Anulowanie faktury ? nie doszło do wykonania umowy zawartej pomiędzy stronami, na skutek opóźnienia (...)

Anulowanie faktury ? nie doszło do wykonania umowy zawartej pomiędzy stronami, na skutek opóźnienia w rozładunku towar uległ zniszczeniu, kontrahent odesłał wnioskodawcy fakturę dokumentującą wykonanie usługi transportowej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 października 2010 r. (data wpływu 11 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie anulowania wystawionej faktury VAT oraz korekty deklaracji podatkowej ? jest nieprawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 11 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie anulowania wystawionej faktury VAT oraz korekty deklaracji podatkowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Spółka wykonuje m.in. usługi transportowe. W dniu 31 maja 2010 r. Wnioskodawca wystawił fakturę VAT dla kontrahenta polskiego, dla którego przewoził towar do Czech. Datę sprzedaży określił na dzień 31 maja 2010 r., w którym to dniu podstawił się pod rozładunek i rozładował towar. Jednak w zleceniu transportowym jako data rozładunku widnieje 29 maja 2010 r., tj. sobota. Z racji tego, że w sobotę z reguły w Czechach się nie pracuje, to Wnioskodawca rozładował towar w poniedziałek, 31 maja 2010 r. (takie sytuacje miały również miejsce już wcześniej i z tego tytułu nie było żadnych problemów). Problem jednak tym razem polegał na tym, że w zleceniu transportowym wprowadzono Zainteresowanego w błąd odnośnie towarów przewożonych. Okazało się, że był to towar łatwo psujący się, bo był mokry, a nie jak zawsze ? suchy. Ze względu na to, że towar przeleżał na przyczepie cały weekend ? zepsuł się. Wnioskodawca nie wiedząc o tym (przyczepa zamknięta, oplandekowana), podstawił się w dniu 31 maja 2010 r. pod rozładunek. W Czechach ładunku nie przyjęto, choć go rozładowano i kazano wyrzucić. Na dokumencie CMR, w miejscu na datę i podpis osoby odbierającej towar, widnieje jedynie data 31 maja 2010 r. (datownik) bez podpisu, gdyż uznano, że towaru tak naprawdę nie było. Z racji tego, że ustawa o podatku od towarów i usług nie określa co należy rozumieć pod pojęciem ?wykonanie usługi?, a z tym faktem wiąże się obowiązek podatkowy, to w praktyce podatkowej przyjęło się ? i Wnioskodawca się do tego stosuje ? że datę wykonania usługi transportowej determinuje data jej faktycznego zakończenia, co utożsamia się z datą odbioru przewożonego ładunku, gdyż taki właśnie był cel usługi transportowej.

W zaistniałej sytuacji, zleceniodawca usługi transportowej obciążył Zainteresowanego kwotą stanowiącą równowartość zniszczonego towaru i odesłał mu oryginał faktury VAT za usługę transportową. Jako powód podał niedotrzymanie terminu rozładunku. Wnioskodawca rozliczył wynikający z tej faktury podatek należny w deklaracji za miesiąc czerwiec 2010 r., zgodnie z art. 19 ust. 2 pkt a ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w zaistniałej sytuacji Wnioskodawca ma możliwość anulowania ww. faktury, biorąc pod uwagę fakt, iż nie doszło do jej wprowadzenia do obrotu prawnego, gdyż zamawiający nie przyjął towaru wraz z oryginałem faktury (nie doszło do realizacji zamówienia), a tym samym czy Zainteresowany może skorygować deklarację VAT za miesiąc czerwiec 2010 r. w wysokości zapłaconego należnego podatku VAT, ponieważ faktura nie dokumentuje faktycznej sprzedaży...

Zdaniem Wnioskodawcy, może on anulować ww. fakturę, gdyż tak naprawdę nie doszło do sprzedaży, a oryginał faktury został mu odesłany i posiada go w swoich dokumentach. Według Zainteresowanego, skoro nigdy nie otrzyma zapłaty, bo tak naprawdę nie doszło do wykonania usługi, to transakcja ta nie rodzi obowiązku podatkowego. Tym bardziej, że zleceniodawca nie wprowadził jej do obrotu prawnego. Jednak żadne zapisy ustawy nie określają co należy rozumieć przez ?wprowadzenie faktury do obrotu?. Zdaniem Wnioskodawcy, fakturę należy uznać za wprowadzoną do obrotu wówczas, gdy dokument ten może wywołać określone skutki prawne, tj. umożliwić jej nabywcy odliczenie VAT naliczonego. Skoro faktura została odesłana z powodu zniszczenia towaru ? stwierdzono, że nie doszło do realizacji usługi transportowej ? należałoby uznać, że faktura nie została wprowadzona do obrotu i Zainteresowany jako podatnik ma prawo ją anulować.

Dlatego, że podatek należny został już rozliczony, należałoby dokonać korekty deklaracji VAT, w której został on wykazany. Bowiem, za moment wykonania usługi transportowej należałoby przyjąć chwilę, w której następuje realizacja końcowego efektu danej usługi, a więc w tym wypadku odbiór przewożonego towaru przez kontrahenta, a w analizowanej sprawie takiego odbioru nie było ? nie doszło więc do transakcji kupna-sprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Natomiast według art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16 (art. 106 ust. 1 ustawy).

Na mocy art. 108 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Z powyższego wynika, iż podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub usługi. Faktura VAT jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonej zaszłości gospodarczej), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno-prawna faktury VAT zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt sprzedaży określonych towarów lub usług. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Faktura VAT jedynie sporządzona, a nie dokumentująca rzeczywistych zdarzeń gospodarczych oraz nie wprowadzona do obrotu prawnego (faktura anulowana), nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy. W konsekwencji anulowania faktury VAT podatnik nie wykazuje wartości w niej zawartych w deklaracji VAT.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur VAT i innych dokumentów z nimi zrównanych uregulowane zostały w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.).

W praktyce przy dokumentowaniu obrotu gospodarczego przez podatników podatku od towarów i usług zdarzają się pomyłki lub sytuacje, w których błędnie bądź niesłusznie zostały wystawione faktury. Ustawodawca przewidział dwie procedury korygowania błędów w fakturach VAT, tj. za pomocą faktury korygującej, która może być wystawiona przez sprzedawcę (§ 13 i § 14 ww. rozporządzenia) lub faktury nazywanej notą korygującą, która może być wystawiona przez nabywcę (§ 15 cyt. rozporządzenia). Zatem, prawo do krygowania przysługuje również nabywcy. Jednakże w sytuacjach wyjątkowych, gdy pomiędzy stronami nie doszło do wykonania usługi, dopuszczalne jest również anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Warunkiem koniecznym jest posiadanie oryginału i kopii faktury oraz nie wprowadzenie ich do obiegu prawnego.

Należy zauważyć, że ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca wystawił fakturę VAT dla kontrahenta polskiego, dla którego przewoził towar do Czech. Ze względu na opóźnienie w rozładunku, przewożony towar zepsuł się. W Czechach ładunku nie przyjęto, choć go rozładowano i kazano wyrzucić. Na dokumencie CMR, w miejscu na datę i podpis osoby odbierającej towar, widnieje jedynie data (datownik) bez podpisu, gdyż uznano, że towaru tak naprawdę nie było. Z racji tego, że ustawa o podatku od towarów i usług nie określa co należy rozumieć pod pojęciem ?wykonanie usługi?, a z tym faktem wiąże się obowiązek podatkowy, Wnioskodawca przyjmuje, że datę wykonania usługi transportowej determinuje data jej faktycznego zakończenia, co utożsamia się z datą odbioru przewożonego ładunku, gdyż taki właśnie był cel usługi transportowej. W zaistniałej sytuacji, zleceniodawca usługi transportowej obciążył Zainteresowanego kwotą stanowiącą równowartość zniszczonego towaru i odesłał mu oryginał faktury VAT za usługę transportową. Jako powód podał niedotrzymanie terminu rozładunku. Wnioskodawca rozliczył wynikający z tej faktury podatek należny w deklaracji za miesiąc czerwiec 2010 r.

Zatem, z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca świadczył usługę transportu towarów do Czech na rzecz swojego kontrahenta. Zainteresowany dostarczył towar do odbiorcy, jednakże za względu na opóźnienie w rozładunku, przewożony towar zepsuł się. Towar ten w miejscu przeznaczenia został rozładowany z pojazdu Wnioskodawcy i przeznaczony do zniszczenia.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż w analizowanej sytuacji doszło do wykonania usługi transportowej na rzecz kontrahenta. Zatem, skoro przedmiotowa faktura z dnia 31 maja 2010 r. dokumentuje faktycznie wykonaną usługę transportową (tj. zdarzenie gospodarcze, które miało miejsce), to w sytuacji nieuregulowania należności przez kontrahenta, brak jest przesłanek do anulowania tak wystawionej faktury i skorygowania z tego powodu podatku należnego wykazanego w deklaracji VAT-7.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz opis sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie ma możliwości anulowania wystawionej faktury VAT, dokumentującej rzeczywiście wykonaną usługę transportu towarów. Tym samym, Zainteresowany nie może z tego tytułu zmniejszyć kwoty podatku należnego wykazanego w deklaracji VAT-7 za miesiąc czerwiec 2010 r., w którym rozliczył podatek wynikający z przedmiotowej faktury, poprzez złożenie korekty deklaracji podatkowej za ten miesiąc.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika