Czy wydatkowanie, w powyżej opisany sposób, dochodu Związku spełnia ustawowy warunek zwolnienia z (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 01 lutego 2011 r. (data wpływu 08.02.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 08 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek ? uzupełniony pismem z dnia 04 maja 2011 r. (data wpływu 09.05.2011 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Związek, dnia 31 marca 2009 r. wpłacił kwotę 500,00 na rzecz Stowarzyszenia.

Pismem z dnia 04 maja 2011 r. Wnioskodawca uzupełnił stan faktyczny wskazując, iż:

1. działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców (Dz. U. Nr 55, poz. 235 z późn. zm.),
2. źródłem finansowania wpłaconej kwoty 500,00 zł tyt. darowizny są składki członkowskie Związku.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wydatkowanie, w powyżej opisany sposób, dochodu Związku spełnia ustawowy warunek zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych w świetle art. 17...

Zdaniem Wnioskodawcy, Związek jest osobą prawną, opodatkowanie dochodów której reguluje ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U z 2000 r. Nr 54, poz. 654).

Art. 17 ust. 1 pkt 39 zwalnia z podatku dochodowego dochody, między innymi, ?organizacji pracodawców - w części przeznaczonej na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej?.

Ustawa podatkowa nie definiuje pojęcia działalności statutowej. W związku z tym, Wnioskodawca przytacza stwierdzenia na ten temat, które pojawiły się w orzecznictwie sądów administracyjnych.

I tak:

• w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 04 lipca 2003 r. (sygn. akt I SA/Ka 910/02) stwierdzono, że pod działaniem działalności statutowej fundacji należy rozumieć te rodzaje działalności, które zostały ujęte w statucie. Podkreślono, że określenie celów statutowych fundacji pod kątem uprawnień podatkowych musi być precyzyjne i ścisłe,
• w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 10 marca 2003 r. (sygn. akt III SA 1968/02) uznano, iż cele fundacji, będące jednym z warunków wyłączenia dochodu fundacji z opodatkowania, muszą wynikać wprost ze statutu. Nie mogą być ustalone przez organy podatkowe w drodze wykładni,
• w piśmie z 16 marca 1995 r. nr PO 4/P-722-265/95 Minister Finansów wyjaśnił, iż przez pojęcie ?których celem statutowym jest działalność? należy rozumieć działania bezpośrednie, ale także wspieranie takiej działalności, jeżeli wynika to wprost z zatwierdzonego statutu.
  
  

Statut Związku zawiera następujące cele i zadania:

1. Prezentowanie opinii w sprawach związanych z gospodarką;
2. Występowanie do przedstawicieli organów władzy publicznej i władz sądowych, w sprawach związanych z interesami pracodawców;
3. Opiniowanie założeń projektów ustaw oraz aktów wykonawczych do tych ustaw w zakresie objętym niniejszym statutem;
4. Udział w negocjacjach, w szczególności w celu rozwiązywania sporów zbiorowych oraz w celu zawierania układów pracy i innych porozumień;
5. Delegowanie swoich przedstawicieli do organów doradczych władzy publicznej i władz sądowych, a także innych podmiotów, w których na podstawie odrębnych przepisów, mają prawo posiadać swoją reprezentację przedstawiciele organizacji pracodawców;
6. Inspirowanie inicjatyw gospodarczych i prowadzenie doradztwa organizacyjnego, prawnego, ekonomicznego i technicznego;
7. Prowadzenie badań, popularyzację wiedzy ekonomicznej, prawniczej i organizacyjnej;
8. Organizowanie seminariów, konferencji i innych form wymiany poglądów i doświadczeń;
9. Organizowanie zespołów doradczych oraz zatrudnianie pracowników i ekspertów do wykonywania zadań statutowych.
   
   

Nie obejmuje on swoim zakresem działalności na rzecz innych organizacji promujących ochronę zdrowia, jakim niewątpliwie jest Stowarzyszenie. Jednak darowizna ta znajduje się w katalogu zwolnień w świetle art. 17 podatku dochodowego od osób prawnych.

W świetle przytoczonego stanu Wnioskodawca uważa, że przekazana darowizna na rzecz Stowarzyszenia stanowi dochód zwolniony z opodatkowania w Związku, gdyż nie nosi znamion działalności gospodarczej oraz zawarta jest w katalogu zwolnień objętych art. 17 pkt 4.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców (Dz. U. Nr 55, poz. 235), pracodawcy mają prawo tworzyć, bez uzyskania uprzedniego zezwolenia, związki według swego uznania, jak też przystępować do tych organizacji, z zastrzeżeniem stosowania się do ich statutów.

W myśl art. 5 ww. ustawy, podstawowym zadaniem związków pracodawców, ich federacji i konfederacji jest ochrona praw i reprezentowanie interesów, w tym gospodarczych, zrzeszonych członków wobec związków zawodowych, organów władzy i administracji rządowej oraz organów samorządu terytorialnego.

Art. 6 ust. 1 cytowanych przepisów, stanowi, że majątek związków pracodawców, ich federacji i konfederacji powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, z własnej działalności i dochodów z majątków organizacji.

Z kolei art. 18 ust. 1 przytoczonej ustawy stanowi, iż dochód z działalności gospodarczej prowadzonej przez związki pracodawców (?.) służy realizacji ich zadań statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między ich członków.

Związki pracodawców (?.) korzystają ze zwolnień podatkowych przewidzianych dla stowarzyszeń (art. 18 ust. 2 ww. ustawy).

Katalog dochodów wolnych od podatku dochodowego zawiera art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.). Innymi słowy, ustawodawca wyłączył z podstawy opodatkowania dochody uzyskane z tytułów wymienionych w tym przepisie.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

W myśl art. 7 ust. 2 ww. ustawy, dochodem jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym (?).

Dopiero ustalony w ww. sposób dochód może być przedmiotem zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 17 ust 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo - techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Użycie przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy sformułowania ?w części przeznaczonej na te cele? oznacza, że jeżeli statut będzie przewidywał również realizację innych celów niż wymienione w tym przepisie - to przeznaczenie dochodów podatnika na realizację tych ?innych celów? nie będzie stanowiło podstawy do zwolnienia od opodatkowania.

Stosownie do art. 17 ust. 1a pkt 2 tejże ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a (art. 17 ust. 1b ww. ustawy).

Natomiast, zgodnie z ust. 1c, przepis ust. 1 pkt 4 nie ma zastosowania w:

1. przedsiębiorstwach państwowych, spółdzielniach i spółkach,
2. przedsiębiorstwach komunalnych mających osobowość prawną, dla których funkcję organu założycielskiego pełnią jednostki samorządu terytorialnego lub ich jednostki pomocnicze utworzone na podstawie odrębnych przepisów,
3. samorządowych zakładach budżetowych oraz jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych - jeżeli przedmiotem ich działalności jest zaspokajanie potrzeb publicznych pośrednio związanych z ochroną środowiska w zakresie: wodociągów i kanalizacji, ścieków komunalnych, wysypisk i utylizacji odpadów komunalnych oraz transportu zbiorowego.
   
   

W ww. przepisie, w sposób enumeratywny, wymieniono statutowe cele działalności podatników, które uprawniają do nabycia prawa do zwolnienia od podatku dochodowego. W myśl ww. regulacji, przeznaczenie i wydatkowanie dochodu powinna charakteryzować tożsamość celu, na który podatnik najpierw dochód przeznaczył, a następnie wydatkował. Należy jednocześnie wskazać, że ustawodawca zezwolił na znacznie późniejsze, niż moment uzyskania, wydatkowanie dochodu, jednakże zawsze musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy wydatkowaniem dochodu, a celem określonym w ustawie.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że zwolnienie zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest zwolnieniem warunkowym. Do skorzystania z tego zwolnienia należy spełnić łącznie następujące przesłanki:

• podatnik korzystający ze zwolnienia nie może być podmiotem, o którym mowa w art. 17 ust. 1c tej ustawy,
• podatnik korzystający ze zwolnienia musi prowadzić działalność statutową (niekoniecznie wyłącznie) wymienioną w tym przepisie,
• dochody muszą być przeznaczone wyłącznie na cele tej preferowanej przez ustawodawcę działalności statutowej oraz bez względu na termin ? wydatkowane na te cele, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodu.
  
  

Zatem, warunkiem skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest to, aby cele przewidziane w statucie Wnioskodawcy mieściły się w katalogu celów wymienionych w tym przepisie.

Przedmiotowe zwolnienie jest istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości opodatkowania), dlatego też jego wykładnia powinna być ścisła, co oznacza, że w sytuacji, gdy ustawodawca obejmuje zwolnieniem podatkowym jedynie cześć dochodów podatnika, która jest przeznaczona na cele ściśle wymienione w powyższym zapisie ustawowym, to istotne staje się wykazanie istnienia związku pomiędzy wydatkowaniem dochodu, a celem określonym w ustawie, który jest jednocześnie celem statutowym podatnika.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody związków zawodowych, społeczno - zawodowych organizacji rolników, izb rolniczych, izb gospodarczych, organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła, spółdzielczych związków rewizyjnych, organizacji pracodawców i partii politycznych, działających na podstawie odrębnych ustaw - w części przeznaczonej na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej.

Jak wynika z powyższego, również na mocy art. 17 ust. 1 pkt 39 cytowanej ustawy, wolne od podatku są dochody organizacji pracodawców przeznaczone wyłącznie na cele statutowe, z wyłączeniem wydatkowanych na działalność gospodarczą.

Wnioskodawca działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców (Dz. U. Nr 55, poz. 235). Jest osobą prawną zatem opodatkowanie dochodów uzyskiwanych przez Związek reguluje ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych. W 2009 r. Wnioskodawca wpłacił, tytułem darowizny, kwotę 500,00 na rzecz Stowarzyszenia. Źródłem finansowania ww. kwoty są składki członkowskie Związku.

Statut Wnioskodawcy zawiera następujące cele i zadania:

1. Prezentowanie opinii w sprawach związanych z gospodarką;
2. Występowanie do przedstawicieli organów władzy publicznej, władz sądowych, w sprawach związanych z interesami pracodawców;
3. Opiniowanie założeń projektów ustaw oraz aktów wykonawczych do tych ustaw w zakresie objętym niniejszym statutem;
4. Udział w negocjacjach, w szczególności w celu rozwiązywania sporów zbiorowych. oraz w celu zawierania układów pracy i innych porozumień;
5. Delegowanie swoich przedstawicieli do organów doradczych władzy publicznej i władz sądowych, a także innych podmiotów, w których na podstawie odrębnych przepisów, mają prawo posiadać swoją reprezentację przedstawiciele organizacji pracodawców;
6. Inspirowanie inicjatyw gospodarczych i prowadzenie doradztwa organizacyjnego, prawnego, ekonomicznego i technicznego;
7. Prowadzenie badań, popularyzację wiedzy ekonomicznej, prawniczej i organizacyjnej;
8. Organizowanie seminariów, konferencji i innych form wymiany poglądów i doświadczeń;
9. Organizowanie zespołów doradczych oraz zatrudnianie pracowników i ekspertów do wykonywania zadań statutowych.
   
   

W tym miejscu stwierdzić należy, iż statut nie obejmuje swoim zakresem działalności na rzecz innych organizacji promujących ochronę zdrowia.

W świetle powyższego, kwota dochodu przekazana jako darowizna na rzecz organizacji promującej ochronę zdrowia, nie może korzystać ze zwolnienia ? na co wskazuje Wnioskodawca ? wynikającego z art. 17 ust. 1 pkt 4 i pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie natomiast z art. 17 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy, wolne od podatku są składki członkowskie członków organizacji politycznych, społecznych i zawodowych - w części nieprzeznaczonej na działalność gospodarczą.

Warunkiem skorzystania, przez wymienione w tym przepisie organizacje, ze zwolnienia jest przeznaczenie przez nie otrzymanych składek na dowolny cel (może to być np. cel statutowy albo charytatywny), z wyłączeniem działalności gospodarczej.

Tak więc, regulacją powyższą objęty został jeden rodzaj przysporzeń uzyskiwanych przez te podmioty - składki członkowskie, a warunkiem skorzystania z tego przepisu jest przeznaczenie składek na cele inne niż działalność gospodarcza.

Zgodnie z definicją słownikową, ?składka członkowska? to kwota pieniężna wpłacana, zwykle regularnie i obowiązkowo przez jedną osobę do wspólnej kasy, na jakiś wspólny cel, wkład jednej osoby we wspólny fundusz - (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003).

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiują również pojęć organizacji politycznej, społecznej lub zawodowej. Odnosząc się do znaczenia terminu ? organizacja społeczna - należy wskazać, że na podstawie Słownika Języka Polskiego ? Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. ?organizacja społeczna? to dobrowolnie ukształtowana grupa celowa, której członkowie chcą osiągać cele, ważne dla nich osobiście lub ważne ze względu na dobro publiczne; powszechnie spotykane nazwy: stowarzyszenie, zrzeszenie, związek, fundacja, koło, klub, obecnie również sektor pozarządowy, organizacja pozarządowa; w języku potocznym używa się także określeń: organizacja społeczna sprawna i organizacja społeczna niesprawna, dobra i zła - na oznaczenie skutków będących rezultatem zasad i reguł funkcjonowania danego społeczeństwa, wynikających z jego kultury, gospodarki i systemu politycznego; organizacja społeczna jest wówczas rozumiana jako organizacja pracy (http://encyklopedia.pwn.pl/).

Ze względu na przepisy szczególne, zwolnieniu z art. 17 ust. 1 pkt 40 podlegają m. in. dochody podatników działających na podstawie:

1. ustawy z dnia 27.06.1997 r. o partiach politycznych (t. j. Dz. U. z 2001r. Nr 79, poz. 857 ze zm.),
2. ustawy z dnia 23.05.1991 r. o związkach zawodowych (t. j. Dz. U. z 2001r. Nr 79, poz. 854 ze zm.),
3. ustawy z dnia 23.05.1991 r. o organizacjach pracodawców (Dz. U. Nr 55, poz. 235 ze zm.),
4. ustawy z dnia 07.04.1989 r. o związkach zawodowych rolników indywidualnych (Dz. U. Nr 20, poz. 106 ze zm.),
5. ustawy z dnia 08.10.1982 r. o społeczno - zawodowych organizacjach rolników (Dz. U. Nr 32, poz. 217 ze zm.).
   
   

Wnioskodawca działa na podstawie ustawy o organizacjach pracodawców, a źródłem finansowania przekazanej darowizny są składki członkowskie.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego, należy stwierdzić zatem, iż przekazana kwota dochodu, na rzecz Stowarzyszenia, spełnia warunki wynikające z art. 17 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tym samym korzysta ze zwolnienia z opodatkowania.

Jednakże, z uwagi na stwierdzenie zawarte w stanowisku Wnioskodawcy, tj. wskazanie jako podstawy do zwolnienia ww. dochodu z opodatkowania art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, należy uznać stanowisko za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.