Czy na dostawy robót i usług w związku z inwestycjami, których realizację Gmina rozpocznie w 2009 (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Urzędu Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 21 maja 2009 r. (data wpływu 25 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawiania faktur ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawiania faktur.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Zadania własne Gminy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji i oczyszczania ścieków komunalnych realizowane są w Gminie w ten sposób, że inwestycje z tego zakresu w imieniu Gminy realizuje Wnioskodawca (Urząd Gminy), natomiast zadania bieżące wykonuje powołany w tym celu przez Radę Gminy Zakład Wodociągów i Kanalizacji Gminy Spółka z o.o. (Spółka ze 100 % udziałem Gminy).

Do końca 2007 r. wytworzone inwestycje przekazywane były ww. Spółce, nieodpłatnie w użytkowanie, na podstawie umów użyczenia. W Urzędzie Gminy nie wystąpiły opodatkowane przychody pochodzące ze sprzedaży wody i oczyszczania ścieków ani też z tytułu nieodpłatnej umowy przekazania, jaką jest umowa użyczenia. Nie występował więc podatek należny, który mógłby być obniżony o podatek naliczony w związku z nabywaniem towarów i usług związanych z realizowaną inwestycją. Czynności opodatkowane występowały w Zakładzie Wodociągów i Kanalizacji. Zakład obniżał podatek naliczony o podatek należny ale tylko z tytułu prowadzonej przez siebie działalności bieżącej.

Wnioskodawca poinformował, że:

• stroną w zawartych umowach cywilnoprawnych o wykonywanie inwestycji jest Gmina,

• umowy są sygnowane numerem NIP Gminy,

• faktury są wystawiane na Urząd Gminy, na których używany jest NIP Urzędu Gminy,

• deklaracje VAT-7 sporządza Urząd Gminy z numerem NIP Urzędu Gminy.
  
  

Na podstawie umów zawartych w 2008 r. Gmina realizowała zadania polegające na wodociągowaniu i kanalizowaniu wsi. Zadania te nie zostały w 2008 r. zakończone i są nadal kontynuowane w roku bieżącym. W 2009 r. Gmina będzie realizowała kolejne zadania z zakresu wodociągów, kanalizacji, budowy stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków zarówno na podstawie umów już zawartych lub umów, które dopiero zostaną zawarte. Począwszy od 2009 r. Gmina zamierza przekazywać zakończone inwestycje, w postaci wytworzonego majątku trwałego, Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji w użytkowanie na podstawie umów dzierżawy. Przekazane zostaną umowami dzierżawy zarówno te środki trwałe, które w większości sfinansowane zostały w 2008 r., jak i te sfinansowane w całości w 2009 r. Dla celów cenotwórczych wody i ścieków zakłada się niewielkie wynagrodzenie w postaci czynszu dzierżawnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z inwestycjami na dostawy robót i usług, których realizację Gmina rozpocznie w 2009 r., faktury winny być wystawiane na Gminę z podaniem jej NIP, zaś deklarację VAT-7 sporządzać winien Urząd Gminy w imieniu Gminy i z numerem NIP Gminy...

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ w orzecznictwie organy podatkowe coraz częściej przyjmują, że podatnikiem VAT powinien być nie Urząd Gminy lecz sama Gmina, wobec powyższego z tytułu inwestycji noworozpoczynanych adresatem faktur VAT powinna być Gmina a nie Urząd Gminy. Również Urząd Gminy winien sporządzać deklaracje VAT w imieniu Gminy i deklaracje te powinny być sygnowane numerem NIP Gminy.

Wcześniej Gmina winna dopełnić obowiązku rejestracji jako podatnik VAT czynny, bowiem podatnikom, chcącym dokonać odliczenia VAT od poczynionych nabyć, ustawodawca narzucił obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Natomiast, w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Gmina jest samorządową osobą prawną, która nie ma własnych struktur organizacyjnych, natomiast nałożone na nią zadania, w myśl art. 33 cyt. ustawy o samorządzie gminnym, wykonuje za pośrednictwem urzędu gminy. Zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma jednostka samorządu terytorialnego ? gmina, nie zaś urząd gminy. Urząd gminy jest jedynie aparatem pomocniczym gminy.

Samorządowe osoby prawne (gminy, powiaty, województwa) są jednostkami podziału terytorialnego, posiadają osobowość prawną, a zatem i zdolność do działania we własnym imieniu i na własny rachunek. Nie mają jednak własnych struktur organizacyjnych, a nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urzędy te realizując zadania spoczywające na samorządowych osobach prawnych, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występują wyłącznie jako jednostki organizacyjne działające w imieniu i na rzecz ww. osób prawnych. W oparciu o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020) należy stwierdzić, iż urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Zatem, wszelkie dokumenty (w tym faktury) wymagające oznaczenia numeru NIP, sporządzane i wystawiane przez urząd z tytułu czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane nr NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, tj. w takim przypadku numerem NIP Gminy.

Stąd też podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (gminy i urzędu gminy) jest wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego. Zatem, z uwagi na to, że nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, zarówno gmina, jak i urząd, w związku ze swoimi działaniami powinny sporządzać jedno rozliczenie deklaracyjne dla podatku od towarów i usług. Uwzględniając jednakże fakt, iż w stosunku do całej działalności (a więc gminy i urzędu), podatnikiem podatku od towarów i usług jest wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca osobowość prawną, w deklaracji tej powinien być podawany numer identyfikacji podatkowej tej osoby prawnej, w imieniu której wykonywane są czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, tj. numer nadany gminie.

Ponadto, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej (NIP). Stosownie do ust. 2 i 3 cyt. wyżej przepisu, obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych, płatnicy podatków oraz płatnicy składek ubezpieczeniowych ? podmioty te również otrzymują NIP.

Powyższe oznacza, że każdy podmiot, który należy do jednej z ww. kategorii, jest obowiązany do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego. Należy podkreślić również, że nie jest prawnie dopuszczalna sytuacja nadania jednego NIP dwóm podmiotom (z których jeden jest podatnikiem np. podatku od towarów i usług, a drugi płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych), jak również posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej nadanym innemu podmiotowi. Numer identyfikacji podatkowej nie może być używany w oderwaniu od nazwy podmiotu, która występuje w decyzji administracyjnej o nadaniu NIP. Konsekwencją wydania ww. decyzji jest jednoznaczna identyfikacja podmiotu w systemie Poltax poprzez jego NIP i nazwę.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Urząd Gminy) realizuje inwestycje Gminy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji i oczyszczania ścieków komunalnych, natomiast zadania bieżące wykonuje powołana w tym celu przez Radę Gminy Spółka z o.o. (100 % udziałów Gminy). Wnioskodawca poinformował, że stroną w zawartych umowach cywilnoprawnych o wykonywanie inwestycji jest Gmina, umowy te są sygnowane numerem NIP Gminy. Zdaniem Wnioskodawcy, z tytułu inwestycji noworozpoczynanych adresatem faktur VAT powinna być Gmina a nie Urząd Gminy. Również Urząd Gminy winien sporządzać deklaracje VAT w imieniu Gminy i deklaracje te powinny być sygnowane numerem NIP Gminy. W ocenie Wnioskodawcy, Gmina winna dopełnić obowiązku rejestracji jako podatnik VAT czynny.

Przepis art. 96 ust. 1 ustawy stanowi, iż podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

W świetle wyżej dokonanej analizy stwierdza się, iż podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (Gminy i Urzędu) jest wyłącznie Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną. Jednak zgłoszenia rejestrującego ? zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o VAT ? w imieniu Gminy dokonuje Urząd Miejski. Dlatego też dla celów podatku od towarów i usług Gmina i Urząd powinny stosować jednakowe oznaczenie (numer identyfikacji podatkowej) ? tj. NIP nadany Gminie.

Urząd Gminy, w ramach realizacji zadań Gminy, nie jest uprawniony ani do wystawiania, ani otrzymywania faktur VAT, jak również składania deklaracji w imieniu własnym (tj. używając własnej nazwy oraz własnego NIP). Wszelkie bowiem dokumenty wymagające oznaczenia (numeru) NIP ? faktury VAT, deklaracje VAT ? sporządzane przez Urząd lub wpływające do Urzędu dotyczące czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, czyli numerem NIP Gminy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w zakresie zdarzenia przyszłego dotyczącego prawidłowości wystawiania faktur. Wniosek w zakresie zdarzenia przyszłego dotyczącego prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych na Urząd Gminy został rozstrzygnięty w interpretacji indywidualnej z dnia 12 sierpnia 2009 r. nr ILPP2/443-670/09-3/MR. Natomiast w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego dla Gminy wydano postanowienie o odmowie wszczęcia z dnia 12 sierpnia 2009 r. nr ILPP2/443-670/09-2/MR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPP2/443-670/09-3/MR, interpretacja indywidualna