Umowa pożyczki. sygn: ILPB2/436-26/10-4/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko ? Spółka Akcyjna, przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2010 r. (data wpływu 25 stycznia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 13 kwietnia 2010 r. (data wpływu 16 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczek ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczek.

W związku ze stwierdzeniem braku formalnego, o którym mowa w art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej pismem z dnia 7 kwietnia 2010 r. nr ILPB2/436-26/10-2/MK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Powyższe zostało uzupełnione w dniu 13 kwietnia 2010 r. (data wpływu 16 kwietnia 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca czynny podatnik VAT, prowadzący działalność opodatkowaną tym podatkiem w dniu 8 kwietnia 2009 r. i 4 listopada 2009 r. zawarł jako pożyczkobiorca umowy pożyczek z podmiotami, które nie są jego udziałowcami. Pierwsza z pożyczek opiewała na kwotę 300 000 zł, podmiot udzielający pożyczki jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, u którego w działalności statutowej nie występuje świadczenie usług finansowych. z kolei druga z ww. pożyczek wynosiła 100 000 zł, pożyczkodawca również jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, przy czym w jego działalności statutowej występuje świadczenie usług finansowych (kredytowych).

Ponadto Zainteresowany informuje, że z tytułu zawartych umów pożyczek złożył w ustawowym terminie deklaracje PCC-3 i zapłacił 2% podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy umowy pożyczki są wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych zawarcie przez niego umów pożyczek nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zainteresowany uważa bowiem, że pożyczkodawca działający w jakimkolwiek zakresie jako zarejestrowany podatnik VAT, udzielając pożyczki ze środków zgromadzonych w związku z prowadzoną działalnością, występuje jako przedsiębiorca, a zatem czynność ta jest częścią jego działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca uważa również, że pożyczki udzielone incydentalnie przez podatników VAT nieprowadzących bądź sporadycznie prowadzących usługi finansowe, objęte są wprost decyzją art. 90 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, z którego wynika, że usługi pośrednictwa finansowego (?wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy w poz. 3?) w zakresie w jakim czynności te wykonywane są sporadycznie, nie wlicza się do obrotu, o którym mowa w ust. 3 tego artykuł. z tej regulacji wynika, że także sporadycznie wykonywane usługi finansowe podlegają VAT (sporadycznie, a więc nie w ramach działalności podstawowej ? statutowej wykonywanej u podatnika).

Potwierdzeniem przyjętego stanowiska Wnioskodawcy są:

• postanowienie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego z dnia 28 czerwca 2007 r. nr DM/436-7/07/MZ,
• postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Śródmieście z dnia 26 czerwca 2007 r. nr PM/436-3/07,
• postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Przeworsku z dnia 28 sierpnia 2007 r. nr US-V/2-436/1/07,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 sierpnia 2008 r. nr ILPB2/436-42/08-4/AJ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. u. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki. Przy czym od 21 października 2009 r. obowiązuje nowe brzmienie cytowanego przepisu, zgodnie z którym podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. u. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu ? który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. w zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Zauważyć jednak należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się zakresie przedmiotowym ustawy, np. umowa pożyczki jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi bowiem, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   2. umowy spółki i jej zmiany,
   3. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z kolei według definicji zawartej w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez ?podatek od towarów i usług' rozumie się podatek nakładany ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. z kolei stosownie do art. 1a pkt 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ?państwo członkowskie? to państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) ? strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Innymi słowy, przepis art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Zatem, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony (lub strona) tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron (pożyczkodawca) z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umów pożyczek, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższe transakcje podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w kwietniu i listopadzie 2009 r. Wnioskodawca zaciągnął dwie umowy pożyczki na łączną kwotę 400 000 zł. Pożyczkodawcami były dwa różne podmioty nie będące udziałowcami Wnioskodawcy. z tytułu zawartych umów odprowadzono podatek od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że tutejszy Organ podatkowy ? zgodnie ze złożonym wnioskiem ? nie rozstrzyga w niniejszej interpretacji, czy ww. umowy pożyczek były opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli zatem wskazane czynności były objęte zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług, w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. w konsekwencji opisane we wniosku pożyczki nie podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę rozstrzygnięć organów podatkowych, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB2/436-42/08-4/AJ, interpretacja indywidualna