Ustanowienie na rzecz członka Spółdzielni Mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego (...)

Ustanowienie na rzecz członka Spółdzielni Mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego w miejsce własnościowego prawa do lokalu wraz z prawem do użytkowania wieczystego oraz udziałem w części wspólnej budynku.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2008 r. (data wpływu: 19 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność ? jest prawidłowe.

Porady prawne


UZASADNIENIE


W dniu 19 września 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność.


W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółdzielnia Mieszkaniowa w W zarządza nieruchomością wielobudynkową, posadowioną na działce budowlanej, zabudowanej dwoma budynkami mieszkalnymi (tylko lokale mieszkalne), stanowiącą odrębną nieruchomość.

Właścicielem działki jest Skarb Państwa, a Spółdzielnia jest jej współużytkownikiem wieczystym.

Ww. budynki zostały wybudowane i po raz pierwszy zasiedlone w latach 1976 ? 1977.

W roku 1996 Spółdzielnia przejęła ww. nieruchomość wraz z lokalami mieszkalnymi, uprzednio zasiedlonymi w większości przez obecnych właścicieli.

Wniosek dotyczy lokalu mieszkalnego ? własnościowego członka spółdzielni, w którym pierwsze zasiedlenie nastąpiło przed 1 maja 2004 r. oraz nabyte zostało spółdzielcze ? własnościowe prawo do zajmowanego lokalu przed 1 stycznia 2004 r.

Zgodnie z art. 1714 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119 poz. 1116 ze zm.), na pisemne żądanie członka spółdzielni, spółdzielnia zobowiązana jest do przeniesienia własności lokalu we własność odrębną.

Zatem z chwilą przeniesienia własności we własność odrębną, od 1 stycznia 2008 r. powstaje po stronie Spółdzielni obowiązek podatkowy naliczenia i odprowadzenia podatku VAT od sprzedaży.


W związku z powyższym zadano następujące pytanie.


Czy ustanowienie na podstawie art. 1714 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w prawie użytkownika wieczystego gruntu, oraz udziału w częściach wspólnych nieruchomości takich jak elementy i pomieszczenia nie stanowiące lokalu mieszkalnego i pomieszczeń przynależnych, tzn. kotłownia usytuowana w jednym z budynków a wspólna dla dwóch budynków, pomieszczenie gospodarcze, rurociąg c.o. umiejscowiony w gruncie nieruchomości oraz części wspólne w poszczególnych budynkach ? podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT i w jakiej wysokości, w przypadku, gdy pierwsze zasiedlenie lokalu mieszkalnego nastąpiło przed 1 maja 2004 r. oraz ustanowienie własnościowego prawa do zajmowanego lokalu nastąpiło przed 1 stycznia 2004 r....

Zdaniem Wnioskodawcy, z chwilą przeniesienia ? ustanowienia własności odrębnej spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego, wraz z udziałem w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz udziału w częściach wspólnych nieruchomości i budynków, po 1 stycznia 2008 r. po stronie Spółdzielni powstaje obowiązek podatkowy, naliczenia i odprowadzenia podatku VAT od sprzedaży.

Jednakże z uwagi na to, że jest to lokal mieszkalny zasiedlony po raz pierwszy do roku 1977, spełnia warunki zwolnienia od podatku VAT jako tzw. towar używany (art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy) oraz w części dotyczącej prawa użytkowania wieczystego gruntu i udziałów w częściach wspólnych nieruchomości i budynków, również spełnia warunki zwolnienia od podatku VAT (art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w związku z § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - Dz. U. Nr 97, poz. 970, ze zm.

Zatem Spółdzielnia nie powinna być zobligowana do zapłaty podatku VAT od przeniesienia własności lokalu mieszkalnego, a także przeniesienia własności udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu i w częściach wspólnych nieruchomości i budynków we własność odrębną.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.


W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Powołany przepis wskazuje na zakwalifikowanie przez ustawodawcę wymienionych w nim praw spółdzielczych do kategorii towarów, a więc na skorzystanie z uprawnienia przewidzianego w art. 15 ust. 2 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347) stanowiącego, że państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości.

Tak więc przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności ? co do zasady ? podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zasady zawierania z członkiem spółdzielni mieszkaniowej umowy o przekształceniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność określają przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.).

Z brzmienia art. 1714 ust. 1 cyt. ustawy wynika, iż na pisemne żądanie członka lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spółdzielnia mieszkaniowa jest obowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu:

  1. spłaty przypadających na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami;
  2. spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1 i 11.


Ponadto, ust. 11 powołanego przepisu stanowi, iż spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.

Zgodnie z ust. 2 powołanego przepisu wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, oraz koszty sądowe w postępowaniu wieczysto ? księgowym obciążają osobę, na rzecz której spółdzielnia dokonuje przeniesienia własności lokalu.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.) w razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali. Nie można żądać zniesienia współwłasności nieruchomości wspólnej, dopóki trwa odrębna własność lokali.

Nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu ? ust. 5 cyt. artykułu.

Co do zasady, podstawowa stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%. Jednakże zarówno w treści ustawy o VAT, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki bądź zwolnienia.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Stosownie natomiast do art. 43 ust. 7 ? zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8 ww. ustawy, czyli w przypadku, gdy w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 14 ww. ustawy przez pierwsze zasiedlenie rozumie się wydanie pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu.

Natomiast na podstawie § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.), zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką podatku w wysokości 0%.

Do przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w prawo własności nie znajduje zastosowania art. 29 ust. 8 ustawy o VAT, który normuje jedynie przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa. Nie ma zatem również do tego przekształcenia zastosowania wyłączenie ze zwolnienia od podatku przewidziane w art. 43 ust. 7 ustawy. Do przedmiotowego przekształcenia stosuje się zatem art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Spółdzielnia zarządza nieruchomością, posadowioną na działce budowlanej, zabudowanej dwoma budynkami mieszkalnymi, stanowiącą odrębną nieruchomość. Właścicielem działki jest Skarb Państwa, a Spółdzielnia jest jej współużytkownikiem wieczystym. W roku 1996 Spółdzielnia przejęła ww. nieruchomość wraz z lokalami mieszkalnymi, uprzednio zasiedlonymi w większości przez obecnych właścicieli.

Przedmiotem wniosku jest ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego w miejsce własnościowego prawa do lokalu, które stanowi dostawę towaru w rozumieniu cyt. wyżej art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT. Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika ponadto, że pierwsze zasiedlenie przedmiotowego lokalu mieszkalnego nastąpiło przed 1 maja 2004 r. oraz spółdzielcze ? własnościowe prawo do zajmowanego lokalu zostało nabyte przed 1 stycznia 2004 r.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że czynność przekształcenia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo własności tego lokalu, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy. Również przeniesienie przez Spółdzielnię udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz udziału w częściach wspólnych nieruchomości, jako elementy integralnie związane z lokalem mieszkalnym korzystają ze zwolnienia od podatku ? na podstawie powołanych wyżej przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10 w związku z art. 29 ust. 5 ustawy i § 8 ust. 1 pkt 12 cyt. rozporządzenia z dnia 27 kwietnia 2004 r.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika