Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wniesienia aportem zorganizowanej części (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z dnia 31 lipca 2014 r. (data wpływu 4 sierpnia 2014 r.), uzupełnionym pismami z dnia 4 sierpnia 2014 r. (data wpływu 5 sierpnia 2014 r.) i z dnia 17 października 2014 r. (data wpływu 20 października 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wniesienia aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 sierpnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wniesienia aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wniosek uzupełniono pismami w dniu 5 sierpnia 2014 r. i w dniu 20 października 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniach do wniosku z dnia 4 sierpnia 2014 r. - data wpływu 5 sierpnia 2014 r. oraz 17 października 2014 r. ? data wpływu 20 października 2014 r.).

S.A. (dalej jako: Wnioskodawca) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zarządzania nieruchomościami oraz Pogotowia Technicznego. Wnioskodawca zatrudnia ok. 150 pracowników.

Profil działalności Wnioskodawcy składa się zasadniczo z pięciu pionów działalności:

1. zarządzanie nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych i innych podmiotów (na zlecenie),
2. zarządzanie zasobem nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym,
3. zarządzanie nieruchomościami własnymi Spółki,
4. usługi pogotowia technicznego, usługi remontowe oraz usługi nadzoru technicznego,
5. usługi pośrednictwa finansowego między wspólnotami mieszkaniowymi a instytucjami finansowymi (banki) w zakresie pozyskiwania kredytów.
   
   

Wskazane wyżej piony tworzą obecnie całość gospodarczą, niemniej są one wyodrębnione funkcjonalnie w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. W przyszłości Wnioskodawca planuje wnieść do innej spółki część obecnie prowadzonej działalności gospodarczej, na którą składać się będą wymienione powyżej wyodrębnione organizacyjnie działy oznaczone numerami 1, 2, 4 oraz 5, tj. zarządzanie nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych i innych podmiotów, zarządzanie zasobem nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, Pogotowie Techniczne, usługi remontowe, usługi nadzoru technicznego oraz usługi pośrednictwa finansowego między wspólnotami mieszkaniowymi a instytucjami finansowymi w zakresie pozyskiwania kredytów. Dział oznaczony numerem 3 pozostałby dotychczas funkcjonującym przedsiębiorstwie.

Przeniesienie działalności miałoby nastąpić w formie aportu zorganizowanej części przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawcę z wyłączeniem pozostałych składników majątku tego przedsiębiorstwa, pozostających u Wnioskodawcy.

W związku z planowanym przedsięwzięciem, na wyodrębnianą część przedsiębiorstwa przeszłyby następujące składniki majątku Wnioskodawcy:

• sprzęt informatyczny (urządzenia),
• meble i wyposażenie biurowe,
• samochody i maszyny wykorzystywane przez Pogotowie Techniczne,
• materiały używane przez Pogotowie Techniczne,
• oprogramowanie,
• należności oraz zobowiązania wynikające z zawartych umów z dostawcami (numery 1, 2, 4 oraz 5), oraz umowy związane z nabywaniem usług przez wyodrębnianą zorganizowaną część przedsiębiorstwa,
• środki pieniężne i inne rozrachunki.
  
  

Wskazane składniki są wyodrębnione funkcjonalnie, tzn. całość zbywanych składników służy do prowadzenia działalności w ramach wskazanych wyżej pionów działalności gospodarczej występujących u Wnioskodawcy.

Zbywane składniki są funkcjonalnie powiązane i służą do prowadzenia działalności polegającej na świadczeniu usług związanych z zarządzaniem nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych i innych podmiotów, zarządzaniem zasobem nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, Pogotowiem Technicznym, nadzorem technicznym, usługami remontowymi oraz usługami pośrednictwa finansowego między wspólnotami mieszkaniowymi a instytucjami finansowymi (banki) w zakresie pozyskiwania kredytów na termomodernizację nieruchomości. Do nowo wyodrębnianej części przedsiębiorstwa przejdą także pracownicy zajmujący stanowiska w wyodrębnianych działach.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa zostanie również wyodrębniona finansowo, tj. będzie posiadać odrębny rachunek środków pieniężnych. W ramach aktualnego Zakładowego Planu Kont zostaną wprowadzone zmiany polegające na dodaniu nowych kont syntetycznych oraz na dodaniu nowych oznaczeń pozwalających na wyodrębnienie kosztów, przychodów, majątku, należności i zobowiązań oraz środków pieniężnych dla wyodrębnianej zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa zostanie wyodrębniona dla poniższych zadań gospodarczych:

• zarządzanie nieruchomościami na zlecenie,
• zarządzanie nieruchomościami o nieuregulowanym stanie prawnym,
• świadczenie usług Pogotowia Technicznego, nadzoru technicznego oraz usług remontowych.
  
  

Wyodrębniony majątek posiadałby zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. W ocenie Wnioskodawcy mógłby on zatem tworzyć samodzielne i niezależne przedsiębiorstwo, stanowiące samodzielne źródło przychodu Wnioskodawcy.

U Wnioskodawcy po ewentualnym dokonaniu zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa pozostaną natomiast składniki dotychczasowego przedsiębiorstwa, które nie będą przedmiotem aportu. Wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie wywrze więc jakiegokolwiek wpływu na możliwość samodzielnego i niezależnego funkcjonowania Wnioskodawcy jako funkcjonalnej i organizacyjnej całości będącej w stanie samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą.

Z uzupełnienia do wniosku z dnia 17 października 2014 r. wynika, że:

Ad. 1

Piony działalności, które Spółka zamierza wnieść do innej spółki są wyodrębnione na płaszczyźnie organizacyjnej. Stanowią one wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zespół wyodrębnionych składników i zadań biznesowych mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

Piony działalności, o których mowa we wniosku nie posiadają aktualnie samodzielności finansowej w kontekście zaciągania zobowiązań. Niemniej, na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej, możliwe jest przyporządkowanie przychodów, kosztów, wyniku finansowego, należności i zobowiązań związanych z wyodrębnioną działalnością. Zdaniem Wnioskodawcy, takie wyodrębnienie jest wystarczające dla uznania, że mamy do czynienia w tym przypadku ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa. Wnioskodawca w tym zakresie powołuje się na ugruntowaną, jego zdaniem, linię interpretacyjną prezentowaną przez organy podatkowe. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 18 czerwca 2014 r. (sygn. IBPP4/443-102/14/EK) wskazano, że ?wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. (Podobnie uznał m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 15 czerwca 2014 r., sygn. ILPP1/443-261/14-4/JSK, a także WSA w Warszawie w wyroku z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2836/11, WSA w Krakowie w wyroku z dnia 15 kwietnia 2010 r., sygn. akt I SA/Kr 31/10).

Ad. 2

Przeznaczony do przeniesienia zespół składników majątkowych i niemajątkowych jest wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań i nie będzie wymagał udziału pozostałych struktur Spółki (podmiotu zbywającego). Wnioskodawca wskazuje jednak, że obecnie w Spółce funkcjonuje wspólne kierownictwo, tj. Zarząd Spółki, który nie będzie przeniesiony do ?innej spółki? wraz z wyodrębnioną częścią.

Ad. 3

Przedmiotem przeniesienia do ?innej spółki? będzie wyodrębniony majątek obecnie funkcjonującej Spółki, tj. składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania związane z jej działalnością (pod warunkiem uzyskania zgody osób trzecich, wierzycieli, w szczególności drugich stron zawartych umów).

Ad. 4

Wyodrębniona część przedsiębiorstwa będzie korzystała z nieruchomości spółki na podstawie umowy najmu.

Ad. 5

Do ?innej spółki? zostaną przeniesione składniki majątku związane z wyodrębnioną częścią przedsiębiorstwa, w tym należności i odpisy aktualizujące należności, zobowiązania i rezerwy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy planowana w przyszłości czynność prawna wniesienia aportem do innej spółki zespołu składników opisanych w stanie sprawy jest wyłączona z zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 ust. 1 tej ustawy, jako transakcja zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej: ?ustawą?), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przewidziane wyłączenie stosowania ustawy znajduje więc zastosowanie, jeśli łącznie spełnione są 2 przesłanki: przeniesienie infrastruktury jest transakcją zbycia w rozumieniu wyżej przywołanego artykułu, a jednocześnie infrastruktura będąca przedmiotem zbycia stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem ?transakcji zbycia?. Jednakże uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy, pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu ?dostawa towarów? w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy. Oznacza to, że transakcja zbycia obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, a więc w szczególności przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawiera art. 2 pkt 27e ustawy. Rozumie się przez nią organizacyjnie finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa, wydzielana infrastruktura musi łącznie spełniać cztery warunki Po pierwsze, musi ona stanowić zespół składników zarówno materialnych, jak i niematerialnych (w tym zobowiązania) Po drugie, składniki te muszą być w sposób wyraźny wyodrębnione, pod względem finansowym oraz organizacyjnym.

Po trzecie, zespół ten musi realizować określone zadania gospodarcze.

Ostatnim warunkiem jest posiadanie przez infrastrukturę przymiotu niezależności, tj. zdolności do stanowienia odrębnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego te zadania.

Stanowisko to zostało potwierdzone także w ramach interpretacji podatkowych oraz orzeczeń sądów w tym:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 czerwca 2014 roku (sygn. ILPP1/443-261/14-4/JSK),
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 18 czerwca 2014 roku (sygn. IBPP4/443-102/14/EK),
• wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 stycznia 2011 roku (sygn. III SA/Wa 1624/10).
  
  

Określając, co składa się na zespół składników materialnych oraz niematerialnych przedsiębiorstwa można pomocniczo odwołać się do definicji przedsiębiorstwa sformułowanej w art. 551 k.c. Do składników materialnych należy więc zaliczyć przede wszystkim własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe. Natomiast do składników niematerialnych zalicza się wierzytelności, prawa z papierów wartościowych, koncesje, licencje, zezwolenia, patenty, czy majątkowe prawa autorskie. Tylko, jeśli wydzielana infrastruktura będzie stanowiła zespół składników zarówno materialnych, jak i niematerialnych, można ją uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa jest zobowiązana do samodzielnego sporządzania bilansu. Wystarczające jest wyodrębnienie danej części przedsiębiorstwa dla celów np. rachunkowości zarządczej, polegające w szczególności na odrębnym ewidencjonowaniu przychodów i kosztów związanych z prowadzeniem danej części przedsiębiorstwa (WSA w Warszawie w wyroku z dnia 18 marca 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 1765/10).

Natomiast przez wyodrębnienie organizacyjne należy rozumieć umieszczenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w strukturze organizacyjnej przedsiębiorcy przykładowo jako oddział, zakład lub dział spółki zajmujący się prowadzeniem określonego rodzaju działalności, ale także każdą inną formę wyodrębnienia organizacyjnego. Podkreślić należy, że wyodrębnienie to nie musi mieć sformalizowanego charakteru (WSA w Warszawie w wyroku z dnia 14 stycznia 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 1624/10).

Infrastruktura musi także spełniać określone kryterium funkcjonalne. tzn. stanowić część przedsiębiorstwa, będącą zdolną do samodzielnego działania. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być więc zdolna do realizacji określonych celów i zadań gospodarczych.

Jednocześnie infrastruktura powinna stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące wyznaczone zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Niewystarczającym jest jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale masa ta musi oznaczać się pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Jednocześnie, składniki tworzące zorganizowaną część przedsiębiorstwa muszą pozostawać w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze przypadkowych elementów.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wyodrębniana przez niego część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w konsekwencji, transakcja wniesienia tej części aportem do innego przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy uzasadnione jest tym, że wyodrębniana przez Wnioskodawcę infrastruktura stanowi zespół składników materialnych oraz niematerialnych. Na składniki materialne składają się sprzęt informatyczny (urządzenia), meble i wyposażenie biurowe, samochody i maszyny wykorzystywane przez Pogotowie Techniczne oraz materiały zużywane przez Pogotowie Techniczne. Natomiast oprogramowanie, licencje, wierzytelności oraz zobowiązania wynikające z umów związanych z odbiorcami usług wyodrębnianych działów przedsiębiorstwa oraz umowy związane z nabywaniem usług przez wyodrębnianą zorganizowaną część przedsiębiorstwa stanowią składniki niematerialne.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa przed jej zbyciem zostanie również wyodrębniona finansowo, tj. będzie posiadać odrębny rachunek środków pieniężnych. W ramach aktualnego Zakładowego Planu Kont zostaną wprowadzone zmiany polegające na dodaniu nowych kont syntetycznych oraz na dodaniu nowych oznaczeń pozwalających na wyodrębnienie kosztów, przychodów, majątku, należności i zobowiązań oraz środków pieniężnych dla wyodrębnianej zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Infrastruktura jest także wyodrębniona funkcjonalnie, gdyż składają się na nią następujące działy:

1. zarządzanie nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych i innych podmiotów (na zlecenie), usługi pośrednictwa finansowego między wspólnotami mieszkaniowymi a instytucjami finansowymi (banki) w zakresie pozyskiwania kredytów na termomodernizację nieruchomości,
2. zarządzanie zasobem nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym,
3. usługi Pogotowia Technicznego, usługi remontowe oraz usługi nadzoru technicznego.
   
   

Całość zbywanych składników materialnych oraz niematerialnych służy do prowadzenia działalności w ramach wskazanych wyżej pionów działalności gospodarczej występujących u Wnioskodawcy.

Wyodrębnienie organizacyjne istnieje faktycznie, gdyż zbywane składniki są funkcjonalnie związane i służą do prowadzenia działalności polegającej na świadczeniu usług związanych z zarządzaniem nieruchomościami wspólnot mieszkaniowych i innych podmiotów, świadczeniem usług pośrednictwa finansowego między wspólnotami mieszkaniowymi a instytucjami finansowymi (banki) w zakresie pozyskiwania kredytów na termomodernizację nieruchomości, zarządzaniem zasobem nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, Pogotowiem Technicznym, nadzorem technicznym, usługami remontowymi. Do wyodrębnianej części przedsiębiorstwa przejdą także pracownicy zajmujący stanowiska w wyodrębnianych działach.

Zespół ten będzie także realizował określone zadania gospodarcze, tj.:

• zarządzanie nieruchomościami na zlecenie, świadczenie usług pośrednictwa finansowego między wspólnotami mieszkaniowymi a instytucjami finansowymi (banki) w zakresie pozyskiwania kredytów na termomodernizację nieruchomości,
• zarządzanie nieruchomościami o nieuregulowanym stanie prawnym,
• świadczenie usług Pogotowia Technicznego, nadzoru technicznego oraz usług remontowych.
  
  

Zespół posiada także zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. W ocenie Wnioskodawcy mógłby on zatem tworzyć niezależne przedsiębiorstwo, stanowiące samodzielne źródło przychodu Wnioskodawcy.

Jednocześnie Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa jako aport do spółki stanowi przewidzianą w art. 6 pkt 1 ustawy transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Powyższe argumenty zdaniem Wnioskodawcy bezsprzecznie potwierdzają jego stanowisko, że w przedmiotowej sprawie infrastruktura, która ma stać się przedmiotem aportu stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w konsekwencji transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) nie zawierają przepisu art. 6 ust. 1, a tylko przepis art. 6 pkt 1, który stanowi podstawę wyłączenia z opodatkowania ww. podatkiem m.in. zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27 ustawy. Ponieważ w stanowisku Wnioskodawca jako podstawę wyłączenia wskazał przepis art. 6 pkt 1 ustawy, zapis zawarty w pytaniu przyjęto jako pomyłkę pisarską.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację ? w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.