Ustalenie podstawy opodatkowania przy wniesieniu aportem składników majątku Wnioskodawcy niestanowiących (...)

Ustalenie podstawy opodatkowania przy wniesieniu aportem składników majątku Wnioskodawcy niestanowiących przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części do spółki kapitałowej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, reprezentowanego przez pełnomocnika doradcę podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 28 września 2012 r. (data wpływu 2 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania przy wniesieniu aportem składników majątku przedsiębiorstwa niestanowiących przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania przy wniesieniu aportem składników majątku przedsiębiorstwa niestanowiących przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zarejestrowany jako czynny podatnik VAT jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą, polegającą na świadczeniu usług organizacji targów, wystaw i kongresów w Polsce i za granicą.

Zainteresowany planuje dokonać restrukturyzacji w zakresie formy prowadzonej działalności. W związku z planowaną restrukturyzacją możliwe jest, że Wnioskodawca wniesie wkład niepieniężny w postaci (i) prawa majątkowego (mającego zdolność aportową i mieszczącego się w katalogu wartości niematerialnych i prawnych) oraz/lub (ii) środków trwałych (dalej łącznie zwane: Przedmiotem aportu), do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka kapitałowa), który następnie będzie wykorzystywany przez Spółkę kapitałową w działalności podlegającej opodatkowaniu VAT. Przedmiot aportu nie będzie jednak stanowił przedsiębiorstwa, ani jego zorganizowanej części. W zamian za wkład niepieniężny Wnioskodawca uzyska udziały w Spółce kapitałowej, o określonej w umowie spółki wartości nominalnej, która może być niższa od rynkowej wartości wnoszonego wkładu niepieniężnego. W takim przypadku, różnica między wartością nominalną wydanych udziałów a wartością rynkową przedmiotu wkładu (Przedmiotu aportu) zostanie przekazana na kapitał zapasowy Spółki kapitałowej (mechanizm agio). Powyższy mechanizm znajdzie zastosowanie zarówno w przypadku jeżeli Wnioskodawca dokona jednej czynności aportu wnosząc całość Przedmiotu aportu do Spółki, jak i w sytuacji jeżeli Przedmiot aportu zostanie wniesiony do Spółki w drodze dwóch odrębnych wkładów, tj. odrębnie ww. prawo majątkowe oraz środki trwałe (Wnioskodawca nie podjął jeszcze decyzji jak zostanie przeprowadzona niniejsza transakcja).

Jak zostało wskazane, Przedmiot aportu (tj. zarówno środki trwałe jak i ww. prawo majątkowe) zostanie wyceniony na poziomie rynkowym (Wnioskodawca przyjmuje wartość przykładową, ilustrującą mechanizm obliczeń, jaki powinien zostać zastosowany, na poziomie 1.000 PLN - co nie oznacza, że w praktyce kwota ta nie może być inna), zaś umowa spółki będzie precyzować, iż w przypadku przedmiotowych wkładów niepieniężnych wartość netto aportu zostanie w części przekazana na kapitał zakładowy, w części zaś na kapitał zapasowy (mechanizm ?agio?). W zamian za aport (tj. jako zapłatę za aport), Wnioskodawca otrzyma od Spółki kapitałowej: (i) po pierwsze udziały o łącznej wartości nominalnej nieprzekraczającej wartości netto składników aportu (przykładowo 900 PLN), zaś pozostała wartość netto aportu przekazana, zostanie na kapitał zapasowy (tj. w analizowanym przykładzie liczbowym 100 PLN) oraz dopłatę w gotówce, odpowiadającą kwocie podatku VAT należnego z tytułu transakcji wniesienia aportu (zgodnie z przykładem byłoby to 230 PLN, zakładając, że transakcja aportu będzie podlegała opodatkowaniu stawką 23%, w przeciwnym razie dopłaty nie zostaną wniesione). W związku z tym, należy przyjąć, że całkowite wynagrodzenie za aport, otrzymane przez Wnioskodawcę będzie odpowiadało wartości netto (tj. wartości rynkowej pomniejszonej o należny VAT) składników aportu (w podanym przykładzie byłoby to 1.000 PLN) oraz wartości otrzymanej dopłaty gotówkowej (tj. 230 PLN), o ile transakcja aportu podlegać będzie opodatkowaniu VAT według stawki 23%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego, podstawą opodatkowania VAT czynności wniesienia aportem przez Wnioskodawcę Przedmiotu aportu, na który składają się składniki majątku niestanowiące przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części, traktowanej dla potrzeb tego podatku jako (i) odpłatna dostawa towarów (w przypadku środków trwałych) oraz (ii) świadczenie usług (w przypadku wartości niematerialnych i prawnych, tj. prawa majątkowego), będzie zgodnie z art. 29 ust. 9 ustawy o VAT wartość rynkowa Przedmiotu aportu (tj. 1.230 PLN w analizowanym przykładzie liczbowym), należna z tytułu wniesienia wkładu niepieniężnego, pomniejszona o kwotę należnego podatku VAT (w przedstawionym przykładzie liczbowym podstawa opodatkowania wynosiłaby 1.000 PLN), a kwota dopłaty gotówkowej (w zaprezentowanym przykładzie 230 PLN) stanowić będzie VAT należny?

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego, podstawą opodatkowania VAT czynności wniesienia aportem Przedmiotu aportu u Wnioskodawcy będzie zgodnie z art. 29 ust. 9 ustawy o VAT wartość rynkowa towarów (w przypadku środków trwałych) lub usługi (w przypadku prawa majątkowego), tj. wartość udziałów w Spółce wraz z agio (odpowiadająca wartości rynkowej przedmiotu wkładu niepieniężnego - w przykładzie 1.000 PLN), jak i dopłata w gotówce (zgodnie z przykładem 230 PLN), pomniejszone o kwotę należnego podatku (w przykładzie 230 PLN). W konsekwencji, przedstawiony wyżej przykład liczbowy należałoby zinterpretować w ten sposób, że kwota netto na fakturze dokumentującej dokonanie aportu wyniesie 1.000 PLN, natomiast kwota dopłaty gotówkowej stanowić będzie VAT należny. Wnioskodawca podkreślił, że podana kwota ma charakter przykładowy i służy do opisania mechanizmu, podczas gdy rzeczywista kwota na fakturze może się różnić i będzie zależała od wyceny Przedmiotu aportu, dokonanej przez podmiot profesjonalny.

Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę znajduje oparcie w następujących argumentach.

W opinii Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, iż w przypadku wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej dochodzi do czynności opodatkowanej. Aport wartości niematerialnych i prawnych należy albowiem zakwalifikować jako świadczenie usługi w świetle art. 8 ustawy o VAT, natomiast aport środków trwałych jako dostawę towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy.

Przechodząc do sposobu ustalenia podstawy opodatkowania w niniejszej sprawie, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż zastosowanie znajdzie art. 29 ust. 9 ustawy o VAT, w myśl którego podstawę opodatkowania dla czynności opodatkowanych, dla których nie została określona cena, stanowi wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku. Kwotę podatku, w przypadku zdarzenia przyszłego opisanego przez Wnioskodawcę, będzie stanowić kwota dopłaty gotówkowej. Prawidłowość takiej kwalifikacji znajduje potwierdzenie w doktrynie (Cieślikowska W., Opodatkowanie VAT aportów ? wybrane aspekty, Monitor Podatkowy 9/2009) jak i w interpretacjach organów skarbowych, np.:

  • Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 3 sierpnia 2011 r., sygn. ILPP1/443-734/11 - 4/AW,
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 czerwca 2011 r., sygn. ILPP1/443- 434/11-2/BD,
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 maja 2011 r., sygn. IPPP1-443-314/11- 3/BS,
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 12 stycznia 2011 r., sygn. IBPP3/443- 792/10/PK,
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 12 października 2010 r., sygn. ILPP2/443- 1067/10-5/AD,
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 17 grudnia 2010 r. sygn. ILPP1/443- 1057/10-2/NS.

W jednej z przywołanych wyżej interpretacji, tj. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 17 grudnia 2010 r. stwierdzono: ?W przypadku dokonania czynności wniesienia znaku towarowego do spółki prawa handlowego jako wkładu niepieniężnego (aportu), nie występuje kwota należna (cena) w zamian za wniesione prawa, lecz formę należności stanowią udziały w spółce objęte w zamian za wniesione prawa. Stąd też w powyższym przypadku podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wniesienia wkładu znaku towarowego w formie wkładu niepieniężnego do spółki z o.o. należy określić na podstawie art. 29 ust. 9 ustawy.?

Ponadto, w interpretacji indywidualnej z dnia 10 czerwca 2011 r. (sygn. ILPP1/443-434/11-2/BD), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu potwierdził, iż ?(...) w przedmiotowej sytuacji podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług dla transakcji wniesienia Znaków Towarowych w formie wkładu niepieniężnego do spółki z o.o., będzie zgodnie z art. 29 ust. 9 ustawy wartość rynkowa wniesionego wkładu niepieniężnego, pomniejszona o kwotę należnego podatku?.

Ponieważ jako wartość rynkową należy rozumieć całą kwotę, jaką w celu uzyskania danych towarów/usług musi uiścić nabywca (zgodnie z art. 2 pkt 27b ustawy o VAT), na gruncie analizowanego przykładu liczbowego będzie to kwota 1.

230 PLN. Mając zatem na uwadze brzmienie przywołanej wyżej regulacji dotyczącej określenia podstawy opodatkowania (tj. art. 29 ust. 9 ustawy o VAT), w analizowanym przykładzie podstawa opodatkowania wyniesie 1.000 PLN (tj. kwota 1.230 PLN, jako wartość rynkowa, pomniejszona o kwotę podatku należnego - czyli o kwotę 230 PLN - przy założeniu, iż Przedmiot aportu będzie podlegał opodatkowaniu podstawową stawką 23% VAT). Taki sposób określenia podstawy opodatkowania powinien zostać uznany za prawidłowy niezależnie od tego, czy przy dokonywaniu aportu Spółka zastosuje mechanizm agio czy też nie.

Wnioskodawca wskazał ponadto, że w odniesieniu do składających się na Przedmiot aportu środków trwałych, część z nich może podlegać zwolnieniu od opodatkowania VAT, w takiej sytuacji zatem wartość rynkową Przedmiotu aportu w części dotyczącej środków trwałych nie będzie pomniejszana o podatek VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów ? w myśl art. 7 ust. 1 ustawy ? rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?). Natomiast, przez świadczenie usług rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Zarówno dostawa towarów jak i świadczenie usług mieszczą się w definicji sprzedaży, określonej w art. 2 pkt 22 ustawy, według której sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Wniesienie aportem towarów jako odpłatna dostaw towarów, jak również wniesienie aportem praw do wartości niematerialnych i prawnych, które w świetle ustawy o podatku od towarów i usług stanowi świadczenie usług, do spółki prawa handlowego lub cywilnego w rozumieniu powołanego art. 2 pkt 22 ustawy, uznawane jest za sprzedaż.

Z uwagi na powyższe, wniesienie aportu (wkładu niepieniężnego) w postaci towarów do spółki prawa handlowego lub cywilnego spełnia definicję dostawy towarów ? następuje tutaj przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Wobec powyższego, mamy do czynienia z odpłatną dostawą towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast, gdy przedmiotem aportu jest świadczenie usług w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych na rzecz otrzymującego aport, mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wyjaśnić należy, iż z odpłatnością za dane świadczenie mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy świadczeniem a zapłatą istnieje adekwatny związek. Odpłatność może przybierać różne formy ? nie jest warunkiem to, aby została ustalona lub dokonana w pieniądzu. Odpłatnością jest więc także np. świadczenie zwrotne otrzymane od drugiej strony.

Z danych zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca zarejestrowany jako czynny podatnik VAT jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą. Zainteresowany planuje dokonać restrukturyzacji w zakresie formy prowadzonej działalności. W związku z planowaną restrukturyzacją możliwe jest, że Wnioskodawca wniesie wkład niepieniężny w postaci (i) prawa majątkowego (mającego zdolność aportową i mieszczącego się w katalogu wartości niematerialnych i prawnych) oraz/lub (ii) środków trwałych, do Spółki kapitałowej, który następnie będzie wykorzystywany przez tą Spółkę w działalności podlegającej opodatkowaniu VAT. Przedmiot aportu nie będzie jednak stanowił przedsiębiorstwa, ani jego zorganizowanej części. W zamian za wkład niepieniężny Wnioskodawca uzyska udziały w Spółce kapitałowej, o określonej w umowie spółki wartości nominalnej, która może być niższa od rynkowej wartości wnoszonego wkładu niepieniężnego. W takim przypadku, różnica między wartością nominalną wydanych udziałów a wartością rynkową przedmiotu wkładu (Przedmiotu aportu) zostanie przekazana na kapitał zapasowy Spółki kapitałowej (mechanizm agio). Powyższy mechanizm znajdzie zastosowanie zarówno w przypadku jeżeli Wnioskodawca dokona jednej czynności aportu wnosząc całość Przedmiotu aportu do Spółki, jak i w sytuacji jeżeli Przedmiot aportu zostanie wniesiony do Spółki w drodze dwóch odrębnych wkładów, tj. odrębnie ww. prawo majątkowe oraz środki trwałe (Wnioskodawca nie podjął jeszcze decyzji jak zostanie przeprowadzona niniejsza transakcja).

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Stosownie do treści art. 29 ust. 9 ustawy, w przypadku wykonania czynności, o których mowa w art. 5, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku, z zastrzeżeniem ust. 10 i 12.

W przypadku dokonania czynności wniesienia towarów i usług do spółki prawa handlowego jako wkładu niepieniężnego (aportu), nie występuje kwota należna (cena) w zamian za wniesione towary i wartości niematerialne i prawne, lecz formę należności stanowią udziały w spółce objęte w zamian za wniesione towary i prawa. Stąd też w powyższym przypadku podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wniesienia towarów i wartości niematerialnych i pranych w formie wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej należy określić na podstawie art. 29 ust. 9 ustawy.

Przez wartość rynkową, na mocy art. 2 pkt 27b ustawy, rozumie się całkowitą kwotę, jaką, w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług, nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju; w przypadku gdy nie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumie się:

  1. w odniesieniu do towarów ? kwotę nie mniejszą niż cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a w przypadku braku ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy,
  2. w odniesieniu do usług ? kwotę nie mniejszą niż całkowity koszt poniesiony przez podatnika na wykonanie tych usług.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, przedmiot aportu zostanie wyceniony na poziomie rynkowym (Wnioskodawca przyjmuje wartość przykładową, ilustrującą mechanizm odliczeń, jaki powinien zostać zastosowany, na poziomie 1.000 PLN, co nie oznacza, że w praktyce kwota ta nie może być inna), zaś umowa spółki będzie precyzować, iż w przypadku przedmiotowych wkładów niepieniężnych wartość netto aportu zostanie w części przekazana na kapitał zakładowy, w części zaś na kapitał zapasowy (mechanizm ?agio?). W zamian za aport (tj. jako zapłatę za aport), Wnioskodawca otrzyma od Spółki kapitałowej: (i) po pierwsze udziały o łącznej wartości nominalnej nieprzekraczającej wartości netto składników aportu (przykładowo 900 PLN), zaś pozostała wartość netto aportu przekazana, zostanie na kapitał zapasowy (tj. w analizowanym przykładzie liczbowym 100 PLN) oraz dopłatę w gotówce, odpowiadającą kwocie podatku VAT należnego z tytułu transakcji wniesienia aportu (zgodnie z przykładem byłoby to 230 PLN, zakładając, że transakcja aportu będzie podlegała opodatkowaniu stawką 23%, w przeciwnym razie dopłaty nie zostaną wniesione). W związku z tym, należy przyjąć, że całkowite wynagrodzenie za aport, otrzymane przez Wnioskodawcę będzie odpowiadało wartości netto (tj. wartości rynkowej pomniejszonej o należny VAT) składników aportu (w podanym przykładzie byłoby to 1.000 PLN) oraz wartości otrzymanej dopłaty gotówkowej (tj. 230 PLN), o ile transakcja aportu podlegać będzie opodatkowaniu VAT według stawki 23%.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług dla transakcji wniesienia aportem do Spółki kapitałowej składników majątku Wnioskodawcy (osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, podatnika podatku od towarów i usług) niestanowiących przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, traktowanej dla potrzeb podatku od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów lub świadczenie usług (w przypadku wartości niematerialnych i prawnych) będzie - na podstawie art. 29 ust. 9 ustawy - wartość rynkowa wniesionego wkładu niepieniężnego, pomniejszona o kwotę podatku. Zatem w opisanym przykładzie liczbowym, podstawa opodatkowania powinna być określona na poziomie 1.000 PLN.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika