Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

15.12.2011

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 15 września 2011 r. (data wpływu 20 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (Spółka) jest przedsiębiorstwem działającym w obszarze gospodarki odpadami, w tym niebezpiecznymi, recyklingu baterii i akumulatorów małogabarytowych oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Przedmiot działalności przedsiębiorstwa Spółki obejmuje prowadzenie działalności produkcyjnej, handlowej i usługowej. Działalność prowadzona jest w dwóch wyodrębnionych organizacyjnie Zakładach (Oddziałach).

Zakład w G. zajmuje się gospodarką odpadami w zakresie:

zbierania i przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
pośrednictwa w obrocie odpadami, głównie materiałów budowlanych zawierających azbest, żywic odpadowych, czyściwa, materiałów izolacyjnych i sorbentów obrony cywilnej.

Zakład w P. jest specjalistycznym zakładem prowadzącym recykling baterii i akumulatorów małogabarytowych, a także obsługę podmiotów z Grupy Kapitałowej ?B? S.A. w zakresie odbioru i unieszkodliwiania odpadów na podstawie wydanej decyzji administracyjnej.

Zakłady (Oddziały), w G. i P. prowadzą działalność gospodarczą niezależnie od siebie. Działalność socjalno-bytowa i handlowa oparta jest na odrębnych umowach, podpisanych przez Spółkę dla każdego zakładu. Ponadto każdy z zakładów posiada oprócz Kierownika osobę zatrudnioną na stanowisku administracyjnym, która odpowiedzialna jest za formalną obsługę zakładu, a w szczególności przestrzegania uregulowań w zakresie ochrony środowiska oraz obrotu odpadami. Zatrudnieni w Zakładzie w G. pracownicy posiadają odpowiednie doświadczenie, praktyczną i teoretyczną wiedzę z zakresu gospodarki odpadami, prowadzenia monitoringu oraz szybkiego reagowania na mogące pojawić się ewentualne zagrożenia dla środowiska naturalnego i otoczenia. Kierownik zakładu posiada świadectwo kwalifikacyjne w zakresie gospodarowania odpadami wydane przez Wojewodę i odpowiedni certyfikat z zakresu gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym.

Obecnie, w związku z restrukturyzacją Spółki, planowana jest sprzedaż Zakładu w G. Na zorganizowaną część przedsiębiorstwa, która ma być przedmiotem ww. sprzedaży, składają się:

nieruchomości, których Spółka jest użytkownikiem wieczystym do dnia 5 grudnia 2089 r. o łącznej powierzchni 4,2765 ha, w tym:

działka nr 493/14 o powierzchni 3,4409 ha,
działka nr 493/16 o powierzchni 0,4826 ha,
działka nr 493/18 o powierzchni 0,2494 ha,
działka nr 493/24 o powierzchni 0,1036 ha.

pozostały majątek, w tym m.in.:

instalacja odbioru i magazynowania odcieków ze składowiska ? studnia z pompą zatapialną o wydajności 4 ÷ 8 dm³/s,
uszczelniony staw na odcieki o pojemności ok. 1200 m³ i powierzchni w zwierciadle wody ok. 630 m²,
żelbetowe zbiorniki na ewentualne odpady płynne ? wymagające zestalenia,
węzeł betoniarski Bxx o wydajności mieszalnika 12 ÷ 15 m³/godz. Z dwoma zasobnikami na cement i popioły ? do zestalania odpadów płynnych i półpłynnych,
magazyny i utwardzone place do tymczasowego selektywnego magazynowania odpadów,
budynek zaplecza biurowo-magazynowego i socjalnego (WC, szatnia, natrysk, pokój śniadaniowy, laboratorium prób) z wentylowaną halą o pow. 300 m²,
wydzielony, wybetonowany plac postojowy,
instalacja wodociągowa, kanalizacja sanitarna ze zbiornikiem bezodpływowym, kanalizacja deszczowa z odpływem kolektorem #216;400 do rowu melioracyjnego biegnącego po sieć monitoringu pomieszczeń i terenu z kamer przemysłowych.

Dla Zakładu tego wydzielona została rachunkowość, poprzez analityczne rozdzielenie ksiąg rachunkowych, pozwalające na ustalenie kosztów i przychodów oraz zobowiązań i należności związanych z działalnością Zakładu. Aktywa obrotowe, wartości niematerialne i prawne, ogół praw i obowiązków z zawartych umów, zobowiązań oraz zobowiązania, które są bezpośrednio związane ze sprzedawanym Zakładem. Nabywca razem z Zakładem nabędzie prawo do korzystania z decyzji środowiskowych wydanych dla tej jednostki w zakresie obrotu odpadami oraz gromadzenia i przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, ponadto otrzyma dostęp do know-how oraz będzie posiadał prawo przejęcia umów handlowych, w ramach których aktualnie Zakład prowadzi swoją działalność.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przedmiot transakcji zbycia stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług i w związku z tym wyłączony jest od opodatkowania podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary ? według art. 2 pkt 6 ustawy ? rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę: towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się: przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jednak na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Pojęcie ?transakcja zbycia? należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu ?dostawa towarów? w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. ?zbycie? obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu itp.

Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Spółka wskazała, iż powyższe wymogi spełnione zostaną w przedmiotowej sytuacji. W szczególności:

zbywane składniki majątkowe stanowią zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań),
składniki te są wyodrębnione organizacyjnie, stanowiąc odrębny i niezależny Zakład (Oddział), co potwierdza zarówno regulamin organizacyjny, jak również analiza stanu faktycznego,
istnieje również wyodrębnienie finansowe, co wyraża się m.in. tym, że poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
zbywana, zorganizowana część przedsiębiorstwa może również stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, polegające na przetwarzaniu zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, prowadzeniu gminnego punktu zbiórki elektroniki oraz obrotu odpadami zgodnie z posiadanymi pozwoleniami.

Podsumowując, zdaniem Spółki, przedmiot transakcji zbycia stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym nie mają zastosowania do tej transakcji przepisy ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Stosownie do zapisu zawartego w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca (Spółka) jest przedsiębiorstwem działającym w obszarze gospodarki odpadami, w tym niebezpiecznymi, recyklingu baterii i akumulatorów małogabarytowych oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Przedmiot działalności przedsiębiorstwa Spółki obejmuje prowadzenie działalności produkcyjnej, handlowej i usługowej. Działalność prowadzona jest w dwóch wyodrębnionych organizacyjnie Zakładach (Oddziałach).

Zakład w G. zajmuje się gospodarką odpadami w zakresie: zbierania i przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz pośrednictwa w obrocie odpadami, głównie materiałów budowlanych zawierających azbest, żywic odpadowych, czyściwa, materiałów izolacyjnych i sorbentów obrony cywilnej. Natomiast Zakład w Polkowicach jest specjalistycznym zakładem prowadzącym recykling baterii i akumulatorów małogabarytowych, a także obsługę podmiotów z Grupy Kapitałowej ?B? S.A. w zakresie odbioru i unieszkodliwiania odpadów na podstawie wydanej decyzji administracyjnej.

Spółka podkreśliła, iż ww. Zakłady (Oddziały), tj. Zakład w G. i Zakład w P., prowadzą działalność gospodarczą niezależnie od siebie. Działalność socjalno -bytowa i handlowa oparta jest na odrębnych umowach, podpisanych przez Spółkę dla każdego zakładu. Ponadto każdy z zakładów posiada oprócz Kierownika osobę zatrudnioną na stanowisku administracyjnym, która odpowiedzialna jest za formalną obsługę zakładu, a w szczególności przestrzegania uregulowań w zakresie ochrony środowiska oraz obrotu odpadami. Zatrudnieni w Zakładzie w G. pracownicy posiadają odpowiednie doświadczenie, praktyczną i teoretyczną wiedzę z zakresu gospodarki odpadami, prowadzenia monitoringu oraz szybkiego reagowania na mogące pojawić się ewentualne zagrożenia dla środowiska naturalnego i otoczenia. Kierownik zakładu posiada świadectwo kwalifikacyjne w zakresie gospodarowania odpadami wydane przez Wojewodę i odpowiedni certyfikat z zakresu gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym.

Spółka wskazała, iż obecnie, w związku z restrukturyzacją, planowana jest sprzedaż Zakładu w G. Na zorganizowaną część przedsiębiorstwa, która ma być przedmiotem ww. sprzedaży, składają się:

nieruchomości, których Spółka jest użytkownikiem wieczystym do dnia 5 grudnia 2089 r.
o łącznej powierzchni 4,2765 ha. Na terenie nieruchomości znajduje się składowisko odpadów uszczelnione, z siecią drenażu odcieków, przepompownią i stawem odcieków (aktualnie składowisko to jest zamknięte ? I i II kwatera, jednakże w terminie do 30 czerwca 2012 r. należy dokończyć wykonanie prac rekultywacyjnych III kwatery) oraz dwa budynki w dobrym stanie technicznym: murowany budynek biurowy o powierzchni użytkowej 48,04 m² i przylegająca do niego wiata magazynowo-remontowa o pow. 104,20 m².
pozostały majątek, w tym m.in.:

instalacja odbioru i magazynowania odcieków ze składowiska ? studnia z pompą zatapialną o wydajności 4 ÷ 8 dm³/s,
uszczelniony staw na odcieki o pojemności ok. 1200 m³ i powierzchni w zwierciadle wody ok. 630 m²,
żelbetowe zbiorniki na ewentualne odpady płynne ? wymagające zestalenia,
węzeł betoniarski Bxx o wydajności mieszalnika 12 ÷ 15 m³/godz. Z dwoma zasobnikami na cement i popioły ? do zestalania odpadów płynnych i półpłynnych,
magazyny i utwardzone place do tymczasowego selektywnego magazynowania odpadów,
budynek zaplecza biurowo-magazynowego i socjalnego (WC, szatnia, natrysk, pokój śniadaniowy, laboratorium prób) z wentylowaną halą o pow. 300 m²,
wydzielony, wybetonowany plac postojowy,
instalacja wodociągowa, kanalizacja sanitarna ze zbiornikiem bezodpływowym, kanalizacja deszczowa z odpływem kolektorem #216;400 do rowu melioracyjnego biegnącego po sieć monitoringu pomieszczeń i terenu z kamer przemysłowych.

Odnosząc treść przytoczonych przepisów do opisu sprawy stwierdzić należy, że jeżeli część przedsiębiorstwa Spółki (tj. Zakład w G.), została wydzielona organizacyjnie i finansowo z całości przedsiębiorstwa Spółki i stanowić może niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie funkcjonujące na rynku (jak wskazano we wniosku) to spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy. Zatem, w przedmiotowej sytuacji znajdzie zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części. W konsekwencji transakcja sprzedaży przez Spółkę ww. Zakładu w G. nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.