1) Czy w przedstawionym stanie faktycznym, w odniesieniu do wartości spłaty przysługującej występującym (...)

UZASADNIENIE

W dniu 27.12.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wystąpienia wspólnika ze spółki jawnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest wspólnikiem w podmiocie Spółka Jawna. Spółka ta rozpoczęła swoją działalność w 1993 roku. Wspólnikami, którzy utworzyli spółkę i prowadzą jej sprawy do dnia dzisiejszego są cztery osoby fizyczne (dwaj bracia wraz z żonami) mające miejsce zamieszkania na terytorium RP. Każdy z w/w wspólników wniósł jednakowy wkład do spółki i każdy z nich posiada taki sam udział w zyskach i stratach. W chwili obecnej planowane jest wystąpienie ze spółki dwóch wspólników (tj. brata Wnioskodawcy wraz z żoną) Zgodnie z art. 65 Kodeksu spółek handlowych występujący wspólnicy powinni otrzymać wartość udziału kapitałowego, określoną zgodnie z art. 65 § 1 Ksh. W przedstawionym stanie faktycznym, występujący wspólnicy otrzymają część przysługującego im udziału kapitałowego. Co do pozostałej części tego udziału rozważają możliwość zawarcia porozumienia ze wspólnikami pozostającymi w spółce o zrzeczeniu się roszczenia co do tej części.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym, w odniesieniu do wartości spłaty przysługującej występującym wspólnikom, która nie zostanie im wypłacona będzie miał zastosowanie przepis prawny wyrażony w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...
2. W przypadku uznania, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe i przyjęciu, że w związku z opisaną sytuacją Wnioskodawca, jako wspólnik pozostający w spółce, otrzyma przychód podlegający opodatkowaniu - kiedy wówczas należy rozpoznać datę powstania przychodu z tego tytułu...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, co do zasady, wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń pozostających w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowi na podst. art. 14 ust 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? przychód z działalności gospodarczej.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 125 przywołanej ustawy wskazuje natomiast, że wolna od podatku dochodowego jest, między innymi, wartość nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z przepisem art. 14 ust 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn do I grupy podatkowej zalicza się m. in. rodzeństwo, natomiast do II grupy podatkowej zalicza się m. in. rodzeństwo małżonków oraz małżonków rodzeństwa małżonków.

Ponieważ Wnioskodawca jest wobec występujących wspólników odpowiednio - bratem dla występującego wspólnika oraz bratem męża dla występującej wspólniczki, znajduje się zatem wobec nich w I oraz II grupie podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Fakt, iż Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej nie ma znaczenia dla oceny stanu faktycznego, gdyż spółka jawna nie jest płatnikiem podatku dochodowego, zatem fakt ten nie wyklucza możliwości zastosowania zwolnienia z podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT.

Stanowisko takie zajął Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 07.05.2010 (sygn. IPPB2/415-96/10-4/AS) oraz w interpretacji z dnia 11.08.2009 (sygn. IPPB1(415-329/09/IF), w której wskazał, że w związku z tym, iż wspólnikami spółki jawnej są członkowie najbliższej rodziny, to wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń będzie stanowiła dla wspólników spółki przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, podlegający zwolnieniu na podst. art. 21 ust.1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ad 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku uznania, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 1 jest nieprawidłowe i przyjęciu, że w związku z przedstawionym stanem faktycznym, Wnioskodawca otrzyma przychód podlegający opodatkowaniu, zdaniem Wnioskodawcy rozpoznanie daty powstania takiego przychodu powinno nastąpić dopiero w momencie wystąpienia Wnioskodawcy ze spółki lub w momencie likwidacji spółki. Zdaniem Wnioskodawcy, część spłaty, której występujący wspólnicy nie otrzymają spowoduje automatycznie zwiększenie wartości wkładu kapitałowego w spółce przypadającego na pozostających w niej wspólników. Z uwagi na powyższe, w przypadku każdego kolejnego wystąpienia wspólnika ze spółki lub też w przypadku jej likwidacji, kwota udziału kapitałowego należnego aktualnie występującym wspólnikom, w części, która nie zostanie im wypłacona, zwiększać będzie podstawę obliczenia wartości przysługującej im spłaty oraz opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku powyższym ? przychód z tytułu zrzeczenia się części spłaty przez aktualnie występujących wspólników należy rozpoznać jako przychód w momencie, w którym nastąpi wystąpienie ze spółki Wnioskodawcy lub ewentualnie w momencie likwidacji spółki.

Wnioskodawca wskazał, iż stanowisko takie znajduje swoje uzasadnienie m.

in. w wyroku WSA w Lublinie z dnia 08.12.2010 (sygn. I SA/Lu 306/10), w którym sąd orzekł: ?przysporzenie takie nie występuje u pozostającego w spółce jawnej wspólnika w związku z wystąpieniem z tej spółki innego wspólnika bez dokonania rozliczenia, o którym mowa w art. 65 § 3 Ksh. Uprzednie wystąpienie ze spółki innego wspólnika bez dokonania rozliczenia, o którym mowa w art. 65 § 3 Ksh może (choć nie musi) mieć taki tylko skutek, że podlegająca opodatkowaniu kwota należna z tytułu rozliczenia udziału kapitałowego później występującego wspólnika będzie wyższa, niż w sytuacji, gdyby wcześniej występujący wspólnik nie zrezygnował z rozliczenia?.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zasady działania spółek jawnych regulują przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm. ? oznaczonej w dalszej części skrótem K.s.h.).

Zgodnie z definicją zawartą w art. 22 § 1 ww. ustawy, spółka jawna jest spółką osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Stosownie do postanowień art. 8 § 1 K.s.h. spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Spółka jawna może zatem posiadać własny majątek, który jest odrębny od majątków osobistych jej wspólników.

Zgodnie z brzmieniem art. 65 § 1 K.s.h. w przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki (jawnej) wartość udziału kapitałowego wspólnika albo jego spadkobiercy oznacza się na podstawie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki. Jako dzień bilansowy przyjąć należy ? w przypadku wypowiedzenia ? ostatni dzień roku obrotowego, w którym upłynął termin wypowiedzenia (art. 65 § 2 pkt 1 K.s.h.). Z kolei w myśl art. 65 § 3 K.s.h. udział kapitałowy obliczony w sposób określony w § 1 i § 2 powinien być wypłacony występującemu wspólnikowi w pieniądzu, zaś rzeczy wniesione do spółki przez wspólnika tylko do używania zwraca się w naturze.

W myśl art. 61 § 1 ww. ustawy, jeżeli spółkę zawarto na czas nieoznaczony, wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego.

Wystąpienie wspólnika ze spółki jawnej jest sposobem zakończenia łączącego go z pozostałymi wspólnikami stosunku prawnego wynikającego z umowy spółki. Z dniem wystąpienia wspólnika ze spółki jawnej prawo własności wszystkich składników majątkowych wykorzystywanych w prowadzonej w formie spółki jawnej działalności, przechodzi na własność pozostających w spółce wspólników (z zastrzeżeniem formy przeniesienia własności dotyczącej nieruchomości). Natomiast udział w prawie własności składników majątkowych występującego ze spółki wspólnika przekształca się w należność pieniężną.

Spółka jawna, jako osobowa spółka prawa handlowego nie posiada zdolności prawnej. Tym samym z punktu widzenia prawa podatkowego podatnikami są poszczególni wspólnicy tej spółki a nie spółka.

Na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie zaś z art. 14 ust. 2 pkt 8 powołanej ustawy, przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnikami tego podatku są poszczególni wspólnicy spółki jawnej.

Natomiast sama spółka jawna, nie jest podatnikiem podatku dochodowego, mimo tego, że to spółka jako całość jest obowiązana do prowadzenia odpowiednich urządzeń księgowych (czyli podatkowej księgi przychodów i rozchodów albo ksiąg rachunkowych).

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu wg skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, iż Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej. Wspólnikami, którzy utworzyli spółkę i prowadzą jej sprawy do dnia dzisiejszego są cztery osoby fizyczne (dwaj bracia wraz z żonami). W chwili obecnej planowane jest wystąpienie ze spółki dwóch wspólników (tj. brata Wnioskodawcy wraz z żoną). Występujący wspólnicy otrzymają część przysługującego im udziału kapitałowego. Co do pozostałej części tego udziału rozważają możliwość zawarcia porozumienia ze wspólnikami pozostającymi w spółce o zrzeczeniu się roszczenia co do tej części.

W świetle powyższego, jeżeli występujący ze spółki wspólnik zrezygnuje z dochodzenia swoich roszczeń o wypłatę części przysługującego mu udziału we wspólnym majątku wykorzystywanym w spółce, pozostający w spółce wspólnicy zostaną zwolnieni ze zobowiązania, wynikającego z cyt. wyżej art. 65 § 1 K.s.h. Zwolnienie to (w wysokości odpowiadającej kwocie roszczenia przysługującego występującemu wspólnikowi) stanowi podlegający opodatkowaniu przychód ze źródła jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, określony w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Do poszczególnych grup podatkowych, zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tj. Dz. U. z 2009 r. Dz. U. Nr 93 , poz. 768 ze zm.) zalicza się:

1. do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III - innych nabywców.
   
   

Jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego wspólnikiem występującym ze spółki będzie brat Wnioskodawcy wraz z żoną. A zatem Wnioskodawca otrzyma przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Reasumując, mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz przepisy prawa podatkowego, wskazać należy, iż po stronie Wnioskodawcy wystąpi przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, określony w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w wysokości przypadającej na Niego części. Jednakże przychód ten podlegał będzie zwolnieniu na podstawie art. 21 ust.1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na uznanie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania Nr 1 za prawidłowe, odpowiedź na pytanie Nr 2 jest bezprzedmiotowa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.