Dział spadku jako czynność podlegająca opodatkowaniu. Udziały w nieruchomości ? zamiana i dopłata.

11.7.2012

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 kwietnia 2012 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 11 kwietnia 2012 r., data wpływu do Biura KIP w Lesznie 13 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie powstania obowiązku podatkowego w związku z wykonaniem umowy o częściowym dziale spadku ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie powstania obowiązku podatkowego w związku z wykonaniem umowy o częściowym dziale spadku.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (podatnik) jest jednym ze spadkobierców po ?A?, przedwojennym przedsiębiorcy. W skład masy spadkowej wchodzą m. in. dwa kompleksy nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, do których prawa odzyskano staraniem spadkobierców po ?A? w latach 2002-2011, w ramach postępowań reprywatyzacyjnych.

Oba kompleksy są położone w W. - pierwszy przy ul. S., a drugi przy ul.P.

Każdy z aktualnych spadkobierców po ?A? jest obecnie współwłaścicielem i współużytkownikiem wieczystym w określonym (przepisami prawa cywilnego o spadkach oraz współwłasności) udziale w prawach do nieruchomości składających się na ww. kompleksy. Od otwarcia spadku po ?A? upłynęło juz kilkadziesiąt lat. Toteż dzisiejsi spadkobiercy reprezentują kilka linii oraz szczepów krewnych w rozumieniu prawa spadkowego.

Ze względów rodzinno-majątkowych grono aktualnych spadkobierców po ?A? podzieliło się na dwie grupy, które w dalszej części niniejszego wniosku będą oznaczone jako ?Grupa A? oraz ?Grupa B?.

Członkowie Grupy B, do której należy m. in. Wnioskodawca, posiadają łącznie 60% udziałów w spadku po ?A?. Członkowie Grupy A posiadają łącznie 40% udziałów w tejże masie spadkowej.

Grupa A jest zainteresowana objęciem we współwłasność i współużytkowanie wieczyste (z wyłączeniem spadkobierców z Grupy B) kompleksu przy ul. S. Grupa B chce natomiast objąć we współwłasność i współużytkowanie wieczyste (z wyłączeniem spadkobierców z Grupy A) kompleks przy ul. P.

Ze względu na powyższe, członkowie Grupy A i Grupy B (tj. wszyscy aktualni spadkobiercy po ?A?) chcą zawrzeć, w formie aktu notarialnego, umowę częściowego działu spadku po ?A? - odpowiednio do dyspozycji art. 1037 § 1 oraz art. 1038 § 2 Kodeksu cywilnego.

Planowana umowa o częściowy dział spadku obejmowałaby wyłącznie tę część spadku po ?A?, na który składają się kompleks przy ul. S oraz kompleks przy ul. P.

Na podstawie planowanej umowy częściowego działu spadku:

wyłącznymi współwłaścicielami i współużytkownikami wieczystymi kompleksu przy ul. S staliby się członkowie Grupy A,
wyłącznymi współwłaścicielami i współużytkownikami wieczystymi kompleksu przy ul. P. staliby się członkowie Grupy B.

Planowana umowa o częściowy dział spadku nie wpływałaby na stan współwłasności (lub współużytkowania wieczystego) innych, aniżeli ww. kompleksy, rzeczy i praw składających się na spadek po ?A?.

Innymi słowy, planowana umowa o częściowy dział spadku po ?A? spowodowałaby proporcjonalny (do posiadanego dotąd udziału we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. S.) i wzrost udziału każdego z członków Grupy A we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. S. oraz likwidację ich udziału we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. P.

Analogicznie, umowa o częściowy dział spadku spowodowałaby stosowny (do posiadanego dotąd udziału we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. P.) wzrost udziału każdego z członków Grupy B we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. P. oraz likwidację ich udziału we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. S.

W ten sposób dojdzie do częściowego działu spadku po ?A? pomiędzy Grupę A oraz Grupę B. Biorąc pod uwagę łączną wielkość udziałów w spadku członków Grupy B (60%) oraz wartość rynkową kompleksu przy ul. S. oraz kompleksu przy ul. P., należy przyjąć, iż wartość ich udziałów w majątku, który otrzymają członkowie Grupy B do wyłącznej współwłasności i wyłącznego współużytkowania wieczystego (tj. kompleksu przy ul. P.), będzie niższa od wartości dotychczasowych udziałów członków Grupy B w obu kompleksach nieruchomości.

Dlatego w planowanej umowie częściowego działu spadku zostanie przewidziana stosowna dopłata wyrównująca, tj. pokrywająca różnicę pomiędzy wartością udziałów członków Grupy B w obu kompleksach a wartością rynkową kompleksu przy ul. P.

Dopłata ta będzie należna od członków Grupy A na rzecz członków Grupy B. Każdy z członków Grupy A, proporcjonalnie do wzrostu wartości jego udziału po uzyskaniu (wyłącznej) współwłasności i współużytkowania wieczystego kompleksu przy ul. S., będzie zobowiązany do uiszczenia na rzecz członków Grupy B (w tym na rzecz Wnioskodawcy) dopłaty wyrównującej. Konsekwentnie do powyższego, każdy z członków Grupy B (w tym Wnioskodawca) będzie uprawniony do otrzymania (od członków Grupy A) dopłaty wyrównującej - która zrekompensuje mu różnicę pomiędzy wartością jego udziału we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym obu kompleksów a wartością jego udziału we współwłasności (wyłącznej) i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. P.

Do dnia zawarcia planowanej umowy częściowego działu spadku, Wnioskodawca - korzystając ze swego dotychczasowego udziału spadkowego - będzie prowadzić działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lokali mieszkalnych (na cele mieszkalne) i użytkowych zlokalizowanych w obu ww. kompleksach.

Rzeczy i prawa składające się na oba kompleksy są traktowane przez Wnioskodawcę - na podstawie i w granicach przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych - jako środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji podatkowej. Dochody Wnioskodawcy z tej działalności podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Obrót z wynajmu (w części odnoszącej się do lokali użytkowych) jest opodatkowany podatkiem od towarów i usług. Po zawarciu planowanej umowy o częściowy dział spadku i związanej z tym likwidacji udziałów członków Grupy B we współwłasności oraz współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. S.

Wnioskodawca będzie prowadził wynajem lokali mieszkalnych i użytkowych w oparciu o swój udział - odpowiednio powiększony po dziale spadku - we współwłasności oraz współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. P.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku zawarcia i wykonania planowanej umowy częściowego działu spadku po ?A? ? tj. w stanie sprawy wyżej opisanym ? po stronie Wnioskodawcy (jako członka Grupy B), powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedmiotowym stanie sprawy nie powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek w podatku od towarów i usług, a to z przyczyn ? zdaniem Wnioskującego ? następujących.

Opisane w niniejszym wniosku zniesienie (pomiędzy Grupą A i Grupą B) współwłasności i współużytkowania wieczystego obu kompleksów nieruchomości ? jako skutek częściowego działu spadku po ?A? - nastąpi w istocie w drodze podziału tych kompleksów (pomiędzy Grupę A oraz Grupę B i przy jednoczesnym wniesieniu stosownej dopłaty (przez członków Grupy A na rzecz członków Grupy B, w tym Wnioskodawcy), która będzie wyrównywać obniżenie wartości udziału Wnioskodawcy w spadkobraniu po ?A?, po uzyskaniu przez Grupę B (wyłącznej) współwłasności i współużytkowania wieczystego w kompleksie przy ul. P.

Planowana czynność zniesienia współwłasności i współużytkowania wieczystego obu kompleksów nie będzie stanowić u członków Grupy B, w tym Wnioskodawcy, wykonania dostawy towarów albo świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054).

W myśl zasady określonej w art. 8 ust. 1 UVAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatne transakcje dostawy towarów lub świadczenia usług. Aby mówić o dostawie towarów, nastąpić musi odpłatne przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel z dostawcy (zbywcy) na nabywcę.

W przyszłym stanie sprawy członkowie Grupy B (w tym Wnioskodawca) nie dokonają zbycia udziału w spadkobraniu po ?A?, ale otrzymają dopłatę, która będzie stanowić pieniężne wyrównanie do udziału członków Grupy B (w tym dla Wnioskodawcy), którzy uzyskają prawo współwłasności oraz współużytkowania wieczystego kompleksu przy ul. P. o wartości niższej, aniżeli wynika to z iloczynu łącznej wartości rynkowej obu kompleksów oraz wielkości udziałów przysługujących członkom Grupy B w obu kompleksach.

Należy zatem stwierdzić, iż w przedmiotowym stanie sprawy nie występuje po Stronie członków Grupy B, w tym Wnioskodawcy, dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 UVAT.

W przedmiotowym stanie sprawy Grupa B (w tym Wnioskodawca) nie dokona na rzecz Grupy A żadnego takiego świadczenia, które można byłoby uznać za usługę z art. 8 ust. 1 UVAT.

Umowa częściowego działu spadku po ?A? (vide opis stanu sprawy wniosku) nie kreuje zobowiązania do określonego świadczenia na rzecz zamawiającego/konsumenta, za wykonanie którego należy się określone wynagrodzenie - a co jest charakterystyczną cechą różnego rodzaju umów dot. usług. Umowa częściowego działu spadku po ?A? nie będzie stawiać Wnioskodawcy (jako członka Grupy B) w roli zobowiązanego do określonego działania lub zaniechania na zamówienia i potrzeby członków Grupy A. Dopłata, jaka będzie należna członkom Grupy B (w tym Wnioskodawcy) od Grupy A, nie jest wynagrodzeniem za określone działanie lub zaniechanie świadczone na rzecz członków Grupy A, ale będzie rekompensatą wyrównującą wartość udziałów po częściowym dziale spadku.

Pogląd prawny, iż w przedmiotowym stanie faktycznym w ogóle nie może być mowy ani o dostawie towaru (z art. 7 UVAT) ani świadczeniu usług (z art. 8 UVAT), i to przez któregokolwiek ze spadkobierców po ?A?, został wyrażony także w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 31 stycznia 2012 r.

Należy też wskazać, iż czynności członków Grupy B (w tym Wnioskodawcy), które będą polegać na zawarciu lub wykonaniu umowy częściowego działu spadku po ?A?, nie będą podejmowane w ramach profesjonalnych działań gospodarczych. Nie można tym czynnościom przypisać takiego ?zorganizowania?, ?ciągłości? ani ?częstotliwości? właściwej przedsiębiorcy handlowemu lub produkcyjnemu. Z tych też względów, ww. czynności nie mogą być uznane za przejaw ?działalności gospodarczej przedsiębiorcy?, który obejmuje przepis art. 15 ust. 1 i 2 UVAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Ustawodawca przez towary rozumie rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa, prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Z powołanego wyżej art. 7 ust. 1 ustawy wynika, iż istotą dostawy towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W treści art. 7 ust. 1 ustawy mowa jest bowiem o tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu ?prawo do rozporządzania jak właściciel? nie można interpretować jako ?prawa własności? lecz jako własność ekonomiczną.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek:

po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
po drugie - czynność wykonywana jest przez podmiot, który jest podatnikiem VAT.

Prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielne kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się ? jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji ? przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Stosownie do treści art. 196 § 1 ww. Kodeksu, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Prawo użytkowania wieczystego jest prawem rzeczowym, którego treść i granice określone zostały zasadniczo w przepisach Kodeksu cywilnego oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W myśl art. 233 ustawy Kodeks cywilny, użytkownik wieczysty dysponuje gruntem (będącym towarem) jak właściciel. Zgodnie z ww. artykułem użytkownik wieczysty może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w użytkowanie wieczyste, korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać.

Wskazany powyżej przepis, a także regulacje art. 234, art. 235 oraz art. 237 Kodeksu cywilnego, kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Analizując powyżej powołane przepisy zauważyć należy, iż w zakresie pojęcia towarów jako budynków, budowli i ich części jak również gruntów, mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej. Wobec powyższego, towarem jest część budynku lub budowli, a także udział w prawie własności nieruchomości.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż właściciel udziału jest równocześnie właścicielem części ułamkowej wspólnego prawa (prawa własności). W przypadku zbycia udziału w nieruchomości, dotychczasowy współwłaściciel przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie, w jakim uprawniała go do tego wysokość jego udziału.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie udziału we współwłasności nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów i na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem ?podatnik? tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Cytowana wyżej definicja wprowadza wymóg samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej - rozumieć przez to należy prowadzenie działalności na własne ryzyko, w warunkach niepewności rynkowej. Ww. przepisy odnoszą się również wprost do ?okoliczności, które wskazują na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy?, co pozwala na opodatkowanie jednorazowej czynności, jeśli tylko towarzyszące jej okoliczności pozwalają ocenić, czy działalność będzie kontynuowana, a więc, czy podmiot ma zamiar wykonywać działalność w sposób częstotliwy.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca (podatnik) jest jednym ze spadkobierców po ?A?, przedwojennym przedsiębiorcy. W skład masy spadkowej wchodzą m.in. dwa kompleksy nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych, do których prawa odzyskano staraniem spadkobierców po ?A? w latach 2002-2011, w ramach postępowań reprywatyzacyjnych. Oba kompleksy są położone w W. - pierwszy przy ul. S., a drugi przy ul. P. Każdy z aktualnych spadkobierców po ?A? jest obecnie współwłaścicielem i współużytkownikiem wieczystym w określonym (przepisami prawa cywilnego o spadkach oraz współwłasności) udziale w prawach do nieruchomości składających się na ww. kompleksy.

Biorąc pod uwagę łączną wielkość udziałów w spadku członków Grupy B (60%) oraz wartość rynkową kompleksu przy ul. S. oraz kompleksu przy ul. P., należy przyjąć, iż wartość ich udziałów w majątku, który otrzymają członkowie Grupy B do wyłącznej współwłasności i wyłącznego współużytkowania wieczystego (tj. kompleksu przy ul. P.), będzie niższa od wartości dotychczasowych udziałów członków Grupy B w obu kompleksach nieruchomości. Dlatego w planowanej umowie częściowego działu spadku zostanie przewidziana stosowna dopłata wyrównująca, tj. pokrywająca różnicę pomiędzy wartością udziałów członków Grupy B w obu kompleksach a wartością rynkową kompleksu przy ul. P. Dopłata ta będzie należna od członków Grupy A na rzecz członków Grupy B. Każdy z członków Grupy A, proporcjonalnie do wzrostu wartości jego udziału po uzyskaniu (wyłącznej) współwłasności i współużytkowania wieczystego kompleksu przy ul. S., będzie zobowiązany do uiszczenia na rzecz członków Grupy B (w tym na rzecz Wnioskodawcy) dopłaty wyrównującej. Konsekwentnie do powyższego, każdy z członków Grupy B (w tym Wnioskodawca) będzie uprawniony do otrzymania (od członków Grupy A) dopłaty wyrównującej - która zrekompensuje mu różnicę pomiędzy wartością jego udziału we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym obu kompleksów a wartością jego udziału w (wyłącznej) współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. P.

Zatem, zniesienie (pomiędzy Grupą A i Grupą B) współwłasności i współużytkowania wieczystego obu kompleksów nieruchomości będzie w istocie sprowadzać się, z punktu widzenia członków Grupy B (w tym Wnioskodawcy), do zamiany posiadanego udziału we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. S. na wyłączny udział we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. P., przy czym członkowie Grupy B otrzymają od członków Grupy A stosowną dopłatę wyrównującą. Dopłata ta ma zrekompensować różnicę pomiędzy wartością udziału w wyłącznej współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. P.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż zbycie przez Wnioskodawcę należących do spadkobierców Grupy B udziałów we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym kompleksu budynków przy ul. S. za należnym mu wynagrodzeniem wypełnia przesłanki dla uznania tej czynności za odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 cyt. ustawy.

W wyniku tej transakcji, następuje przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel udziałem w budynku i udziałem w prawie wieczystego użytkowania.

Podkreślenia wymaga fakt, iż Strona zbywając udział we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym nieruchomości dokonuje odpłatnej dostawy towarów. W przedmiotowym przypadku Wnioskodawca za należnym mu wynagrodzeniem przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania jak właściciel będącym jego własnością udziałem we współwłasności budynku i współużytkowaniu wieczystym gruntu. Na mocy zawartej umowy Strona dokonuje zatem odpłatnej dostawy towarów, a co za tym idzie czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na mocy art. 7 ust. 1 ustawy.

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Tym samym należy zbadać, czy w przedmiotowym przypadku Wnioskodawca działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Wnioskodawca wskazał, iż do dnia zawarcia planowanej umowy częściowego działu spadku, korzystając ze swego dotychczasowego udziału spadkowego - będzie prowadzić działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lokali mieszkalnych (na cele mieszkalne) i użytkowych zlokalizowanych w obu ww. kompleksach. Obrót z wynajmu (w części odnoszącej się do lokali użytkowych) jest opodatkowany podatkiem od towarów i usług.

Po zawarciu planowanej umowy o częściowy dział spadku i związanej z tym likwidacji udziałów członków Grupy B we współwłasności oraz współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. S., Wnioskodawca będzie prowadzić wynajem lokali mieszkalnych i użytkowych w oparciu o swój udział - odpowiednio powiększony po dziale spadku - we współwłasności oraz współużytkowaniu wieczystym kompleksu przy ul. P.

Z powyżej przedstawionych okoliczności wynika, iż posiadane przez Stronę udziały są wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej, natomiast Wnioskodawca posiada, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, status czynnego podatnika podatku od towarów i usług. Mamy więc do czynienia z sytuacją, w której podmiot będący podatnikiem podatku VAT wykorzystuje posiadane udziały w nieruchomości (przedmiot dostawy) na potrzeby prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Przedmiotem zamiany (sprzedaży) będą więc składniki majątku Wnioskodawcy służące do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W takim przypadku nie można przyjąć, że opodatkowanie podatkiem od towarów i usług następuje w sposób wybiórczy, tzn. pewne czynności wskazane w ustawie jako podlegające opodatkowaniu realizowane przez podatnika są opodatkowane, a inne nie. W związku z powyższym sprzedaż towarów wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji przynoszących korzyści majątkowe osobie prowadzącej działalność, będzie czynnością podlegającą uregulowaniom zawartym w ustawie o podatku od towarów i usług i jako takie, podlega opodatkowaniu ww. podatkiem.

Reasumując, mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa podatkowego w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy wskazać należy, iż planowane przez Wnioskodawcę zbycie za wynagrodzeniem części posiadanych udziałów we współwłasności i współużytkowaniu wieczystym w kompleksie przy ul. S., wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, stanowi czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 15 w zw. z art. 5 i art. 7 ustawy.

Odnosząc się do wskazanej przez Stronę interpretacji indywidualnej z dnia 31 stycznia 2012 r., sygn. IPPP2-443-1239/11-2/AK zauważyć należy, że przedmiotowe rozstrzygnięcie odnosi się do obowiązków podatkowych dotyczących spadkobiercy należącego do Grupy A, a co za tym idzie, interpretacja ta dotyczy odmiennego stanu faktycznego. Tym samym wskazana przez Wnioskodawcę interpretacja indywidualna nie może stanowić o merytorycznym rozpoznaniu sprawy będącej przedmiotem niniejszego wniosku.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie powstania obowiązku podatkowego w związku z wykonaniem umowy o częściowym dziale spadku. Natomiast wniosek w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych załatwiony został w odrębnych pismach.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.