Czy Wnioskodawca zobowiązany jest do rozpoznania importu usług w Polsce z tytułu zakupu od Nabywcy (...)

UZASADNIENIE

W dniu 24 września 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie importu usługi.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność holdingową, która koncentruje się na zarządzaniu kapitałem poprzez utrzymywanie pakietu kontrolnego udziałów podmiotów zależnych oraz na dysponowaniu nimi. Zainteresowany jest podatnikiem VAT czynnym zarejestrowanym na potrzeby VAT w Polsce.

W ramach działalności holdingowej, Wnioskodawca udzielił pożyczki na rzecz podmiotu powiązanego z siedzibą w Czechach. Obecnie rozważa on zbycie wskazanej wierzytelności własnej z tytułu pożyczki na rzecz podmiotu z siedzibą na Węgrzech (dalej: Nabywca). Nabywca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski. Wierzytelność obejmuje uprawnienie wierzyciela (Zainteresowanego) do żądania spłaty kwoty głównej pożyczki wraz z określonymi w umowie odsetkami.

Sprzedaż określonej powyżej wierzytelności własnej przez Wnioskodawcę nastąpi w drodze umowy sprzedaży. Zgodnie z umową, wynagrodzenie z tytułu sprzedaży wierzytelności będzie określone w pieniądzu jako wartość główna (nominalna) pożyczki powiększona o odsetki naliczone lecz nie zapłacone do dnia sprzedaży oraz pomniejszona o uzgodnione przez strony dyskonto.

Na dzień sprzedaży wierzytelności, zarówno kwota główna (nominalna) pożyczki, jak również naliczone, lecz niezapłacone odsetki nie będą jeszcze wymagalne. Wierzytelność nie jest też zagrożona ryzykiem niewypłacalności dłużnika.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Zainteresowany zobowiązany jest do rozpoznania importu usług w Polsce z tytułu zakupu od Nabywcy usług w zakresie wykupu wierzytelności?

Zdaniem Wnioskodawcy, będzie on zobowiązany do rozpoznania importu usług w Polsce z tytułu zakupu od Nabywcy usług w zakresie wykupu wierzytelności.

Uzasadnienie stanowiska

Zainteresowany stoi na stanowisku, że jeżeli Nabywca świadczy na jego rzecz usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, to on będzie podatnikiem z tytułu importu przedmiotowej usługi, zobowiązanym do odpowiedniego rozliczenia i udokumentowania importu usług.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, zarówno Wnioskodawca, jak i Nabywca spełniają definicję podatnika określoną w art. 28a pkt l lit. a ustawy o VAT, tj. są podmiotami wykonującymi samodzielnie działalność gospodarczą. Natomiast stosownie do art. 28b ust. l ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z pewnymi zastrzeżeniami. Co do zasady, miejscem opodatkowania usług świadczonych przez Nabywcę na rzecz Zainteresowanego będzie więc terytorium Polski.

Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, jako świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Na podstawie art. 17 ust. l pkt 4 ustawy o VAT, podatnikami podatku od towarów i usług są m.in. osoby prawne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju. Zgodnie z uzyskanymi informacjami, Nabywca nie posiada siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski.

W konsekwencji, w opinii Wnioskodawcy będzie on zobowiązany do odpowiedniego rozliczenia i udokumentowania importu usług z tytułu zbycia wierzytelności na rzecz Nabywcy.

Stanowisko Zainteresowanego znajduje oparcie w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 11 sierpnia 2010 r. (sygn. ILPP2/443-733/10-4/ISN) wskazał, że ?nabywanie przez niemieckiego kontrahenta wierzytelności własnych od Spółki stanowi odpłatne świadczenie usług pośrednictwa finansowego przez kontrahenta niemieckiego na jej rzecz, w rozumieniu art. 5 ust. l pkt l ustawy. (...) Spółka jako nabywca usług świadczonych przez kontrahenta niemieckiego jest zobowiązana do rozpoznania obowiązku podatkowego i naliczenia podatku VAT z tytułu importu tych usług?.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność holdingową, która koncentruje się na zarządzaniu kapitałem poprzez utrzymywanie pakietu kontrolnego udziałów podmiotów zależnych oraz na dysponowaniu nimi. Zainteresowany jest podatnikiem VAT czynnym zarejestrowanym na potrzeby VAT w Polsce. W ramach działalności holdingowej, Wnioskodawca udzielił pożyczki na rzecz podmiotu powiązanego z siedzibą w Czechach. Obecnie rozważa on zbycie wskazanej wierzytelności własnej z tytułu pożyczki na rzecz podmiotu z siedzibą na Węgrzech (dalej: Nabywca). Nabywca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski. Wierzytelność obejmuje uprawnienie wierzyciela (Zainteresowanego) do żądania spłaty kwoty głównej pożyczki wraz z określonymi w umowie odsetkami. Sprzedaż określonej powyżej wierzytelności własnej przez Wnioskodawcę nastąpi w drodze umowy sprzedaży. Zgodnie z umową, wynagrodzenie z tytułu sprzedaży wierzytelności będzie określone w pieniądzu jako wartość główna (nominalna) pożyczki powiększona o odsetki naliczone lecz nie zapłacone do dnia sprzedaży oraz pomniejszona o uzgodnione przez strony dyskonto. Na dzień sprzedaży wierzytelności, zarówno kwota główna (nominalna) pożyczki, jak również naliczone, lecz niezapłacone odsetki nie będą jeszcze wymagalne. Wierzytelność nie jest też zagrożona ryzykiem niewypłacalności dłużnika.

Przez świadczenie usług ? stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy ? rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności, które zgodnie z art. 510 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 96 ze zm.), następuje na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności, jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednakże w tym przypadku o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. A zatem, usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-gospodarczych.

Zatem, nabycie od Wnioskodawcy jego wierzytelności własnej za wynagrodzeniem, stanowić będzie odpłatne świadczenie usługi przez kontrahenta węgierskiego, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania Rozdziału 3 ?Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług?:

1. ilekroć jest mowa o podatniku ? rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza ? na mocy ust. 2 powołanego artykułu ? obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Biorąc pod uwagę opis sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca spełnia definicję podatnika, określoną w art. 28a ustawy.

W oparciu o zasadę ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Po dokonaniu analizy informacji zawartych we wniosku stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy zastrzeżenia nie będą miały zastosowania, zatem miejsce świadczenia usługi będącej przedmiotem wniosku, ustalane będzie na podstawie zasady ogólnej wyrażonej w tym przepisie.

Reasumując, miejscem świadczenia, a tym samym miejscem opodatkowania usługi wykupu wierzytelności świadczonej na rzecz Zainteresowanego, będzie Polska.

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy, przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97.

Podmiotem świadczącym usługę wykupu wierzytelności będzie pomiot posiadający siedzibę poza terytorium kraju, natomiast usługobiorca (Wnioskodawca) spełnia warunki określone w art. 17 ust. 3 ustawy, a zatem w niniejszym przypadku winien on rozpoznać po swojej stronie import usługi.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż Zainteresowany zobowiązany będzie do rozpoznania oraz opodatkowania importu usługi wykupu wierzytelności, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego na terytorium Polski.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Informuje się także, iż w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w zakresie importu usługi. Natomiast w pozostałych zakresach dotyczących zdarzenia przyszłego wydane zostały odrębne interpretacje indywidualne z dnia 20 grudnia 2012 r. nr ILPP4/443-472/12-2/BA, nr ILPP4/443-472/12-3/BA, nr ILPP4/443 -472/12-5/BA, nr ILPP4/443-472/12-6/BA, nr ILPP4/443-472/12-7/BA.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.