skutki podatkowe zbycia gruntu rolnego. sygn: IPPB1/415-182/10-4/ES

UZASADNIENIE

W dniu 10.02.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia gruntu rolnego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca wraz z żoną sprzedał grunt rolny, który wchodził w skład gospodarstwa rolnego położonego w gm. G i gm. P. Grunty te Wnioskodawca wraz z żoną użytkował rolniczo: sieli zboże oraz kosili łąkę na pasze dla zwierząt, które posiadają. W związku z trudną sytuacją rodzinną, sporą odległością od gospodarstwa Wnioskodawca wraz z żoną postanowił grunty te sprzedać.

Aktem własności ziemi z 09.12.1972 r. M.R poprzedni prawny właścicielem nieruchomości położonej w J objął działki nr 73/2 i 73/6 o łącznej pow.0,60 ha. Aktem własności dziadek Wnioskodawcy Stanisław C (akt własności ziemi z dn. 11.10.1972 r. stał się z mocy prawa właścicielem działek nr 73/3 i 73/7 o łącznej pow. 0,60 ha. W wydanych dla poprzedników wnioskodawcy i uczestników w aktach własności ziemi popełniono błąd co do numeracji działek (w załączeniu ksero umowy kupna-sprzedaży tej ziemi przez dziadka). M.R otrzymał akt własności ziemi na działki nr 73/2 i 73/6 o pow.0,60 ha, chociaż faktycznie użytkował działki nr 73/3 i 73/7. Dziadek Wnioskodawcy S.C otrzymał akt własności ziemi na działki oznaczonej nr 73/3 i 73/7 o łącznej powierzchni 0,60 ha, chociaż faktycznie użytkował działki nr 73/2 i 73/6. Następnie aktem notarialnym z dnia 19.04.1984 r. dziadek przekazał gospodarstwo rolne należące do niego, w tym nieruchomość o pow. 0,60 ha położoną w J ozn. nr 73/3 i 73/7 rodzicom Wnioskodawcy Stanisławie i Marianowi G. Następnie rodzice aktem notarialnym podarowali Wnioskodawcy posiadane przez siebie gospodarstwo oraz te działki. Od daty wydania aktu własności ziemi dziadek i rodzice i Wnioskodawca posiadali faktycznie działki 73/2 i 73/6 formalnie należące do M.R i jego następców natomiast M.R i jego następcy posiadali działki ozn.73/3 i 73/7 chociaż ich właścicielami ich byli poprzednicy prawni rodzina G. Od chwili wydania wadliwych aktów własności ziemi właścicielami działek nr 73/2 i 73/6 byli dziadek S. C, rodzice S. i M. G oraz Wnioskodawca. Przy sporządzaniu kolejnych aktów notarialnych przenoszących własność nikt nie zwrócił uwagi na błędy w numeracji działek (sąsiedzi następcy R wybudowali budynki, ogrodzili). Wszyscy czuli się właścicielami działek i przez innych byli tak uważani przez ponad 30 lat wszyscy byli przekonani ?że posiadają działki które są ich własnością, ponadto przedmiotowe działki były użytkowane przez Wnioskodawcę w prawidłowych granicach. Poprzez wszystkie pokolenia do dziś były i są użytkowane rolniczo. Przez 20 lat Wnioskodawca był właścicielem, miał założoną Księgę Wieczystą, użytkował grunty rolniczo i musiał założyć sprawę sądową i Postanowieniem Sądu nabyć po raz drugi tą samą ziemię na własność przez zasiedzenie oraz opłacić należny podatek w Urzędzie Skarbowym.

Wnioskodawca poniósł ogromne koszty przez czyjś (od kilku pokoleń) błąd. Przez tyle lat opłacał podatek rolny na te działki 73/3 i 73/7 w Urzędzie Gminy w S oraz za spółki wodne (zaświadczenia przedstawiał w Sądzie oraz zeznania świadków, że uprawiał rolniczo te grunty w Sadzie Rejonowym w Z). Ponadto Wnioskodawca dołączył na okoliczność opisanej sprawy.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 09.04.2010 r. Wnioskodawca podał, iż Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 7 listopada 2008 r. nabył na własność z dniem 1 stycznia 2008 r. grunt przez zasiedzenie.

Zbycie przedmiotowego gruntu nastąpiło w dniu 8.12.2009 r. Do dnia zbycia przedmiotowy grunt był użytkowany przez Wnioskodawcę rolniczo. Wnioskodawca nie wie w jaki sposób nowy właściciel wykorzysta kupiony grunt. Według Wnioskodawcy grunty te nie nadają się pod budowę gdyż działka jest wąska a długa. Zdaniem Wnioskodawcy grunt jest IV klasy, a więc można na tej ziemi uprawić warzywa czy owoce np. truskawki. Ponadto w księdze wieczystej jest zapis ? sposób korzystania: grunty rolne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca musi płacić podatek dochodowy od sprzedaży tego gruntu (posiada gospodarstwo rolne a na tych gruntach gospodarował wraz z żoną, użytkował rolniczo)...

Zdaniem Wnioskodawcy nie należy się zapłacić podatku dochodowego do Urzędu Skarbowego, gdyż gospodarstwo rolne w związku ze sprzedażą gruntu nie utraciło charakteru rolnego.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) ? przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej do przychodu (dochodu) uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Oznacza to zarazem, iż nowe zasady opodatkowania mają zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r.

Jak z powyższego wynika w przedmiotowej sprawie istotne znaczenie ma data nabycia nieruchomości rolnych oraz sposób ich nabycia.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia ?nabycie?, w związku z tym należy odwołać się do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeksu Cywilnego (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Stosownie do art. 172 § 1 i § 2 Kodeksu Cywilnego w brzmieniu obowiązującym od 1 października 1990 r. (Dz. U. Nr 55, poz. 321 ze zm.), nadanym przez art. 1 pkt 32 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy ? Kodeks cywilny, posiadacz nieruchomości nie będący właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie), w takim przypadku nabycie nieruchomości następuje po upływie trzydziestu lat. Natomiast zgodnie z brzmieniem tego przepisu obowiązującym do 30 września 1990 r. posiadacz nieruchomości nie będący właścicielem nabywał własność, jeżeli posiadał nieruchomość nieprzerwanie od lat dziesięciu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie), w takim przypadku nabycie nieruchomości następowało po upływie dwudziestu lat.

Zasiedzenie jest zatem instytucją, która sankcjonuje trwający od dłuższego czasu stan faktyczny posiadania i jest sposobem nabywania własności. Warunkami niezbędnymi do zasiedzenia jest posiadanie samoistne i nieprzerwane oraz odpowiedni upływ czasu. Przy spełnieniu powyższych przesłanek posiadacz nabywa prawo własności. Warunkiem nabycia własności nie jest natomiast orzeczenie sądu stwierdzające nabycie własności. Orzeczenie takie stanowi dowód nabycia własności i jest orzeczeniem deklaratywnym czyli stwierdzającym zaistnienie pewnych faktów, na które można się powołać w celu np. dokonania wpisu prawa własności do księgi wieczystej. Orzeczenie natomiast nie ma charakteru konstytutywnego czyli nabycie prawa własności nie jest uzależnione od jego wydania.

Istotną datą przy rozpatrywaniu istnienia obowiązku zapłaty podatku dochodowego od przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości jest zatem określona w postanowieniu data nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 7 listopada 2008 r. nabył na własność z dniem 1 stycznia 2008 r. przez zasiedzenie działki o pow. 0,60 ha położone w obrębie J. Grunty te wchodziły w skład gospodarstwa rolnego położonego w gminie G i P. Wnioskodawca sprzedał ww. grunty w dniu 8.12.2009 r.

Uwzględniając powyższy stan faktyczny należy stwierdzić, iż w przypadku sprzedaży przedmiotowych nieruchomości rolnych będą miały zastosowanie przepisy obowiązujące po dniu 1 stycznia 2007 r.

W myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i płatny jest w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Stosownie do art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Jednakże zgodnie z zapisem art. 21 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Zwolnienie nie dotyczy przychodu ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły charakter rolny lub leśny.

Zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w tej ustawie jest mowa o gospodarstwie rolnym oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.

Natomiast, zgodnie z art. 2 ust.

1 ustawy o podatku rolnym (t.j. Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm.), za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiący własność lub znajdujący się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej.

Uszczegóławiając jakie rodzaje gruntów wchodzą w skład gospodarstwa rolnego, a przez to decydując o zakresie zwolnienia od podatku dochodowego przychodu ze sprzedaży gruntów należy odnieść się do klasyfikacji zawartej w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2001 r. Nr 38, poz. 454) oraz załącznika Nr 6 tego rozporządzenia.

Stosownie do § 68 ust. 1 ww. rozporządzenia do użytków rolnych zalicza się: grunty orne, sady, łąki trwałe, pastwiska trwałe, grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami i rowy. Zgodnie z treścią przywołanych przepisów, zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od wystąpienia następujących przesłanek:

1. zbywane grunty muszą być zakwalifikowane jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych,
2. muszą stanowić gospodarstwo rolne (tj. będący własnością osoby fizycznej obszar gruntów o łącznej powierzchni co najmniej 1 ha) lub jego część składową,
3. grunty nie mogą utracić wskutek sprzedaży rolnego charakteru.
   
   

Jak wskazano jedną z istotnych przesłanek wymienionych w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy jest konieczność zachowania charakteru rolnego lub leśnego gruntu.

Dla oceny, czy dokonana transakcja skutkuje utratą charakteru rolnego gruntu, decyduje cel jego nabycia, faktyczny zamiar nabywcy co do przeznaczenia nieruchomości, bądź inne okoliczności związane z daną transakcją. Chodzi tu o faktyczną, a nie jedynie prawną utratę charakteru rolnego lub leśnego. Utrata charakteru rolnego lub leśnego następuje więc przez wyłączenie tych gruntów z produkcji rolnej lub leśnej polegające na faktycznym przekształceniu sposobu ich użytkowania.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca nie wie w jaki sposób nowy właściciel wykorzysta kupiony grunt.

Ponadto wskazać należy, iż okoliczność czy dana nieruchomość w wyniku sprzedaży utraciła czy też nie utraciła charakteru rolnego podlega weryfikacji przez organ podatkowy w toku ewentualnego postępowania podatkowego. Zastosowanie zwolnienia z opodatkowania leży w interesie podatnika, więc to po jego stronie spoczywa obowiązek wykazania, iż spełnia przesłanki do zwolnienia, czy to w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, czy też w postępowaniu podatkowym. Różnica polega jedynie na tym, że w postępowaniu podatkowym organ podatkowy prowadzi postępowanie dowodowe w celu ustalenia dokładnego stanu faktycznego, zaś indywidualną interpretację wydaje jedynie w oparciu o stan faktyczny opisany przez Wnioskodawcę.

Niemniej, w obu tych postępowaniach, dla zastosowania zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy, spełnione muszą być te same przesłanki określone w tym przepisie.

Reasumując stwierdzić należy, iż przychód ze sprzedaży przedmiotowego gruntu może korzystać ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile po sprzedaży nie utraci on charakteru rolnego. Jeżeli jednak w związku z tą sprzedażą przedmiotowa działka utraci charakter rolny (zgodny z powołaną wyżej definicją), to dochód z tej sprzedaży będzie podlegać opodatkowaniu 19 % podatkiem dochodowym zgodnie z art. 30e ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jeżeli przedstawione we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, iż nie należy płacić podatku ponieważ gospodarstwo rolne w związku ze sprzedażą gruntu nie utraciło charakteru rolnego uznaje się za nieprawidłowe.

Końcowo należy dodać, iż dokumenty dołączone przez Pana do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.