Czy w związku z otrzymaną jednorazową kwotą stanowiącą zachętę do zawarcia długoterminowej umowy (...)

Czy w związku z otrzymaną jednorazową kwotą stanowiącą zachętę do zawarcia długoterminowej umowy najmu, Spółka prawidłowo nie naliczyła podatku od towarów i usług oraz wystawiła notę obciążeniową na rzecz Wynajmującego?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Sp. z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 8 września 2009 r. (data wpływu: 11 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych otrzymania przez najemcę jednorazowej opłaty stanowiącej zachętę do zawarcia umowy najmu ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 11 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych otrzymania przez najemcę jednorazowej opłaty stanowiącej zachętę do zawarcia umowy najmu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W związku ze zbliżającym się terminem wygaśnięcia umowy najmu pomieszczeń zawartej z H. Sp. z o.o. (dalej jako Wynajmujący), Spółka rozważała możliwość przystąpienia do nowej długoterminowej umowy najmu z tym samym Wynajmującym, mającej za przedmiot najmowane dotychczas pomieszczenia położone na terenie D. W związku z zawarciem nowej umowy najmu Spółka jako najemca otrzymała od Wynajmującego jednorazową kwotę, która miała służyć ułatwieniu przeprowadzenia prac dostosowawczych pomieszczeń przez Spółkę i stanowiła zachętę do zawarcia długoterminowej umowy najmu z Wynajmującym.

W celu udokumentowania jednorazowej kwoty zachęty Spółka wystawiła notę obciążeniową na rzecz Wynajmującego. Budynki znajdujące się na terenie D., gdzie Spółka wynajmuje pomieszczenia, są od dłuższego czasu przedmiotem wynajmu także innym podmiotom przez Wynajmującego. Spółka przez przystąpienie do nowej umowy najmu z Wynajmującym nie stała się najemcą flagowym, mającym przyciągnąć innych najemców do wynajęcia pomieszczeń w budynku Wynajmującego.

Zarówno Spółka, jak i Wynajmujący są czynnymi podatnikami podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z otrzymaną jednorazową kwotą stanowiącą zachętę do zawarcia długoterminowej umowy najmu, Spółka prawidłowo nie naliczyła podatku od towarów i usług oraz wystawiła notę obciążeniową na rzecz Wynajmującego...

Zdaniem Wnioskodawcy, jednorazowa kwota stanowiąca zachętę do zawarcia umowy najmu z Wynajmującym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów I usług. W konsekwencji, Spółka nie była zobowiązana do wystawienia na rzecz Wynajmującego faktury dokumentującej przedmiotową kwotę i prawidłowo wystawiła notę obciążeniową.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport i import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Na podstawie art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy podatku /AT są obowiązani do wystawienia faktury dokumentującej dokonanie sprzedaży (tj. w szczególności dokonanie odpłatnej dostawy towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju). Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Wnioskodawca uważa, że w przedstawionym stanie faktycznym nie dochodzi do dostawy towarów, ale rozważenia wymaga kwestia, czy jednorazowa kwota wypłacona Spółce przez Wynajmującego w związku z zawarciem umowy najmu stanowi wynagrodzenie za usługę świadczoną przez Spółkę na rzecz Wynajmującego.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, które nie stanowi dostawy towarów. W ocenie Spółki, w przedstawionym stanie faktycznym nie można mówić o jakimkolwiek świadczeniu ze strony Spółki na rzecz Wynajmującego, w zamian za które Spółka otrzymuje wynagrodzenie od Wynajmującego. Jak zgodnie wskazywały WSA w Krakowie oraz WSA w Białymstoku: ?(...) o dostawie towarów i usług za wynagrodzeniem można mówić jedynie w sytuacji, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością, otrzymanego wynagrodzenia oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami.(...). Związek, o którym mowa musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za to świadczenie? (wyrok WSA w Krakowie z dnia 28 września 2005 r. sygn. akt l SA/Kr 850/05 oraz wyrok WSA w Białymstoku z dnia 23 sierpnia 2006 r., sygn. akt l SA/Bk 193/06).

Wnioskodawca wskazuje, że podobne stanowisko zajął również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 12 marca 2009 r. nr IPPP1-443-25/09-2/AK, zgodnie z którą czynność należy uznać za świadczenie usługi podlegającej opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a strona transakcji dokonująca płatności może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

W opisanym stanie faktycznym mamy do czynienia z umową zobowiązaniową, niemniej w zamian za kwotę zachęty od Wynajmującego Spółka nie jest zobowiązana do wykonania jakiejkolwiek czynności, której beneficjentem miałby być Wynajmujący. Spółka pragnie zwrócić uwagę, że odpowiednikiem świadczenia Wynajmującego w postaci jednorazowej kwoty pieniężnej wypłaconej na rzecz Spółki jest wyłącznie zgoda Spółki na zawarcie długoterminowej umowy najmu z Wynajmującym. W ocenie Spółki, zgodę na nabywanie usług od danego wynajmującego trudno uznać za wyświadczenie na rzecz tego wynajmującego jakiejkolwiek usługi. Dopiero w następstwie zawarcia umowy najmu między Spółką a Wynajmującym dochodzi do świadczenia usług, ale usługodawcą jest Wynajmujący, a nie Spółka. Co więcej, brak jest związku pomiędzy wysokością kwoty zachęcającej do zawarcia umowy najmu przez Spółkę a umownymi zobowiązaniami Spółki na rzecz Wynajmującego.

Według Wnioskodawcy, powyższe stanowisko potwierdził ETS w orzeczeniu z dnia 9 października 2001 r. w sprawie C-409/98 Commisioners of Customs Excise v. Mirror Group plc, zgodnie z którym osoba, która początkowo nie ma żadnych uprawnień do nieruchomości i zawiera umowę najmu z właścicielem nieruchomości w zamian za kwotę pieniężną wypłaconą przez wynajmującego, nie świadczy usługi podlegającej opodatkowaniu VAT. ETS w powołanym orzeczeniu zwrócił uwagę, że podatnik przez samą czynność wyrażenia zgody na zostanie najemcą, i płacenie czynszu w zamian za kwotę pieniężną wypłaconą przez wynajmującego nie świadczy jeszcze żadnej usługi na rzecz wynajmującego. Jeżeli jednak przyszły najemca staje się najemcą flagowym w zamian za otrzymaną od wynajmującego kwotę pieniężną. Wówczas ewentualnie można mówić o świadczeniu przez takiego najemcę usług reklamowych na rzecz wynajmującego, mających na celu przyciągnięcie innych najemców do danego budynku. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Spółka nie jest najemcą flagowym przede wszystkim z uwagi na fakt, że inne pomieszczenia w budynkach Wynajmującego są już wynajęte. Ponadto, zawarcie nowej umowy najmu ma na celu przedłużenie dotychczasowego stosunku najmu między Spółką a Wynajmującym, a nie stanowi w żaden sposób zewnętrznych działań marketingowych Wynajmującego, mających na celu pozyskanie nowych najemców. Dodatkowo, zawarta umowa najmu w żadnym punkcie nie umożliwia Wynajmującemu posługiwania się firmą Spółki w celach marketingowych.

W ocenie Wnioskodawcy, otrzymana kwota stanowi wyłącznie wypełnienie wynegocjowanych między stronami warunków dalszej współpracy na podstawie nowej umowy najmu i jako taka jest oderwana od jakichkolwiek usług przez Spółkę na rzecz Wynajmującego. Biorąc pod uwagę, że Spółka nie jest zobowiązana do dokonania jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Wynajmującego, jest ona jedynym beneficjentem z tytułu uzgodnionej między stronami kwoty zachęty. Zdaniem Wnioskodawcy, przyznana przez Wynajmującego kwota zachęty ma raczej charakter zbliżony do rabatu udzielonego z góry niż jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Spółki za wyświadczoną usługę, a jedynym usługodawcą w ramach przedmiotowej umowy zobowiązaniowej zawartej między stronami jest Wynajmujący. Podsumowując, nie sposób wskazać żadnego konkretnego świadczenia ze strony Spółki na rzecz Wynajmującego, a jedynym beneficjentem uzgodnień stron co do wypłaty kwoty zachęcającej do zawarcia umowy najmu jest Spółka. Tak więc Wnioskodawca uważa, że Spółka otrzymała kwotę pieniężną niestanowiącą wynagrodzenia za jakąkolwiek usługę na rzecz Wynajmującego ? konsekwentnie Wnioskodawca stoi na stanowisku, że prawidłowo nie naliczyła podatku od towarów i usług od kwoty otrzymanej od Wynajmującego jednorazowej zachęty do zawarcia umowy najmu oraz wystawiła z tego tytułu notę obciążeniową na rzecz Wynajmującego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu tym podatkiem podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.


Przez dostawę towarów ? stosownie do art. 7 ust. 1 cyt. ustawy ? rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?), natomiast przez świadczenie usług, stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy ? rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.


W myśl art. 8 ust. 3 ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347/1). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że w związku z zawarciem nowej umowy najmu Spółka jako najemca otrzymała od Wynajmującego jednorazową kwotę, która miała służyć ułatwieniu przeprowadzenia prac dostosowawczych pomieszczeń przez Najemcę i stanowiła zachętę do zawarcia długoterminowej umowy najmu z Wynajmującym. Budynki znajdujące się na terenie D. B. P. w Ł., gdzie Spółka wynajmuje pomieszczenia, są od dłuższego czasu przedmiotem wynajmu także innym podmiotom przez Wynajmującego. Spółka przez przystąpienie do nowej umowy najmu z Wynajmującym nie stała się najemcą flagowym, mającym przyciągnąć innych najemców do wynajęcia pomieszczeń w budynku Wynajmującego. Zarówno Spółka, jak i Wynajmujący są czynnymi podatnikami podatku VAT.

W świetle przytoczonego przepisu art. 7 ust. 1 ustawy nie ulega wątpliwości, że opisana w stanie faktycznym, uiszczona przez przyszłego wynajmującego jednorazowa opłata stanowiąca zachętę do zawarcia umowy najmu nie może być uznana za wynagrodzenie za dostawę towarów, albowiem w relacjach między stronami nie dochodzi do dostawy towarów.

Definicja usługi zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma szerszy zakres od definicji usługi zawartej w klasyfikacjach statystycznych. Przy definiowaniu ?świadczenia? należy odwołać się do przepisów prawa cywilnego. W myśl art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Tak więc na świadczenie może składać się zachowanie polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) lub na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji). Na świadczenie mogą się również jednocześnie składać działanie oraz zaniechanie.

Co do zasady każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu lub na zaniechaniu stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Wskazać jednak należy, że aby mówić o opodatkowaniu dostawy towarów oraz świadczenia usług, muszą być one odpłatne, albowiem odpłatność jest elementem koniecznym dla powstania obowiązku w podatku od towarów i usług. W takim przypadku dla prawidłowego rozpoznania obowiązku podatkowego konieczne jest zdefiniowanie, co oznacza odpłatność. Na gruncie podatku od towarów i usług elementem wyróżniającym odpłatność jest wynagrodzenie z tytułu dokonanej czynności, zasadniczo z pominięciem jego formy. Należy podkreślić, że pomiędzy dostawą towarów (świadczeniem usług) a otrzymaniem wynagrodzenia powinien istnieć bezpośredni związek. A zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają dostawa towarów oraz świadczenie usług za wynagrodzeniem, które powinno mieć formę przysporzenia (zwiększenia aktywów po stronie beneficjenta) z tytułu konkretnej czynności.

Okoliczności sprawy wskazują, że uiszczona przez Spółkę jednorazowa opłata, stanowiąca zachętę do zawarcia umowy najmu, nie jest związana z jej określonym zachowaniem, a zatem ze świadczeniem przez nią usług, a zatem w opisanej sytuacji nie występuje element wzajemności, konieczny do uznania, że opłata jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę.

Inaczej sprawa przedstawiałaby się w przypadku, gdyby wynajmujący dokonywał płatności na rzecz najemcy z myślą, że dzięki obecności tego najemcy pozyska następnych najemców. Wówczas działanie takie należałoby uznać za świadczenie usług reklamy przez kluczowego najemcę. W opisie stanu faktycznego niniejszej sprawy stwierdzono jednak wyraźnie, że Spółka przez przystąpienie do nowej umowy najmu z Wynajmującym nie stała się najemcą flagowym, mającym przyciągnąć innych najemców do wynajęcia pomieszczeń w budynku Wynajmującego.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, ust. 4 i ust. 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Reasumując, otrzymana przez Spółkę jednorazowa opłata nie może być traktowana jako wynagrodzenie za świadczoną usługę, pod warunkiem jednak, że stanowi zachętę do zawarcia umowy najmu, a nie zapłatę za przeprowadzenie prac adaptacyjnych w pomieszczeniach należących do Najemcy. W związku z tym Spółka prawidłowo nie naliczyła od tej opłaty podatku od towarów i usług, a dla jej udokumentowania wystawiła notę obciążeniową.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Referencje

IPPP1-443-25/09-2/AK, interpretacja indywidualna

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika