Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania zabiegów masażu klasycznego i leczniczego.

19.9.2014

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki cywilnej, przedstawione we wniosku sygnowanym datą 23 maja 2014 r. (data wpływu 12 czerwca 2014 r.) uzupełnionym pismem z 12 września 2014 r. (data wpływu 16 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zabiegów masażu klasycznego i leczniczego ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zabiegów masażu klasycznego i leczniczego. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z 12 września 2014 r. (data wpływu 16 września 2014 r.), w którym doprecyzowano opis sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Obok usług hotelowych i gastronomicznych Spółka (Wnioskodawca) prowadzi również inne usługi, w tym usługi SPA. Usługi SPA obejmują m.in. zabiegi upiększające i pielęgnacyjne dla całego ciała. W ramach tych usług Spółka wykonuje na rzecz gości hotelowych oraz gości zewnętrznych zabiegi masaży klasycznych oraz masaży leczniczych. Zabiegi masaży wykonywane są w obiekcie hotelu przez podmiot zewnętrzny, zatrudniający fizjoterapeutę, który ukończył akademię medyczną w zakresie fizjoterapii. Usługi masażu klasycznego są świadczone zarówno w zakresie przywracania i poprawy zdrowia, jak również terapii (gość korzystający nie jest o to pytany). Będąc na wypoczynku w obiekcie hotelowym Spółki, goście korzystają z masażu klasycznego i leczniczego dla poprawy zdrowia schorzeń układu kostnego (kręgosłup, stawy) i mięśniowego. Masaże te nie są dokonywane w ramach skierowania od lekarza.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

Usługi masażu nabywane są przez Wnioskodawcę od zewnętrznego podmiotu, któremu Wnioskodawca zleca ich wykonanie w oparciu o stałą umowę współpracy, w ramach której podmiot ten świadczy usługi na rzecz gości hotelowych, którzy wyrażają zainteresowanie tego rodzaju zabiegiem. Należność za ten zabieg gość hotelowy reguluje na rzecz Wnioskodawcy. Świadczącym tą usługę jest więc Wnioskodawca natomiast jej wykonawcą jest podmiot zewnętrzny, zatrudniający wykwalifikowany personel, któremu Wnioskodawca zlecił wykonanie tego zabiegu. Otrzymuje on wynagrodzenie w wysokości części odpłatności pobieranej przez Wnioskodawcę. Zdaniem Wnioskodawcy nie ma znaczenia czy usługę tą wykonuje inny podmiot (podwykonawca) czy też pracownik Wnioskodawcy.
Usługi te nie są świadczone przez podmiot leczniczy (Wnioskodawca oraz podmiot zewnętrzny takim podmiotem nie jest). Usługi te ostatecznie wykonuje wykwalifikowany fizjoterapeuta w ramach wykonywania zawodów medycznych, o których mowa w ustawie o działalności leczniczej, co szczegółowo uzasadniono w złożonym wniosku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Jaką stawką VAT winny być opodatkowane zabiegi masażu klasycznego i leczniczego wykonywane w gabinetach SPA Hotelu Wnioskodawcy, czy też usługi te korzystają ze zwolnienia?

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi masażu klasycznego i leczniczego korzystają ze zwolnienia od podatku VAT.

Stosownie do postanowień art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c zwalnia się od podatku VAT usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, Nr 149, poz. 887 i Nr 174, poz. 1039). Jednocześnie na podstawie przepisu ust. 19a tego przepisu zwolnione jest świadczenie usług, o których mowa w pkt 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 19 tak jak to jest w przypadku Spółki.

Masaż, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego, to zabieg leczniczy lub kosmetyczny polegający na rozcieraniu, ugniataniu, oklepywaniu ciała. Masaż klasyczny wykonywany przez Spółkę stosowany jest w celu zapobiegania i leczenia różnych chorób np.: ortopedycznych, neurologicznych i innych, pobudza tkanki regeneruje mięśnie, polepsza ukrwienie. W masażu leczniczym bezpośrednie, manualne działanie na skórę i znajdujące się pod jej powierzchnią tkanki, leczy zaburzenia zdrowotne organizmu. Poprawia on funkcjonowanie układu nerwowego, układu krążenia, stawów i mięśni, a ponadto przyspiesza krążenie limfy i krwi, zapobiega powstawaniu zakrzepów i wywiera pozytywny wpływ na przewodzenie bodźców nerwowych.

Pod pojęciem rehabilitacji leczniczej (medycznej) rozumie się proces leczenia, który umożliwia przyspieszenie procesu naturalnej regeneracji i zmniejszenia fizycznych i psychicznych następstw choroby.

Niewątpliwie zatem ww. działania podejmowane w ramach fizjoterapii/fizykoterapii na rzecz konkretnego gościa hotelowego czy też osoby zewnętrznej służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Zawód fizjoterapeuty nie został dotychczas objęty unormowaniami odrębnych aktów prawnych. Został on jednak wymieniony na równi z innymi zawodami medycznymi w szeregu przepisów związanych z ochroną zdrowia, a ponadto kształcenie tego rodzaju specjalistów podjęły uczelnie wyższe, w których funkcjonują wydziały i kierunki fizjoterapii w formie 5-letnich studiów magisterskich i 3-letnich studiów licencjackich.

Stosownie do przepisu § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 września 2002 r. w sprawie uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia (Dz. U. 2002 r. Nr 173, poz. 1419, ze zm.), fizjoterapia została wymieniona w wykazie podstawowych dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być uzyskiwany tytuł specjalisty (specjalista w dziedzinie fizjoterapii).

W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. 2010 r. Nr 82, poz. 537, ze zm.) fizjoterapeuci (2283) zostali wymienieni w grupie specjalistów do spraw zdrowia obejmującej również lekarzy, dentystów pielęgniarki i inne. Natomiast w grupie inny średni personel do spraw zdrowia wymieniono techników fizjoterapii i masażystów (3254).

Pomimo, iż zawód fizjoterapeuty nie został objęty unormowaniem odrębnych aktów prawnych, to jednak inne przepisy określające m.in.: zasady ich wykonywania, zasady związane z uzyskiwaniem kwalifikacji do wykonywania zawodu, zasady i formy wykonywania zawodu, wskazują, iż osoba która posiada wykształcenie wyższe lub średnie w powyższym zakresie jest osobą uprawnioną do udzielania świadczeń zdrowotnych, oraz osobą legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w dziedzinie medycyny. W tej sytuacji stanowisko Spółki uważamy za zasadne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy ? przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Natomiast, przez świadczenie usług, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (?).

Art. 5a ustawy stanowi, że towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

lekarza i lekarza dentysty,
pielęgniarki i położnej,
medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654 z późn. zm.),
psychologa.

Określając krąg podmiotów objętych zwolnieniem na podstawie cyt. art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, ustawodawca odwołał się do ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2013 r., poz. 217, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej wynika, że osoba wykonująca zawód medyczny, to osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.

Z kolei przez świadczenia zdrowotne rozumie się działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania (art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy o działalności leczniczej).

Analizując powołane regulacje należy zauważyć, że warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia,
przesłanki o charakterze podmiotowym, odnoszącej się do usługodawcy, który musi być osobą wykonującą zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa lub inny zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej.

Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.

Ze złożonego wniosku wynika, że obok usług hotelowych i gastronomicznych Spółka (Wnioskodawca) prowadzi również inne usługi, w tym usługi SPA. Usługi SPA obejmują m.in. zabiegi upiększające i pielęgnacyjne dla całego ciała. W ramach tych usług Spółka wykonuje na rzecz gości hotelowych oraz gości zewnętrznych zabiegi masaży klasycznych oraz masaży leczniczych. Zabiegi masaży wykonywane są w obiekcie hotelu przez podmiot zewnętrzny, zatrudniający fizjoterapeutę, który ukończył akademię medyczną w zakresie fizjoterapii. Usługi masażu klasycznego są świadczone zarówno w zakresie przywracania i poprawy zdrowia, jak również terapii (gość korzystający nie jest o to pytany). Będąc na wypoczynku w obiekcie hotelowym Spółki, goście korzystają z masażu klasycznego i leczniczego dla poprawy zdrowia schorzeń układu kostnego (kręgosłup, stawy) i mięśniowego. Masaże te nie są dokonywane w ramach skierowania od lekarza.

Usługi masażu nabywane są przez Wnioskodawcę od zewnętrznego podmiotu, któremu Wnioskodawca zleca ich wykonanie w oparciu o stałą umowę współpracy, w ramach której podmiot ten świadczy usługi na rzecz gości hotelowych, którzy wyrażają zainteresowanie tego rodzaju zabiegiem. Należność za ten zabieg gość hotelowy reguluje na rzecz Wnioskodawcy. Świadczącym tą usługę jest więc Wnioskodawca natomiast jej wykonawcą jest podmiot zewnętrzny, zatrudniający wykwalifikowany personel, któremu Wnioskodawca zlecił wykonanie tego zabiegu. Otrzymuje on wynagrodzenie w wysokości części odpłatności pobieranej przez Wnioskodawcę. Zdaniem Wnioskodawcy nie ma znaczenia czy usługę tą wykonuje inny podmiot (podwykonawca) czy też pracownik Wnioskodawcy.

Usługi te nie są świadczone przez podmiot leczniczy (Wnioskodawca oraz podmiot zewnętrzny takim podmiotem nie jest). Usługi te ostatecznie wykonuje wykwalifikowany fizjoterapeuta w ramach wykonywania zawodów medycznych, o których mowa w ustawie o działalności leczniczej.

Przewidziany w ww. przepisie art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej warunek, zgodnie z którym świadczenie zdrowotne musi być dokonywane przez osobę, która na podstawie odrębnych przepisów uprawniona jest do ich udzielania oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny, ma na celu zapewnienie, aby zwolnienie od podatku było stosowane wyłącznie do świadczeń opieki medycznej wykonywanych przez osoby posiadające wymagane kwalifikacje zawodowe. Dlatego nie każde świadczenie opieki medycznej objęte jest zakresem zwolnienia od podatku, zwolnienie to dotyczy tylko świadczeń o odpowiednim poziomie jakości, biorąc pod uwagę wykształcenie zawodowe osób je wykonujących.

Zasady wykonywania niektórych zawodów medycznych zostały uregulowane w odrębnych aktach prawnych, np. zawód lekarza, dentysty, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego, farmaceuty, felczera, diagnosty laboratoryjnego. Poza wymienionymi istnieje jeszcze spora grupa innych zawodów medycznych, dla których jednak nie zostały określone zasady wykonywania w odrębnych przepisach. Należy zatem przyjąć, że pojęcie ?osoba wykonująca zawód medyczny? obejmuje osoby wykonujące zawody, których status jest określony ustawowo, jak i zawody, które nie mają na gruncie obowiązującego prawa takiego uregulowania. Pojęcie ?wykonywanie zawodu medycznego? należy odnieść do osób, które fachowo, stale i w celach zarobkowych zajmują się wykonywaniem zajęcia mającego związek z medycyną i które mają odpowiednie kwalifikacje. Przez kwalifikacje należy rozumieć zasób wiedzy i umiejętności wymaganych do udzielania świadczeń zdrowotnych.

Stosownie do przepisu § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 września 2002 r. w sprawie uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2002 r. Nr 173, poz. 1419, z późn. zm.), fizjoterapia została wymieniona w wykazie podstawowych dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być uzyskiwany tytuł specjalisty (specjalista w dziedzinie fizjoterapii).

Potwierdzeniem statusu fizjoterapeuty jako zawodu medycznego jest również aktualna (od dnia 1 lipca 2010 r.) klasyfikacja określona w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2014 r., poz. 760). Zawód fizjoterapeuty został ujęty w grupie 228 ? ?Inni specjaliści ochrony zdrowia? kod zawodu 228301 ? fizjoterapeuta.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że została wypełniona przesłanka podmiotowa, uprawniająca do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT na postawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT usług w zakresie fizjoterapii.

Jak wynika z opisu sprawy będąc na wypoczynku w obiekcie hotelowym Spółki, goście korzystają z masażu klasycznego i leczniczego dla poprawy zdrowia schorzeń układu kostnego (kręgosłup, stawy) i mięśniowego, wykonywanych przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę w ramach wykonywania zawodów medycznych, o których mowa w ustawie o działalności leczniczej.

Według definicji WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) rehabilitacja to kompleksowe postępowanie w odniesieniu do osób niepełnosprawnych fizycznie i psychicznie, które ma na celu przywrócenie pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, zdolności do pracy zarobkowania oraz zdolności do brania czynnego udziału w życiu społecznym.

W szeroko pojmowanym procesie rehabilitacji wyróżnia się rehabilitację medyczną inaczej leczniczą, społeczną i zawodową.

Na rehabilitację medyczną (fizjoterapię) składają się:

kinezyterapia, czyli leczenie ruchem,
fizykoterapia, to stosowanie w celach leczniczych różnego rodzaju energii wytwarzanej za pomocą aparatury,
masaż leczniczy, to wykorzystanie bodźców mechanicznych głównie w postaci ucisku na tkanki w celu wywołania odczynów fizjologicznych.

Niewątpliwie zatem ww. działania podejmowane w ramach fizjoterapii na rzecz konkretnego pacjenta służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Tym samym została wypełniona przesłanka przedmiotowa, uprawniająca do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy.

Wobec powyższego, świadczone przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę w gabinetach SPA Hotelu Wnioskodawcy usługi masażu leczniczego i klasycznego, które służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, jak wskazano we wniosku ? korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację ? w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.