Kiedy należy zaprzestać amortyzacji utraconego środka trwałego i czy kosztami uzyskania przychodu (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 15.12.2008 r. (data wpływu 18.12.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do koszów uzyskania przychodów straty w środku trwałym - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18.12.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do koszów uzyskania przychodów straty w środku trwałym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 30.11.2006 r. Wnioskodawca nabył w komisie na cele prowadzonej działalności gospodarczej samochód osobowy z certyfikatem legalności pojazdu za kwotę 140.000,00 zł. Z dniem 4.12.2006 r. przedmiotowy samochód został wprowadzony na stan środków trwałych i od stycznia 2007 r. dokonywane są odpisy amortyzacyjne wg obowiązujących przepisów (do chwili obecnej).

W dniu 4 stycznia 2008 r. w toku postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Komendę Powiatową. Wnioskodawca wydał do dyspozycji organów ścigania ww. samochód, komplet kluczyków i dowód rejestracyjny. Postanowieniem Prokuratury 11.02.2008 r. uznano samochód, kluczyki i dowód rejestracyjny za dowody rzeczowe. Okazało się bowiem, podczas badań mechanoskopijnych, że w nabytym pojeździe zeszlifowano pierwotne numery identyfikacyjne, a na ich miejsce naniesiono nowe.

Pismem z dnia 25.02.2008 r. Wnioskodawca odstąpił od umowy sprzedaży samochodu, powołując się na wadę prawną przedmiotu sprzedaży ? pojazd stanowi własność osoby trzeciej, innej aniżeli wskazana przez komisanta jako właściciel.

Wskutek powyższej sytuacji Wnioskodawca zmuszony został do wyzbycia się posiadanego pojazdu, który nieprzerwalnie od dnia 4.01.2008 r. znajduje się w dyspozycji organów ścigania i nie jest wykorzystywany do celów działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wezwał sprzedawcę do zwrotu ceny i wystąpił do Sądu Powszechnego o jej zasądzenie. Aktualnie Sąd wydał wyrok zaoczny zasądzający należność z ww. tytułu na korzyść strony. Wyrok na dzień dzisiejszy nie jest prawomocny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Kiedy należy zaprzestać amortyzacji utraconego środka trwałego i czy kosztami uzyskania przychodu będzie wówczas nieumorzona wartość środka trwałego...

Zdaniem Wnioskodawcy amortyzacji utraconego środka trwałego należy zaprzestać dopiero w momencie uprawomocnienia się orzeczenia sądu zarządzającego należność z tytułu zwrotu ceny za zakupiony samochód, wówczas można będzie rozliczyć stratę środka trwałego protokołem likwidacyjnym sporządzonym w oparciu o prawomocny wyrok i zaliczyć w koszty uzyskania przychodów nieumorzoną wartość zlikwidowanego środka trwałego.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje.

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być ponoszony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;

• nie może być wymieniony w art. 23 w/w ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów;

• musi być należycie udokumentowany.
  
  

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt. 1.

W myśl natomiast art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.

Z powyższych uregulowań prawnych wynika, że wartość utraconego, a będącego środkiem trwałym, samochodu w części nie pokrytej odpisami amortyzacyjnymi, może być zaliczona w ciężar kosztów uzyskania przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

• samochód objęty był ubezpieczeniem dobrowolnym autocasco (AC),

• strata została właściwie udokumentowana.
  
  

W myśl art. 22f ust. 1 cyt. ustawy podatnicy dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty
   
   

• o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
  
  

W świetle powołanego przepisu, prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest uzależnione w pierwszej kolejności od tego, czy dany środek trwały stanowi w chwili dokonywania odpisów amortyzacyjnych własność lub współwłasność podatnika.

Dla rozstrzygnięcia kwestii, czy przedmiotowy pojazd stanowi własność Wnioskodawcy, zastosowanie mają uregulowania ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

W myśl przepisów Kodeksu cywilnego, nabycie własności rzeczy ruchomej zależy od zawarcia umowy przeniesienia własności oraz od przysługiwania zbywcy uprawnienia do rozporządzania rzeczą.

W rozpatrywanej sprawie Wnioskodawca nabył przedmiotowy samochód w dobrej wierze. Wskazać należy, iż dobra wiara danej osoby, polega na jej usprawiedliwionym mniemaniu istnienia jakiegoś prawa lub stosunku prawnego do rzeczy, której dysponentem jest sprzedający. W stanie dobrej wiary jest osoba, która pomimo dołożenia należytej staranności nie mogła dowiedzieć się o jej rzeczywistym stanie prawnym. A zatem dobra wiara istnieje wtedy, gdy nabywca jest przekonany, że posiada rzecz zgodnie z przysługującym mu prawem.

Jednakże podkreślić należy, iż w myśl art. 169 § 2 Kodeksu cywilnego, gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem trzech lat od chwili jej zgubienia, stracenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu (?).

Natomiast stosownie do treści art. 174 ww. ustawy posiadacz rzeczy ruchomej nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada rzecz nieprzerwanie od lat trzech jako posiadacz samoistny, chyba że posiada w złej wierze.

Wobec powyższego, warunkiem uznania za własność podatnika nabytego w dobrej wierze samochodu osobowego, jest fakt posiadania go przez okres co najmniej trzech lat.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, iż w dniu 30.11.2006 r. nabył w komisie na cele prowadzonej działalności gospodarczej samochód osobowy za kwotę 140.000,00 zł. Następnie z dniem 4.12.2006 r. przedmiotowy samochód został wprowadzony na stan środków trwałych i od stycznia 2007 r. do chwili obecnej dokonywane są odpisy amortyzacyjne. W dniu 4 stycznia 2008 r. w toku postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Komendę Powiatową w V??. Wnioskodawca wydał do dyspozycji organów ścigania ww. samochód, komplet kluczyków i dowód rejestracyjny, które postanowieniem Prokuratury 11.02.2008 r. uznane zostały za dowody rzeczowe. Podczas badań mechanoskopijnych okazało się bowiem, że w nabytym pojeździe zeszlifowano pierwotne numery identyfikacyjne, a na ich miejsce naniesiono nowe.

W świetle powyższego pismem z dnia 25.02.2008 r. Wnioskodawca odstąpił od umowy sprzedaży samochodu, powołując się na wadę prawną przedmiotu sprzedaży, gdyż pojazd stanowi własność osoby trzeciej, innej aniżeli wskazana przez komisanta jako właściciel.

Przedmiotowy samochód nieprzerwalnie od dnia 4.01.2008 r. znajduje się w dyspozycji organów ścigania i nie jest wykorzystywany do celów działalności gospodarczej, natomiast Wnioskodawca wezwał sprzedawcę do zwrotu ceny i wystąpił do Sądu Powszechnego o jej zasądzenie. Aktualnie Sąd wydał wyrok zaoczny zasądzający należność z ww. tytułu na korzyść strony i wyrok ten na dzień dzisiejszy nie jest prawomocny.

Mając powyższe na względzie zaznaczyć należy, iż z treści złożonego wniosku wynika, iż Wnioskodawca był samoistnym posiadaczem pojazdu przez okres 13 miesięcy.

Z uwagi na fakt, iż nie została spełniona przesłanka określona w art. 174 Kodeksu cywilnego, nie można uznać, iż pojazd stał się własnością Wnioskodawcy. Skoro więc Wnioskodawca nie jest właścicielem, ani współwłaścicielem przedmiotowego samochodu, nie może on stanowić środka trwałego w ramach prowadzonej przez stronę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przytoczone przepisy uznać należy, iż dysponowanie samochodem osobowym, nie będącym własnością Wnioskodawcy, pomimo, iż nabytym w przeświadczeniu o braku obciążających go wad prawnych, nie uprawnia do zaliczenia dokonywanych od niego odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów osiąganych z prowadzonej działalności gospodarczej, a w konsekwencji również do uznania za koszt uzyskania przychodu straty w środku trwałym, w części nie pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych.

A zatem stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.