1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym poręczenie kredytu bankowego stanowi nieodpłatne świadczenie (...)

UZASADNIENIE

W dniu 04 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek ? uzupełniony pismem z dnia 23 grudnia 2008 r. (data wpływu 30 grudnia 2008 r.) oraz 30 grudnia 2008 r. (data wpływu 05 stycznia 2009 r.) ? o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodów z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2006 r. Spółka uzyskał kredyt bankowy w banku z siedzibą we Francji. Poręczycielem zaciągniętego kredytu jest S.C. (firma francuska) posiadająca 0,2% udziałów w Spółce. Za poręczenie kredytu udziałowiec nie obciąża Spółki żadnymi opłatami. Ponadto firma S.C. nie świadczy odpłatnie usług poręczenia.

Spółka uznała, iż powyższe poręczenie stanowi nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Do wyceny świadczenia przyjęła koszt gwarancji bankowej, jaki można byłoby ponieść w banku we Francji (dotyczy roku bilansowego 2006, 2007 oraz następnego roku bilansowego rozpoczętego 01.01.2008 r.).

Obecnie Spółka ma wątpliwość czy postępuje właściwie. Wątpliwości Spółki wynikają z wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie decyzji z dnia 18 kwietnia 2008 r. sygn. IS I/1/4231-17/07.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym poręczenie kredytu bankowego stanowi nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...
2. Czy w sytuacji, gdy ww. poręczenie stanowiłoby nieodpłatne świadczenie, właściwe jest zastosowanie do wyceny tego świadczenia kosztu gwarancji bankowej we Francji...

Zdaniem Wnioskodawcy, niesłusznie potraktował On poręczenie udziałowca jako nieodpłatne świadczenie i w związku z tym niesłusznie zwiększył podstawę opodatkowania.

Stosowanie opłat banków we Francji wydaje się właściwsze, zważywszy na fakt, iż kredyt został uzyskany we Francji oraz firma poręczająca ma siedzibę we Francji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2008 r., przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, jest m. in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych jednak nie precyzuje co należy rozumieć przez ?nieodpłatne świadczenie?, ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń. Z tego względu należy odwołać się do rozumienia pojęcia ?świadczenia? zgodnego z przepisami prawa i nauką prawa cywilnego. Pojęcie świadczenia należy bowiem rozpatrywać na tle stosunku zobowiązaniowego (art. 353 Kodeksu cywilnego). Przez świadczenie w takim rozumieniu należy uznać zachowanie się zobowiązanego (dłużnika) zgodne z treścią zobowiązania i polegające na zadośćuczynieniu godnego ochrony wierzyciela. Zachowanie to może polegać na zachowaniu się czynnym (działaniu) lub biernym (zaniechaniu lub powstrzymaniu się od jakiegoś działania).

Zatem w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe. Dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy. Warunkiem uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód ? co wynika z literalnego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ? jest jego otrzymanie przez podatnika. Nie wystarczy samo zawarcie umowy o nieodpłatne świadczenie, lecz konieczne jest jej wykonanie.

Spółka wskazała, iż w 2006 roku zaciągnęła kredyt bankowy. Poręczenia tegoż kredytu udzieliła spółka francuska będąca udziałowcem Wnioskodawcy. Spółka nie została obciążona żadnymi opłatami z tytułu udzielonego poręczenia. Ponadto Wnioskodawca zaznaczył, iż jego udziałowiec nie ma w zakresie swojej działalności gospodarczej odpłatnego świadczenia usług poręczenia.

W związku z powyższym, poręczenie udzielone Spółce przez jej udziałowca, należy zbadać na gruncie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.

Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) jako, że jest to instytucja prawa cywilnego. Jak wynika z tytułu XXXII Kodeksu ? poręczenie ? jest to umowa, w której poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał (art. 876 § 1 Kodeksu cywilnego). Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel powinien powiadomić o tym niezwłocznie poręczyciela (art. 880 Kodeksu cywilnego), a w braku umownego zastrzeżenia, poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny (art. 881 Kodeksu cywilnego). Zgodnie zaś z art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r., Nr 72, poz. 665 ze zm.) w celu zabezpieczenia wierzytelności, bank może żądać zabezpieczenia przewidzianego w kodeksie cywilnym i prawie wekslowym.

Skoro Spółka, w celu otrzymania kredytu bankowego, musiała skorzystać z poręczenia osoby trzeciej, to poręczenie to stawia tę osobę w roli solidarnego dłużnika wraz ze Spółką wobec banku, co jasno wynika z ww. art. 881 Kodeksu cywilnego. Zatem instytucja prawa cywilnego, jaką jest poręczenie, zabezpiecza wierzyciela, który udzielił kredytu lub podjął inne zobowiązania na rzecz dłużników.

Przechodząc na grunt regulacji prawa podatkowego, tj. przepisu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie, na podstawie umowy poręczenia, prawo do pieniędzy, otrzymał bank. Bank jest wierzycielem, a Spółka dłużnikiem. Poręczyciel (spółka francuska) jest razem z dłużnikiem (Wnioskodawcą) - dłużnikiem solidarnym, do wysokości udzielonego poręczenia. Dłużnik (Wnioskodawca) uzyskał kredyt, który musi spłacić bądź w przypadku zwłoki w jego spłacie, musi go spłacić poręczyciel (spółka francuska). Zatem ten typ umów oparty jest na stosunku osobistym. Zaznaczyć przy tym należy, że wspólnicy spółki kapitałowej są wobec spółki zawsze osobą trzecią, będąc z zewnątrz podmiotu gospodarczego jaką jest spółka kapitałowa. Poprzez fakt, iż umowa poręczenia jest zawierana pomiędzy bankiem i osobą fizyczną lub prawną, która poręcza za działania lub zaniechania dłużnika, jest obojętna dla przychodów dłużnika.

W konsekwencji, skutków umowy poręczenia pomiędzy udzielającym kredyt, a poręczycielem względem dłużnika nie można rozpatrywać na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten traktuje o przychodzie w postaci praw dla podatnika. Natomiast w niniejszej sprawie, przychód praw nastąpił na rzecz kredytującego banku, a nie na rzecz Spółki.

Reasumując powyższe wyjaśnienia, należy stwierdzić, iż nieodpłatne poręczenie przez spółkę francuską kredytu bankowego zaciągniętego przez Spółkę nie stanowi nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z uwagi na powyższe, wniosek Spółki w części dotyczącej pytania 2 jest bezprzedmiotowy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie informuje się, że w zakresie zdarzenia przyszłego dot. podatku dochodowego od osób prawnych wydana została interpretacja indywidualna w dniu 27 stycznia 2009 r., nr ILPB3/423-734/08-6/MM.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB3/423-734/08-6/MM, interpretacja indywidualna