Podział spółki akcyjnej w trybie art. 529 § 1 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych.

Podział spółki akcyjnej w trybie art. 529 § 1 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko S.A. przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2014 r. (data wpływu 7 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W ramach restrukturyzacji grupy kapitałowej, do której należy Bank (?) S.A. (Bank, Wnioskodawca), zostanie dokonany podział Domu Maklerskiego (?) S.A. (Dom Maklerski). Zgodnie z planem podziału na Wnioskodawcę zostanie przeniesiona, w formie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów podatkowych (art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), część Domu Maklerskiego zajmująca się działalnością maklerską (Departament Maklerski). Podział dokonany zostanie w trybie art. 529 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, czyli część majątku (o której mowa w niniejszym wniosku) przejęta zostanie przez istniejący podmiot, a część przejęta przez zawiązaną nową spółkę. W związku z faktem, że Bank jest jedynym wspólnikiem Domu Maklerskiego, to na niego przeniesione zostaną składniki majątkowe dotyczące działalności maklerskiej bez podwyższenia kapitału zakładowego. Po dokonaniu transakcji podziału Domu Maklerskiego, Bank, w oparciu o nabytą zorganizowaną część przedsiębiorstwa, będzie prowadził działalność maklerską.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy planowany podział Domu Maklerskiego ? art. 529 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037; dalej: KSH) ? w wynik, którego na Bank zostanie przeniesiona część maklerska Domu Maklerskiego, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC)?

Zdaniem Wnioskodawcy planowany podział przeprowadzony na podstawie art. 529 § 1 pkt 3 KSH nie będzie podlegał opodatkowaniu PCC.

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r., nr 101, poz. 649; dalej. Ustawa PCC) podatkowi podlegają enumeratywnie wymienione czynności. Wśród czynności tych, art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) oraz art. 1 ust. 1 pkt 2 Ustawy PCC wskazują na opodatkowanie umowy spółki oraz jej zmiany, jeśli powoduje podwyższenie podstawy opodatkowania PCC. Następnie art. 1 ust. 3 omawianej ustawy określa, co należy uznawać za zmianę umowy spółki. Art. 1 ust. 3 pkt 3 Ustawy PCC wymienia precyzyjnie przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego. Analizowany artykuł Ustawy PCC wymienia więc jedynie czynności przekształcenia oraz łączenia, pomijając zaś czynność podziału spółki.

Wspomniany brak czynności podziału spółki w katalogu art. 1 ust. 3 pkt 3 Ustawy PCC jest wynikiem nowelizacji tej ustawy wprowadzonej z dniem 1 stycznia 2009 r. Nowelizacja ta implementowała do polskiego systemu prawnego Dyrektywę Rady 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącą podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz. Urz. UE L 46 z 21 lutego 2008 r., str 11, Dyrektywa). Jak wskazuje preambuła tej dyrektywy, celem regulacji było ujednolicenie prawodawstwa dotyczącego podatków pośrednich od gromadzenia kapitału, tak aby w możliwie największym stopniu wyeliminować czynniki, które mogą zakłócać warunki konkurencji lub utrudniać swobodny przepływ kapitału. Dyrektywa ma zatem wyeliminować czynniki takie jak: nierówne traktowanie, podwójne opodatkowanie i dysproporcje. Art. 4 Dyrektywy następująco definiuje pojęcie działań restrukturyzacyjnych:

  1. przeniesienie przez jedną lub kilka spółek kapitałowych wszystkich swoich aktywów i pasywów, lub jednego bądź więcej oddziałów do jednej lub więcej spółek kapitałowych, które są w trakcie tworzenia lub już, istnieją, pod warunkiem że rekompensata obejmuje przynajmniej częściowo papiery wartościowe reprezentujące kapitał spółki przejmującej;
  2. przejęcie przez spółkę kapitałową, która jest w trakcie tworzenia lub już istnieje, udziałów dających większość głosów w innej spółce kapitałowej, pod warunkiem że rekompensata obejmuje przynajmniej częściowo papiery wartościowe reprezentujące kapitał tej pierwszej spółki. W przypadku gdy większość praw głosu uzyskuje się za pomocą co najmniej dwóch operacji, za działania restrukturyzacyjne uznaje się wyłącznie operację, w której uzyskano większość praw głosu, i wszelkie kolejne operacje.
  1. Działania restrukturyzacyjne obejmują również przeniesienie do spółki kapitałowej wszystkich aktywów i pasywów innej spółki kapitałowej będącej w pełni własnością tej pierwszej spółki.

Następnie w art. 5 ust. 1 lit. e) Dyrektywa stanowi, że państwa członkowskie nie nakładają na spółki kapitałowe podatku pośredniego w żadnej formie w odniesieniu do działań restrukturyzacyjnych, o których mowa w art. 4 Dyrektywy.

Dyrektywa wyłączyła więc spod możliwości opodatkowania podatkiem kapitałowym czynności związane z podziałem spółek.

Jak już zostało wspomniane, krajowy ustawodawca realizując swój obowiązek wdrożenia Dyrektywy, przygotował projekt ustawy z dnia 7 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wraz z uzasadnieniem (Druk nr 748 Sejmu RP VI Kadencji). W uzasadnieniu ustawodawca wskazuje jasno, że w celu zapewnienia zgodności polskich przepisów z prawem Unii Europejskiej, projekt realizuje zasadę jednokrotnego opodatkowania kapitału w spółkach kapitałowych. Następnie uzasadnienie wymienia kluczowe zmiany, jakie wprowadzone zostaną do Ustawy PCC:

Za zmiany o najistotniejszym znaczeniu należy uznać:

  • zawężenie katalogu czynności objętych podatkiem jako zmiana umowy spółki kapitałowej,
  • wyłączenie z opodatkowania czynności związanych z przenoszeniem aktywów i pasywów w spółkach kapitałowych, będących w świetle dyrektywy działaniami restrukturyzacyjnymi obligatoryjnie niepodlegającymi podatkowi kapitałowemu.

Dalej w uzasadnieniu napisano, że projekt przewiduje zniesienie opodatkowania podziału spółek jako czynności restrukturyzacyjnych w świetle dyrektywy. Uzasadnienie to pozwala jednoznacznie stwierdzić, że obecny kształt art. 1 Ustawy PCC nie jest przypadkowy, a jasnym celem ustawodawcy było wyłączenie spod opodatkowania podziału spółek.

Mając na uwadze treść Ustawy PCC, Dyrektywy Rady 2008/7/WE oraz brzmienie uzasadnienia projektu zmieniającego Ustawę PCC należy stwierdzić, że czynność restrukturyzacji spółki w trybie art. 529 § 1 pkt 3 KSH nie będzie podlegała opodatkowaniu PCC.

Powyższe rozumowanie znajduje także odzwierciedlenie w licznych interpretacjach prawa wydawanych przez polskie organy podatkowe. Wskazać można choćby:

  • Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 20 września 2013 r. (sygn. IPPB2/436-413/13-2/LS),
  • Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 stycznia 2011 r. (sygn. ILPB2/436-225/10-2/MK),
  • Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 20 grudnia 2010 r. (sygn.IBPBIII1/436-239/10/MZ),
  • Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 23 września 2010 r. (sygn. ILPB2/436-171/09/10-S/AJ),
  • Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 2 lutego 2010 r. (sygn. ITPB2/436-176/09/MK).

Powyższe interpretacje dotyczą podziału przez wydzielenie przeprowadzonego na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 KSH; jednakże − zdaniem Wnioskodawcy − mogą one mieć analogiczne zastosowanie do podziału dokonanego na podstawie art. 529 § 1 pkt 3 KSH. Na końcu należy raz jeszcze zaznaczyć, że katalog zawarty w art. 1 ust. 1 Ustawy PCC ma charakter zamknięty. Oznacza to, że przepis ten nie może być interpretowany rozszerzająco. W konsekwencji fakt, że w przepisie tym nie wymieniono czynności podziału spółki oznacza, że czynność ta nie podlega w ogóle opodatkowaniu PCC. Należy dodać, że takie stanowisko dotyczące zamkniętego charakteru katalogu z art. 1 ust. 1 Ustawy PCC potwierdza też orzecznictwo. W wyroku z dnia 21 stycznia 2011 r. (sygn. I SA/Kr 999/10) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie następująco skomentował art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy PCC. W ocenie Sądu analiza sposobu redakcji art. 1 ust. 1 pkt 1 nakazuje opowiedzieć się za restrykcyjną jego wykładnią. Ustawodawca w postanowieniach analizowanego przepisu użył bowiem zwrotu, który przesądza o tym, że został skonstruowany zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu omawianym podatkiem. Użyty w treści tego przepisu wyraz ?następujące? wyraźnie wskazuje, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko te czynności, które zostały w nim wymienione.

Podobne stanowisko zajął jeszcze Naczelny Sąd Administracyjny oz. w Łodzi w wyroku z dnia 30 listopada 2001 r. (sygn. I SA/Łd 251/00) na gruncie przepisów o opłacie skarbowej: nieuregulowanie przez ustawodawcę adekwatnego podatkowego stanu faktycznego, niezależnie od jego przyczyn, oznacza powstanie obszaru wolnego od opodatkowania i nie może być rozumiane jako luka prawna, podlegająca wypełnieniu w drodze analogii.

W świetle powyższych argumentów Wnioskodawca stoi na stanowisku, że planowany w trybie art. 529 § 1 pkt 3 KSH podział Domu Maklerskiego, poprzez przeniesienie na Bank części maklerskiej nie będzie podlegał opodatkowaniu PCC.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo, odnosząc się do powołanych interpretacji indywidualnych, wskazać należy, że nie są one wiążące dla tutejszego organu. Interpretacja organu podatkowego dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację ? w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika