Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na (...)

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Projektu, w przypadku gdy czynności te służą czynnościom opodatkowanym.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2009 r. (data wpływu 5 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT ? jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 5 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest jednostką samorządu terytorialnego szczebla podstawowego, wykonującą zadania publiczne o charakterze gminnym w oparciu o ustawę o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 142, poz. 1591 z 2001 r.). Jako osoba prawna nie ma własnych struktur, a zadania wykonuje za pośrednictwem swoich organów - Prezydenta, Rady Gminy, aparatu pomocniczego - Urzędu Miasta i własnych jednostek organizacyjnych - jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i spółek ze 100% udziałem gminy.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Z racji zawartych umów cywilnoprawnych (umowy najmu, dzierżawy, użytkowania wieczystego, sprzedaży nieruchomości, sprzedaży lokali), Zainteresowany odprowadza VAT należny i rozlicza się w oparciu o przedłożone deklaracje z urzędem skarbowym jako podatnik czynny.

Zadania Wnioskodawcy w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę oraz kanalizacji wykonuje powołana w połowie 2006 r. Spółka z o.o. Zakład Wodociągów i Kanalizacji (ZWiK) z siedzibą w P. W spółce 100% udziałów ma Zainteresowany. Spółka wyposażona została w majątek rzeczowy niezbędny do realizacji zadań. Dodatkowo, w oparciu o podjęte uchwały kapitał Spółki powiększany jest corocznie o aporty gotówkowe i aporty rzeczowe przez właściciela.

Do zadań Wnioskodawcy należy również zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców w zakresie kanalizacji deszczowej. Kanalizacja ta stanowi jego własność i jest zaewidencjonowana w księgach rachunkowych urzędu miejskiego. Układ kanalizacji wymaga prowadzenia systematycznych zabiegów konserwacyjno-eksploatacyjnych, a jednocześnie dla zapewnienia warunków dla urbanistycznego rozwoju miasta, nakładów na rozbudowę systemu. Środki na utrzymanie kanalizacji deszczowej pochodzą wyłącznie z budżetu Zainteresowanego. Ponieważ jest ich mało, szukanie źródeł finansowania nowych i modernizacji starych kanałów deszczowych staje się jednym z głównych zadań służb inżynierii miejskiej. Jedną z dróg wyjścia jest wprowadzenie opłaty za odprowadzenie do gminnej kanalizacji deszczowej ścieków opadowych i roztopowych, pochodzących z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni takich jak: dachy budynków, tereny przemysłowe, place handlowe, drogi, parkingi. Zasady odpłatności za odprowadzenie ścieków reguluje ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t. j. Dz. U. Nr 123, poz. 858 z 2006 r.). W oparciu o przepisy tej ustawy powstała koncepcja wprowadzenia opłat za korzystanie z kanalizacji deszczowej w mieście. Zgodnie z art. 24a tej ustawy, przez pierwsze 18 miesięcy od daty podjęcia nowej działalności obowiązywałyby ceny i stawki uchwalone przez Radę Gminy.

Pozyskanie środków z Funduszu Spójności na zadanie pod nazwą ?Modernizacja (?)? umożliwiło Wnioskodawcy, jako beneficjentowi ostatecznemu, część środków przeznaczyć na kanalizację deszczową. Podmiotem realizującym Projekt Funduszu Spójności wyznaczona została w drodze umowy Spółka ZWiK. Ubiegając się o dofinansowanie planowanej inwestycji ze środków Funduszu Spójności, VAT dotyczący kanalizacji deszczowej nie został uznany jako koszt kwalifikowany. Zrealizowane w trakcie trwania inwestycji roboty dotyczące kanalizacji deszczowej Spółka ZWiK refakturuje dla Zainteresowanego. Wartość netto jest rozliczana poprzez kompensatę w ramach refundacji środków z Funduszu Spójności dla beneficjenta ostatecznego, tj. Wnioskodawcy, natomiast VAT (jako wydatek niekwalifikowany) naliczony z faktur zakupu obciąża koszty inwestycji, gdyż zakupy nie są związane ze sprzedażą opodatkowaną. Zainteresowany ponosi więc koszty wybudowania kanalizacji deszczowej, utrzymania, napraw bieżących powiększone o 22%, czyli o podatek VAT i zamierza wprowadzić opłaty dzierżawne (odpowiednia umowa zostanie podpisana) za wykorzystanie kanalizacji deszczowej przez Spółkę ZWiK, która w jej imieniu, lecz na własny rachunek zacznie pobierać opłaty (od mieszkańców, osób prowadzących działalność gospodarczą) za wody opadowe dochodzące z powierzchni zanieczyszczonych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gmina będzie mogła obniżyć kwotę podatku należnego o podatek naliczony z tytułu zakupów dotyczących kanalizacji deszczowej lub ubiegać się o zwrot, w sytuacji jeżeli spełniony zostanie warunek wynikający z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji z chwilą wprowadzenia opłaty z tytułu dzierżawy kanalizacji deszczowej będzie posiadać on prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów inwestycyjnych związanych z rozbudową kanalizacji deszczowej z uwagi na fakt, iż prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikom w związku z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych. Taką czynnością opodatkowaną będzie niewątpliwie dzierżawa kanalizacji deszczowej, wg umowy cywilnoprawnej zawartej ze spółką ZWiK. Istotną zasadą dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego jest istnienie bezpośredniego i bezspornego związku zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Wnioskodawca finansuje inwestycje, do których jest zobowiązany na podstawie odrębnych przepisów, ale inwestycja po jej zakończeniu będzie przedmiotem odpłatnej dzierżawy opodatkowanej VAT. Zainteresowanemu, jako czynnemu podatnikowi VAT będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty, czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz - art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy.

Ze zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku wynika, że Wnioskodawca, jako właściciel kanalizacji deszczowej, zamierza wprowadzić opłaty dzierżawne (odpowiednia umowa zostanie podpisana), za wykorzystanie kanalizacji deszczowej przez Spółkę ZWiK, która w jego imieniu, lecz na własny rachunek zacznie pobierać opłaty (od mieszkańców, osób prowadzących działalność gospodarczą) za wody opadowe dochodzące z powierzchni zanieczyszczonych.

Zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę dzierżawy rozumie się umowę wzajemną, w której wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz lub prawo do używania i pobierania pożytków na czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu czynsz.

Jak stanowi art. 694 wymienionego kodeksu, do dzierżawy stosuje się odpowiednio przepisy o najmie.

Nadmienić należy, że według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie prawa do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.


Zatem należy stwierdzić, że Wnioskodawca zawierając umowę dzierżawy zobowiąże się do oddania dzierżawcy sieć kanalizacyjną i pobierania pożytków na czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiąże się płacić wydzierżawiającemu czynsz. Tym samym, czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na odpłatność oraz fakt, iż będzie miał w tym przypadku zastosowanie art. 8 ust. 1 ustawy. W przedmiotowej sprawie oddanie w odpłatną dzierżawę nie odbędzie się w związku z prowadzoną przez Zainteresowanego (Gminę) działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, zwolnionych od podatku VAT na podstawie § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług).

W myśl powołanych wyżej przepisów, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W przedmiotowej sprawie warunek ten zostanie spełniony, gdyż towary i usługi nabywane przez Gminę w ramach realizacji zadania pod nazwą ?Modernizacja i Rozbudowa Miejskiego Systemu Kanalizacji Sanitarnej w P.? w części dotyczącej kanalizacji deszczowej, będą związane z czynnościami wykonywanymi na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W związku z czym, Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, lecz będzie zobowiązana do opodatkowania podatkiem od towarów i usług przedmiotowych czynności.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Reasumując, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w celu realizacji przedmiotowego zadania, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy.

Ponadto zauważyć należy, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika