Czy dokonanie sprzedaży ww. działek, w wyniku podziału nieruchomości nabytej do majątku wspólnego (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2012 r. (data wpływu: 19 kwietnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 1 lipca 2012 r. (data wpływu 4 lipca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy działek budowlanych ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy działek budowlanych. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 1 lipca 2012 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W roku 1994 Wnioskodawca nabył wraz z żoną do majątku prywatnego grunt rolny o powierzchni 3,2 ha, w tym 0,5 ha lasu, oznaczonego nr 474/3 we wsi (?). Grunt służył powiększeniu gospodarstwa rolnego i nie został nabyty w celu odsprzedaży. Grunt był wykorzystywany rolniczo przez cały okres. Niemniej jednak, obecnie ze względu na wiek i związany z tym brak możliwości jego uprawy ? Zainteresowany podjął wraz z małżonką decyzję o jego sprzedaży.

Z nabytego areału ? obszar o pow. 2,5 ha ujęty został w opracowanym ?miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego? Gminy (?) uchwałą (?) rady gminy jako ?teren skoncentrowanej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ? MN?. W roku 2011 teren został geodezyjnie podzielony na 15 działek budowlanych w celu uzyskania wyższej ceny w przypadku sprzedaży. Uzyskane w ten sposób działki oboje małżonkowie zamierzają sprzedawać jako ich wspólny, prywatny majątek.

Małżonka jest podatnikiem podatku VAT z tytułu działalności gospodarczej (krawiectwo-wytwórczość i sprzedaż), aktualnie w zawieszeniu, w trakcie całkowitej likwidacji. Ww. grunt nie został nabyty, ani też nie był wykorzystany do tej działalności, która była prowadzona jedynie przez małżonkę w innych województwach.

Przy dokonywaniu podziału na działki budowlane małżonkowie:

• nie przeprowadzali żadnych innych działań,
• nie przeprowadzali żadnych innych prac polegających na uzbrojeniu terenu,
• nie przeprowadzali żadnych działań marketingowych,
• dokonali zgłoszenia do profesjonalnej firmy zajmującej się obrotem nieruchomościami, kierując się potrzebą dokonywania transakcji w zgodzie z obowiązującymi przepisami,
• nie występowali o uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu,
• nie prowadzą i nie prowadzili usług deweloperskich, czy innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze,
• nie zamierzają profesjonalnie zajmować się obrotem nieruchomościami.
  
  

W piśmie z dnia 1 lipca 2012 r., stanowiącym uzupełnienie do wniosku, Zainteresowany wskazał co następuje:

1. Wnioskodawca nie jest i nigdy nie był zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.
2. Plan przestrzennego zagospodarowania Gminy (?) stracił swoją ważność z dniem 31 grudnia 2003 r. toteż Urząd Gminy przystąpił do prac nad sporządzeniem nowego planu, w którym ujęty został teren małżonków jako grunt przeznaczony pod zabudowę.
3. Zainteresowany nie czynił żadnych kroków w celu przygotowania działek do sprzedaży. Nie prowadził żadnych prac budowlanych, ani ziemnych polegających na uzbrojeniu terenu, utwardzaniu dróg, czy też urządzaniu zieleni.
4. Wskazane w zapytaniu działki budowlane nie były i nie są udostępniane osobom trzecim toteż nie były i nie są uzyskiwane z tego tytułu żadne dochody.
5. W dniu 28 marca 2012 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży gruntu rolnego o pow. 1.6079 ha w (?); Zainteresowany był wyłącznym posiadaczem gruntu rolnego, w posiadanie którego wszedł w skutek odziedziczenia po rodzicach w roku 1975.
   W dniu 9 maja 2012 r. dokonał wspólnie z żoną sprzedaży działki budowlanej o pow. 0,1348 ha w (?).
   W dniu 22 maja 2012 r. dokonał wspólnie z żoną sprzedaży działki budowlanej o pow. 0,1355 ha w (?).
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dokonanie sprzedaży ww. działek, w wyniku podziału nieruchomości nabytej do majątku wspólnego współmałżonków podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma podstaw do objęcia transakcji sprzedaży ww. działek budowlanych podatkiem VAT.

Zainteresowany uzasadnia swoje stanowisko następująco:

• sprzedaż ww. działek następować będzie w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Sprzedaż działek nie jest działalnością handlową, a jedynie sprzedażą majątku osobistego (prywatnego),
• Wnioskodawca nie podejmował i nie zamierza podejmować żadnych aktywnych działań podobnych do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit 2 Dyrektywy 2006/112/UE dotyczących podatku VAT (orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10, C-180/10),
• w dotychczasowym orzecznictwie NSA akcentowano, że nie trzeba płacić podatku VAT przy sprzedaży rzeczy ze swojego majątku prywatnego, które z natury swojej nie zostały nabyte w celu ich odsprzedaży. Sytuacja taka ma miejsce w tym przypadku.
• nabyty przez Stronę grunt nie był kupowany w celu odsprzedaży,
• przyszła sprzedaż działek budowlanych będzie związana ze zwykłym wykorzystaniem prawa własności, nie będzie związana z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT,
• małżonkowie nie zamierzają być aktywnymi podmiotami w zakresie obrotu nieruchomościami w formie zawodowej (profesjonalnej), a w konsekwencji zorganizowanej,
• jak stwierdził ETS w wyroku z dnia 15 września 2011 r. osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/12/UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Wyjaśnić jednocześnie należy, iż przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m. in. rzeczy (Bednarek Małgorzata, ?Mienie?, ?Komentarz do art. 44-55 ³ Kodeksu cywilnego?, Zakamycze 1997, komentarz do art. 45 k.c.). Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome (Piasecki Kazimierz, ?Kodeks cywilny, Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz?, Zakamycze 2003, komentarz do art. 45 k.c.).

Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza ? na mocy ust. 2 powołanego artykułu ? obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary, czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą również zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej ? Dz. U. UE L 347.1 ze zm. ? (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Z zawartego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nie wynika jakiekolwiek aktywne działanie Wnioskodawcy, tj. uzyskanie zezwolenia na budowę dla tych gruntów, uzbrojenie, ogłoszenie w prasie w poszukiwaniu nabywców itd., które wskazywałoby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180 i C-181, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Przy spełnieniu powyższych warunków nie ma znaczenia fakt, iż podmiot dokonujący dostawy jest ?rolnikiem ryczałtowym?.

W tym miejscu ? dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności ? konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. powołanej wcześniej ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ww. Kodeksu, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Podkreślić także należy, iż ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (?) (Edward Gniewek ?Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że w roku 1994 Wnioskodawca nabył wraz z żoną do majątku prywatnego grunt rolny o powierzchni 3,2 ha, w tym 0,5 ha lasu, oznaczonego nr 474/3. Grunt służył powiększeniu gospodarstwa rolnego i nie został nabyty w celu odsprzedaży. Grunt był wykorzystywany rolniczo przez cały okres. Niemniej jednak, obecnie ze względu na wiek i związany z tym brak możliwości jego uprawy ? Zainteresowany podjął wraz z małżonką decyzję o jego sprzedaży. Plan przestrzennego zagospodarowania gminy stracił swoją ważność z dniem 31 grudnia 2003 r. toteż urząd gminy przystąpił do prac nad sporządzeniem nowego planu, w którym ujęty został teren małżonków jako grunt przeznaczony pod zabudowę. Z nabytego areału ? obszar o pow. 2,5 ha ujęty został w opracowanym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako ?teren skoncentrowanej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej ? MN?. W roku 2011 teren został geodezyjnie podzielony na 15 działek budowlanych w celu uzyskania wyższej ceny w przypadku sprzedaży. Uzyskane w ten sposób działki oboje małżonkowie zamierzają sprzedawać jako ich wspólny, prywatny majątek. Wskazane w zapytaniu działki budowlane nie były i nie są udostępniane osobom trzecim toteż nie były i nie są uzyskiwane z tego tytułu żadne dochody. Przy dokonywaniu podziału na działki budowlane małżonkowie nie przeprowadzali żadnych innych działań, prac polegających na uzbrojeniu terenu, działań marketingowych, nie występowali o uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu. Nie prowadzą i nie prowadzili usług deweloperskich, czy innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Zainteresowany nie czynił żadnych kroków w celu przygotowania działek do sprzedaży. Nie prowadził żadnych prac budowlanych, ani ziemnych polegających na uzbrojeniu terenu, utwardzaniu dróg, czy też urządzaniu zieleni. Małżonkowie nie zamierzają profesjonalnie zajmować się obrotem nieruchomościami. Dokonali jedynie zgłoszenia do profesjonalnej firmy zajmującej się obrotem nieruchomościami, kierując się potrzebą dokonywania transakcji w zgodzie z obowiązującymi przepisami. Ponadto, Wnioskodawca nie jest i nigdy nie był zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Zainteresowany w roku 2012 r. dokonał sprzedaży gruntu rolnego i 2 działek budowlanych.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy opisanych działek Wnioskodawca wystąpi w charakterze podatnika. Zainteresowany nie wykorzystywał nieruchomości w działalności gospodarczej. Uwzględniając ponadto fakt wykorzystywania gruntu na potrzeby prowadzonego gospodarstwa rolniczego stwierdzić należy, iż nic nie wskazuje na to, aby nabyciu nieruchomości towarzyszył zamiar jej późniejszego zbycia oraz wykorzystywania w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zainteresowany nie podejmował również jakichkolwiek czynności zmierzających do przygotowania działek do zorganizowanej, handlowej sprzedaży, tj. nie występował o uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu, nie prowadził żadnych prac budowlanych, ani ziemnych polegających na uzbrojeniu terenu, utwardzaniu dróg, czy też urządzaniu zieleni oraz nie przeprowadzał żadnych działań marketingowych. Ponadto, przedmiotowe działki budowlane nie były i nie są udostępniane osobom trzecim w celach zarobkowych. Zatem, Zainteresowany dokonując sprzedaży opisanych we wniosku działek gruntu korzystać będzie z prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Wnioskodawcę cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy w zakresie sprzedaży działek, a dostawę działek cech czynności opodatkowanej, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Reasumując, w związku ze sprzedażą przedmiotowych działek Wnioskodawca nie będzie zobowiązany odprowadzić podatku VAT, bowiem planowana ? w opisanym zdarzeniu przyszłym ? dostawa nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu.

Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy działek budowlanych (przez Wnioskodawcę). Natomiast, w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT dostawy działek budowlanych przez żonę Wnioskodawcy zostało wydane w dniu 20 czerwca 2012 r. postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.