Kontynuacja umowy leasingu na samochód zawartej w maju 2005 r. po zmarłym małżonku w ramach nowej (...)

Kontynuacja umowy leasingu na samochód zawartej w maju 2005 r. po zmarłym małżonku w ramach nowej działalności a możliowość pełnego odliczenia.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 3 listopada 2008 r. (data wpływu 4 listopada 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 9 stycznia 2009 r. (data wpływu 14 stycznia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie kontynuowania umowy leasingu ? jest prawidłowe.

Porady prawne


UZASADNIENIE


W dniu 4 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie kontynuowania umowy leasingu. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 9 stycznia 2009 r. (data wpływu 14 stycznia 2009 r.) o doprecyzowanie stanu faktycznego.


W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W październiku 2008 r. zmarł tragicznie mąż Wnioskodawczyni, który prowadził działalność i był podatnikiem podatku VAT. W działalności tej był używany, na podstawie umowy leasingu operacyjnego, samochód terenowy. Umowa leasingu została zawarta przez męża Zainteresowanej dnia 30 maja 2005 r., a następnie została zarejestrowana w urzędzie skarbowym, w celu korzystania z pełnego odliczenia podatku VAT od rat leasingowych. Jest to samochód ciężarowy z tzw. ?kratką? i od tego samochodu nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od paliwa.

Po śmierci męża Wnioskodawczyni zarejestrowała działalność gospodarczą o tym samym profilu co działalność zmarłego małżonka i pod tą samą nazwą ? jako spadkobierca po mężu. Zainteresowana zarejestrowała się jako czynny podatnik podatku VAT i złożyła do urzędu skarbowego oświadczenie o stanie wyposażenia firmy nieżyjącego męża na dzień jego zgonu, w którym wskazała również, iż wymienione środki trwałe i wyposażenie zostały wprowadzone przez nią do jej działalności. Wraz z rozpoczęciem działalności Wnioskodawczyni przejęła również wszystkie zobowiązania i należności wobec kontrahentów, urzędu skarbowego i ZUS.

W związku z faktem, iż przedmiotowy samochód jest niezbędny dla celów działalności Zainteresowanej, wystąpiła ona do firmy leasingowej o kontynuowanie zawartej wcześniej umowy leasingu. Firma leasingowa zaproponowała Wnioskodawczyni zawarcie porozumienia, w którym wyraża ona wolę przejęcia i realizacji wszystkich praw wynikających z umowy leasingu zawartej wcześniej z jej mężem. Porozumienie to jest porozumieniem do pierwotnej umowy i przez oświadczenie Wnioskodawczyni, jako spadkobiercy prowadzącego tą samą działalność przejmuje wszystkie zobowiązania pierwotnej umowy.


W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni, jako spadkobierca kontynuujący działalność po zmarłym mężu, ma prawo do odliczenia pełnego podatku VAT od rat leasingowych... Czy na podstawie porozumienia do umowy leasingowej będzie aktualna rejestracja umowy leasingowej zawartej przez męża do czasu zakończenia leasingu, tj. około 1,5 roku...

Zdaniem Wnioskodawczyni, w świetle art. 97 Ordynacji podatkowej doszło do sukcesji praw, gdyż jako osoba kontynuująca działalność gospodarczą, nabywa te same prawa, które obowiązywały do chwili śmierci jej męża, tj. nadal jest aktualna rejestracja umowy leasingowej w urzędzie skarbowym, a tym samym Zainteresowana ma prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego od rat leasingowych.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 922 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi czwartej Kodeksu ? Spadki. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależne od tego, czy są one spadkobiercami.

Podkreślić trzeba, że prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego nie należą do spadku. Ich sukcesja jest możliwa jedynie na podstawie i w granicach przepisów ustawy Ordynacja podatkowa. Kwestię sukcesji podatkowej reguluje przede wszystkim art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

Prawa majątkowe mają przede wszystkim swój materialny i wymierny kształt. Przejawiają się one w szczególności w obowiązku zapłaty podatku, prawie do zwrotu nadpłaconego podatku, czy też prawie do ulgi podatkowej.

W myśl art. 97 § 2 Ordynacji podatkowej, jeżeli na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek. Zatem sukcesja praw o charakterze niematerialnym może mieć miejsce jedynie w stosunku do spadkobiercy, który prowadzi działalność gospodarczą.

Dla rozstrzygnięcia zagadnienia będącego przedmiotem wniosku istotne znaczenie ma ustalenie charakteru prawa bądź obowiązku, które wynikają z przepisów ustaw podatkowych, a przechodzących na spadkobierców podatnika. W niniejszej sprawie Wnioskodawczyni wyraża przekonanie o prawie zrealizowania w ramach własnej działalności gospodarczej odliczenia podatku naliczonego, który wynika z faktur dokumentujących raty leasingowe za używany wcześniej w działalności zmarłego męża samochód, a który po podpisaniu przez Zainteresowaną porozumienia będzie przez nią wykorzystywany w kontynuowanej działalności.

Niewątpliwie Wnioskodawczyni zakwalifikowała swoje żądanie do kategorii praw, stąd należy rozstrzygnąć czy ma ono walor prawa majątkowego, czy niemajątkowego, gdyż taki podział wprowadził ustawodawca w cyt. powyżej przepisach art. 97 § 1-2 Ordynacji podatkowej. Podział ten ma o tyle znaczenie, że określa zakres przejmowanych praw. Prawa majątkowe spadkodawcy przejmują z mocy prawa bezwarunkowo, natomiast niemajątkowe tylko pod warunkiem kontynuowania działalności prowadzonej wcześniej przez spadkodawcę. Warunek ten, jak wynika z przedstawionego opisu stanu faktycznego został spełniony.

W prawie podatkowym nie zostało zdefiniowane pojęcie praw ?majątkowych?, ani też ?niemajątkowych?. W związku z tym wskazane jest w tej sytuacji odwołać się do wykładni systemowej, posiłkowego zastosowania ustaleń doktryny prawa podatkowego opartych na regulacjach prawa cywilnego. Co do zasady, za prawa majątkowe uważa się, takie prawa, które są bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego. Zatem w świetle tak rozumianego zakresu praw majątkowych, również na gruncie przepisów prawa podatkowego wydaje się uzasadnione zakwalifikowanie analizowanego prawa do kategorii majątkowych, gdyż bez wątpienia może mieć ono wpływ na obiektywnie postrzeganą ekonomiczną kondycję Wnioskodawcy, poprzez zmniejszenie ewentualnego zobowiązania podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług. Zmniejszenie to następuje w ramach realizowania fundamentalnego dla czynnych podatników VAT prawa do potrącenia kwoty podatku należnego z podatkiem naliczonym, w związku z tym nie sposób uznać, że prawo to nie ma charakteru majątkowego, bo z założenia prowadzi do przeniesienia realnego obciążenia z tego tytułu na ostatecznego konsumenta.

Niemniej w analizowanej sprawie, trzeba również zwrócić uwagę na istotny fakt, a mianowicie kontynuowania działalności spadkodawcy, gdyż nawet w przypadku trudności z precyzyjnym rozgraniczeniem na linii ? prawo majątkowe, prawo niemajątkowe ? przestaje mieć ono decydujące znaczenie, gdy ma miejsce właśnie taka kontynuacja. Wówczas niezależnie od charakteru przedmiotowych praw z mocy prawa może z nich korzystać następca prawny.

Jeżeli następca prawny zamierza kontynuować działalność, to nowy podmiot gospodarczy, w związku z prowadzoną działalnością winien dopełnić obowiązku rejestracji przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Uregulowania prawne w powyższym zakresie ustawodawca zawarł w Dziale X ? Rejestracja. Deklaracje i informacje podsumowujące. Zapłata podatku ? ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.).

W stanie prawnym przed dniem 22 sierpnia 2005 r., zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 (art. 86 ust. 2):

  1. suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:
       a) z tytułu nabycia towarów i usług,
       b) potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
       c) od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu
       - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4;
  2. w przypadku importu ? suma kwot podatku wynikająca z dokumentu celnego;
  3. zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6;
  4. kwota podatku należnego od importu usług, kwota podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

W przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej ładowności mniejszej niż określona według wzoru (art. 86 ust. 3):

nbspnbsp DŁ = 357 kg + n x 68 kg

nbspnbsp gdzie:

nbspnbsp DŁ - oznacza dopuszczalną ładowność,

nbspnbsp n - oznacza ilość miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy

- kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca - nie więcej jednak niż 5.000 zł.

Na podstawie art. 86 ust. 5 ustawy, dopuszczalna ładowność pojazdów oraz ilość miejsc (siedzeń), o których mowa w ust. 3, określona jest na podstawie wyciągu ze świadectwa homologacji lub odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania świadectwa homologacji, wydawanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym. Pojazdy, które w wyciągu ze świadectwa homologacji lub w odpisie decyzji, o której mowa w zdaniu pierwszym, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub ilości miejsc, uznaje się również za samochody osobowe, o których mowa w ust. 3.


W związku z powyższym użytkowany pojazd, spełniający warunki art. 86 ust. 3 ustawy, przed dniem 22 sierpnia 2005 r. dawał prawo do odliczania pełnej wysokości podatku naliczonego wynikającego z rat leasingowych.

Ustawą z dnia 21 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 90, poz. 756), która weszła w życie z dniem 1 czerwca 2005 r., z wyjątkiem art. 1 pkt 20, pkt 22 lit. a oraz lit. b w zakresie dotyczącym ust. 3a pkt 6, pkt 39 oraz art. 2, 4 i 5, które weszły w życie po upływie 90 dni od dnia ogłoszenia, uległ zmianie m.in. zapis art. 86 ust. 3 do ust. 5 ustawy.

Jednak zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w przypadku samochodów i pojazdów samochodowych będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy, kwotę podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z takiej umowy, stanowi kwota podatku naliczonego jaka wynikałaby z przepisów art. 86 ustawy wymienionej w art. 1 w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia ustawy w życie.

W przypadku samochodów i pojazdów samochodowych będących przedmiotem umów, o których mowa w ust. 1, w stosunku do których kwotę podatku naliczonego stanowiła cała kwota podatku wykazanego na fakturze, przepis ust. 1 ma zastosowanie (art. 7 ust. 2 ustawy zmieniającej):

  1. w odniesieniu do umów, bez uwzględnienia zmian tej umowy dokonywanych po wejściu w życie ustawy, oraz
  2. pod warunkiem, że umowa została zarejestrowana we właściwym urzędzie skarbowym do dnia 15 czerwca 2005 r.


Jak wskazała w stanie faktycznym Wnioskodawczyni, nieżyjący mąż zawarł umowę leasingu operacyjnego w maju 2005 r., a następnie umowę tę zarejestrował w urzędzie skarbowym, co dawało mu ? w świetle wyżej przytoczonych przepisów ustawy o podatku VAT ? prawo do odliczania podatku naliczonego od rat leasingowych w pełnej wysokości w latach następnych. Po śmierci małżonka Zainteresowana kontynuuje działalność, a w przedmiocie leasingu zawarła stosowne porozumienie z firmą leasingową.

Oznacza to, że w ramach przysługującej spadkobiercom sukcesji praw wynikających z art. 97 ustawy Ordynacja podatkowa, następca prawny kontynuujący działalność gospodarczą ma możliwość kontynuowania odliczenia od rat leasingowych na zasadach jak zmarły podatnik.

Przenosząc powyższą analizę przepisów na grunt stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię, po zawarciu przez nią porozumienia z leasingodawcą, na mocy którego przysługuje jej prawo do kontynuowania umowy leasingu, przedmiotem której jest samochód używany w jej działalności gospodarczej ? Zainteresowana ma prawo, w związku z sukcesją podatkową, do pełnego odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących raty leasingowe.


Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika