Czy Gmina będzie postępować prawidłowo, nie dokonując opodatkowania VAT czynności nieodpłatnego (...)

9.5.2012

Czy Gmina będzie postępować prawidłowo, nie dokonując opodatkowania VAT czynności nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich lokalnej społeczności (udostępnianie nieodpłatne)?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2012 r. (data wpływu 9 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich lokalnej społeczności ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich lokalnej społeczności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina ponosi wydatki inwestycyjne związane z budową i/lub modernizacją świetlic wiejskich (należące do Gminy budynki lub lokale przeznaczone do organizacji spotkań, imprez, etc.). Ponoszone przez Gminę w tym zakresie wydatki obejmują m.in.: koszty sporządzenia dokumentacji projektowej, nadzoru, wykonania prac remontowo-budowlanych, urządzenia wnętrz, etc. Ponadto, Gmina ponosi również wydatki związane z bieżącym funkcjonowaniem świetlic, tj. w szczególności koszty energii elektrycznej, wody, ogrzewania, utrzymania czystości oraz napraw i remontów.

W związku z ponoszeniem powyższych wydatków (inwestycyjnych i bieżących) Gmina otrzymuje od kontrahentów faktury VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego.

Po zakończeniu poszczególnych inwestycji Gmina planuje pozostawienie ww. świetlic wiejskich we władaniu Gminy i samodzielne udostępnianie ich na rzecz korzystających. Udostępnianie danej świetlicy wiejskiej przez Gminę będzie przybierać dwojaki charakter, a mianowicie:

udostępnianie nieodpłatne na rzecz lokalnej społeczności a więc np. na potrzeby przeprowadzenia wyborów czy też zebrań sołectwa (udostępnianie nieodpłatne), oraz
odpłatny wynajem na rzecz zainteresowanych np. w celu organizacji imprez okolicznościowych, tj. urodzin, wesel, etc. (udostępnianie komercyjne).

W związku z powyższym Gmina przygotuje i oficjalnie zatwierdzi szczegółowy regulamin funkcjonowania świetlic wiejskich, który będzie określał w szczególności godziny otwarcia przedmiotowych świetlic oraz ich precyzyjny podział na:

godziny otwarcia, w których poszczególne świetlice będą przeznaczone do udostępniania nieodpłatnego, oraz
godziny otwarcia, w których świetlice będą przeznaczone do udostępniania komercyjnego.

Czynności związane z administrowaniem świetlicami wiejskimi, tj. np. otwieranie i zamykanie świetlic, czuwanie nad przestrzeganiem regulaminu, pobieranie opłat, wystawianie faktur i/lub paragonów, etc. będą wykonywane przez pracowników Gminy lub też Gmina zleci te czynności innemu podmiotowi, np. jednej ze swoich jednostek organizacyjnych. Jednakże nawet w tym drugim przypadku czynności te będą wykonywane w imieniu i na rzecz Gminy, tj. w szczególności Gmina będzie widniała jako sprzedawca usługi wynajmu świetlic wiejskich na wystawianych paragonach i/lub fakturach VAT. Gmina będzie wykazywała te usługi w rejestrach i deklaracjach VAT oraz będzie rozliczała z tego tytułu VAT należny (podobnie jak miałoby to miejsce w przypadku gdyby to Gmina bezpośrednio wynajmowała świetlice na rzecz zainteresowanych).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gmina będzie postępować prawidłowo, nie dokonując opodatkowania VAT czynności nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich lokalnej społeczności (udostępnianie nieodpłatne)?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina będzie postępować prawidłowo, nie dokonując opodatkowania VAT czynności nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich na cele lokalnej społeczności (udostępnianie nieodpłatne).

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów oraz
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Gmina wskazała, że zgodnie z art. 90a ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku, gdy w ciągu 120 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nieruchomość stanowiąca część przedsiębiorstwa podatnika została przez niego oddana w użytkowanie, nastąpi zmiana w stopniu wykorzystania tej nieruchomości do celów działalności gospodarczej, dokonuje się korekty podatku naliczonego odliczonego przy jej nabyciu lub wytworzeniu. Korekty tej, dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła ta zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty. Jeżeli podatnik wykorzystuje tę nieruchomość w działalności gospodarczej również do czynności zwolnionych od podatku bez prawa do odliczeń, korekta powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90 ust. 3-10, zastosowaną przy odliczeniu.

Natomiast zgodnie z ust. 2 tego przepisu, w powyższym przypadku art. 8 ust. 2 nie stosuje się. Zdaniem Gminy przepis ten potwierdza wprost, że w przedstawionej sytuacji, Gmina nie powinna dokonywać naliczenia podatku należnego w związku z wykorzystywaniem świetlic wiejskich do celów innych niż związane z wykonywaniem działalności gospodarczej, tj. z tytułu ich nieodpłatnego udostępniania.

Ponadto, w opinii Gminy, jeśli dokonuje ona odliczenia jedynie części podatku naliczonego w oparciu o udział procentowy, w jakim dana nieruchomość będzie przeznaczona do wykorzystywania do celów działalności gospodarczej (o czym mowa w dalszej części uzasadnienia), w takim przypadku nie ma ona obowiązku naliczenia podatku należnego na części wykorzystywanej dla celów innych niż związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej, gdyż odmienny pogląd byłby niezgodny z podkreślaną od lat przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości (obecnie: Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej) zasadą neutralności podatku od wartości dodanej. Skoro bowiem już na etapie odliczenia podatku naliczonego od wydatków na wytworzenie nieruchomości Gmina uwzględnia jej użytkowanie w części do celów niedających prawa do odliczenia VAT, potencjalna konieczność naliczenia podatku należnego spowodowałaby podwójne obciążenie VAT czynności niedających prawa do odliczenia, tj.: w pierwszej kolejności poprzez ograniczenie odliczenia VAT do udziału procentowego, w jakim nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej oraz następnie poprzez konieczność naliczenia podatku należnego. Takie stanowisko naruszałoby podstawowe zasady funkcjonowania systemu podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Gmina ponosi wydatki inwestycyjne związane z budową i/lub modernizacją świetlic wiejskich (należące do Gminy budynki lub lokale przeznaczone do organizacji spotkań, imprez, etc.). Ponoszone przez Gminę w tym zakresie wydatki obejmują m.in.: koszty sporządzenia dokumentacji projektowej, nadzoru, wykonania prac remontowo-budowlanych, urządzenia wnętrz, etc. Ponadto, Gmina ponosi również wydatki związane z bieżącym funkcjonowaniem świetlic, tj. w szczególności koszty energii elektrycznej, wody, ogrzewania, utrzymania czystości oraz napraw i remontów. W związku z ponoszeniem powyższych wydatków (inwestycyjnych i bieżących) Gmina otrzymuje od kontrahentów faktury VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego. Po zakończeniu poszczególnych inwestycji Gmina planuje pozostawienie ww. świetlic wiejskich we władaniu Gminy i samodzielne udostępnianie ich na rzecz korzystających. Udostępnianie danej świetlicy wiejskiej przez Gminę będzie przybierać dwojaki charakter, a mianowicie:

udostępnianie nieodpłatne na rzecz lokalnej społeczności a więc np. na potrzeby przeprowadzenia wyborów czy też zebrań sołectwa (udostępnianie nieodpłatne), oraz
odpłatny wynajem na rzecz zainteresowanych np. w celu organizacji imprez okolicznościowych, tj. urodzin, wesel, etc. (udostępnianie komercyjne).

godziny otwarcia, w których poszczególne świetlice będą przeznaczone do udostępniania nieodpłatnego, oraz
godziny otwarcia, w których świetlice będą przeznaczone do udostępniania komercyjnego.

Wspomniany regulamin, w zakresie udostępniania komercyjnego, będzie również zawierał cennik usług za korzystanie ze świetlic wiejskich. Na podstawie przyjętego regulaminu Gmina będzie w stanie ustalić proporcję czasową odzwierciedlającą procent, w jakim świetlice wiejskie będą przeznaczone do udostępniania komercyjnego. Powyższy procent zostanie ustalony jako relacja liczby godzin, w których świetlice będą przeznaczone do udostępniania komercyjnego do liczby godzin całkowitego czasu otwarcia tych świetlic, tj. czasu w którym będą one udostępniane nieodpłatnie oraz komercyjnie (np. w ujęciu tygodniowym, miesięcznym czy rocznym). Czynności związane z administrowaniem świetlicami wiejskimi, tj. np. otwieranie i zamykanie świetlic, czuwanie nad przestrzeganiem regulaminu, pobieranie opłat, wystawianie faktur i/lub paragonów, etc. będą wykonywane przez pracowników Gminy lub też Gmina zleci te czynności innemu podmiotowi, np. jednej ze swoich jednostek organizacyjnych. Jednakże nawet w tym drugim przypadku czynności te będą wykonywane w imieniu i na rzecz Gminy, tj. w szczególności Gmina będzie widniała jako sprzedawca usługi wynajmu świetlic wiejskich na wystawianych paragonach i/lub fakturach VAT. Gmina będzie wykazywała te usługi w rejestrach i deklaracjach VAT oraz będzie rozliczała z tego tytułu VAT należny (podobnie jak miałoby to miejsce w przypadku gdyby to Gmina bezpośrednio wynajmowała świetlice na rzecz zainteresowanych).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast, zgodnie z brzmieniem art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. zadania obejmujące wspieranie i upowszechnianie idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej (art. 7 ust. 1 pkt 17 cyt. ustawy).

Jak wynika z opisu sprawy Gmina będzie udostępniała świetlice wiejskie nieodpłatne na rzecz lokalnej społeczności, tj. na potrzeby przeprowadzenia wyborów czy też zebrań sołectwa, zatem nie będą one związane z wykonaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że w związku z tym, iż Gmina będzie nieodpłatnie udostępniała świetlice wiejskie na rzecz lokalnej społeczności, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na jej nieodpłatność oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy ? nieodpłatne wykorzystanie będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem ? nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej ? rozpatrzone.

W zakresie:

opodatkowania odpłatnego wynajmu świetlic wiejskich,
odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych oraz bieżących związanych ze świetlicami wiejskimi,
odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu proporcji

zostały wydane odrębne interpretacje indywidualne z dnia 9 maja 2012 r. Nr ILPP2/443-153/12 -2/MR, Nr ILPP2/443-153/12-4/MR, Nr ILPP2/443-153/12-5/MR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.