Czy z tytułu nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich na cele gminne, o którym mowa w punkcie (...)

Czy z tytułu nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich na cele gminne, o którym mowa w punkcie B przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, Gmina jest zobowiązana do naliczenia podatku należnego?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy z 7 sierpnia 2013 r. (data wpływu 9 sierpnia 2013 r.) uzupełnionym pismem z 8 listopada 2013 r. (data wpływu 13 listopada 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku naliczenia podatku należnego w związku z nieodpłatnym udostępnieniem świetlic wiejskich ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku naliczenia podatku należnego w związku z nieodpłatnym udostępnieniem świetlic wiejskich. Wniosek uzupełniono 8 listopada 2013 r. o brakującą opłatę oraz 13 listopada 2013 r. o doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Gmina jest właścicielem świetlic wiejskich położonych m.in. w miejscowościach L, Lu, P, D, S, K, Le, Li i N (tzw. mała sala ? mała świetlica).

Gmina ponosi i będzie ponosić bieżące wydatki związane z utrzymaniem świetlic wiejskich. Wydatki te obejmują zarówno nabycie towarów (m.in. środki czystości, sprzęty, urządzenia, etc.), jak i usług (m.in. remonty/konserwacje, wywóz nieczystości, etc.).

W latach 2007-2012 Gmina ponosiła również wydatki inwestycyjne (modernizacyjne) na szereg świetlic, które znajdują się na terenie Gminy, w tym znajdujące się w ww. miejscowościach. Wydatki na przedmiotowe inwestycje były zasadniczo finansowane przez Gminę, jednak w przypadku świetlic Gmina uzyskała częściowe dofinansowane do kwoty netto z PROW na lata 2007-2013. Każdorazowo wartość netto nakładów na poszczególne świetlice przekroczyła kwotę 15 tys. PLN. W przyszłości Gmina będzie ponosić kolejne wydatki inwestycyjne na wybrane świetlice.

Oddanie do użytkowania przebudowanych świetlic wiejskich miało miejsce w latach 2010-2012, a mianowicie:

  • świetlice wiejskie w miejscowościach L i P zostały oddane do użytkowania w 2010 r.,
  • świetlica wiejska w miejscowości D została oddana do użytkowania w 2011 r.,
  • świetlice wiejskie w miejscowościach L, S i N (tzw. mała sala) zostały oddane do użytkowania w 2012 r.

Powyższe wydatki bieżące i inwestycyjne są dokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawców/wykonawców fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT.

Dotychczas świetlice co do zasady służyły nieodpłatnie lokalnej społeczności, których administrowaniem zajmowały się poszczególne sołectwa Gminy (sołtysi poszczególnych miejscowości dbali o kwestie techniczne związane przykładowo z otwieraniem i zamykaniem świetlic). Jedynie w przypadku świetlic w L i P Gmina udostępniała je na rzecz zainteresowanych za wynagrodzeniem i wykazywała z tego tytułu VAT należny w składanych przez Gminę deklaracjach VAT-7 od 2011 r.

W związku ze zmodernizowaniem obiektów świetlic wiejskich, pojawiło się duże zainteresowanie wynajmem świetlic przez lokalną społeczność na cele prywatne zainteresowanych. W konsekwencji, Gmina podjęła decyzję o formalnym wprowadzeniu możliwości odplatanego udostępnienia świetlic. Rozwiązanie zakłada wprowadzenie przez Gminę uchwały Rady Gminy regulującej kwestie odpłatności i udostępniania świetlic zainteresowanym osobom fizycznym, prawnym, jednostkom o ograniczonej zdolności prawnej lub organizacjom społecznym, w zależności od potrzeb. Na podstawie upoważnienia Rady Gminy udzielonego niniejszą uchwałą, zostanie wydane zarządzenie Wójta Gminy określające wysokość opłat za wynajem świetlic wiejskich.

W szczególności, w marcu 2013 r. Gmina podjęła decyzję, że formalnie wprowadzi odpłatności za udostępnienie świetlic wiejskich na rzecz lokalnej społeczności. Od tego momentu Gmina rozpoczęła prace nad projektem uchwały Rady Gminy w tym zakresie, a następnie przedstawiła go radnym na posiedzeniu wspólnym wszystkich Komisji Rady Gminy, dokonała przeglądu umów o dofinansowanie w kontekście możliwości wprowadzenia i sporadycznych odpłatności za udostępnienie dofinansowanych świetlic i złożyła pismo do instytucji finansującej celem potwierdzenia, że opłaty nie naruszają postanowień zawartych umów. Po otrzymaniu korzystnej odpowiedzi od instytucji finansującej, Gmina rozpoczęła konsultacje wśród sołtysów i lokalnej społeczności w zakresie wysokości opłat za udostępnienie świetlic.

Ze względu na powyższe kwestie techniczno-organizacyjne, uchwała w zakresie zasad wynajmu świetlic została zatwierdzona przez Radę Gminy w dniu 2 sierpnia 2013 r., w którym odbyło się posiedzenie nadzwyczajne sesji Rady Gminy. Na podstawie upoważnienia Rady Gminy udzielonego niniejszą uchwałą, Wójt Gminy wyda zarządzenie określające wysokość opłat za wynajem świetlic wiejskich. Opłaty za wynajem świetlic i sal wiejskiej zostaną wprowadzone zarządzeniem niezwłocznie po podjęciu uchwały w sprawie zasad korzystania ze świetlic i sal wiejskich. Wówczas Gmina rozpocznie odpłatne udostępnianie wszystkich świetlic wiejskich, dla których zostaną określone stawki opłat (tj. wszystkich świetlic, które są przedmiotem wniosku).

Mając na uwadze powyższe, Gmina pragnie zaznaczyć, iż przedmiotowe świetlice wiejskie będą wykorzystywane w dwojaki sposób, a mianowicie do:

  1. odpłatnego wynajmu, w szczególności na rzecz podmiotów gospodarczych, np. w celu organizacji pokazów/prezentacji produktów jak i na rzecz osób fizycznych, np. w celu organizacji imprez okolicznościowych (udostępnianie komercyjne);
  2. udostępniania i wykorzystania nieodpłatnego na cele gminne, tj. np. na rzecz sołectw, dla potrzeb organizowania wyborów, zebrań, zajęć dla dzieci, w celach charytatywnych, etc.

Gmina pragnie przy tym zaznaczyć, iż brak jest możliwości wyznaczania określonych godzin/dni tygodnia, w których świetlice będą przeznaczone wyłącznie do nieodpłatnego oraz odpowiednio do odpłatnego korzystania. W praktyce nie da się bowiem takiego podziału przewidzieć. Sposób wykorzystywania przedmiotowych świetlic będzie natomiast samodzielnie/neutralnie regulowany poprzez zapotrzebowanie na obie formy udostępniania świetlic.

Powyższe oznacza również, że w momencie ponoszenia wydatków inwestycyjnych oraz bieżących na świetlice, Gmina nie jest w stanie określić zakresu/podziału, w jakim obiekty te będą następnie udostępniane odpłatnie, a w jakim nieodpłatnie. Zależy to bowiem od popytu w danym okresie na tego typu świadczenia i innych okoliczności (np. ogłoszenie wyborów).

W uzupełnieniu do wniosku z 8 listopada 2013 r. Gmina wskazała, że prowadzone przez Gminę modernizacje, konserwacje świetlic wiejskich i sal stanowią ulepszenia w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, o których mowa w art. 2 pkt 14a ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy z tytułu nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich na cele gminne, o którym mowa w punkcie B przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, Gmina jest zobowiązana do naliczenia podatku należnego?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
  2. eksport towarów,
  3. import towarów na terytorium kraju,
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przy pomocy powyższych przepisów ustawodawca w sposób precyzyjny ustalił, jakie czynności podlegają opodatkowaniu VAT. Tak więc opodatkowanie konkretnej czynności możliwe jest wyłącznie w przypadku uznania jej za czynność podlegającą VAT, wymienioną w katalogu art. 5 ustawy o VAT. Nie jest natomiast możliwe rozszerzenie opodatkowania VAT na inne, niewymienione w ustawie czynności lub zdarzenia.

Ponadto, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny
  • jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.



Zdaniem Gminy, powyższa regulacja nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sytuacji. W związku z wykorzystywaniem świetlic (a więc de facto zarówno wydatków inwestycyjnych, jak i bieżących związanych z utrzymaniem świetlic) w pewnej części także do tego obszaru działalności Gminy, który obejmuje zdarzenia spoza zakresu VAT, niewątpliwie nie dochodzi do przekazania towarów lub ich zużycia na cele osobiste Gminy ani jej pracowników, ani też do darowizn.

Dodatkowo, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych, oraz
  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Cele związane z realizowaną przez Gminę działalnością

W ocenie Gminy, nawet gdyby hipotetycznie uznać, że we wskazanej sytuacji Gmina będzie działała w charakterze podatnika VAT, należy podkreślić, że przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 a także art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT zrównuje zużycie towarów z odpłatnym świadczeniem usług wyłącznie w sytuacji, gdy dane świadczenie jest wykonywane do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W opinii Gminy, zatem nawet w ewentualnym przypadku uznania przez organy podatkowe, że Gmina we wskazanej sytuacji działa w roli podatnika VAT, nieodpłatne użycie towarów byłoby wykonywane w ramach działalności prowadzonej przez Gminę i w związku z powyższym przedmiotowy przepis i tak nie znalazłby zastosowania. Przedmiotowe, nieodpłatne wykorzystanie świetlic ma bowiem charakter stricte służący realizacji zadań Gminy, tj. np. będą się tam odbywać spotkania sołectw, organizowane będą wybory i zajęcia dla dzieci, aranżowane będą przez organizacje charytatywne rozmaite przedsięwzięcia. Nie budzi wątpliwości, iż są to zdarzenia z zakresu zadań własnych Gminy i tym samym jej działalności (dodatkowo wykonywane poza reżimem cywilnoprawnym).

Stanowisko takie zostało wielokrotnie potwierdzone przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach. W identycznym stanie faktycznym Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 maja 2012 r., sygn. ILPP2/443-153/12-3/MR, stwierdził, że: ?Wobec powyższego należy stwierdzić, że w związku z tym, iż Gmina będzie nieodpłatnie udostępniała świetlice wiejskie na rzecz lokalnej społeczności, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT z uwagi na jej nieodpłatność oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne wykorzystanie będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (?wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych)?.

Do analogicznego stanu faktycznego odniósł się także Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2012 r., sygn. IPTPP1/443-138/12-7/MW. W przedmiotowej interpretacji Dyrektor, odnosząc się do sytuacji częściowo nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich lokalnej społeczności stwierdził, iż: ?świadczone przez Gminę usługi nieodpłatnego wynajmu świetlic wiejskich lokalnej społeczności, jako czynności związane z realizacją zadań własnych Gminy, nie będą stanowić odpłatnego świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy i tym samym czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT?.

Analogiczne stanowisko zostało potwierdzone przykładowo w:

  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 23 lutego 2012 r., sygn. IBPP4/443-1680/11/EJ, w której organ podatkowy stwierdził, że: ?Wobec powyższego, dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują. Zatem, aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, a tym samym za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. W myśl przytoczonych wyżej przepisów ustawy o samorządzie gminnym zadania własne Wnioskodawcy obejmuję między innymi zadania w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. Również takie zadania będzie wykonywał Z., bowiem uchwała o utworzeniu gminnej jednostki budżetowej pod nazwą ?Z.? określa, że zadaniem statutowym Zakładu jest prowadzenie gospodarki wodno-ściekowej. Wobec powyższego podejmowane w tym zakresie przez podatnika (Gminę) działania polegające na nieodpłatnym przekazaniu Z. powstałego w ramach realizowanego projektu majątku, a także mienia wytworzonego poza projektem, a które nie zostało jeszcze oddane do użytkowania, jak i środków trwałych, które Gmina już wcześniej wykorzystywała do wykonywania usług wodno-kanalizacyjnych mieszczą się w celu prowadzonej przez podatnika (Gminę,) działalności gospodarczej. W kontekście powyższego należy uznać, że nieodpłatne przekazanie majątku Gminy (tj. sieci wodno-kanalizacyjnych oraz inwestycji w toku Z. nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż - nieodpłatne przekazanie będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie zadań publicznych)?;
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 31 stycznia 2012 r., sygn. IPTPP4/443-50/11-5/BM, w której organ podatkowy stwierdził, że: ?Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie w administrowanie sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Zakładowi Usług Komunalnych nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności?;
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 5 stycznia 2012 r., sygn. ILPP1/443-1300/11-4/BD, w której organ podatkowy stwierdził, że: ?Nie ma zatem podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, tj. w tym przypadku budowa kanalizacji sanitarnej i wodociągu oraz jej wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że nieodpłatne udostępnienie powyższych budowli w roku 2010 Komunalnemu Zakładowi Budżetowemu:, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a tym samym niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem przedmiotowe budowle były wykorzystywane do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT?;
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. ITPP1/443-1096b/11/MN, w której organ stwierdził, iż: ?Analiza opisanego we wniosku stanu faktycznego na tle powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż użycie towarów (obiektów sportowych,) odbywa się do celów działalności Wnioskodawcy. Ze statutu Wnioskodawcy wynika bowiem, że do zakresu prowadzonej działalności należy m.in. udostępnianie bazy sportowej i rekreacyjnej zainteresowanym jednostkom i osobom, w tym: klubom i związkom sportowym, organizacjom kultury fizycznej i turystyki, fundacjom, organizacjom społecznym i zawodowym, szkołom, uczelniom, zakładom pracy i osobom prywatnym, a także prowadzenie działalności służącej upowszechnianiu kultury fizycznej i turystyki. W takich okolicznościach trudno jest bowiem uznać, iż nieodpłatne udostępnianie obiektów sportowych stanowi użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Biorąc powyższe pod uwagę, ww. nieodpłatne udostępnianie obiektów sportowych nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?;
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 7 marca 2011 r., sygn. ILPP2/443-1968/10-2/MR, w której organ podatkowy wskazał, że: ?Jak wskazał Wnioskodawca przysługiwało mu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony podczas nabycia towarów i usług, które są związane ustawy o podatku od towarów i usług stanowi nieodpłatne świadczenie usług. Jednakże w opisanej sytuacji nie jest spełniony drugi warunek, aby ww. czynność podlegała opodatkowaniu podarkiem od towarów i usług, gdyż w związku z wykonaniem przedmiotowych usług wynikających z zadań statutowych występuje związek z prowadzonym przedsiębiorstwem. W związku z powyższym stwierdzić należy, iż zapewnienie wstępu na basen uczniom jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, tym samym czynność ta nie może być traktowana jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania ww. przepis ustawy, a czynność ta nie podlega opodatkowaniu podarkiem od towarów i usług?;
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 września 2010 r., sygn. ILPP2/443-939/10-3/MN. w której organ podatkowy stwierdził, że: ?Mając na uwadze fakt, iż sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, edukacji publicznej oraz szeroko pojętej pomocy społecznej należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego stwierdzić należy, iż nieodpłatne udostępnianie Hali ww.

    podmiotom jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Tym samym nie ma podstaw do opodatkowania ww. czynności (nieodpłatnego udostępniania Hali) podatkiem od towarów i usług. Mając zatem na uwadze powyższą analizę przepisów, stwierdzić należy, że nieodpłatne udostępnianie Hali szkołom i przedszkolom publicznym (najczęściej funkcjonującym w formie jednostek budżetowych), a także innym jednostkom organizacyjnym określonym przez Gminę - nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?.

Mając na uwadze powyższe argumenty, Gmina raz jeszcze pragnie podkreślić, iż jej zdaniem nie jest ona zobowiązana do naliczania podatku należnego w związku z częściowym wykorzystaniem świetlic wiejskich do wykonywania nieodpłatnych zadań pozostających poza zakresem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano ? że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza ? art. 15 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. ? obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei ? stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347, poz. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba, że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Ponadto ? na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2013 r., poz. 247 ze zm.) ? zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 cyt. ustawy ? do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ww. ustawy ? zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy) oraz sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy).

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.

Z treści powołanego wcześniej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte ? w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz ? w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Gmina jest właścicielem świetlic wiejskich położonych m.in. w miejscowościach L, Lu, P, D, S, K, Le, Li i N (tzw. mała sala ? mała świetlica).

Gmina ponosi i będzie ponosić bieżące wydatki związane z utrzymaniem świetlic wiejskich. Wydatki te obejmują zarówno nabycie towarów (m.in. środki czystości, sprzęty, urządzenia, etc.), jak i usług (m.in. remonty/konserwacje, wywóz nieczystości, etc.).

W latach 2007-2012 Gmina ponosiła również wydatki inwestycyjne (modernizacyjne) na szereg świetlic, które znajdują się na terenie Gminy, w tym znajdujące się w ww. miejscowościach. Każdorazowo wartość netto nakładów na poszczególne świetlice przekroczyła kwotę 15 tys. PLN. W przyszłości Gmina będzie ponosić kolejne wydatki inwestycyjne na wybrane świetlice.

Powyższe wydatki bieżące i inwestycyjne są dokumentowane wystawionymi na Gminę przez dostawców/wykonawców fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT.

Dotychczas świetlice co do zasady służyły nieodpłatnie lokalnej społeczności, których administrowaniem zajmowały się poszczególne sołectwa Gminy (sołtysi poszczególnych miejscowości dbali o kwestie techniczne związane przykładowo z otwieraniem i zamykaniem świetlic). Jedynie w przypadku świetlic w Li P Gmina udostępniała je na rzecz zainteresowanych za wynagrodzeniem i wykazywała z tego tytułu VAT należny w składanych przez Gminę deklaracjach VAT-7 od 2011 r.

W związku ze zmodernizowaniem obiektów świetlic wiejskich, pojawiło się duże zainteresowanie wynajmem świetlic przez lokalną społeczność na cele prywatne zainteresowanych. W konsekwencji, Gmina podjęła decyzję o formalnym wprowadzeniu możliwości odplatanego udostępnienia świetlic. Rozwiązanie zakłada wprowadzenie przez Gminę uchwały Rady Gminy regulującej kwestie odpłatności i udostępniania świetlic zainteresowanym osobom fizycznym, prawnym, jednostkom o ograniczonej zdolności prawnej lub organizacjom społecznym, w zależności od potrzeb. Na podstawie upoważnienia Rady Gminy udzielonego niniejszą uchwałą, zostanie wydane zarządzenie Wójta Gminy określające wysokość opłat za wynajem świetlic wiejskich.

W szczególności, w marcu 2013 r. Gmina podjęła decyzję, że formalnie wprowadzi odpłatności za udostępnienie świetlic wiejskich na rzecz lokalnej społeczności. Od tego momentu Gmina rozpoczęła prace nad projektem uchwały Rady Gminy w tym zakresie, a następnie przedstawiła go radnym na posiedzeniu wspólnym wszystkich Komisji Rady Gminy, dokonała przeglądu umów o dofinansowanie w kontekście możliwości wprowadzenia i sporadycznych odpłatności za udostępnienie dofinansowanych świetlic i złożyła pismo do instytucji finansującej celem potwierdzenia, że opłaty nie naruszają postanowień zawartych umów. Po otrzymaniu korzystnej odpowiedzi od instytucji finansującej, Gmina rozpoczęła konsultacje wśród sołtysów i lokalnej społeczności w zakresie wysokości opłat za udostępnienie świetlic.

Ze względu na powyższe kwestie techniczno-organizacyjne, uchwała w zakresie zasad wynajmu świetlic została zatwierdzona przez Radę Gminy w dniu 2 sierpnia 2013 r., w którym odbyło się posiedzenie nadzwyczajne sesji Rady Gminy. Na podstawie upoważnienia Rady Gminy udzielonego niniejszą uchwałą, Wójt Gminy wyda zarządzenie określające wysokość opłat za wynajem świetlic wiejskich. Opłaty za wynajem świetlic i sal wiejskiej zostaną wprowadzone zarządzeniem niezwłocznie po podjęciu uchwały w sprawie zasad korzystania ze świetlic i sal wiejskich. Wówczas Gmina rozpocznie odpłatne udostępnianie wszystkich świetlic wiejskich, dla których zostaną określone stawki opłat (tj. wszystkich świetlic, które są przedmiotem wniosku).

Mając na uwadze powyższe, Gmina pragnie zaznaczyć, że przedmiotowe świetlice wiejskie będą wykorzystywane w dwojaki sposób, a mianowicie do:

  1. odpłatnego wynajmu, w szczególności na rzecz podmiotów gospodarczych, np. w celu organizacji pokazów/prezentacji produktów jak i na rzecz osób fizycznych, np. w celu organizacji imprez okolicznościowych (udostępnianie komercyjne);
  2. udostępniania i wykorzystania nieodpłatnego na cele gminne, tj. np. na rzecz sołectw, dla potrzeb organizowania wyborów, zebrań, zajęć dla dzieci, w celach charytatywnych, etc.

Zatem z wniosku wynika, że Gmina w ramach zadań własnych będzie udostępniała świetlice wiejskie nieodpłatnie na cele stanowiące zadania własne gminy, m.in. na rzecz sołectw, dla potrzeb organizowania wyborów, zebrań, zajęć dla dzieci, w celach charytatywnych, etc.

W analizowanej sprawie należy wskazać, że aby uznać dane świadczenie za opodatkowane podatkiem VAT musi ono być odpłatne w myśl art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bądź też nieodpłatne, ale spełniające warunki wynikające z art. 8 ust. 2 ustawy. Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie podlega opodatkowaniu, w świetle art. 8 ust. 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że nieodpłatne świadczenie usług przez Gminę polegające na udostępnianiu świetlic wiejskich na cele gminne, będzie się odbywać w związku z wykonywanymi przez Gminę zadaniami publicznymi we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Zatem w przedmiotowej sprawie nie będzie miał zastosowania przepis art. 8 ust. 2 ustawy, a w konsekwencji ww. czynności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić należy, że z tytułu nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich na cele gminne (tj. organizowania wyborów, zebrań, zajęć dla dzieci, w celach charytatywnych, etc), Gmina nie jest/nie będzie zobowiązana do naliczania podatku należnego.

Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku naliczenia podatku należnego w związku z nieodpłatnym udostępnieniem świetlic wiejskich.

W części dotyczącej uznania, że odpłatne udostępnianie świetlic wiejskich podlega opodatkowaniu podatkiem VAT odnośnie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego oraz w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku VAT od wydatków bieżących poniesionych od momentu wykorzystywania świetlic zarówno do odpłatnego jak i nieodpłatnego udostępnienia świetlic odnośnie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w dniu 15 listopada 2013 r. zostały wydane interpretacje ? odpowiednio ILPP2/443-761/13-4/JK i ILPP2/443-761/13-5/JK.

W pozostałym zakresie zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy:

  • zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym,
  • zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika