Czy zawarta przez Wnioskodawcę umowa odpłatnego przejęcia urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, (...)

UZASADNIENIE

W dniu 23 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14f § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 8 marca 2011 r. nr ILPB1/415-1471/10-2/TW, ILPB2/436 -278/10-2/MK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Zainteresowanego do uzupełnienia wniosku (wskazania, którego stanu faktycznego uiszczona kwota dotyczy, bądź w sytuacji, gdy dotyczy ona stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych oraz w podatku dochodowym od osób fizycznych uiszczenie brakującej opłaty w wysokości 40 zł) w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wskazano, że nieuzupełnienie wniosku w wyznaczonym terminie spowoduje, iż zostanie on rozpatrzony jedynie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, w pozostałej zaś części wniosek zostanie pozostawiony bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 8 marca 2011 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 10 marca 2011 r.), zaś w dniu 15 marca 2011 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek, tj. dokonał wpłaty kwoty 40 zł.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zwana dalej ?Wnioskodawcą?) jest przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym. w dniu 14 października 2010 r. Wnioskodawca zawarł z ? ? (zwanym dalej ?Inwestorem?) umowę odpłatnego przejęcia urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych. w treści umowy (§ 3) zapisano, że:

1. Inwestor sprzedaje Przedsiębiorstwu Urządzenia, o których mowa w § 2 pkt 1 a Przedsiębiorstwo urządzenia te kupuje.
2. Inwestor zobowiązuje się Urządzenia wydać Przedsiębiorstwu a Przedsiębiorstwo zobowiązuje się je odebrać i zapłacić Inwestorowi umówioną cenę.

Zawarcie umowy było oparte o art. 31 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, zgodnie z którym: ?osoby, które wybudowały z własnych środków urządzenia wodociągowe i urządzenia kanalizacyjne, mogą je przekazywać odpłatnie gminie lub przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu, na warunkach uzgodnionych w umowie? oraz o art. 49 § 2 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym: ?osoba, która poniosła koszty budowy urządzeń, o których mowa w § 1 i jest ich właścicielem, może żądać, aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem, chyba że w umowie strony postanowiły inaczej?.

W związku z trudnościami co do określenia charakteru prawnego zawartej umowy (tj. uznania jej za umowę sprzedaży albo za specyficzną umowę nienazwaną), Wnioskodawca powziął wątpliwości co do tego, czy od zawartej umowy winien zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych oraz czy powinien wystawić Inwestorowi PIT-8C.

Mając na uwadze powyższe, tut. Organ informuje, iż przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia jest interpretacja przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie informuje się, że w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Czy zawarta przez Wnioskodawcę umowa odpłatnego przejęcia urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, stanowi umowę sprzedaży podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, czy też specyficzną umowę nienazwaną niepodlegającą opodatkowaniu tym podatkiem.

Zdaniem Wnioskodawcy, umowa odpłatnego przejęcia urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych stanowi specyficzną umowę nienazwaną niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Istotą problemu jest to, jaki był charakter umowy zawartej przez Strony, tj. czy była to umowa sprzedaży, czy też specyficzna umowa nienazwana. Cechą umowy sprzedaży jest to, że sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu tę rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz tę odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Unormowanie takie wynika wprost z art. 535 Kodeksu cywilnego. w analizowanym przypadku strony stwierdziły w umowie, że Inwestor sprzedaje urządzenia i zobowiązuje się je wydać Wnioskodawcy, natomiast Wnioskodawca urządzenia te kupuje, zobowiązuje się je odebrać i zapłacić Inwestorowi określoną cenę. z tego względu zasadniczo mogłoby się wydawać, że Strony zawarły umowę sprzedaży. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że w istocie trudno w tym przypadku mówić o zakupieniu przez Wnioskodawcę omawianych sieci, lecz raczej o zrekompensowaniu Inwestorowi przez Wnioskodawcę poniesionych przez niego wydatków na wybudowanie urządzeń.

z tego względu, omawianą umowę należy zakwalifikować do kategorii specyficznych umów nienazwanych, tj. umów odpłatnego przejęcia urządzeń. Przepisami regulującymi ustrój tych umów nie są przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy sprzedaży (art. 535 i n. Kodeksu cywilnego), lecz specjalne regulacje zamieszczone w ustawie szczegółowej, tj. ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Art. 31 ust. 1 tej ustawy należy traktować jako Iex specialis wprowadzający szczególną kategorię umów nienazwanych tego właśnie typu.

W tym stanie rzeczy, skoro zawarta przez Strony umowa odpłatnego przejęcia urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych nie była umową sprzedaży, to nie mieści się w katalogu umów podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zamieszczonym w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. z tego względu przedmiotowa umowa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.), podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat i dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki;
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Ponadto, w analizowanej sprawie, wskazać należy na zapis art. 14b § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Stosownie do art. 3 pkt 2 ww. ustawy, przez przepisy prawa podatkowego należy rozumieć przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Natomiast według art. 3 pkt 1 ww. ustawy, przez ustawy podatkowe należy rozumieć ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Analiza złożonego wniosku wskazuje, że dotyczy on zarówno stosowania przepisów prawa podatkowego, jak i stosowania przepisów ustaw niepodatkowych ? w tym przypadku ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. u. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) regulującej m.in. problematykę umów cywilnoprawnych, w tym umowy sprzedaży.

Mając powyższe na uwadze Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie odpowiedź na przedstawione we wniosku pytanie i jedynie w przedmiocie wynikającym z ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, tutejszy Organ podatkowy nie rozstrzyga w niniejszej interpretacji, czy zawarta w dniu 14 października 2010 r. umowa wypełnia ustawowe znamiona umowy sprzedaży.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca (przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne) w dniu 14 października 2010 r. zawarł z Inwestorem, który z własnych środków wybudował urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne umowę zatytułowaną umowa sprzedaży, na podstawie której osobie tej w zamian za przekazanie przedmiotowych urządzeń przedsiębiorstwu (Wnioskodawcy) dokonana została wypłata środków pieniężnych. Jak wskazano w treści wniosku ww. umowę zawarto w oparciu o art. 31 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz art. 49 § 2 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. u. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 ze zm.) ustawa ta określa zasady i warunki zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi oraz zbiorowego odprowadzania ścieków, w tym zasady działalności przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, zasady tworzenia warunków do zapewnienia ciągłości dostaw i odpowiedniej jakości wody, niezawodnego odprowadzania i oczyszczania ścieków, wymagania dotyczące jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, a także zasady ochrony interesów odbiorców usług, z uwzględnieniem wymagań ochrony środowiska i optymalizacji kosztów.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ww. ustawy, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, ustalonych przez gminę w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w zakresie uzgodnionym w wieloletnim planie rozwoju i modernizacji, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy.

Z kolei stosownie do art. 31 ust. 1 ww. ustawy osoby, które wybudowały z własnych środków urządzenia wodociągowe i urządzenia kanalizacyjne, mogą je przekazywać odpłatnie gminie lub przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu, na warunkach uzgodnionych w umowie. Stosownie do art. 31 ust. 2 ww. ustawy przekazywane urządzenia powinny odpowiadać warunkom technicznym określonym w odrębnych przepisach.

W świetle powyższego zauważyć należy, że osoby, które wybudowały wskazane w tym przepisie urządzenia mogą skorzystać z uprawnienia do ich odpłatnego przeniesienia, a przedsiębiorstwo może odmówić przejęcia tego urządzenia tylko wówczas, gdy nie odpowiada ono właściwym wymogom technicznym określonym w odrębnych przepisach. w konsekwencji z treści samej ustawy wynika obowiązek zawarcia przez przedsiębiorstwo (gminę) wskazanej niej umowy.

Reasumując, jak wskazano na wstępie uzasadnienia niniejszej interpretacji indywidualnej, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnej podlegają czynności cywilnoprawnej enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1 tej ustawy, przy czym podkreślić należy, że o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Oznacza to, że zawarcie umowy odpłatnego przekazania przez Inwestora wybudowanych przez niego (w trybie art. 31 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków), z jego środków, urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, zatytułowanej przez jej strony jako umowy sprzedaży, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Powyższe wynika z faktu, iż podstawą prawną opisanej w stanie faktycznym umowy był ww. art. 31 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. w konsekwencji, ww. umowa mająca za cel refundację kosztów budowy urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych jako nie wymieniona w zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych określonym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Jednocześnie informuje się, że w toku postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego, organ podatkowy nie prowadzi postępowania dowodowego, co oznacza, że dołączona do wniosku umowa nie podlegała analizie i weryfikacji, a niniejsze rozstrzygnięcie zostało wydane jedynie w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny sprawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB1/415-1471/10-3/TW, interpretacja indywidualna