Podatek od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych ustanowienia i przeniesienia prawa (...)

Podatek od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych ustanowienia i przeniesienia prawa odrębnej własności do lokalu mieszkalnego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2013 r. (data wpływu 21 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych ustanowienia i przeniesienia prawa odrębnej własności do lokalu mieszkalnego ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 21 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych ustanowienia i przeniesienia prawa odrębnej własności do lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W kancelarii Notarialnej Wnioskodawczyni ma być podpisany akt notarialny, w którym spółdzielnia mieszkaniowa oraz osoba wyłoniona w wyniku postępowania przewidzianego w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych zawrą umowę ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego ? w sytuacji wcześniejszego wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu. Osoba wyłoniona jako nabywca może być zarówno członkiem spółdzielni, jak również nie należeć do grona jej członków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy umowa, którą nastąpi nabycie własności lokalu, zawierana w trybie art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (niezależnie od tego czy nabywcą będzie członek Spółdzielni czy też osoba nie należąca do grona członków tej Spółdzielni) podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i tym samym notariusz (jako płatnik tego podatku) zobowiązany będzie do jego pobrania?

Zdaniem Wnioskodawczyni, umowa ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego zawierana w trybie art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, niezależnie od tego czy nabywcą lokalu jest członek spółdzielni czy osoba nie należąca do grona członków, a notariusz nie może w takiej sytuacji pobierać tego podatku. Choć umowa ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego zawiera elementy umowy sprzedaży (przeniesienie własności w zamian za wpłatę jego wartości rynkowej), to jednak umową sprzedaży nie jest. Gdyby miała to być umowa sprzedaży ustawodawca posłużyłby się tym terminem w art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. A jeśli nie jest ona umową sprzedaży i nie została odrębnie wymieniona w art. 1 ust 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (określającym enumeratywnie czynności podlegające temu podatkowi) to oznacza, że nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, co oczywiście implikuje niemożność pobrania tego podatku przez notariusza.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.), podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

  1. następujące czynności cywilnoprawne:
    1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
    2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
    3. (uchylona),
    4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
    5. umowy dożywocia,
    6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
    7. (uchylona),
    8. ustanowienie hipoteki,
    9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
    10. umowy depozytu nieprawidłowego,
    11. umowy spółki;
  2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
  3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.


Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu temu podatkowi decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Zasady zawierania umów ustanowienia oraz przeniesienia odrębnej własności lokali określają przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.). Zgodnie z art. 11 ust. 2 tej ustawy w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15, ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami statutu, przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu w sposób określony w statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej. Pierwszeństwo w nabyciu lokalu mają członkowie, którzy nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i zgłoszą gotowość zawarcia umowy o ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności tego lokalu. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, pierwszeństwo ma najdłużej oczekujący. Warunkiem przeniesienia odrębnej własności lokalu na takiego członka jest wpłata wartości rynkowej lokalu.

W świetle powyższego, jeżeli ustanowienie i przeniesienie własności lokalu następuje w trybie i na zasadach określonych w art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, to umowa ustanowienia i przeniesienia prawa odrębnej własności do lokalu mieszkalnego nie będzie opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowa taka nie jest bowiem umową sprzedaży ani inną umową wymienioną w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym, jako nie wymieniona w zamkniętym katalogu art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym niezależnie od statusu nabywcy, tzn. czy jest on członkiem spółdzielni czy też nie, Wnioskodawczyni, jako płatnik podatku, z tytułu sporządzenia aktu notarialnego nabycia lokalu mieszkalnego nie będzie zobowiązania do obliczenia i pobrania podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika