Czy w związku z nieodpłatnym nabyciem przez Spółkę udziałów należących do osoby fizycznej celem (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 08 stycznia 2010 r. (data wpływu 12 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek ? uzupełniony pismem z dnia 11 stycznia 2010 r. (data wpływu 14 stycznia 2010 r.) ? o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• skutków podatkowych związanych z umorzeniem udziałów,
• konsekwencji podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, której jedynym udziałowcem jest obecnie Pan, prowadzący działalność gospodarczą pod firmą a (?) Przedsiębiorstwo Wielobranżowe (?) w zakresie wytwarzania, obrotu oraz magazynowania paliw płynnych.

Planowane jest, że w ramach reorganizacji formy prawnej prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, do Spółki wniesione zostanie aportem przez Pana przedsiębiorstwo a (?), będące przedsiębiorstwem w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Przedsiębiorstwo a (?), które będzie przedmiotem aportu, obejmie zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Planowane jest również, że przed dokonaniem przedmiotowego aportu do Spółki przystąpią, w charakterze udziałowców, również inne podmioty (osoby prawne), w tym m.in. polski fundusz inwestycyjny utworzony i działający zgodnie z ustawą z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych albo zagraniczny fundusz inwestycyjny z siedzibą w państwie członkowskim Unii Europejskiej, w których Pan xx będzie posiadał, bezpośrednio lub pośrednio, znaczący pakiet certyfikatów inwestycyjnych / akcji / udziałów (w zależności od formy prawnej, w jakiej będzie funkcjonował dany fundusz inwestycyjny).

Nie jest wykluczone, że w przyszłości udziały Pana w Spółce, zostaną dobrowolnie umorzone w trybie art. 199 § 2 Kodeksu spółek handlowych. z cytowanego przepisu wynika, że za zgodą wspólników umorzenie udziałów może nastąpić bez wynagrodzenia. Umorzenie może być też przeprowadzone za wypłatą wynagrodzenia, niemniej kwota należna z tego tytułu umarzanemu wspólnikowi może być niższa od rynkowej wartości umarzanych udziałów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych.

1. Czy Spółka zobowiązana będzie jako płatnik do poboru podatku dochodowego od osób prawnych, w związku z faktem, iż po przeprowadzeniu nieodpłatnego (albo za wynagrodzeniem w wysokości niższej od rynkowej wartości umarzanych udziałów) umorzenia udziałów wspólnika będącego osobą fizyczną wspólnikiem Spółki pozostaną osoby prawne...
2. Czy w związku z nieodpłatnym nabyciem przez Spółkę udziałów należących do osoby fizycznej celem ich umorzenia, albo nabyciem za kwotę niższą niż rynkowa wartość umarzanych udziałów, po stronie Spółki powstaje dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych...

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie drugie. Wniosek Spółki w zakresie pytania pierwszego, został rozpatrzony odrębną interpretacją wydaną w dniu 01 kwietnia 2010 r. nr ILPB3/423-66/10-3/JG.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z nieodpłatnym nabyciem przez Spółkę udziałów od osoby fizycznej celem ich umorzenia, albo nabyciem za wynagrodzeniem, które jest niższe od rynkowej wartości umarzanych udziałów, po stronie Spółki nie powstanie dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychód stanowi m.in. wartość otrzymanych częściowo odpłatnie rzeczy lub praw. w sytuacji opisanej w stanie faktycznym, Spółka nie uzyskuje realnego przysporzenia, a dokonana operacja skutkuje jedynie przesunięciem pomiędzy właściwymi pozycjami kapitałów Spółki. Innymi słowy, w wyniku nieodpłatnego nabycia własnych udziałów, majątek Spółki nie wzrośnie, tym samym nie ma podstaw do przyjęcia, iż mamy w tej sytuacji do czynienia z powstaniem przychodu.

Za przyjęciem takiego stanowiska przemawia także pogląd wyrażony w piśmie Ministerstwa Finansów, będącym odpowiedzią na zapytanie poselskie (pismo z dnia 23 lutego 2004 r.). w piśmie tym czytamy m.in., iż: ?Oceniając skutki podatkowe będące następstwem nabycia przez spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, stwierdzić należy, że wśród określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacja taka wprost nie jest wskazana. Niezależnie jednak od faktu, iż określony w art. 12 tej ustawy katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest enumeratywny, zdaniem Ministra Finansów nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia - nawet bez wynagrodzenia - nie spowoduje powstania przychodu w tej spółce?.

Podobne stanowisko podzielił m.in.:

1. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w wydanej w imieniu Ministra Finansów interpretacji indywidualnej z dnia 01 lipca 2009 r. (sygn. IPPB3/423-243/09-4/JB);
2. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w wydanej w imieniu Ministra Finansów interpretacji indywidualnej z dnia 23 września 2008 r. (sygn. IBPB3/423-552/08/MS);
3. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w wydanej w imieniu Ministra Finansów interpretacji indywidualnej z dnia 23 stycznia 2008 r. (sygn. IP-PB3-423-375/07-2/JB);
4. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, w wydanej w imieniu Ministra Finansów interpretacji indywidualnej z dnia 10 listopada 2008 r. (sygn. IBPB3/423-698/08/PC).

Powyższe wyjaśnienia tym bardziej mają zastosowanie w przypadku umorzenia za wypłatą wynagrodzenia, o którym mowa w stanie faktycznym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. u. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Umorzenie może być przeprowadzone:

• za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę ? tzw. umorzenie dobrowolne;

• bez zgody wspólnika ? tzw. umorzenie przymusowe;

• w razie ziszczenia się określonego zdarzenia ? tzw. umorzenie warunkowe.

Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów. Za zgodą wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością umorzenie udziałów może nastąpić bez wynagrodzenia. w takim przypadku następuje nieodpłatne nabycie udziałów przez spółkę.

Rozpatrując przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż przedmiotem opodatkowania osoby prawnej, zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. u. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), jest dochód stanowiący osiągniętą w roku podatkowym, nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Oceniając skutki będące następstwem nabycia przez Spółkę umarzanych udziałów za kwotę niższą niż rynkowa, należy stwierdzić, iż w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wśród zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacje takie wprost nie zostały wskazane.

Niezależnie od faktu, że określony w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest wyczerpujący, nabycie przez spółkę własnych udziałów celem ich umorzenia, nie powoduje powstania przychodu w tej Spółce. Spółka bowiem w sensie ekonomicznym nic nie uzyskała i nie nastąpiło po Jej stronie żadne przysporzenie majątkowe (spółka otrzymuje udziały by je umorzyć). Nie nastąpiło także umorzenie jej zobowiązań wobec wspólników, gdyż nabycie lub objęcie przez wspólnika udziału w spółce kapitałowej nie powoduje powstania po stronie spółki żadnego zobowiązania finansowego wobec tego wspólnika. Tym samym, umorzenia udziałów nie można utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 przedmiotowej ustawy.

Ponadto w analizowanym opisie zdarzenia przyszłego nie została spełniona żadna z przesłanek zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zgodnie z którym przychodami są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...). w związku z powyższym, nie można również mówić, że doszło do otrzymania świadczenia.

W konsekwencji, gdy określonej kategorii nie można, zgodnie z ustawą podatkową, uznać ani za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie dodaje się, że wniosek Spółki w zakresie opisów zdarzeń przyszłych dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych został rozpatrzony odrębnymi interpretacjami wydanymi w dniu 01 kwietnia 2010 r. nr ILPB1/415-60/10-3/AMN oraz nr ILPB1/415-60/10-4/AMN.

Ponadto, tut. Organ pragnie zaznaczyć, że w opisie zdarzenia przyszłego Spółka powołała art. 199 § 2 Kodeksu spółek handlowych, zamiast art. 199 § 3 tej ustawy, wskazując jednocześnie, iż: ?Z cytowanego przepisu wynika, że za zgodą wspólników umorzenie udziałów może nastąpić bez wynagrodzenia?. Wobec powyższego, tut. Organ uznał powołaną przez Wnioskodawcę podstawę prawną za oczywistą pomyłkę, pozostającą bez wpływu na ocenę istoty Jego stanowiska.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

IBPB3/423-552/08/MS , interpretacja indywidualna

IBPB3/423-698/08/PC, interpretacja indywidualna

ILPB1/415-60/10-3/AMN, interpretacja indywidualna

ILPB1/415-60/10-4/AMN, interpretacja indywidualna

ILPB3/423-66/10-3/JG, interpretacja indywidualna

IPPB3/423-243/09-4/JB, interpretacja indywidualna

IP-PB3-423-375/07-2/JB, interpretacja indywidualna