1) Czy Gmina, która była inwestorem inwestycji, może odliczyć podatek VAT, jeżeli sprzedaż opodatkowaną (...)

UZASADNIENIE

W dniu 7 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia kto jest podatnikiem VAT, kto wystawia faktury oraz składa deklaracje podatkowe w przypadku Gminy i Urzędu Miejskiego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Gmina jako samorządowa osoba prawna i Urząd Miejski jako wewnętrzna jednostka organizacyjna Gminy posiadająca status jednostki budżetowej i realizująca zadania Gminy, będąca jednocześnie m. in. podatnikiem podatku od towarów i usług, płatnikiem podatku dochodowego od dochodów pracowników zatrudnionych w Urzędzie, płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne i składek na ubezpieczenie zdrowotne są zarejestrowani jako czynni podatnicy podatku VAT i posiadają odrębne numery identyfikacji podatkowej. W celu rozliczania podatku od towarów i usług od czynności wykonywanych przez Gminę składana jest deklaracja VAT-7. Także Urząd Miejski zarejestrowany jako podatnik VAT czynny składa deklarację VAT-7, mimo, że nie uzyskuje żadnych przychodów opodatkowanych, czy też zwolnionych. Faktury wystawiane są na Gminę - jeśli zadanie dofinansowane jest ze środków zewnętrznych zwłaszcza przez instytucje unijne obsługujące środki pomocowe oraz na Urząd Miejski.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy status podatnika VAT ma Gmina jako samorządowa osoba prawna czy Urząd Miejski jako jednostka organizacyjna obsługująca Gminę od strony techniczno - organizacyjnej...
2. Na kogo powinny być wystawiane faktury VAT - na Gminę czy na Urząd Miejski i kto powinien składać deklarację VAT...
3. Czy odrębne numery NIP mogą być nadane zarówno Gminie, jak i jej Urzędowi, który jest jednocześnie płatnikiem podatku dochodowego od dochodów pracowników zatrudnionych w Urzędzie, płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, czy też mogą rejestrować się jako jeden podmiot tego podatku, posiadając jeden wspólny numer identyfikacyjny NIP i wystawiać jedno rozliczenie deklaracyjne...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie Urząd Miejski, a Gmina jako samorządowa osoba prawna powinna posiadać status podatnika VAT, dokonywać rozliczeń podatku i składać deklarację rozliczeniową VAT-7. Gmina stoi też na stanowisku, że Urząd Miejski winien posiadać odrębny od Gminy numer identyfikacji podatkowej, ale tylko w sytuacji, gdy urząd jako jednostka organizacyjna sama staje się w świetle obowiązujących ustaw podatkowych płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych oraz płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od pracowników zatrudnionych w urzędzie. Urząd jako jednostka organizacyjna uczestnicząc w realizacji określonych zadań spoczywających na Gminie w zakresie podatku od towarów i usług działa wyłącznie w imieniu i na rzecz Gminy, wobec czego Wnioskodawca wyraża przekonanie, że faktury VAT wystawiane powinny być nie na Gminę, a na Urząd Miejski i winny być sygnowane numerem NIP Gminy, gdyż dla celów VAT Gmina i Urząd powinny stosować jednakowe oznaczenie NIP nadane Gminie. Dodać należy, iż w przeciwieństwie do Urzędu, Gmina przecież nie posiada adresu. Gmina, również nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dotyczącej podatku VAT. Ewidencja księgowa prowadzona jest na kontach księgowych Urzędu. Stąd też urzędy obsługujące jednostki samorządu terytorialnego powinny posługiwać się, w zakresie podatku od towarów i usług, numerem NIP nadanym gminie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, przez działalność gospodarczą, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Gmina, na podstawie art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r., o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Gmina jest samorządową osobą prawną, która nie ma własnych struktur organizacyjnych, natomiast nałożone na nią zadania, w myśl art. 33 ww. ustawy, wykonuje za pośrednictwem urzędu gminy. Zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma jednostka samorządu terytorialnego ? gmina, nie zaś urząd gminy. Urząd gminy jest jedynie aparatem pomocniczym gminy.

Samorządowe osoby prawne (gminy, powiaty, województwa) nie mają własnych struktur organizacyjnych, zaś nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. W oparciu o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020) należy stwierdzić, iż urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Gmina (jako jednostka samorządu terytorialnego) nie może wykonywać swoich zadań statutowych bez udziału urzędu gminy.

Zatem, wszelkie więc dokumenty wymagające oznaczenia numeru NIP, sporządzane i wystawiane przez urząd z tytułu czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane nr NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, tj. w takim przypadku numerem NIP gminy.

Stąd też podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (gminy i urzędu gminy) jest wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego. Zatem, z uwagi na to, że nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, zarówno gmina, jak i urząd, w związku ze swoimi działaniami powinny sporządzać jedno rozliczenie deklaracyjne dla podatku od towarów i usług. Uwzględniając jednakże fakt, iż w stosunku do całej działalności (a więc gminy i urzędu), podatnikiem podatku od towarów i usług jest wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca osobowość prawną, w deklaracji tej powinien być podawany numer identyfikacji podatkowej tej osoby prawnej, w imieniu której wykonywane są czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, tj. numer nadany gminie.

Inne niż urzędy gmin (powiatów) i urzędy marszałkowskie, tj. gminne jednostki organizacyjne, działające w formie np. zakładów budżetowych, jednostek budżetowych i gospodarstw pomocniczych, powinny dla celów rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług, rejestrować się jako odrębne podmioty tego podatku i posiadać odrębne oznaczenie (numery) NIP.

Ponadto dodaje się, iż zgodnie z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.) osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej (NIP). Stosownie do ust. 2 i 3 cyt. wyżej przepisu obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust.1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych, płatnicy podatków oraz płatnicy składek ubezpieczeniowych ? podmioty te również otrzymują NIP. Powyższe oznacza, że każdy podmiot, który należy do jednej z ww. kategorii, jest obowiązany do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego. Należy podkreślić również, że nie jest prawnie dopuszczalna sytuacja nadania jednego NIP dwóm podmiotom (z których jeden jest podatnikiem np. podatku od towarów i usług, a drugi płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych), jak również posługiwania się do identyfikacji NIP nadanym innemu podmiotowi. Numer identyfikacji podatkowej nie może być używany w oderwaniu od nazwy podmiotu, która występuje w decyzji administracyjnej o nadaniu NIP. Konsekwencją wydania ww. decyzji jest jednoznaczna identyfikacja podmiotu w systemie POLTAX poprzez jego NIP i nazwę.

Odnosząc się do powołanych wyżej regulacji prawnych oraz przedstawionej we wniosku sytuacji, tut. Organ udziela następujących odpowiedzi na pytania zawarte we wniosku:

Ad. 1

Podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (Gminy i Urzędu Miejskiego) jest wyłącznie Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, która posiada osobowość prawną. Jednak zgłoszenia rejestrującego ? zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o VAT ? w imieniu Gminy dokonuje Urząd Miejski.

Ad. 2

Dokumenty księgowe (faktury VAT, deklaracje VAT) powinny być wystawiane i sporządzane przez Urząd Miejski z numerem identyfikacji podatkowej Gminy ? jeśli dotyczą czynności przypisanych prawnie tej Gminie. Z uwagi na to, że nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, zarówno Gmina, jak i Urząd, w związku ze swoimi działaniami, powinny składać jedno rozliczenie deklaracyjne dla podatku od towarów i usług.

Ad. 3

W deklaracjach VAT powinien być podawany numer NIP osoby prawnej, w imieniu której wykonywane są czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Jeżeli zatem stroną czynności jest Gmina, w umowach cywilnoprawnych należy posługiwać się numerem identyfikacji podatkowej nadanym Gminie.

Należy zauważyć, iż zakładem pracy dla pracowników samorządowych jest Urząd Miejski i to na nim spoczywa obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. W związku z tym, Urząd Miejski nie może posługiwać się numerem identyfikacji podatkowej Gminy, ale musi posiadać swój odrębny numer do wyżej wskazanych rozliczeń.

Ponadto zaznacza się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia kto jest podatnikiem VAT, kto wystawia faktury oraz składa deklaracje podatkowe w przypadku Gminy i Urzędu Miejskiego, natomiast w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu realizowanej inwestycji pn. ?Budowa krytej pływalni (?)? została wydana odrębna interpretacja nr ILPP1/443-1057/08-2/AT z dnia 26 stycznia 2009 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPP1/443-1057/08-2/AT, interpretacja indywidualna