Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, Bank zwraca się z zapytaniem o konsekwencje w zakresie (...)

UZASADNIENIE

W dniu 13 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie transakcji repo oraz transakcji sell-buy back (SBB).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca zawiera z Narodowym Bankiem Polskim, a także bankami komercyjnymi transakcje repo oraz transakcje sell - buy back (dalej: repo oraz SBB). Transakcje repo oraz SBB zawierane są w celu zarządzania bieżącą płynnością Banku poprzez pozyskanie środków pieniężnych, których zwrot jest zabezpieczony przez przeniesienie własności dłużnych papierów wartościowych. Przedmiotem repo oraz SBB są papiery wartościowe charakteryzujące się najwyższym poziomem płynności tj. głównie obligacje Skarbu Państwa oraz bony skarbowe Skarbu Państwa.

Operacje repo oraz SBB są to operacje sprzedaży papierów wartościowych, które polegają na sprzedaży przez Bank papierów wartościowych, przy jednoczesnym zobowiązaniu Banku do odkupienia tych papierów po określonej cenie i w określonym terminie. Istota transakcji repo i SBB sprowadza się do zapewnienia krótkoterminowego finansowania za wynagrodzeniem w zamian za okresowe (na czas transakcji) przeniesienie własności papierów wartościowych.

Podstawowa różnica pomiędzy transakcją repo a SBB wiąże się z odmiennym sposobem obliczania ceny odkupu oraz innych zasad przekazywania pożytków uzyskanych z nabytych papierów wartościowych. Kupujący w transakcji repo jest zobowiązany do przekazywania sprzedającemu otrzymanej kwoty pożytków w tym samym dniu, w którym otrzymał je od emitenta papierów wartościowych. Natomiast w transakcji SBB pożytki są uwzględnione w cenie odkupu papieru wartościowego.

W ujęciu cywilno - prawnym transakcje repo oraz SBB zachodzą, gdy w wyniku porozumienia zawartego przez strony transakcji następuje przeniesienie własności bezpiecznych, dłużnych papierów wartościowych o wysokim stopniu płynności i uregulowanym sposobie naliczania odsetek, natomiast w drugą stronę są przekazywane środki pieniężne stanowiące równowartość kapitału i naliczonych odsetek. Elementem przedmiotowo istotnym transakcji jest również uregulowanie powrotnego przeniesienia własności papierów wartościowych oraz przekazania środków pieniężnych stanowiących równowartość kapitału i naliczonych odsetek.

W regulaminie Rejestru Papierów Wartościowych stanowiącym załącznik do uchwały Zarządu Narodowego Banku Polskiego zawarte są definicje transakcji repo oraz SBB, zgodnie z którymi ?umowa repo to umowa w ramach której jedna ze stron, zwana dalej ?sprzedającym? zobowiązuje się wobec drugiej strony, zwanej dalej ?kupującym? do przeniesienia w dniu nabycia, własności zbywanych papierów wartościowych w zamian za zapłatę przez kupującego kwoty nabycia, a kupujący zobowiązuje się wobec sprzedającego w zamian za zapłatę kwoty odkupu, do przeniesienia, w dniu odkupu, własności takich samych papierów wartościowych?.

Z kolei transakcja sell ? buy - back wg powyższego Regulaminu ? to ?transakcja na którą składają się dwie niezależne umowy: sprzedaży oraz kupna bonów skarbowych ? po cenie ustalonej z góry w dniu sprzedaży tych bonów?.

W ujęciu bilansowym, zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Bank zawierając transakcje repo oraz SBB ? co do zasady ? zachowuje pełne ryzyko, ale również i korzyści wynikające z posiadanych aktywów finansowych (papierów wartościowych). Jeżeli jednostka ma prawo i jest zobowiązana do odkupu wydanych aktywów, na warunkach zapewniających innej jednostce (przyjmującej aktywa) zwrot w wysokości jaką jednostka ta mogłaby uzyskać udzielając pożyczki zabezpieczonej przyjętymi aktywami, to jednostka przekazująca nie traci kontroli nad przekazanymi składnikami aktywów finansowych.

Transakcje repo oraz SBB ewidencjonowane są księgowo jako pożyczka. W konsekwencji w księgach rachunkowych Banku brak jest jakichkolwiek księgowań na kontach księgowych dotyczących sprzedaży i odkupu papierów wartościowych, będących zabezpieczeniem tych transakcji. Istotnym elementem stanu faktycznego jest to, iż w ramach zawieranych przez Bank z NBP transakcji repo oraz w ramach zawieranych przez Bank z innymi bankami transakcji SBB każdorazowo następuje przeniesienie z rachunku Banku (w NBP lub KDPW) papierów wartościowych na rachunek nabywcy (NBP albo innego banku). Następnie po upływie okresu, na który transakcja (repo albo SBB) została zawarta następuje zwrotne przeniesienie papierów wartościowych na rachunek Banku (w NBP lub KDPW). Te zmiany ilościowe w portfelu papierów wartościowych Banku odnotowywane są na rachunkach Banku w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych (jeżeli przedmiotem transakcji repo albo SBB są obligacje), albo na rachunku Banku w Narodowym Banku Polskim (jeżeli przedmiotem transakcji repo albo SBB są bony skarbowe).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, Bank zwraca się z zapytaniem o konsekwencje w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zawierania transakcji repo i SBB. Czy Bank powinien traktować te transakcje zgodnie z cywilno - prawnym charakterem transakcji, tj. jako sprzedaż i odkup papierów wartościowych, skutkiem czego:

• w momencie zawarcia transakcji repo albo SBB rozpoznać przychód ze sprzedaży papierów wartościowych, zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
• za koszt uzyskania powyższego przychodu uznać wydatki poniesione na nabycie tych papierów wartościowych, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 powołanej ustawy,
• w momencie zamknięcia transakcji repo albo SBB, tj. odkupu papierów wartościowych od NBP czy też innego banku rozpoznać koszt nabycia papierów wartościowych, który stanie się kosztem uzyskania przychodu dopiero w momencie zbycia / przedstawienia do wykupu papieru wartościowego, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?
  
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie konsekwencji w podatku dochodowym od osób prawnych, Bank nie powinien traktować transakcji repo i SBB zgodnie z cywilno ? prawnym charakterem transakcji, tj. jako sprzedaż i odkup papierów wartościowych, skutkiem czego:

• środki pieniężne otrzymane od innego podmiotu w ramach transakcji repo i SBB nie stanowią przychodu podatkowego w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem mają zwrotny charakter. Papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji typu repo i SBB na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowią jedynie zabezpieczenie zwrotu długu ciążącego na Banku,
• zwrócone środki pieniężne, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie stanowią kosztu podatkowego.
  
  
  

Nie ulega wątpliwości, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają regulacji bezpośrednio określających zasady opodatkowania kontraktów typu repo oraz SBB. Niemniej jednak dokonując konsekwencji w podatku dochodowym od osób prawnych Banku, nie należy traktować transakcji repo i SBB zgodnie z cywilno - prawnym charakterem transakcji.

Przy analizie charakteru przedmiotowego transakcji repo i SBB należy mieć na uwadze, że Bank dokonując transakcji repo oraz SBB w zamian za oferowane dłużne papiery wartościowe (obligacje Skarbu Państwa oraz bony skarbowe Skarbu Państwa) pozyskuje od NBP albo od innego banku środki finansowe.

Istota tych transakcji polega bowiem na pozyskiwaniu krótkoterminowego finansowania zabezpieczonego dłużnymi papierami wartościowymi oraz w oznaczonym w umowie terminie zwrocie finansowania wraz z wynagrodzeniem w postaci odsetek, za udzielone finansowanie.

Bank, będąc ekonomicznym właścicielem dłużnych papierów wartościowych, otrzymuje od NBP albo od innego banku środki pieniężne odpowiadające równowartości tych papierów i zobowiązuje się do zwrotu, NBP albo innemu bankowi, w określonym dniu takiej samej ilości środków pieniężnych w wysokości o równowartości kapitału papierów wartościowych i naliczonych odsetek.

Przy czym, z uwagi na występującą różnicę pomiędzy transakcją repo a SBB, polegającą na odmiennym sposobie obliczania ceny odkupu oraz innych zasad jej przekazywania; przy transakcji repo Bank jest zobowiązany do przekazywania NBP albo do innego banku otrzymanej kwoty pożytków w tym samym dniu, w którym otrzymał je od emitenta papierów wartościowych. Natomiast w transakcji SBB pożytki z papierów wartościowych są uwzględniane w kwocie przekazywanej w zamian za przejęcie od NBP albo od innego banku zwróconych dłużnych papierów wartościowych.

Ostateczny wynik rachunku transakcji repo i SBB nie powoduje w Banku zmiany stanu konta dłużnych papierów wartościowych. Papiery wartościowe, będące przedmiotem transakcji repo albo SBB pozostają w portfelu Banku. Transakcje te nie powodują ekonomicznie utraty / nabycia kontroli Banku nad tymi papierami wartościowymi. W następstwie zawarcia umów, o których mowa we wniosku, Bank nie traci kontroli nad przekazywanym składnikiem aktywów finansowych, tj. papierem wartościowym będącym przedmiotem tych transakcji. Powyższe transakcje są jedynie zapisywane na rachunku papierów wartościowych w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych i rachunku pieniężnym stron transakcji.

Pozostające na rachunku Banku dłużne papiery wartościowe, będące przedmiotem transakcji typu repo albo SBB stanowią zabezpieczenie transakcji, które na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowią jedynie zabezpieczenie zwrotu długu ciążącego na Banku w związku z dokonaniem transakcji.

Oznacza to, że mające zwrotny charakter środki pieniężne uzyskane od NBP albo od innego banku w ramach transakcji repo albo SBB należy uznać w Banku za środki niebędące definitywnym przysporzeniem, niestanowiące zatem przychodu podatkowego. Zwrócone do NBP albo do innego banku środki pieniężne w wysokości, pozostających na rachunku Banku, dłużnych papierów wartościowych stanowiących zabezpieczenie transakcji na podstawie art. 16 ust. 1 pkt l0 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. W transakcjach repo i SBB nie dochodzi do zbycia papierów wartościowych i w związku z tym do omawianych transakcji nie ma zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 tej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym,
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.