Czy Gminie realizującej projekt pn. ?Zakup (?)? przysługuje prawo do odliczeń podatku VAT naliczonego (...)

UZASADNIENIE

W dniu 19 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. ?Zakup (?)?. Powyższy wniosek uzupełniono pismem z dnia 29 lipca 2009 r. o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina chce wystąpić z wnioskiem o wsparcie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 na projekt pn. ?Zakup (?) '. Występując z wnioskiem o wsparcie Gmina chce uwzględnić w budżecie tegoż projektu jako koszty kwalifikowane koszty podatku VAT. Dzięki realizacji tej inwestycji Gmina zyska nowy samochód ratowniczo-gaśniczy, który pozwoli szybciej i sprawniej likwidować pożary oraz skutki miejscowych zagrożeń. Samochód pożarniczy wykorzystywany będzie do usuwania i ograniczania katastrof drogowych, w wyniku których może dojść do skażenia środowiska substancjami chemicznymi oraz do działań ratowniczo-gaśniczych. Zgodnie z dokumentem, narodowe strategiczne ramy odniesienia 2007-2013, krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i funduszy spójności w okresie programowania 2007-2013 podatek od towarów i usług (VAT) może być uznany za kwalifikowany tylko wtedy, gdy został faktycznie poniesiony przez beneficjenta oraz beneficjent nie ma prawnej możliwości odzyskania podatku VAT. Zgodnie z przepisami, prawo do odliczenia podatku od towarów i usług przysługuje podmiotom mającym statut podatnika VAT oraz zakupione przez beneficjenta towary i usługi wykorzystywane są przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych. Gmina jest podatnikiem VAT. W rozliczeniach z urzędem skarbowym nie stosuje prawa do odliczenia podatku VAT.

Z uzupełnienia wniosku z dnia 29 lipca 2009 r. wynika, iż samochód zakupiony w ramach projektu pn. ?Zakup (?)? nie będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Przedmiotowy samochód zostanie nieodpłatnie przekazany w użytkowanie Ochotniczej Straży Pożarnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gminie realizującej projekt pn. ?Zakup (?) ' przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego lub ubiegania się o jego zwrot...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), zwalnia się od podatku VAT czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Do zadań własnych gminy należą zadania publiczne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zgodnie z art. 7 ust 1 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), do zadań własnych gminy należą m. in. sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej. Zadania te realizowane są zgodnie postanowieniami ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229 ze zm.). Zgodnie z art. 32 ust. 2 tej ustawy, gmina ponosi koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej. Z uwagi na to, iż projekt pn. ?Zakup (?)? mieści się w obrębie zadań własnych gminy, to w tym zakresie Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego realizująca zadania publiczne nałożone odrębnymi przepisami nie jest uznawana za podatnika VAT. W związku z powyższym Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia bądź zwrotu podatku VAT naliczonego przy zakupie samochodu ratowniczo-gaśniczego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust.

6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m. in. sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego (art. 7 ust. 1 pkt 14 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Gmina zamierza w ramach projektu pn. ?Zakup (?)? zakupić samochód ratowniczo-gaśniczy. Przedmiotowy samochód nie będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Natomiast zostanie nieodpłatnie przekazany w użytkowanie Ochotniczej Straży Pożarnej.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby zakupywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W przedmiotowej sprawie warunek ten nie zostanie spełniony, gdyż Gmina będąca jednostką samorządu terytorialnego, realizując inwestycję wykonywać będzie jedno z zdań własnych gminy, a towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Zatem, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji planowanej inwestycji.

Ponadto, z treści wniosku wynika, iż nabyty w ramach projektu samochód ratowniczo-gaśniczy zostanie nieodpłatnie przekazany do użytkowania dla Ochotniczej Straży Pożarnej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ? art. 8 ust. 1 cyt. ustawy. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Biorąc pod uwagę fakt, iż opisane we wniosku nieodpłatne świadczenie usług (nieodpłatne przekazanie samochodu dla Ochotniczej Straży Pożarnej) będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych) brak podstaw do traktowania tego nieodpłatnego przekazania jako odpłatnego świadczenia usług. Tym samym czynność ta jako nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższego realizacja przedmiotowego projektu będzie związana z wykonywaniem przez Gminę zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. W zakresie realizacji zadań publicznych Gmina jest zwolniona od podatku od towarów i usług na podstawie § 8 ust. 1 pkt 13 cyt. wyżej rozporządzenia, a ponadto przedmiotowy zakup nie będzie związany ze sprzedażą opodatkowaną.

W zakresie przedmiotowego projektu Gmina nie będzie miała również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 10 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m. in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 cyt. rozporządzenia oraz podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia tych warunków, zatem nie będzie miała możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 10 cyt. rozporządzenia.

Reasumując, Gminie realizującej projekt pn. ?Zakup (?) ' nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego ani ubiegania się o jego zwrot w związku z zakupem nowego samochodu ratowniczo-gaśniczego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.