Opodatkowanie umowy pożyczki. sygn: ILPB2/436-169/11-4/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 10 sierpnia 2011 r. (data wpływu 16 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 listopada 2011 r. (data wpływu 7 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 25 października 2011 r. nr ILPB3/423-392/11-2/JG, ILPB2/436-169/11-2/MK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Zainteresowanego do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie wysłano w dniu 25 października 2011 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 28 października 2011 r.), zaś w dniu 7 listopada 2011 r. (data nadania: 4 listopada 2011 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek, tj. wskazał, że przedmiotem wniosku jest tylko podatek od czynności cywilnoprawnych (pytanie nr 2).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (Sp. z o.o.) zamierza w przyszłości udzielić udziałowcom spółki, będącym jednocześnie członkami zarządu, pożyczkę. W związku z tym zostanie podjęta uchwała wspólników o udzieleniu pożyczki wspólnikom. Spółka udzieli pożyczki ze swoich środków obrotowych. W umowie zgodnie z art. 210 § 1 k.s.h. spółkę będzie reprezentować pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników (pełnomocnictwo notarialnie z 2009 r.).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy sp. z o.o. może udzielić pożyczki udziałowcom pełniącym jednocześnie funkcje członków zarządu, biorąc pod uwagę oprocentowanie rynkowe oraz warunki jakie muszą być spełnione, zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu spółek handlowych...
2. Czy powyższa umowa podlega zwolnieniu z PCC...

Tutejszy Organ informuje, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2, w zakresie odpowiedzi na pytanie nr 1 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma przeszkód, aby spółka z o.o. udzieliła swoim udziałowcom pożyczki. Ze względu na to, że stronami czynności prawnej ze spółką miałyby być osoby będące członkami zarządu tej spółki, należy mieć na uwadze regulacje zawarte w ustawie z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) - dalej k.s.h.

Spółka nie jest jednoosobowa. W związku z tym zastosowanie ma w tym przypadku art. 210 § 1 k.s.h. Zgodnie z tym przepisem w umowie między spółką, a członkami zarządu spółkę reprezentuje pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników (pełnomocnictwo notarialnie z 2009 r.).

Dla osoby prawnej udzielającej pożyczki, wartość otrzymanych odsetek jest przychodem podlegającym opodatkowaniu. Otrzymane odsetki łączy się z ogólną wartością przychodu i po potrąceniu wszystkich kosztów jego uzyskania otrzymuje się dochód do opodatkowania - art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, póz. 654 ze zm.).

Co do wysokości oprocentowania - powinno być ono rynkowe, aby organ podatkowy nie uznał, że mamy tutaj do czynienia ze świadczeniem częściowo odpłatnym. Oprocentowanie najlepiej wyznaczyć w oparciu o oferty pożyczek, czy też kredytów komercyjnych na podobnych warunkach (podobne kwoty, podobny okres, podobne zasady spłaty).

Konsekwencje podatkowe planowanej pożyczki na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Spółka uważa, że pożyczka opisana we wniosku, tj. udzielona przez spółkę z o.o. swoim udziałowcom nie będzie podlegała PCC. W opinii Spółki wynika to z faktu, że jeśli spółka udziela pożyczki ze środków obrotowych, to działa jako podatnik VAT (wykonuje usługę finansową). Co z kolei oznacza, że usługa taka jest zwolniona z VAT i jednocześnie wyłączona z podatku od czynności cywilnoprawnych - art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.), podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Z kolei na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 4 pkt 7 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu ? który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Zauważyć jednak należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się zakresie przedmiotowym ustawy, np. umowa pożyczki jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, stanowi bowiem, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z kolei według definicji zawartej w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez ?podatek od towarów i usług' rozumie się podatek nakładany ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. Z kolei stosownie do art. 1a pkt 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ?państwo członkowskie? to państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) ? strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Jednakże o wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Spółki dotyczy opodatkowania planowanej pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższe czynności podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług lub zwolnienie ich od tego podatku skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

Jednakże tutejszy Organ podatkowy ? zgodnie ze złożonym wnioskiem ? nie rozstrzyga w niniejszej interpretacji, czy planowana pożyczka będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, bądź zwolniona z tego podatku.

Jeżeli zatem (jak twierdzi Wnioskodawca) wskazana czynność będzie korzystać ze zwolnienia w podatku od towarów i usług, w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji opisana we wniosku pożyczka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że nawet gdyby przedmiotowa pożyczka podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to ze względu na treść art. 3 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 4 pkt 7 ustawy Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.