Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości w części odpowiadającej wartości udziału nabytego (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 12.04.2011 r. (data wpływu 18.04.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych uzupełnionym pismem (data nadania 20.07.2011 r., data wpływu 22.07.2011 r. złożonym na wezwanie Nr IPPB1/415-370/11-2/IF z dnia 01.07.2011 r. (data nadania 04.07.2011 r., data doręczenia 14.07.2011 r.) w zakresie obowiązku podatkowego w związku ze sprzedażą nieruchomości- jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18.04.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego w związku ze sprzedażą nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość położoną w miejscowości M., dla której Sąd Rejonowy, Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą na podstawie dziedziczenia. Następnie dnia 11 grudnia 2002 roku, na mocy umowy o rozszerzeniu wspólności ustawowej, udokumentowanej aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza, powołana działka gruntu weszła do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża.

W dniu 20 sierpnia 2010 roku w związku z ustanowioną rozdzielnością majątkową i na mocy umowy o podział majątku wspólnego udokumentowanej aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza, Wnioskodawczyni nabyła w całości powołaną nieruchomość. Obecnie sprzedała część tej nieruchomości.

Pismem (data wpływu 22.07.2011 r.) Wnioskodawczyni doprecyzowała, iż po zawarciu umowy majątkowej wprowadzającej rozdzielność majątkową w ramach rozliczenia dokonała wraz z małżonkiem podziału majątku wspólnego na mocy którego Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość położoną w M. o wartości 1.500.000,00 zł, której następnie część w 2011 r. zbyła, natomiast mąż Wnioskodawczyni nabył nieruchomość położoną w miejscowości A. o wartości 300.000,00 zł. Podział został dokonany bez żadnych spłat i dopłat. Wnioskodawczyni dodaje, iż podział był częściowo ekwiwalentny w naturze. Wartość otrzymanej przez Wnioskodawczynię nieruchomości nabytej w wyniku podziału przekracza udział, jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku dorobkowym małżeńskim.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

1. Czy z tytułu sprzedaży części opisanej nieruchomości Wnioskodawczyni będzie podlegać obowiązkowi zapłaty podatku dochodowego z racji jej sprzedaży przed upływem 5 lat od końca roku podatkowego w którym nastąpiło nabycie (art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)...
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni fakt iż była właścicielem opisanej nieruchomości od 1984 roku, powinien rzutować na sposób liczenia terminu powstania obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, jako że uzyskanie przez męża tytułu prawnego do opisanej nieruchomości było wynikiem zawarcia umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej (czyli tylko zmiany ustroju majątkowego obowiązującego w małżeństwie) - Wnioskodawczyni nadal była właścicielką nieruchomości na podstawie dziedziczenia, potwierdzonego postanowieniem Sądu o stwierdzenie nabycia spadku, wydanego w latach osiemdziesiątych ub. wieku. Wnioskodawczyni zaznacza, iż z mężem zawarła umowę o podział majątku wspólnego, na podstawie której nieruchomość ta niejako ?wróciła? do pierwotnego właściciela. Według Wnioskodawczyni można przyjąć, że umową zawartą w 2010 roku niejako zniweczyła skutki prawne dokonanego rozszerzenia wspólności z dnia 11 grudnia 2002 roku. Podział majątku wspólnego dokonany został w związku z tym, iż nie jest możliwe rozwiązanie umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej. W opinii Wnioskodawcy, wobec powyższego, jako że tytuł prawny do opisanej nieruchomości posiada ona od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku, z tytułu zbycia opisanej nieruchomości nie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust.1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ? nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ponadto dokonując oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości dokonanego przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, trzeba zawsze ustalić w jakim brzmieniu przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy stosować. Ocena prawna skutków podatkowych w przypadku sprzedaży nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości jest skonkretyzowana bowiem odrębnie dla nieruchomości nabytych do 31 grudnia 2006r., odrębnie dla nieruchomości nabytych od 01 stycznia 2007r. do 31 grudnia 2008r. i odrębnie dla nieruchomości nabytych po 31 grudnia 2008r.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588 ze zm.) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 stycznia 2007 r.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 06 listopada 2008r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 01 stycznia 2007r. do dnia 31 grudnia 2008r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008r. Z kolei nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do dochodów (poniesionej straty) od dnia 01 stycznia 2009r.

Z powyższego wynika zatem, iż w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma ustalenie zarówno daty jak i formy nabycia nieruchomości.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość na podstawie dziedziczenia.

Następnie dnia 11 grudnia 2002 roku, na mocy umowy o rozszerzeniu wspólności ustawowej, udokumentowanej aktem notarialnym powołana działka gruntu weszła do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża.

W dniu 20 sierpnia 2010 roku w związku z ustanowioną rozdzielnością majątkową i na mocy umowy o podział majątku wspólnego aktem notarialnym Wnioskodawczyni nabyła w całości powołaną nieruchomość o wartości 1.500.000,00 zł, której następnie część w 2011 r. zbyła, natomiast mąż Wnioskodawczyni nabył nieruchomość o wartości 300.000,00 zł. Podział został dokonany bez żadnych spłat i dopłat. Wartość otrzymanej przez Wnioskodawczynię nieruchomości nabytej w wyniku podziału przekracza udział, jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku dorobkowym małżeńskim.

W tym miejscu należy podkreślić, iż stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964r. Nr 9, poz. 59 ze zm.). W myśl art. 31 cytowanej ustawy, istota wspólności ustawowej wyraża się w tym, że: 1) powstaje z mocy samego prawa z chwilą zawarcia małżeństwa (o ile wcześniej przyszli małżonkowie nie zawarli małżeńskiej umowy majątkowej ? intercyzy), 2) obejmuje dorobek małżonków (rozumiany jako przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich). Co więcej, wspólność ustawowa charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania udziały małżonków w majątku wspólnym nie są określone, a zatem jest to typ współwłasności łącznej.

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego: 1) małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową, 2) z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie wspólności, 3) wspólność ustała z mocy prawa na skutek całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków. Zgodnie z art. 47 § 1 zd. 1 Kodeksu małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa), przy czym do ustanowionej umową wspólności majątkowej stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności ustawowej, z zachowaniem przepisów art. 49-511 (art. 48).

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności (działu spadku, podziału majątku wspólnego) jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• jeżeli wartość otrzymanego przez daną osobę składnika majątku (prawa rzeczowego) w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.
  
  
  

Za datę nabycia prawa rzeczowego, które przypadło osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jego nabycia, jeżeli wartość otrzymanego przez daną osobę prawa w wyniku podziału, mieści się w udziale jaki przysługuje każdemu z małżonków w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanego przez małżonka prawa rzeczowego przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części prawa, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień dokonania podziału majątku wspólnego.

W tym miejscu należy podkreślić, iż w każdej sytuacji, kiedy w wyniku podziału majątku jeden z małżonków został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem majątku, a po stronie małżonka zobowiązanego do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez niego udział w majątku wspólnym. W tej części bowiem, w której przyznane na wyłączną własność składniki majątkowe przekraczają wartość udziału w majątku wspólnym, podmiot musi przeważnie zapłacić odpowiednią kwotę tytułem wyrównania udziałów w postaci dopłaty pieniężnej

Mając na uwadze powyższe, w świetle przedstawionego stanu faktycznego, należy stwierdzić, że wbrew twierdzeniom Wnioskodawczyni, udział w przedmiotowej nieruchomości nabyła w następujący sposób:

• udział mieszczący się w udziale jaki przysługiwał Wnioskodawczyni w majątku dorobkowym wspólnym nabyła odpowiednio z chwilą nabycia przedmiotowej nieruchomości poprzez dziedziczenie w 1984 r.,
• udział przekraczający udział jaki przypadał jej w majątku dorobkowym małżeńskim w związku z ustanowioną rozdzielnością majątkową i na mocy umowy o podział majątku wspólnego w 2010 r.
  
  

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż zatem przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości w części odpowiadającej wartości udziału nabytego przez Wnioskodawczynię w 1984 r. w ogóle nie podlega opodatkowaniu, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy podatkowej. Natomiast przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości w części przekraczającej wartość udziału w majątku dorobkowym małżeńskim nabytej w 2010 r. w związku z ustanowioną rozdzielnością majątkową i na mocy umowy o podział majątku wspólnego podlega opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie ww. art. 30e ustawy w brzmieniu obowiązującym od 01 stycznia 2009 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1Maja 10, 09-402 Płock.