Czy poprzez sporządzenie odręcznie lub komputerowo faktur VAT (niebędących fakturami elektronicznymi) (...)

Czy poprzez sporządzenie odręcznie lub komputerowo faktur VAT (niebędących fakturami elektronicznymi) dokumentujących dokonaną przez Spółkę sprzedaż towarów lub usług, a następnie przesłanie tych faktur odbiorcom pocztą elektroniczną (jako załącznik wiadomości e-mail, np. w formacie PDF) lub faksem Spółka spełnia wymóg wystawienia faktury VAT w rozumieniu art. 106 ust. 1 ustawy o VAT?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów ? uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 8 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 249/11 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 kwietnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1103/11 ? stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej (następca prawny Sp. z o.o.) reprezentowanej przez Doradcę Podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 5 lipca 2010 r. (data wpływu 6 lipca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości przesyłania faktur VAT za pośrednictwem poczty elektronicznej (e-mail) lub faksem ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE


W dniu 6 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości przesyłania faktur VAT za pośrednictwem poczty elektronicznej (e-mail) lub faksem.


W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.


Wnioskodawca (dalej Spółka) prowadzi działalność w zakresie produkcji i dystrybucji betonowych wyrobów budowlanych (dalej towary) oraz świadczy usługi, w tym w szczególności usługi projektowe. Z tytułu sprzedaży towarów oraz usług Spółka wystawia faktury VAT, których oryginały w formie papierowej przekazuje nabywcom towarów oraz usług poprzez osobiste wręczenie, za pośrednictwem poczty tradycyjnej lub kurierem.

Z uwagi na koszty związane z wystawianiem w formie papierowej i doręczaniem nabywcom faktur VAT, Spółka rozważa zmianę stosowanego dotychczasowego sposobu przesyłania faktur, poprzez odstąpienie od ich przesyłania w formie papierowej i zastąpienie przesyłaniem za pośrednictwem poczty elektronicznej (jako załącznika do wiadomości e-mail, np. w formacie PDF) lub faksu ? po uprzedniej zgodzie kontrahenta.

Faktury przesyłane za pośrednictwem poczty elektronicznej nie będą opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym oraz nie będą spełniły warunków uznania ich za faktury elektroniczne w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 lipca 2005 r. w sprawie wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej, a także przechowywania oraz udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej tych faktur (Dz. U. z 2005 r. Nr 133, poz. 1119; dalej rozporządzenie elektroniczne).

Dodatkowo, na potrzeby prowadzonej działalności, Spółka dokonuje zakupów towarów oraz usług otrzymując z tego tytułu faktury VAT w formie papierowej.

Do chwili obecnej Spółka odliczała VAT z powyższych faktur w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymała oryginał faktury VAT w formie papierowej albo w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Spółka rozważa jednak zawarcie porozumień z kontrahentami, na mocy których faktury dokumentujące dostawy towarów i usług na rzecz Spółki byłyby przez kontrahentów przesyłane do Spółki za pośrednictwem poczty elektronicznej (jako załącznik do wiadomości e-mail, np. w formacie PDF) lub faksem. Następnie Spółka przechowywałaby te faktury w formie papierowej (w przypadku faktur w formacie PDF ? po wydrukowaniu).


W związku z powyższym zadano następujące pytanie.


Czy poprzez sporządzenie odręcznie lub komputerowo faktur VAT (niebędących fakturami elektronicznymi) dokumentujących dokonaną przez Spółkę sprzedaż towarów lub usług, a następnie przesłanie tych faktur odbiorcom pocztą elektroniczną (jako załącznik wiadomości e-mail, np. w formacie PDF) lub faksem Spółka spełnia wymóg wystawienia faktury VAT w rozumieniu art. 106 ust. 1 ustawy o VAT?


Zdaniem Wnioskodawcy, poprzez sporządzenie odręcznie lub komputerowo faktur VAT (niebędących fakturami elektronicznymi) dokumentujących dokonaną przez Spółkę sprzedaż towarów lub usług, a następnie przesłanie tych faktur nabywcom pocztą elektroniczną (np. jako załącznik w formacie PDF) lub faksem, Spółka spełnia wymóg wystawienia faktury VAT w rozumieniu art. 106 ust. 1 ustawy o VAT.


Uzasadnienie


  1. Pojęcie ?wystawienia faktury?
    Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy dokonujący czynności podlegających opodatkowaniu VAT są zobowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy.
    Ustawa o VAT nie wprowadza definicji pojęcia ?wystawienia faktury?. Zgodnie z potocznym rozumieniem pojęcia ?wystawić? (Słownik Języka Polskiego PWN pod red. M.Szymczak, Tom 3 Warszawa 2002, s.793), w odniesieniu do dokumentu, oznacza: ?sporządzić, wypisać dokument?.
    Jeżeli więc faktura została przez Spółkę sporządzona (wypisana) odręcznie lub komputerowo (np. w systemie księgowym) to należy przyjąć, że została ?wystawiona? w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Sposób jej późniejszego przesłania kontrahentowi (za pośrednictwem poczty tradycyjnej, kurierem, wręczenie osobiście, czy też np.: przesłanie pocztą elektroniczną lub faksem itp.) nie ma znaczenia. W ocenie Spółki, wymóg przekazania nabywcy towarów lub usług faktury VAT w formie papierowej (za pośrednictwem poczty, kurierem, czy też poprzez osobiste jej przekazanie nabywcy/przedstawicielowi nabywcy) nie został określony expressis verbis w żadnym z przepisów ustawy o VAT.
    W ocenie Spółki, wymóg ten nie został również określony w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1337 ze zm., dalej rozporządzenie fakturowe). Przepisy rozporządzenia fakturowego nakładają wprawdzie na podatników obowiązek wystawienia faktury w dwóch egzemplarzach, oznaczonych odpowiednio jako ?oryginał? i ?kopia? (§ 19 ust. 1 w zw. z ust. 2 rozporządzenia fakturowego), niemniej jednak, w ocenie Spółki, z obowiązku tego nie wynika w żaden sposób konieczność wydrukowania oryginału i kopii faktury przez sprzedawcę lub też sporządzenia jej na określonym blankiecie i wysłania wyłącznie pocztą tradycyjną, kurierem, czy też przekazania osobiście.
    Należy zwrócić uwagę, iż treść obecnie obowiązujących przepisów rozporządzenia fakturowego (w tym powyżej przytoczone regulacje dotyczące wymogu wystawiania faktury w dwóch egzemplarzach) wywodzi się w części jeszcze z okresu, kiedy podatek od towarów i usług był wprowadzany do systemu podatkowego w Polsce, tj. z 1993 r. Na przestrzeni ostatniego dwudziestolecia postęp technologiczny, w tym w szczególności informatyzacja oraz powszechne korzystanie z nowoczesnych nośników informacji sprawiły, iż przepisy te stały się nieadekwatne do obecnej rzeczywistości gospodarczej. Stąd też, z uwagi na brak stosownych zmian legislacyjnych, konieczne jest dokonywanie wykładni przepisów z uwzględnieniem czynników kształtujących tę rzeczywistość. W okresie braku innych środków technicznych, oczywistym rozwiązaniem było sporządzanie faktur na papierze i wysyłanie ich kontrahentom przy pomocy tradycyjnej poczty. Obecnie jednak powszechnym sposobem przesyłania dokumentów jest poczta elektroniczna. Umożliwia ona przekazanie kontrahentowi sporządzonej (wystawionej) przez sprzedawcę faktury VAT w sposób znacznie szybszy, bezpieczniejszy i co równie istotne, mniej kosztowny. Mając na uwadze powyższe, w ocenie Spółki, w świetle obowiązujących przepisów w zakresie VAT sprzedawca nie jest zobligowany do wydrukowania faktury i przekazania jej w formie papierowej nabywcy.

  2. Faktura elektroniczna a faktura papierowa
    Zdaniem Spółki, zaprezentowane powyżej stanowisko nie narusza w żaden sposób przepisów obowiązującego rozporządzenia elektronicznego.
    Należy bowiem podkreślić, iż regulacje rozporządzenia elektronicznego odnoszą się wyłącznie do sytuacji, gdy faktura jest wystawiana, przesyłana i przechowywana w formie elektronicznej. Nie dotyczą one natomiast przypadków, gdy faktura jest wystawiana odręcznie na papierze lub przy pomocy komputera i wyłącznie przesyłana za pomocą środków elektronicznych z możliwością jej wydruku przez nabywcę towarów lub usług i przechowywania w formie papierowej (brak spełnienia przesłanki przechowywania w formie elektronicznej).
    Rozróżnić zatem należy faktury elektroniczne, których sposób wystawiania, przesyłania oraz przechowywania określa szczegółowo rozporządzenie elektroniczne oraz faktury pozostałe, nie stanowiące faktur elektronicznych, które mogą być wystawiane ręcznie bądź w systemie księgowym przez sprzedawcę, a następnie przesyłane m.in. za pośrednictwem poczty elektronicznej (np. w formacie PDF) do nabywcy, bez konieczności spełnienia wymogów określonych w przywołanym rozporządzeniu dla uznania, iż faktura taka została wystawiona zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT.
    W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, iż polskie przepisy VAT dotyczące wystawiania faktur, pomimo, iż powstały w innych realiach obrotu gospodarczego aniżeli obecnie funkcjonujące, nie zawierają regulacji uniemożliwiających przesyłanie faktur VAT za pomocą poczty elektronicznej, czy faksu i wydrukowania ich przez nabywcę. Podkreślić również należy, że wydrukowana przez nabywcę faktura jest identyczna z fakturą, która zostałaby wysłana pocztą tradycyjną. Zatem bez znaczenia, w ocenie Spółki, jest miejsce jej wydruku (skoro brak jest obowiązku jej stemplowania i podpisywania) ? na drukarce przez Spółkę w jej lokalu lub na drukarce przez nabywcę towarów lub usług w miejscu jego siedziby.


    Podsumowując, w polskim systemie prawnym występują dwa modele fakturowania:

    • model ?elektroniczny? ? w przypadku faktur sporządzonych, przesłanych oraz przechowywanych w formie elektronicznej na podstawie przepisów rozporządzenia o fakturach elektronicznych. W tym modelu faktura powinna zostać przesłana przy spełnieniu warunków, o których mowa jest w § 4 rozporządzenia o fakturach elektronicznych (przy zastosowaniu bezpiecznego podpisu elektronicznego, bądź systemu wymiany danych EDI),
    • model ?papierowy? ? w przypadku faktur sporządzonych ręcznie, bądź przy użyciu komputera, przesłanych do odbiorcy oraz przez niego przechowywanych w formie papierowej, do których nie stosuje się przepisów rozporządzenia o fakturach elektronicznych. W tym modelu przesyłanie wystawionej faktury do kontrahenta może nastąpić za pomocą różnego rodzaju środków komunikacji, np.: poprzez przesłanie papierowego oryginału faktury pocztą tradycyjną, bądź kurierem, bezpośrednie wręczenie faktury, ale również przesłanie faksem lub pocztą elektroniczną (np. jako załącznika do wiadomości e-mail w formacie PDF).

  3. Wystawienie faktury w świetle przepisów unijnych
    Oceniając, czy wystarczającym, dla potrzeb spełnienia określonego w art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, wymogu wystawienia faktury jest przekazanie tego dokumentu (sporządzonego ręcznie lub w systemie księgowym) nabywcy towarów lub usług w formie innej niż papierowa (e-mail, faks) należy dokonać wykładni polskich przepisów dotyczących fakturowania w kontekście norm prawa unijnego. Stosownie bowiem do art. 2 Traktu Akcesyjnego podpisanego w Atenach w dniu 16 kwietnia 2003 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864), Polska związana jest od dnia przystąpienia do Unii Europejskiej postanowieniami Traktatów założycielskich i aktów przyjętych przez instytucje Wspólnot przed dniem przystąpienia. Również art. 91 ust. 3 Konstytucji RP wskazuje, iż od dnia 1 maja 2004 r., kiedy Polska stała się członkiem Unii Europejskiej wszelkie przepisy stanowione przez tę organizację międzynarodową stały się częścią polskiego porządku prawnego i to z pierwszeństwem przed prawem krajowym.
    Mając na uwadze powyższe, Spółka pragnie podkreślić, iż z treści obowiązującej obecnie Dyrektywy nr 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347/1; dalej Dyrektywa) nie wynika, aby dla prawidłowego wystawienia faktury koniecznym było jej wydrukowanie przez sprzedawcę i wysłanie w określony sposób do nabywcy. Należy zatem przyjąć, iż każdy sposób przekazania nabywcy oryginału faktury jest dopuszczalny.
    Za taką interpretacją przepisów krajowych oraz unijnych przemawia również zasada proporcjonalności, wyrażona obecnie w art. 5 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej (tekst jednolity Dz. U. UE 2010/C 83/01), a następnie doprecyzowana przez Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (np. w sprawie: C-446/03 Marks&Spencer, czy też C-361/96 Societe Generale). Z zasady tej wynika, że państwa członkowskie mogą nakładać na obywateli tylko takie obowiązki (stosować tylko takie środki), które są niezbędne dla osiągnięcia celów zakładanych przez dyrektywy. Obowiązek przesyłania tradycyjnych faktur w formie papierowej (za pośrednictwem tradycyjnych środków komunikowania) w sytuacji, gdy inne metody przesyłania faktur nie stoją w sprzeczności z regulacjami Dyrektywy oraz zapewniają realizację jej celów, jest obowiązkiem nadmiernie dolegliwym i naruszającym wspomnianą zasadę.
    Ponadto, Spółka pragnie zwrócić uwagę na projekt zmian Dyrektywy odnoszący się do problematyki elektronicznych środków komunikowania i faktur. Projektowane regulacje znoszą ograniczenia co do szczególnej formy wystawiania, przesyłania i przechowywania faktur elektronicznych (tak więc nawet samej formy faktur, a nie jedynie sposobu ich przesyłania, co jest środkiem znacznie dalej idącym), w tym w szczególności przewidują zniesienie generalnego wymogu uwierzytelniania faktur przesyłanych w formie elektronicznej bezpiecznym podpisem elektronicznym lub przy wykorzystaniu elektronicznej wymiany danych (EDI). Planowane zmiany uwzględniają obecny postęp technologiczny w zakresie komunikowania i wskazują na kierunek, w którym powinna podążać interpretacja regulacji Dyrektywy oraz regulacji krajowych, do których implementowana została treść Dyrektywy.

  4. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 maja 2010 r. (sygn. FSK 1444/09)
    Prawidłowość zaprezentowanego przez Spółkę stanowiska potwierdza również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 maja 2010 r. (sygn. FSK 1444/09), w którym Sąd ten orzekł m.in., iż: ?Czysto językowa analiza wspomnianego przepisu (art. 106 ust. 1 ustawy o VAT) nie stoi ? w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego ? na przeszkodzie konstatacji, że faktury mogą być wystawiane również w formie innej niż papierowa. W szczególności należy uznać, że posłużenie się przez ustawodawcę wyrażeniem ?wystawia? nie ogranicza zakresu normowania wskazanego przepisu do faktur w formie papierowej?.
    Ponadto NSA zwrócił uwagę, iż: ?Spór co do tego, czy użyte przez prawodawcę pojęcie wystawienia faktury odnosi się jedynie do jej sporządzania, czy też obejmuje swym znaczeniem łącznie postrzegany proces sporządzenia faktury i jej przekazania nabywcy, należy rozstrzygnąć na korzyść pierwszego wskazanego stanowiska. Po pierwsze, wskazuje na to analiza leksykalna (zgodnie ze słownikiem języka polskiego ?wystawić? znaczy tyle co ?sporządzić dokument, rachunek?). Po drugie, wskazuje na to treść pozostałych jednostek redakcyjnych art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług. Przykładowo w art. 106 ust. 7 ustawodawca posługuje się tym pojęciem w odniesieniu do faktur wewnętrznych, które są wystawiane w jednym egzemplarzu i nie są przekazywane nikomu przez wystawcę. Z kolei, w art. 106 ust. 10 ustawy, prawodawca upoważnia ministra właściwego do spraw finansów publicznych do określenia w drodze rozporządzenia sposobów i warunków ?wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej?. Z powyższych fragmentów wynika zatem, że ustawodawca odróżnia wystawienie (sporządzenie) faktury i jej przekazanie (wręczenie odbiorcy, przesłanie).
    W świetle powyższego zasadne jest stwierdzenie, iż dla wystawienia faktury VAT nie jest konieczne jej wydrukowanie przez sprzedawcę. Faktura musi zostać jedynie sporządzona (ręcznie lub w systemie księgowym) przez tegoż sprzedawcę i może być wysłana w dowolnej formie nabywcy towarów lub usług (w tym również w formie nie-papierowej, np.: pocztą elektroniczną, faksem lub w inny sposób).


Na tle przedstawionego opisu sprawy oraz własnego stanowiska Zainteresowanego, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 5 października 2010 r. interpretację indywidualną nr ILPP2/443-1038/10-2/SJ, w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za nieprawidłowe.


W interpretacji stwierdzono, iż sporządzona odręcznie lub komputerowo faktura VAT, a następnie wysyłana przy użyciu poczty elektronicznej (jako załącznik wiadomości e-mail, np. w formacie PDF) bez użycia bezpiecznego podpisu elektronicznego (tj. e-faktury) lub faksem, nie spełnia wymogów o których mowa w art. 106 ust. 1 ustawy oraz w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. Zatem, faktura wysłana w przedmiotowy sposób nie rodzi żadnych skutków prawnych.


Pismem z dnia 26 października 2010 r. (data wpływu 28 października 2010 r.) Spółka Akcyjna (następca prawny Sp. z o.o.) reprezentowana przez Doradcę Podatkowego, wezwała Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu działającego w imieniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa w interpretacji indywidualnej z dnia 5 października 2010 r. nr ILPP2/443-1038/10-2/SJ.

W wyniku ponownej analizy sprawy, w piśmie z dnia 26 listopada 2010 r. nr ILPP2/443/W -149/10-2/SJ Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji w przedmiotowej sprawie.


W związku z powyższym, Spółka Akcyjna (następca prawny Sp. z o.o.) reprezentowana przez Doradcę Podatkowego wniosła w dniu 27 grudnia 2010 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Sąd po rozpoznaniu sprawy wydał wyrok w dniu 8 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 249/10, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.


Pismem z dnia 18 maja 2011 r. Minister Finansów złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA.

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1103/11 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Ministra Finansów.


W świetle obowiązującego stanu prawnego ? biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 8 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 249/11 oraz wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 kwietnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1103/11 ? stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.


Na mocy art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (...).


Stosownie od art. 106 ust. 8 ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia:

  1. określi szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane, które powinny zawierać, oraz sposób i okres ich przechowywania;
  2. może określić wzory faktur dla wszystkich lub niektórych rodzajów czynności;
  3. może określić przypadki, w których faktury mogą być wystawiane przez inne podmioty niż wymienione w ust. 1 i 2, oraz szczegółowe zasady i warunki wystawiania faktur w takich przypadkach.


Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w powołanym artykule, Minister Finansów wydał rozporządzenie z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), zwane dalej rozporządzeniem.


Jak stanowi § 4 ust. 1 rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami ?FAKTURA VAT?.


Stosownie do przepisu § 19 ust. 1 rozporządzenia, faktury i faktury korygujące są wystawiane co najmniej w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca.


Oryginał faktury i faktury korygującej powinien zawierać wyraz ?ORYGINAŁ?, a kopia faktury i faktury korygującej ? wyraz ?KOPIA? (§ 19 ust. 2 rozporządzenia).


Podatnicy są obowiązani przechowywać oryginały i kopie faktur oraz faktur korygujących, a także duplikaty tych dokumentów do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego ? § 21 ust. 1 rozporządzenia.


Stosownie do § 21 ust. 2 rozporządzenia, dokumenty, o których mowa w ust. 1, przechowuje się w oryginalnej postaci, w podziale na okresy rozliczeniowe i w sposób pozwalający na ich łatwe odszukanie.


W § 21 ust. 3 rozporządzenia postanowiono, iż przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do faktur i faktur korygujących oraz duplikatów faktur wystawionych lub otrzymanych w formie elektronicznej.


Jednocześnie wskazać należy, iż regulacje prawne dotyczące faktur elektronicznych zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 lipca 2005 r. w sprawie wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej, a także przechowywania oraz udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej tych faktur (Dz. U. z 2005 r. Nr 133, poz. 1119) ? wydanym na podstawie delegacji zawartej w art. 106 ust. 10 i ust. 11 ustawy.


§ 2 cyt. rozporządzenia stanowi, iż faktury wystawiane w formie elektronicznej przesyła się, w tym udostępnia, w tej formie odbiorcy oraz przechowuje się w tej formie przy zastosowaniu elektronicznych urządzeń do przetwarzania (łącznie z cyfrową kompresją) i przechowywania danych, z wykorzystaniem technik teletransmisji przewodowej, radiowej, technologii optycznych lub innych elektromagnetycznych środków.


Podkreślić należy, iż w świetle § 3 ust. 1 powyższego rozporządzenia, faktury mogą być wystawiane i przesyłane w formie elektronicznej, pod warunkiem uprzedniej akceptacji tej formy przez odbiorcę faktury, zwanej dalej ?akceptacją?.


Faktury ? na mocy § 4 cyt. rozporządzenia ? mogą być wystawiane, przesyłane i przechowywane w formie elektronicznej, pod warunkiem że autentyczność ich pochodzenia i integralność ich treści będą zagwarantowane:

  1. bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z późn. zm.3), weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, lub
  2. poprzez wymianę danych elektronicznych (EDI) zgodnie z umową w sprawie europejskiego modelu wymiany danych elektronicznych4), jeżeli zawarta umowa, dotycząca tej wymiany, przewiduje stosowanie procedur gwarantujących autentyczność pochodzenia faktury i integralność danych.


W myśl § 6 ust. 1 ww. rozporządzenia, faktury wystawione lub otrzymane w formie elektronicznej przechowuje się na terytorium kraju w sposób umożliwiający, na żądanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, natychmiastowy, pełny i ciągły dostęp drogą elektroniczną tym organom do tych faktur, w szczególności zapewnienie możliwości udokumentowanego poboru i wykorzystania tych faktur przez te organy, w tym ich wydruk, jak również zapewnienie czytelności tych faktur, z zastrzeżeniem ust. 2.


Zgodnie z § 6 ust. 5 i 6 tego rozporządzenia, faktury przesłane w formie elektronicznej powinny być przechowywane przez ich wystawcę oraz odbiorcę w formie elektronicznej w formacie, w którym zostały przesłane, w sposób gwarantujący autentyczność ich pochodzenia i integralność ich treści, jak również ich czytelność przez cały okres ich przechowywania. Dane gwarantujące autentyczność pochodzenia i integralność treści każdej faktury przesłanej w formie elektronicznej powinny być przechowywane i udostępnianie organom podatkowym i organom kontroli skarbowej na zasadach ustalonych dla tych faktur.


Zauważyć należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych przewidują dwie formy wystawiania faktur, tzw. papierową i elektroniczną. Faktury te wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach (oryginał i kopia) oraz przechowuje się w oryginalnej postaci, w której zostały wystawione, do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Podkreślić należy, że konsekwencją wstąpienia Polski do Unii Europejskiej jest przyjęcie całego wspólnotowego dorobku prawnego. Zatem o ile nie kłóci się to z wyraźnym językowym znaczeniem tekstu prawnego, należy dążyć do dokonywania prowspólnotowej wykładni prawa krajowego.


Zgodnie z art. 247 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347.1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą, każde państwo członkowskie ustala okres, przez który podatnicy są zobowiązani do przechowywania faktur dotyczących dostaw towarów lub świadczenia usług na jego terytorium oraz faktur otrzymanych przez podatników mających siedzibę na jego terytorium.


Według art. 247 ust. 2 Dyrektywy, aby zapewnić spełnienie warunków, o których mowa w art. 246, państwo członkowskie, o którym mowa w ust. 1, może wymagać przechowywania faktur w oryginalnej postaci, w jakiej zostały przesłane lub udostępnione, zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej. W przypadku przechowywania faktur za pomocą środków elektronicznych, może ono także wymagać, by przechowywane były również dane gwarantujące autentyczność pochodzenia i integralność treści każdej faktury, zgodnie z art. 246 akapit pierwszy.


W myśl art. 232 Dyrektywy, faktury wystawione zgodnie z przepisami sekcji 2 mogą zostać przesłane w formie papierowej lub, z zastrzeżeniem akceptacji odbiorcy, mogą zostać przesłane lub udostępnione drogą elektroniczną.


Stosownie do art. 233 ust. 1 Dyrektywy, państwa członkowskie akceptują faktury przesyłane lub udostępniane drogą elektroniczną, pod warunkiem że autentyczność pochodzenia faktur i integralność ich treści zagwarantowano przy użyciu jednej z następujących metod:

  1. za pomocą zaawansowanego podpisu elektronicznego w rozumieniu art. 2 pkt 2) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 1999/93/WE z dnia 13 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnotowych ram w zakresie podpisów elektronicznych;
  2. za pomocą elektronicznej wymiany danych (EDI) zgodnie z definicją zawartą w art. 2 zalecenia Komisji 1994/820/WE z dnia 19 października 1994 r. dotyczącego aspektów prawnych elektronicznej wymiany danych, w przypadku gdy porozumienie dotyczące takiej wymiany przewiduje stosowanie procedur gwarantujących autentyczność pochodzenia i integralność danych.


Faktury mogą być jednak przesyłane lub udostępniane drogą elektroniczną przy zastosowaniu innych metod, z zastrzeżeniem ich akceptacji przez zainteresowane państwo lub państwa członkowskie.


Jak stanowi art. 234 Dyrektywy, państwa członkowskie nie mogą nakładać na podatników dostarczających towary lub świadczących usługi na ich terytorium żadnych innych obowiązków ani formalności związanych z przesyłaniem lub udostępnianiem faktur drogą elektroniczną.


Z analizy ww. przepisów Dyrektywy wynika, że Państwa członkowskie mogą dopuścić ? jako inną metodę ? przesyłanie i udostępnianie faktur w formie elektronicznej bez wykorzystania żadnej z dwóch wskazanych w art. 233 ust. 1 metod, w tym bez konieczności posłużenia się zaawansowanym podpisem elektronicznym. Ponadto, jak wynika z art. 234 Dyrektywy, państwa członkowskie nie mogą ograniczać możliwości sporządzania i przesyłania faktur w formie elektronicznej wyłącznie do sytuacji, w których również przechowywanie tych faktur będzie następowało w formie elektronicznej.


Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie produkcji i dystrybucji betonowych wyrobów budowlanych oraz świadczy usługi, w tym w szczególności usługi projektowe. Z tytułu sprzedaży towarów oraz usług Spółka wystawia faktury VAT, których oryginały w formie papierowej przekazuje nabywcom towarów oraz usług poprzez osobiste wręczenie, za pośrednictwem poczty tradycyjnej lub kurierem. Z uwagi na koszty związane z wystawianiem w formie papierowej i doręczaniem nabywcom faktur VAT, Zainteresowany rozważa zmianę stosowanego dotychczas sposobu przesyłania faktur, poprzez odstąpienie od ich przesyłania w formie papierowej i zastąpienie przesyłaniem za pośrednictwem poczty elektronicznej (jako załącznika do wiadomości e-mail, np. w formacie PDF) lub faksu ? po uprzedniej zgodzie kontrahenta. Faktury przesyłane za pośrednictwem poczty elektronicznej nie będą opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym oraz nie będą spełniły warunków uznania ich za faktury elektroniczne w rozumieniu przepisów rozporządzenia w sprawie wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej.


Na powyższym tle Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy poprzez sporządzenie odręcznie lub komputerowo faktur VAT (niebędących fakturami elektronicznymi) dokumentujących dokonaną przez Spółkę sprzedaż towarów lub usług, a następnie przesłanie tych faktur odbiorcom pocztą elektroniczną (jako załącznik wiadomości e-mail, np. w formacie PDF) lub faksem Spółka spełnia wymóg wystawienia faktury VAT w rozumieniu art. 106 ust. 1 ustawy o VAT.


Z uzasadnienia wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 8 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 249/11 wynika, iż: ?(?) sporządzając odręcznie lub komputerowo ? dokumentujące dokonaną przez nią sprzedaż towarów lub usług ? faktury VAT (niebędące fakturami elektronicznymi), a następnie przesyłając te faktury odbiorcom pocztą elektroniczną (jako załącznik wiadomości e-mail, np. w formacie PDF) lub faksem, spółka spełnia wymóg wystawienia faktury VAT, w rozumieniu art. 106 ust. 1 ustawy VAT?.


Zauważyć należy, iż powyższe stanowisko zostało również potwierdzone w powołanym przez Spółkę wyroku NSA z dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt I FSK 1444/09, w którym Sąd stwierdził, a skład orzekający w sprawie o sygn. akt I SA/Wr 249/11 podziela i przyjmuje do rozstrzygnięcia jako swoje poglądy, iż ?(?) Czysto językowa analiza wspomnianego przepisu (art. 106 ust. 1 ustawy o VAT) nie stoi ? w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego ? na przeszkodzie konstatacji, że faktury mogą być wystawiane również w formie innej niż papierowa. W szczególności należy uznać, że posłużenie się przez ustawodawcę wyrażeniem ?wystawia? nie ogranicza zakresu normowania wskazanego przepisu do faktur w formie papierowej (?)?.


Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż poprzez sporządzenie odręcznie lub komputerowo faktur VAT (niebędących fakturami elektronicznymi) dokumentujących dokonaną przez Spółkę sprzedaż towarów lub usług, a następnie przesłanie tych faktur odbiorcom pocztą elektroniczną (np. jako załącznik w formacie PDF) lub faksem, Spółka spełni wymóg wystawienia faktury VAT w rozumieniu art. 106 ust. 1 ustawy.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji nr ILPP2/443-1038/10-2/SJ, tj. 5 października 2010 r.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika