Czy istnieje możliwość prawna odzyskania podatku od towarów i usług w ramach realizacji projektu (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 26 stycznia 2010 r. (data wpływu: 1 lutego 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku w ramach realizacji projektu? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku w ramach realizacji projektu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina przystąpi do realizacji projektu współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, prior. V-Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych. Dział. 5.1-Wspieranie kompleksowych projektów z zakresu ochrony siedlisk przyrodniczych (ekosystemów) na obszarach chronionych oraz zachowanie różnorodności gatunkowej, konkurs 5.1.3-Budowa lub modernizacja małej infrastruktury służącej zabezpieczeniu obszarów chronionych przed nadmierną niekontrolowaną presją turystów.

Celem projektu jest przywrócenie właściwego stanu obszaru chronionego wraz z zachowaniem zagrożonych wyginięciem gatunków oraz różnorodności biologicznej poprzez ich zabezpieczenie przed nadmierną i niekontrolowaną presją turystów.

Rezerwat leży w granicach XXX. Jest popularnym obiektem turystyczno-spacerowym. Sytuacja ta powoduje wzmożoną presję turystyczną na ten obiekt przyrodniczy przyczyniając się do jego stopniowej degradacji i terenu go okalającego. Planuje się więc, uporządkowanie terenu w bezpośrednim sąsiedztwie rezerwatu, mające na celu budowę parkingu (drogi manewrowe, wysepki kierujące, chodniki oraz stanowiska parkingowe dla ok. 145 szt. samochodów osobowych i 5 szt. autobusów, ustawienie stołów, ławek, koszy, nasadzenia krzewów i drzew, wykonanie sieci kanalizacyjnej, sieci oświetleniowej niskiego napięcia) oraz budowę bezpiecznego przejścia dla pieszych i rowerzystów łączącego teren parkingu z wejściem na teren Rezerwatu, pod skrajnym przęsłem mostu na rzece . Zniwelowane zostaną tzw. dzikie miejsca parkingowe i nielegalne ścieżki turystyczne. Wymienione prace są niezbędne do ograniczenia negatywnych skutków nadmiernej i niekontrolowanej presji turystów i w pełni zaspokoi to potrzeby ochronne obszaru rezerwatu. Przedsięwzięcie może być utożsamiane z projektem i może być traktowane jako jego drugi etap. Inwestycja opisana w przedmiotowym wniosku polegająca na zabezpieczeniu terenu rezerwatu przed nadmierną presją jest inwestycją należącą do zadań własnych gminy w zakresie: ochrony środowiska i przyrody, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Wybudowany parking zostanie przekazany nieodpłatnie samorządowej instytucji kultury - Skansen Rzeki, którego celem statutowym jest prowadzenie działalności kulturalnej oraz promowanie walorów turystycznych. Instytucja ta będzie odpłatnie udostępniała turystom korzystanie z tego obiektu. Pobierana odpłatność stanowić będzie jej przychód, który przeznaczony będzie na sfinansowanie kosztów utrzymania obiektu. Istnieje także możliwość wydzierżawienia obiektu przez Skansen osobom trzecim na prowadzenie działalności. Pobieranie przez Skansen opłat z tytułu udostępniania turystom obiektu lub uzyskania przychodu z tytułu dzierżawy będzie stanowić jej przychód. Realizacja projektu nie będzie związana z czynnościami opodatkowanymi. Nieodpłatne przekazanie inwestycji odbędzie się w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie zadań własnych gminy). W związku z nieodpłatnym przekazaniem obiektu nie ma możliwości odzyskania w ramach przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, poniesionego kosztu podatku VAT, którego wysokość została określona w kategorii kosztów kwalifikowanych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy istnieje możliwość prawna odzyskania podatku od towarów i usług w ramach realizacji projektu...

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją projektu, przy realizacji inwestycji współfinansowanej z UE, nie będzie przysługiwało prawo do odzyskania podatku VAT. Podatek ten będzie zatem wydatkiem kwalifikowanym do refundacji ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i ust. 19 oraz art. 124.

Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy wskazuje, że kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Według art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostają spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem, zgodnie z § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799). Z przepisu tego wynika, iż zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że przystąpi do realizacji projektu współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, prior. V-Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych. Dział. 5.1-Wspieranie kompleksowych projektów z zakresu ochrony siedlisk przyrodniczych (ekosystemów) na obszarach chronionych oraz zachowanie różnorodności gatunkowej, konkurs 5.1.3-Budowa lub modernizacja małej infrastruktury służącej zabezpieczeniu obszarów chronionych przed nadmierną niekontrolowaną presją turystów.

Inwestycja opisana w przedmiotowym wniosku polegająca na zabezpieczeniu terenu rezerwatu przed nadmierną presją jest inwestycją należącą do zadań własnych gminy w zakresie: ochrony środowiska i przyrody, kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej (zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Wybudowany parking zostanie przekazany nieodpłatnie samorządowej instytucji kultury - Skansen Rzeki, którego celem statutowym jest prowadzenie działalności kulturalnej oraz promowanie walorów turystycznych. Instytucja ta będzie odpłatnie udostępniała turystom korzystanie z tego obiektu. Pobierana odpłatność stanowić będzie jej przychód, który przeznaczony będzie na sfinansowanie kosztów utrzymania obiektu. Istnieje także możliwość wydzierżawienia obiektu przez Skansen osobom trzecim na prowadzenie działalności. Pobieranie przez Skansen opłat z tytułu udostępniania turystom obiektu lub uzyskania przychodu z tytułu dzierżawy będzie stanowić jej przychód.

Realizacja projektu nie będzie związana z czynnościami opodatkowanymi. Nieodpłatne przekazanie inwestycji odbędzie się w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie zadań własnych gminy). W związku z nieodpłatnym przekazaniem obiektu Gmina nie ma możliwości odzyskania w ramach przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, poniesionego kosztu podatku VAT, którego wysokość została określona w kategorii kosztów kwalifikowanych.

Nadmienić należy, że według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte ? w przypadku dostawy towarów ? w art. 7 ust. 2 oraz ? w przypadku świadczenia usług ? w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, iż aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

• brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,

• istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.
  
  

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie majątku wytworzonego w ramach realizacji przedmiotowego projektu, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy ? nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania odbędzie się w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, wskazanych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

W przedmiotowej sprawie warunek wskazany w art. 86 ustawy nie zostanie spełniony, gdyż Zainteresowany będzie tylko inwestorem przedmiotowej inwestycji, a towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Zatem Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu.

W zakresie ww. projektu Zainteresowany nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 7 ust. 3 i ust. 4 cyt. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Wnioskodawca nie spełnia tych warunków, zatem nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 9 ww. rozporządzenia.

Reasumując, Gmina nie będzie miała możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT od wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu.

Ponadto należy zauważyć, iż organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania za środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.