Czy uwzględniając brzmienie art. 88 ust. 1 pkt 5 lit. a oraz art. 88 ust. 4 ustawy o VAT zakupy dokonane (...)

Czy uwzględniając brzmienie art. 88 ust. 1 pkt 5 lit. a oraz art. 88 ust. 4 ustawy o VAT zakupy dokonane i udokumentowane fakturami otrzymanymi przed dniem rejestracji do celów VAT uprawniają do odliczenia wykazanego podatku naliczonego? Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT w związku z zakupami dokonanymi w styczniu 2009 r. w deklaracji VAT-7 za miesiąc luty 2009 r. bez konieczności spełnienia wymogów zawartych w art. 113 ust. 7 ustawy o VAT?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 7 października 2009 r. (data wpływu 12 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur VAT otrzymanych przed dniem rejestracji dla potrzeb podatku VAT ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur VAT otrzymanych przed dniem rejestracji dla potrzeb podatku VAT.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca rozpoczął działalność gospodarczą w dniu 1 stycznia 2009 r. (data widniejąca we wpisie do ewidencji) i od tego dnia rozpoczął dokonywanie zakupów związanych z działalnością gospodarczą służących późniejszej sprzedaży opodatkowanej. Zakupił m. in. sprzęt komputerowy, oprogramowanie oraz materiały budowlane przeznaczone na adaptację lokalu. Powyższe zakupy zostały udokumentowane fakturami VAT.

Dnia 3 lutego 2009 r. Wnioskodawca złożył zgłoszenie rejestracyjne VAT-R wskazując, że od dnia 4 lutego 2009 r. rezygnuje ze zwolnienia z podatku od towarów i usług zawartego w art. 113 ust. 9 ustawy o VAT. Urząd Skarbowy x dnia 16 marca 2009 r. wystawił potwierdzenie zarejestrowania podmiotu jako podatnika VAT. Dnia 4 marca 2009 r. Wnioskodawca wystawił pierwszą fakturę VAT dokumentującą sprzedaż.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy uwzględniając brzmienie art. 88 ust. 1 pkt 5 lit. a oraz art. 88 ust. 4 ustawy o VAT zakupy dokonane i udokumentowane fakturami otrzymanymi przed dniem rejestracji do celów VAT uprawniają do odliczenia wykazanego podatku naliczonego... Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT w związku z zakupami dokonanymi w styczniu 2009 r. w deklaracji VAT-7 za miesiąc luty 2009 r. bez konieczności spełnienia wymogów zawartych w art. 113 ust. 7 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, będącego wyrazem neutralności podatku od towarów i usług, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie wynika, aby do nabycia prawa do odliczenia podatku VAT konieczne było posiadanie statusu podatnika zarejestrowanego w momencie otrzymania faktur VAT. Oznacza to, że Wnioskodawca nabywa prawo do odliczenia VAT w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego.

Zainteresowany może dokonać odliczenia bezpośrednio w deklaracji VAT-7 za miesiąc luty 2009 r. bez spełnienia wymogów określonych w art. 113 ust. 7 ustawy o VAT m. in. dlatego iż nie dokonał pierwszej czynności opodatkowanej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do zapisu art. 86 ust. 1 ustawy, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3 -7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

  1. z tytułu nabycia towarów i usług,
  2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
  3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Jak stanowi art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Według art. 86 ust. 11 ustawy, jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W powołanych wyżej przepisach zrealizowana została jedna z fundamentalnych zasad podatku od towarów i usług, tj. zasada neutralności podatku dla czynnych podatników tego podatku.

Podatnikami ? stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług ? są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wtedy, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 cyt. ustawy).

Z treści cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto przepisy ustawy przewidują wiele sytuacji, w których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, pomimo tego, że spełnione są generalne przesłanki upoważniające go do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Ograniczenia te zawarte są w art. 88 cyt. ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. Zgodnie z uregulowaniami art. 88 ust. 4 cyt. ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20. Wskazany powyżej przepis ustawy o podatku od towarów i usług przewiduje sankcję w postaci pozbawienia podatnika prawa do obniżenia kwoty lub zwrotu podatku należnego w razie nie zarejestrowania się, ale nie wskazuje wprost, z jakim momentem ? z punktu widzenia niemożności odliczenia podatku naliczonego ? należy wiązać status podatnika (zarejestrowany czy nie).

W myśl art. 88 ust.1 pkt 5 obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, których nabycie:

  1. zostało udokumentowane fakturami otrzymanymi przed dniem utraty zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 lub 9 albo przed dniem rezygnacji z tego zwolnienia, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 113 ust. 5 i 7,
  2. nastąpiło w wyniku darowizny lub nieodpłatnego świadczenia usługi.


Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 50 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji ? art. 113 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 113 ust. 4 podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, z tym, że w przypadku, o którym mowa w ust. 9, zawiadomienie musi nastąpić przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5.

Natomiast art. 113 ust. 9 ustawy o VAT stanowi, iż podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności określonych w art. 5 w trakcie roku podatkowego jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty określonej w ust. 1.

Cytowany art. 113 ust. 4 ustawy o VAT reguluje sprawę rezygnacji ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 na dwóch poziomach uszczegółowienia:

  1. jako generalną zasadę pozwalającą każdemu podatnikowi zrezygnować ze zwolnienia od podatku od towarów i usług pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia,
  2. jako wyjątek od ww. zasady, który dotyczy tylko podatników rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowanych w trakcie roku podatkowego, pod warunkiem zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej.


Obowiązek zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji ze zwolnienia od podatku od towarów i usług przed wykonaniem pierwszej czynności opodatkowanej dotyczy jednorazowej, niepowtarzalnej sytuacji, tj. pierwszej czynności, którą podatnik rozpoczyna wykonywanie czynności opodatkowanych w trakcie roku podatkowego. Jeżeli zaś moment ten minie - podatnika zaczyna obowiązywać generalna zasada określona w części pierwszej przepisu, tj. obowiązek zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia.

W myśl ust. 5, powołanego wyżej artykułu, jeżeli wartość sprzedaży u podatników zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty. Obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę. Za zgodą naczelnika urzędu skarbowego podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z dokumentów celnych oraz o kwotę podatku zapłaconą od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a także o kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur dokumentujących zakupy dokonane przed dniem utraty zwolnienia, pod warunkiem:

  1. sporządzenia spisu z natury zapasów tych towarów posiadanych w dniu, w którym nastąpiło przekroczenie kwoty, o której mowa w ust. 1, oraz
  2. przedłożenia w urzędzie skarbowym spisu, o którym mowa w pkt 1, w terminie 14 dni, licząc od dnia utraty zwolnienia.


Przepis ust. 5, stosownie do ust. 7 powołanego wyżej artykułu, stosuje się również do podatników, którzy rezygnują ze zwolnienia, o którym mowa w:

  1. ust. 1 lub
  2. ust. 9 - w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy wykonali pierwszą czynność

- pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji ze zwolnienia przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia.

W świetle powyższego, prawo do obniżenia podatku należnego powstaje u wszystkich podatników, o ile wykażą, że zakupy były związane z bieżącą lub przyszłą działalnością opodatkowaną, a warunek rejestracji jest niezbędny wyłącznie do skorzystania przez podatnika z prawa do obniżenia podatku należnego. Należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Jak już wspomniano jego realizacja następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć ? najpóźniej przed skorzystaniem z tego prawa ? wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako podatnika.

Tym samym należy stwierdzić, iż ustawa o VAT nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile występują przesłanki, iż zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do działalności opodatkowanej (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług). Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom, chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć, obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny.

Jak wynika z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego Zainteresowany rozpoczął działalność gospodarczą, zgodnie z wpisem do ewidencji, dnia 1 stycznia 2009 r. i od tego dnia dokonywał zakupów związanych z przedmiotową działalnością. Zakupy te zostały udokumentowane fakturami VAT i będą służyły późniejszej sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. w dniu 3 lutego 2009 r. Podatnik złożył zgłoszenie rejestracyjne VAT-R wskazując, że od dnia 4 lutego 2009 r. rezygnuje ze zwolnienia z VAT zawartego w art. 113 ust. 9 ustawy. Do momentu rejestracji Wnioskodawca nie dokonał pierwszej czynności opodatkowanej.

W świetle powyższego stanu faktycznego i prawnego, należy stwierdzić, iż Wnioskodawca ma prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktur VAT otrzymanych przed dniem złożenia zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R w deklaracji VAT-7 za miesiąc luty 2009 r. w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 113 ust. 7 ustawy, gdyż od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej Wnioskodawca nie wykonał żadnej czynności opodatkowanej określonej w art. 5 ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika