanych w tych interpretacjach elementów, które pozwalają zakwalifikować przeniesienie wybranych aktywów i pasywów jako aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, w przedmiotowym przypadku dojdzie do przeniesienia do ?B? wszystkich istniejących w Spółce oraz możliwych do zbycia/przekazania elementów związanych z działalnością deweloperską w zakresie Inwestycji. Działalność ta jest bowiem dotychczas prowadzona wyłącznie w oparciu o zespół składników majątkowych, które mają być przedmiotem aportu do ?B?, co oznacza spełnienie niezbędnych warunków do zaistnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zespół aktywów i pasywów będących przedmiotem aportu stanowić będzie jednorodną całość umożliwiającą kontynuowanie działalności gospodarczej polegającej na realizacji i zarządzaniu Inwestycją, w szczególności:

  • budowaniu budynków, a następnie ich zbywaniu lub wynajmowaniu w całości,
  • wyodrębnianiu w budynkach Lokali i Mieszkań oraz dokonywaniu ich zbycia lub wynajmu,
  • zarządzaniu nieruchomościami,
  • promocji i reklamie sprzedaży/wynajmu Mieszkań i Lokali oraz działalności deweloperskiej w ramach Inwestycji w ujęciu całościowym.

Po wniesieniu składników majątkowych do ?B? ich przeznaczenie nie zmieni się i w dalszym ciągu będą wykorzystywane w celu realizacji zadań gospodarczych - prowadzenia działalności w ramach Inwestycji. Ponadto, ?B?, do której wniesiony zostanie zespół składników materialnych i niematerialnych, przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego, będzie posiadać zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy - przedstawiony zestaw składników materialnych i niematerialnych, który ma być przedmiotem aportu, umożliwi ?B? podjęcie działalności gospodarczej wyłącznie w oparciu o te składniki.

Mając na uwadze powyższe, należy podkreślić, iż w analizowanym przypadku przedmiotem aportu do ?B? w zamian za jej udziały będzie istotnie zorganizowana część przedsiębiorstwa rozumiana jako część aktywów i pasywów spółki kapitałowej, która z organizacyjnego punktu widzenia stanowić będzie jednostkę gospodarczą zdolną do niezależnej, samodzielnej działalności.

Zatem, w ocenie ?B?, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego spełnione zostaną wszelkie przesłanki niezbędne do zakwalifikowania przedmiotowego zespołu składników majątkowych i niemajątkowych jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy PCC.

II. Kapitałowy charakter SKA jako podmiotu wnoszącego aport.

Spółka działa w formie organizacyjnej spółki komandytowo-akcyjnej (dalej: SKA). Zdaniem ?B? spełniona pozostaje hipoteza art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy PCC z uwagi na kapitałowy charakter SKA nadany mu przez ustawodawcę w zakresie ustawy PCC, ugruntowane orzecznictwo sądów administracyjnych jak również Dyrektywę Rady Nr 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz. Urz. UE L 46 z 21 lutego 2008 r., str. 11, dalej: ?Dyrektywa Rady Nr 2008/7/WE?).

Konstrukcja normatywna SKA stanowi połączenie elementów typowych zarówno dla spółek osobowych, jak i dla spółek kapitałowych. Zadaniem tej spółki jest umożliwienie połączenia interesów dwóch kategorii wspólników: tzw. ?inwestorów aktywnych? (komplementariuszy) i tzw. ?inwestorów pasywnych? (akcjonariuszy). SKA nastawiona jest na poszukiwanie inwestorów pasywnych, zapewniających źródła finansowania, czemu służy m.in. prawo emisji przez SKA we własnym imieniu akcji.

Konsekwencją takiego ukształtowania tego typu spółek jest daleko idące osłabienie charakterystycznego dla pozostałych spółek osobowych znaczenia substratu osobowego (w przypadku akcjonariuszy, uprawnienia z tytułu uczestnictwa w spółce związane są z akcją, nie zaś z osobą wspólnika).

Zagadnienie SKA stało się przedmiotem licznych kontrowersji wynikających z orzecznictwa sądów administracyjnych. Dla przykładu należy wspomnieć o kwestii opodatkowania akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej na gruncie podatku dochodowego. W odniesieniu do powyższego ugruntowało się jednolite orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego przesądzające o braku opodatkowania i braku konieczności comiesięcznej wpłaty zaliczek na podatek w odniesieniu do akcjonariusza - do momentu faktycznie uzyskanego przez tego akcjonariusza zysku z udziału w tej spółce w formie uchwalonej wypłaty dywidendy. Powyższe potwierdza specyficzny charakter jaki posiada spółka komandytowo-akcyjna oraz jej akcjonariusze - tj. atrybut spółki kapitałowej (tak m.in. NSA w najnowszych prawomocnych wyrokach z dnia 5 maja 2011 r. sygn. akt II FSK 2148/09 oraz sygn. akt II FSK 2126/09, w wyroku z dnia 30 marca 2011 r., sygn. akt II FSK 1925/09).

Z kolei na gruncie przepisów ustawy PCC ustawodawca w odniesieniu do umowy spółki i jej zmiany dokonał swoistego wyróżnienia SKA utożsamiając jej skutki podatkowe do tożsamej czynności dokonanej przez spółkę kapitałową. Dokonuje się to w konstrukcji przepisu art. l ust. 3 ustawy PCC odnoszącego się do definicji zmiany umowy spółki, która to - niezależnie od formy prawnej podmiotu dokonującego jej zmiany - jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) w zw. z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy PCC opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega zmiana umowy spółki, jeżeli powoduje ona podwyższenie podstawy opodatkowania tym podatkiem.

W rozumieniu ustawy PCC za zmianę umowy spółki uważa się:

  • w przypadku spółek osobowych, wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie jej kapitału zakładowego (art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy PCC),
  • w przypadku spółek kapitałowych - podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty (art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy PCC).

Biorąc pod uwagę sposób sformułowania przez ustawodawcę powyższych regulacji oraz to, że SKA jest spółką posiadającą kapitał zakładowy zasadne jest wnioskowanie o zrównaniu skutków podatkowych w zakresie opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych SKA oraz spółek kapitałowych. W obu przypadkach opodatkowaniu podlega jedynie część kapitału zakładowego, pozostawiając poza podstawą opodatkowania kapitał zapasowy. Odróżnia to SKA od spółek osobowych, dla których opodatkowaniu podlega całość wniesionego/podwyższonego wkładu. Tym samym należy wnioskować, iż celem ustawodawcy było utożsamienie (zrównanie) SKA ze spółką kapitałową w zakresie opodatkowania umowy spółek oraz jej zmiany.

Zostało to tożsamo przedstawione w Komentarzu do ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Goettel Mieczysław, Oficyna 2007 r.), w którym czytamy, że: ?Tego typu zmiana dotyczy jedynie spółki komandytowo-akcyjnej, której majątek, w przeciwieństwie do pozostałych spółek osobowych, nie jest kompleksem jednorodnym, lecz obejmuje wyodrębnione części, z których szczególne znaczenie ma kapitał zakładowy (oprócz niego istnieją w spółce inne fundusze, np. kapitał zapasowy). Wniesienie wkładów na pokrycie całego (w zasadzie) kapitału zakładowego jest obowiązkiem akcjonariuszy (art. 126 § 1 pkt 2 w zw. z art. 306 pkt 2 KSH), natomiast mogą być one wnoszone przez komplementariuszy (art. 132 § 1 KSH), co łączy się z uzyskaniem przez nich jednocześnie statusu akcjonariuszy. Zasady podwyższania kapitału zakładowego w tej spółce przedstawiają się analogicznie jak w spółce akcyjnej.?

Dodatkowo na hybrydowy charakter SKA wskazuje odniesienie się ustawodawcy w art. 126 § 1 pkt 2 KSH do przepisów o spółce akcyjnej. Oznacza to, że mimo zakwalifikowania SKA jako spółki osobowej w sprawach dotyczących między innymi kapitału zakładowego należy stosować przepisy o spółce akcyjnej. Powyższa uwaga jest istotna w przedmiotowej sprawie, ponieważ dotyczy ona podwyższenia kapitału zakładowego (sp. z o.o.) poprzez wniesienie aportu przez SKA. Oznacza to, że w powyższej kategorii spraw SKA należy interpretować jako spółkę akcyjną, czyli spółkę kapitałową, aniżeli jako spółkę osobową.

Ustawodawca w ustawie PCC formułując słownik ustawowy w art. 1a pkt 1 ?przekalkował? systematykę spółek ustanowioną na gruncie KSH bez analizy ratio legis regulacji ustawy PCC odnoszących się do istoty SKA w kontekście jej kapitałowego charakteru (podnoszenia kapitału zakładowego w ramach zmiany umowy spółki), a tym samym wyłączenia z opodatkowania również takiej zmiany jej umowy, która wiąże się z wniesieniem przedsiębiorstwa.

Z tego powodu, biorąc pod uwagę w przedmiotowym zapytaniu definicję z art. 1a pkt 1 ustawy PCC za wyznacznik klasyfikacji SKA należy sięgnąć także do art. 126 § 1 pkt 2 KSH odsyłającego do przepisów o spółce akcyjnej w celu skonfrontowania owych unormowań. Takie postępowanie wyczerpuje reguły wykładni systemowej zewnętrznej i jest niezbędne dla prawidłowego zakwalifikowania przedstawionego we wniosku stanu przyszłego poprzez odnalezienie ratio legis art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy PCC w kontekście wniesienia przez SKA aportu do sp. z o.o. w postaci przedsiębiorstwa.

Dyrektywa Rady Nr 2008/7/WE.

Jako argument posiłkowy, wskazać należy, iż obecne brzmienie ustawy PCC nie odzwierciedla w pełnym zakresie litery oraz ducha przepisów unijnych w zakresie podatków pośrednich od gromadzenia kapitału, co znacząco wpływa na zakres wyłączenia z opodatkowania działań restrukturyzacyjnych.

Na mocy ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy PCC (Dz. U. Nr 209, poz. 1319) Polska implementowała do swojego porządku prawnego Dyrektywę Rady Nr 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącą podatków pośrednich od gromadzenia kapitału, która wprowadziła korzystne dla spółek kapitałowych regulacje - poprzez ograniczenie katalogu czynności podlegających podatkowi kapitałowemu. Skutkować to powinno wyłączeniem z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych czynności związanych z przenoszeniem aktywów i pasywów w spółkach kapitałowych, będących w świetle ww. dyrektywy działaniami restrukturyzacyjnymi obligatoryjnie nie podlegającymi podatkowi kapitałowemu.

Odnosząc się do regulacji zawartych w Dyrektywie Rady Nr 2008/7/WE, należy wskazać, iż została ona stworzona w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania i dysproporcji, która zakłócała swobodny przepływ kapitału - z uwagi na obarczanie podatników podatkami pośrednimi od gromadzenia kapitału (niezależnie czy działania takie związane są z podwyższeniem kapitału czy też nie). Dlatego też w interesie rynku wewnętrznego, w tym również Polski leżało ujednolicenie prawodawstwa dotyczącego podatków pośrednich od gromadzenia kapitału tak, aby w możliwie największym stopniu wyeliminować czynniki, które mogą zakłócać warunki konkurencji lub utrudniać swobodny przepływ kapitału. Ponadto, koncepcja wewnętrznego rynku zakłada, że podatek od gromadzenia kapitału w ramach wewnętrznego rynku przez spółkę lub przedsiębiorstwo nie może być naliczany więcej niż jeden raz.

Brzmienie Dyrektywy Rady Nr 2008/7/WE, w zakresie działań restrukturyzacyjnych w art. 4 ust. 1 wskazuje się, iż nie uważa się za wkłady kapitałowe m.in. takich działań restrukturyzacyjnych, jak przeniesienie przez jedną lub kilka spółek kapitałowych wszystkich swoich aktywów i pasywów, lub jednego bądź więcej oddziałów do jednej lub więcej spółek kapitałowych, które są w trakcie tworzenia lub istnieją, pod warunkiem, że rekompensata obejmuje przynajmniej częściowo papiery wartościowe reprezentujące kapitał spółki przejmującej.

Powyższa regulacja Dyrektywy Rady Nr 2008/7/WE, została przez Polskę implementowana poprzez nowelizację ustawy PCC, w zakresie działań restrukturyzacyjnych w art. 2 pkt 6 ustawy PCC. Niemniej jednak implementacja ta nie została dokonana w sposób pełny i jednoznacznie odzwierciedlający zarówno literę, jak i ducha Dyrektywy Nr 2008/7/WE, tj. nie uwzględniając spółek literalnie wskazanych w omawianej dyrektywie jako spółek kapitałowych, co w konsekwencji prowadzić może do nierównego traktowania przejawiającego się podwójnym opodatkowaniem oraz sprzeczności z koncepcją wewnętrznego rynku, o którym mowa była powyżej.

Należy bowiem zwrócić szczególną uwagę na zakres definicji spółki kapitałowej przedstawionej w przedmiotowej Dyrektywie. Zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. c) tejże Dyrektywy przez spółkę kapitałową należy rozumieć każdą spółkę, przedsiębiorstwo, stowarzyszenie lub osobę prawną prowadzące działalność skierowaną na zysk, których członkowie mają prawo zbytu swoich udziałów stronom trzecim bez uprzedniego upoważnienia oraz odpowiadają za długi spółki, przedsiębiorstwa lub osoby prawnej tylko do wysokości swoich udziałów.

SKA jest spółką, która spełnia powyższe przesłanki wskazujące na to, iż w brzmieniu powyższej dyrektywy stanowi spółkę kapitałową. Jest to bowiem spółka, której działalność jest skierowana na zysk, a jej wspólnicy mają prawo zbytu swoich udziałów stronom trzecim bez uprzedniego upoważnienia oraz odpowiadają za długi spółki, przedsiębiorstwa lub osoby prawnej tylko do wysokości swoich udziałów. Dyrektywa wprost wskazuje, iż pojęcie spółki kapitałowej należy rozumieć szeroko, co wskazane zostało w powyższej argumentacji. W rezultacie, również brzmienie Dyrektywy Rady Nr 2008/7/WE potwierdza kapitałowy charakter SKA.

Podsumowując powyższe, zdaniem ?B? transakcja wniesienia aportem Inwestycji (w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa) ze Spółki do ?B? będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy PCC. W związku z powyższym, ?B? zwraca się z prośbą o potwierdzenie przedstawionego powyżej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i pkt 2 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy spółki oraz zmiany tych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.

Natomiast stosownie do art. 1 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy, w przypadku umowy spółki za zmianę umowy przy spółce kapitałowej ? uważa się podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty.

Stosownie do art. 1a pkt 2 ww. ustawy, określenie spółka kapitałowa oznacza spółkę: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską.

W myśl art. 1 ust. 5 pkt 2 ww. ustawy, umowa spółki kapitałowej oraz jej zmiana podlega podatkowi, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się:

  1. rzeczywisty ośrodek zarządzania albo
  2. siedziba tej spółki ? jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego.


Z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli z chwilą zawarcia umowy spółki lub zmiany tej umowy.

Podstawę opodatkowania przy zawarciu umowy spółki stanowi wartość kapitału zakładowego (art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) ww. ustawy, podstawę opodatkowania przy podwyższeniu kapitału zakładowego stanowi wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy.

Stosownie do uregulowań art. 6 ust. 9 cyt. ustawy, od podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 1 pkt 8, odlicza się:

  1. kwotę wynagrodzenia wraz z podatkiem od towarów i usług, pobraną przez notariusza za sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki albo jej zmiany, jeżeli powoduje ona zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego;
  2. opłatę sądową związaną z wpisem spółki do rejestru przedsiębiorców lub zmianą wpisu w tym rejestrze dotyczącą wkładu do spółki albo kapitału zakładowego;
  3. opłatę za zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisach, o których mowa w pkt 2.


Stawka podatku od umowy spółki wynosi 0,5% (art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Taką samą stawkę stosuje się również przy zmianach umowy spółki.

Jednakże w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi umowy spółki i ich zmiany związane z:

  1. łączeniem spółek kapitałowych,
  2. przekształceniem spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową,
  3. wniesieniem do spółki kapitałowej, w zamian za jej udziały lub akcje:
    • przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części,
    • udziałów lub akcji innej spółki kapitałowej dających w niej większość głosów albo kolejnych udziałów lub akcji, w przypadku gdy spółka, do której są wnoszone te udziały lub akcje, posiada już większość głosów.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że ?A? Sp. z o.o. Spółka komandytowo-akcyjna prowadzi działalność gospodarczą na rynku deweloperskim. W związku z planowaną restrukturyzacją rozważane jest wniesienie aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki do spółki celowej - ?B? Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

W przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Dlatego też w tym zakresie należy posłużyć się właściwymi przepisami prawa zawartymi w odrębnych ustawach. Definicję ?przedsiębiorstwa? zawiera przepis art. 55;sup:1;-sup: ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Na mocy tego przepisu przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie natomiast z art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Mając na uwadze fakt, że w przywołanej ustawie normodawca ograniczył się wyłącznie do zdefiniowania przedsiębiorstwa, należy zastanowić się, czy cytowane przepisy mogą znaleźć zastosowanie także w odniesieniu do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zarówno literaturze przedmiotu jak i w orzecznictwie przyjmuje się, że konkretna jednostka stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa wówczas, gdy:

  • wchodzi w skład przedsiębiorstwa jako jego wewnętrzna część,
  • stanowi pewien organizacyjnie wyodrębniony kompleks składników o charakterze materialnym i niematerialnym,
  • zachodzi powiązanie tych składników w sposób funkcjonalny, tzn. pozwalające na realizację określonych zadań gospodarczych.

Innymi słowy, dla uznania jednostki za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, konieczne jest istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), wydzielonego w istniejącym przedsiębiorstwie w trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika (jako dział, wydział, oddział), przy czym ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, jakim jest ustalenie roli jaką składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych, możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie zaś funkcjonalne to kryterium sprowadzające się do ustalenia, czy wyodrębniona organizacyjnie całość, jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku jako niezależny podmiot gospodarczy.

Z treści przepisu art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika jednoznacznie, iż opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie podlegają umowy spółki i ich zmiany związane z wniesieniem do spółki kapitałowej w zamian za jej udziały lub akcje zarówno przedsiębiorstwa spółki kapitałowej, jak i zorganizowanej części tego przedsiębiorstwa.

W świetle aktualnie obowiązujących przepisów, wniesienie przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części do spółki kapitałowej w zamian za jej udziały lub akcje jest więc wprost określone jako czynność wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie ww. art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem, wniesienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części jedynie spółki kapitałowej, a nie spółki osobowej ? określonej w przepisie art. 1a pkt 1 ww.

ustawy ? do spółki kapitałowej. Przepis art. 1a pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazuje bowiem jednoznacznie jakie spółki (w tym np. spółka komandytowo-akcyjna) są, w rozumieniu przepisów tej ustawy, uważane za spółki osobowe, a cytowany wyżej przepis art. 1a pkt 2 wskazuje jaka spółka jest spółką kapitałową (w rozumieniu tegoż przepisu ? spółka kapitałowa to spółka: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna lub europejska).

Podkreślić zatem należy, iż z postanowień ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jednoznacznie wynika obowiązek opodatkowania tym podatkiem czynności przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego. To przepisy tej właśnie ustawy nakładają na podatników określone prawa i obowiązki. Natomiast określony w tych przepisach zakres wyłączeń i zwolnień podatkowych należy interpretować ściśle, co oznacza, że niedopuszczalna jest ich wykładnia rozszerzająca. Wśród czynności cywilnoprawnych wyłączonych lub zwolnionych z opodatkowania nie ma zmiany umowy spółki kapitałowej związanej z wniesieniem do tej spółki tytułem wkładu niepieniężnego przedsiębiorstwa spółki komandytowo-akcyjnej lub jego zorganizowanej części.

W świetle przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie ma podstaw prawnych pozwalających uznać spółkę komandytowo-akcyjną za spółkę kapitałową. Nie ma również podstaw do rozpatrywania wniesienia do spółki kapitałowej przedsiębiorstwa spółki komandytowo-akcyjnej lub jego zorganizowanej części, pod kątem spełnienia przesłanek do wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ? na podstawie art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, w świetle powołanych wyżej przepisów, nie jest możliwe zastosowanie w przedmiotowej sprawie wyłączenia z opodatkowania określonego w art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ww. ustawy i rozszerzenie zakresu tego wyłączenia o czynność przedstawioną w opisie zdarzenia przyszłego.

Jednocześnie, należy zauważyć, że ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1319) dokonano nowelizacji ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.

Celem tej zmiany było dostosowanie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania kapitału w spółkach kapitałowych do obowiązującego prawa Unii Europejskiej. W nowelizacji wdrożono postanowienia Dyrektywy Rady Nr 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz. Urz. UE L 46 z dnia 21 lutego 2008 r., str. 11). Dyrektywa ta zastąpiła Dyrektywę Rady z dnia 17 lipca 1969 r. Nr 69/335/EWG dotyczącą podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz. Urz. UE 249 z dnia 3 października 1969 r., str. 25). Dyrektywa 69/335/EWG utraciła moc obowiązującą z dniem 1 stycznia 2009 r.

Stosownie do art. 2 ust. 1 lit. a)-c) Dyrektywy Rady z dnia 12 lutego 2008 r., Nr 2008/7/WE, przez spółkę kapitałową w znaczeniu niniejszej dyrektywy należy rozumieć:

  1. (...) Spółki ustanowione zgodnie z prawem polskim o następujących nazwach:
    • ?spółka akcyjna?
    • ?spółka z ograniczoną odpowiedzialnością?,
  2. każdą spółkę, przedsiębiorstwo, stowarzyszenie lub osobę prawną, których udziały w kapitale lub majątku mogą być przedmiotem transakcji na giełdzie,
  3. każdą spółkę, przedsiębiorstwo, stowarzyszenie lub osobę prawną prowadzące działalność skierowaną na zysk, których członkowie mają prawo zbytu swoich udziałów stronom trzecim bez uprzedniego upoważnienia oraz odpowiadają za długi spółki, przedsiębiorstwa lub osoby prawnej tylko do wysokości swoich udziałów.

Zgodnie z art. 2. ust. 2 ww. dyrektywy, na użytek niniejszej dyrektywy wszelkie inne spółki, przedsiębiorstwa, stowarzyszenia lub osoby prawne prowadzące działalność skierowaną na zysk uważa się za spółki kapitałowe. Jednak zgodnie z art. 9 ww. Dyrektywy, na użytek nakładania podatku kapitałowego państwa członkowskie mogą zdecydować o nieuznawaniu podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 2, za spółki kapitałowe.

Należy więc stwierdzić, iż polska spółka komandytowa-akcyjna nie spełnia żadnego z wymogów określonego w ust. 1 cytowanego artykułu, aby można jej było nadać przymiot spółki kapitałowej. Inna kwalifikacja ma jednakże miejsce w przypadku szerokiej definicji spółki kapitałowej zawartej w ust. 2, w ramach której wszystkie osobowe spółki prawa handlowego, jeżeli tylko ich działalność nakierowana jest na zysk, objęte są regulacją tejże Dyrektywy. Dla tej kategorii podmiotów nie jest to jednak przypisanie bezwzględne, bowiem państwa członkowskie otrzymały, do celów naliczania podatku kapitałowego, bezwarunkowe i bezterminowe uprawnienie wyłączenia takich podmiotów spod regulacji Dyrektywy 2008/7/WE.

Ponadto należy wskazać, że również na gruncie ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) spółka komandytowo-akcyjna zaliczana jest do spółek osobowych.

W myśl bowiem art. 4 § 1 pkt 1 ww. ustawy, spółką osobową jest: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna.

W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie nie znajdą zastosowania regulacje oparte o przepisy Dyrektywy Nr 2008/7/WE.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że przedmiotowe wniesienie do spółki kapitałowej wkładu niepieniężnego ? nawet jeśli będzie stanowił on zorganizowaną część przedsiębiorstwa spółki komandytowo-akcyjnej ? spowoduje podwyższenie wkładu w spółce kapitałowej (Wnioskodawcy) oraz zwiększenie jej majątku. W świetle art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nastąpi zatem zmiana umowy spółki (Wnioskodawcy). Zmiana umowy spółki (Wnioskodawcy) będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy.

Jednocześnie, w odniesieniu do przywołanych przez Wnioskodawcę rozstrzygnięć organów podatkowych, tut. Organ informuje, że wydane zostały one w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących, w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego. Natomiast powołane w treści wniosku orzeczenia sądów również nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż zdaniem tut. Organu tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdzies

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika