Czy kwota napiwków przeznaczonych dla pracowników, pozostawianych przez klientów restauracji, podlega (...)

UZASADNIENIE

W dniu 29 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania napiwków.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie hotelarstwa i gastronomii. Pracownicy prowadzonej przez Zainteresowanego restauracji (kelnerzy, barmani itp.), obsługując klientów, otrzymują w dowód uznania jakości obsługi drobne kwoty tytułem napiwków, które trafiają do kasy Wnioskodawcy (czy to płacone gotówką, czy kartą płatniczą lub kredytową), a następnie są przekazywane przez niego pracownikom. Przekazanie to następuje po zakończeniu danego miesiąca kalendarzowego i jest dokonywane po pomniejszeniu kwot przedmiotowych napiwków o kwotę podatku od towarów i usług oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. W zakresie tego przekazania wykluczona jest uznaniowość Wnioskodawcy, a każdy pracownik otrzymuje taką kwotę napiwków, jaką wypracował.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kwota napiwków przeznaczonych dla pracowników, pozostawianych przez klientów restauracji, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota napiwków dla jego pracowników, pozostawianych u niego przez klientów restauracji, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (czyli każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów), a podstawą opodatkowania jest wówczas obrót, w myśl art. 29 ust. 1 ustawy, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Tymczasem w przedmiotowym stanie faktycznym trudno przyjąć, aby kwota napiwku stanowiła dla Wnioskodawcy kwotę należną z tytułu sprzedaży przez niego usług na rzecz klientów restauracji. Adresatem tej kwoty nie jest bowiem Zainteresowany, lecz jego pracownik, który swoim osobistym staraniem zyskał w oczach klienta restauracji takie uznanie, że ten pozostawił dla niego napiwek. Nie można zatem uznać, aby kwota napiwku pozostawiana przez klienta restauracji oraz usługi gastronomiczne świadczone przez Wnioskodawcę miały stanowić wzajemnie swój ekwiwalent. Klient restauracji uiszcza bowiem za świadczenia gastronomiczne cenę przewidzianą za nie w cenniku czy w karcie menu, a kwotę napiwku pozostawia dodatkowo, choć przecież nie musi tego czynić (napiwek nie jest więc świadczeniem należnym Wnioskodawcy). Nie potrzeba przy tym, aby klient restauracji wyraźnie wskazywał przy uiszczaniu napiwku, że czyni to na rzecz kelnera lub barmana, ponieważ w polskim kręgu kulturowym przyjęło się powszechnie, że napiwek przeznaczany jest nie dla właściciela lokalu, ale dla osoby bezpośrednio obsługującej gości. Napiwek jest zatem świadczeniem jednostronnym ? innymi słowy nieekwiwalentnym ? a jako taki pozostaje poza zakresem zastosowania norm dotyczących podatku od towarów i usług.

W przedstawionym stanie faktycznym, Wnioskodawca pobiera zatem kwotę pieniężną przeznaczoną dla pracownika, po czym przekazuje ją temu pracownikowi. Podkreślenia wymaga tutaj fakt, że w zakresie tego przekazania wykluczona jest jakakolwiek uznaniowość, ponieważ pracownikowi służy względem Zainteresowanego roszczenie o wydanie kwoty napiwku, możliwe do wyegzekwowania w drodze powództwa do sądu powszechnego. Kwota pobranego napiwku nie może tym samym stanowić przychodu czy dochodu Wnioskodawcy (czego dowodzi choćby fakt odprowadzania przez niego od kwoty napiwku zaliczek na podatek dochodowy pracowników), co z kolei skutkuje niemożnością opodatkowania kwot napiwków podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazuje, iż nie wydaje się także, aby pracownik otrzymujący napiwek miał go opodatkować podatkiem od towarów i usług. Pracownik bowiem nie świadczy usług, a jedynie wykonuje w ramach swych obowiązków pracowniczych czynności polecone przez Zainteresowanego. Oznacza to, że nie jest on w ogóle podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 29 ust.

1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Podstawa opodatkowania stanowi fundament konstrukcji każdego podatku. Z punktu widzenia wysokości zobowiązania podatkowego, ma ona ? obok stawki podatkowej ? decydujące znaczenie. Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług ustalenie podstawy opodatkowania poprzedzać winno zawsze ustalenie, czy dana czynność stanowi na gruncie tego podatku czynność opodatkowaną oraz czy w stosunku do niej powstał obowiązek podatkowy. Podstawę opodatkowania można ustalać jedynie w tych przypadkach, gdy zaistniał przedmiot opodatkowania. Podstawa opodatkowania jest bowiem skonkretyzowanym ? co do cech istotnych dla wymiaru podatku ? i ujętym wartościowo, przedmiotem podatku.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Ponadto, stosownie do treści art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że pracownicy prowadzonej przez Zainteresowanego restauracji (kelnerzy, barmani itp.), obsługując klientów, otrzymują w dowód uznania jakości obsługi drobne kwoty tytułem napiwków, które trafiają do kasy Wnioskodawcy (czy to płacone gotówką, czy kartą płatniczą lub kredytową). Następnie, po zakończeniu danego miesiąca kalendarzowego, są przekazywane pracownikom. Ponadto, wykluczona jest uznaniowość Zainteresowanego, a każdy pracownik otrzymuje taką kwotę napiwków, jaką wypracował.

W związku z powyższym, w przypadku, gdy kwoty napiwków są świadczeniem klienta całkowicie dobrowolnym, nie wyodrębnionym na rachunku, wystawionym dla nabywcy usługi gastronomicznej, pozostającym poza stosowanym cennikiem świadczonych usług oraz prowadzoną przez Wnioskodawcę ewidencją dla potrzeb podatku od towarów i usług, jako suma pieniędzy adresowana i przekazana na rzecz pracownika bezpośrednio świadczącego obsługę nagrodzoną napiwkiem ? nie stanowi dla podatnika prowadzącego lokal gastronomiczny obrotu będącego podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług w myśl art. 29 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji wskazany przez klienta pracownik Wnioskodawcy otrzymujący napiwek, nie ma obowiązku opodatkowania podatkiem od towarów i usług otrzymanych pieniędzy, bowiem czynności, za które ewentualnie otrzyma napiwek wykonuje w ramach stosunku pracy łączącego go z Zainteresowanym. Nie działa więc w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.