1. Czy Wnioskodawczyni po dokonaniu przedmiotowych czynności będzie mogła skorzystać ze zwolnienia (...)

1. Czy Wnioskodawczyni po dokonaniu przedmiotowych czynności będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn?
2. Czy warunkiem skorzystania z tego zwolnienia jest również udokumentowanie otrzymania środków pieniężnych, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 tej ustawy?
3. Czy chwilą powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków darowizn z tytułu dokonania ww. czynności jest, a tym samym momentem, od którego biegnie termin 6-miesięczny powołany w art. 4a ust 1 pkt 1 tej ustawy, jest dzień podpisania ww. aneksu do umowy pożyczki - trójstronnego porozumienia?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2010 r. (data wpływu 9 sierpnia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 19 października 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienia z opodatkowania ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia praw i obowiązków pożyczkodawcy wynikających z umowy pożyczki, podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienia z opodatkowania oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14f § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 13 października 2010 r. nr ILPB2/436-173/10-2/AJ, ILPB2/436-174/10-2/AJ, ILPB1/415-908/10-2/IM Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Zainteresowaną do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawczynię iż nieuzupełnienie wniosku w wyznaczonym terminie, bądź niewskazanie, którego zdarzenia przyszłego dotyczy uiszczona kwota spowoduje, iż wniosek będzie podlegał rozpatrzeniu jedynie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, w pozostałej zaś części wniosek zostanie pozostawiony bez rozpatrzenia.

Pouczono również Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 13 października 2010 r., (skutecznie doręczono dnia 18 października 2010 r.), zaś w dniu 19 października 2010 r. na konto Izby Skarbowej w Poznaniu wpłynęła brakująca kwota w wysokości 80 zł.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Małżonek Wnioskodawczyni (pożyczkodawca) zawarł ze sp. z o.o. umowę pożyczki, w której pożyczył spółce określoną kwotę pieniężną.

Strony uzgodniły, iż z tytułu udzielonej pożyczki spółka (pożyczkobiorca) będzie uiszczała na rzecz małżonka Zainteresowanej odsetki zgodnie ze stopą oprocentowania określoną w umowie (w skali roku).

Zgodnie z umową pożyczki naliczanie i płatność odsetek od kwoty pożyczki następuje w okresach miesięcznych, do czasu spłaty pożyczki, co nastąpić ma jednorazowo przed upływem terminu oznaczonego w umowie. Umowa nie przewiduje żadnych obowiązków po stronie pożyczkodawcy (poza wypłatą kwoty pożyczki, co już nastąpiło).

Małżonek Zainteresowanej (pożyczkodawca) planuje przenieść ogół swoich praw i obowiązków wynikających z umowy pożyczki na Wnioskodawczynię (żonę pożyczkodawcy), pod tytułem darmym, w drodze trójstronnego porozumienia - aneksu do umowy pożyczki (przez co uzyskana zostanie jednocześnie zgoda zobowiązanej sp. z o.o. - pożyczkobiorcy).

Wskutek planowanej czynności prawnej Wnioskodawczyni (żona aktualnego pożyczkodawcy) stanie się uprawniona do żądania zwrotu wypłaconej wcześniej kwoty pożyczki, jak również do uzyskiwania odsetek z tytułu udzielonej pożyczki naliczanych do dnia dokonania zwrotu kwoty pożyczki. Ww. przeniesienie praw i obowiązków nastąpi z dniem podpisania powołanego trójstronnego porozumienia - aneksu do umowy pożyczki, zawieranego w zwykłej formie pisemnej.

Wnioskodawczyni posiada obywatelstwo polskie i zamieszkuje na terenie RP (jest tzw. ?rezydentem podatkowym? w świetle opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych). Jednocześnie Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek.

W związku z powyższym zadano następujące pytania w zakresie podatku od spadków i darowizn.

  1. Czy Wnioskodawczyni po dokonaniu przeniesienia pod tytułem darmym praw i obowiązków pożyczkodawcy wynikających z umowy pożyczki będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn...
  2. Czy warunkiem skorzystania z tego zwolnienia jest również udokumentowanie otrzymania środków pieniężnych, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 tej ustawy...
  3. Czy chwilą powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn z tytułu dokonania ww. czynności jest, a tym samym momentem, od którego biegnie termin6-miesięczny powołany w art. 4a ust. 1 pkt 1 tej ustawy, dzień podpisania ww. aneksu do umowy pożyczki - trójstronnego porozumienia...

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do pytania nr 1, opisana transakcja, tj. nabycie praw majątkowych (wierzytelności z tytułu umowy pożyczki) pod tytułem darmym podlegać będzie co do zasady podatkowi od spadków darowizn (art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, Dz. U. z 2009 r., Nr 93, poz. 768, dalej ustawa o pod. od spad. i daro.).

Zainteresowana uważa, że ponieważ prawa majątkowe (ww. wierzytelności) nabywane będą przez małżonka dotychczasowego pożyczkodawcy, Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać ze zwolnienia opisanego w art. 4a ustawy o pod. od spad. i daro., jeżeli zgłosi nabycie praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o pod. od spad. i daro).

Jednocześnie Zainteresowana spełnia warunki opisane w art. 4 ust. 4 tej ustawy. tj. posiada obywatelstwo polskie i ma miejsce zamieszkania na terytorium RP.

W odniesieniu do pytania nr 2 Zainteresowana uważa, iż art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o pod. od spad. i daro. zastrzega dodatkowo jeszcze jeden warunek zwolnienia z analizowanego podatku - udokumentowanie otrzymania środków pieniężnych przez nabywcę dowodem przekazania ich na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zdaniem Wnioskodawczyni warunek ten w analizowanym przypadku nie obowiązuje, gdyż przedmiotem darowizny są prawa majątkowe (wierzytelność z tytułu umowy pożyczki), a nie środki pieniężne.

Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawczyni powołuje się na:

  • wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 lutego 2009 r. sygn. I SA/Kr 1617/08,
  • wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 1 grudnia 2008 r., I SA/Rz 591/08,
  • wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 15 kwietnia 2009 r., sygn. ISA/Bd 150/09.

Na potwierdzenie swojego stanowiska, Zainteresowana wskazuje również na komentarz do art. 4a zawarty w: S. Brzeszczyńska, Podatek od spadków i darowizn. Komentarz, wyd.3, 2009.

W odniesieniu do pytania nr 3 Wnioskodawczyni uważa, że w przypadku nabycia praw w drodze darowizny obowiązek podatkowy w podatku spadków i darowizn powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, zaś w przypadku niezachowania tej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o pod. od spad. i daro.)

W analizowanej sytuacji chwilą tą będzie dzień przeniesienia (darowania) ww. wierzytelności, czyli dzień zwarcia aneksu do umowy pożyczki - trójstronnego porozumienia.

Tak więc w tym dniu rozpocznie swój bieg termin 6-miesięczny na dokonanie zgłoszenia darowizny, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o pod. od spad. i daro.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ?podatkiem?, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

W myśl art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

  1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
  2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 4a ust. 3 ustawy, w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

W myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków jedynie, gdy:

  1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
  2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że małżonek Zainteresowanej (pożyczkodawca) planuje darować ogół swoich praw i obowiązków wynikających z umowy pożyczki zawartej ze sp. z o.o., na Wnioskodawczynię (żonę pożyczkodawcy), w drodze trójstronnego porozumienia - aneksu do umowy pożyczki (przez co uzyskana zostanie jednocześnie zgoda zobowiązanej sp. z o.o. - pożyczkobiorcy).

W cytowanych przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn nie został wyszczególniony rodzaj czy przedmiot darowizny. Dla skorzystania ze zwolnienia nie ma więc znaczenia, jaki majątek będzie przedmiotem darowizny, ani w jaki sposób będzie wykorzystywany przez obdarowanego.

Reasumując, należy stwierdzić, iż darowizna wierzytelności z tytułu pożyczki pieniężnej, której mąż Zainteresowanej udzielił spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile Wnioskodawczyni, jako obdarowana, spełni wszystkie wymienione w tym przepisie warunki.

Przy czym, z uwagi na fakt, że przedmiotem nieodpłatnego przekazania (darowizny) będą wierzytelności z tytułu udzielonej pożyczki ? czyli prawa majątkowe, a nie środki pieniężne ? nie wystąpi obowiązek udokumentowania otrzymania świadczenia dowodem przekazania na odpowiedni rachunek nabywcy lub przekazem pocztowym, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy.

Wnioskodawczyni będzie zobowiązana złożyć zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy darowizny, o ile w tym dniu nastąpi spełnienie przyrzeczonego świadczenia.

Jednocześnie informuje się, że w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych w dniu 9 listopada 2010 r. została wydana interpretacja indywidualna nr ILPB2/436-173/10-3/AJ.

Natomiast w zakresie podatku dochodowego w dniu 3 listopada 2010 r. została wydana interpretacja indywidualna nr ILPB1/415-908/10-3/IM.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Referencje

ILPB1/415-908/10-3/IM, interpretacja indywidualna

ILPB2/436-173/10-3/AJ, interpretacja indywidualna

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika