opodatkowanie zasądzonej przez sąd dopłaty pieniężnej z tytułu zniesienia współwłasności na (...)

opodatkowanie zasądzonej przez sąd dopłaty pieniężnej z tytułu zniesienia współwłasności na rzecz jednego ze współwłaścicieli rozwiązanej Spółki cywilnej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 20 stycznia 2010 r. (data wpływu 21 stycznia 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 15 kwietnia 2010 r. (data wpływu 19 kwietnia 2010 r.) złożonym na wezwanie z dnia 12 kwietnia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zasądzonej przez sąd dopłaty pieniężnej z tytułu zniesienia współwłasności na rzecz jednego ze współwłaścicieli rozwiązanej Spółki cywilnej ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zasądzonej przez sąd dopłaty pieniężnej z tytułu zniesienia współwłasności na rzecz jednego ze współwłaścicieli rozwiązanej Spółki cywilnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 1999 r. została nabyta nieruchomość (grunt wraz z budynkiem) na zasadzie współwłasności osób fizycznych według udziałów po 50%. #189; nieruchomości została zaadaptowana do potrzeb działalności gospodarczej prowadzonej w formie dwuosobowej spółki cywilnej według udziałów po 50%. Nieruchomość została przyjęta do ewidencji środków trwałych (po przeprowadzeniu adaptacji) i była amortyzowana.

W roku 2007 r. Spółka cywilna została rozwiązana, podatek VAT został rozliczony w dacie jej rozwiązania (od nieruchomości również).

Po rozwiązaniu Spółki cywilnej pozostała do podziału nieruchomość (grunty wraz z budynkiem) będąca współwłasnością osób fizycznych w części ułamkowej według udziałów po 50%.

Nieruchomość została wyceniona na 1.100.000 zł, czyli wartość udziałów stanowiła po 550.000 zł.

Współwłasność nieruchomości została zniesiona w 2010 r. na drodze sądowej, przez podział rzeczy wspólnej, z zasądzeniem na rzecz jednego ze współwłaścicieli kwoty pieniężnej w wysokości 150.000 zł. Tytułem wyrównania wartości udziałów a mianowicie:

  • jeden ze współwłaścicieli przejął na własności #189; budynku wraz z gruntem tj. część uprzednio zaadaptowaną do potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej (warsztat mechaniki pojazdowej, zaplecze socjalno-biurowe i magazynowe, uzbrojoną w niezbędne media jak: woda, kanalizacja, energia elektryczna, itp.) o wartości 680.000 zł.
  • drugi ze współwłaścicieli przejął na własności #189; budynku (z gruntem) będącego w stanie surowym o wartości 410.000 zł, który to należy przystosować do potrzeb prowadzonej działalności tzn. należy pobudować zapłacze socjalne, biurowe, warsztat mechaniki pojazdowej, doprowadzić niezbędne media tj. energię elektryczną, wodę, kanalizację.

Wnioskodawca nadmienił, iż współwłaściciel na rzecz, którego została zasądzona dopłata wyrównująca udziały nadal prowadzi działalność gospodarczą i jest zmuszony do przystosowania do potrzeb tej działalności przyznaną na własność #189; części budynku.

Pismem z dnia 15 kwietnia 2010 r. (data wpływu 19 kwietnia 2010 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 12 kwietnia 2010 r. Wnioskodawca uzupełnił przedstawiony stan faktyczny informując, iż nieruchomość stanowiąca współwłasność składała się z prawa do wieczystego użytkowania gruntów i własności położonego na nich budynku. Zniesienie współwłasności dotyczyło przyznania prawa do wieczystego użytkowania połowy gruntów i #189; położonego na nich budynku. Dopłata z tytułu zniesienia współwłasności została zasądzona przez sąd na rzecz Wnioskodawcy.

Wartość wkładu wniesionego na dzień wniesienia.

Wartość nieruchomości na dzień nabycia wynosiła 250.820,00 zł w tym:

  • cena nabycia prawa wieczystego użytkowania gruntów 5.000,00 zł
  • cena nabycia budynku 125.000,00 zł
  • wartość przystosowania budynku do potrzeb prowadzonej działalności 110.964,00 zł
  • wartość utwardzonej drogi dojazdowej 9.856,00 zł

Wartość wniesionego wkładu na dzień wniesienia według udziału 50 % stanowiła 125.410,00 zł

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

  1. Czy zasądzona przez sąd na rzecz jednego ze współwłaścicieli dopłata pieniężna podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...
  2. Czy z tytułu otrzymanej dopłaty należy wystawić fakturę...

Odpowiedź na pytanie pierwsze w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji. W zakresie pytania drugiego zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie...

Zdaniem Wnioskodawcy zasądzona kwota pieniężna w części nie przekraczającej wartości udziału we współwłasności przysługującego przed jej zniesieniem, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie stanowi przychodu a jest dopłatą wyrównującą wartość udziałów.

Udział = 550.000 zł = wartość przyznanej na własność rzeczy 410.000 zł = dopłata pieniężna 150.000 zł (art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Opodatkowaniu powinna podlegać kwota dopłaty przekraczająca wartość udziału. I tak:

  1. wartość rzeczy wspólnej przed zniesieniem współwłasności 1.100.000 zł.
  2. wartość udziału (50%) przed zniesieniem współwłasności 550.000 zł
  3. wartość rzeczy przyznana na własności I współwłaścicielowi 680.000 zł
  4. wartość rzeczy przyznana na własności II współwłaścicielowi 410.000 zł
  5. wartość dopłaty (410.000 zł +140.000 zł = 550.000 zł) 140.000 zł
  6. wartość zasądzona 150.000 zł
  7. wartość przekraczająca wyrównanie udziału, którą należy objąć podatkiem dochodowym (150.000 zł -140.000 zł) 10.000 zł

Zdaniem Wnioskodawcy analogicznie do zasądzonej dopłaty wyrównującej dorobek jednego ze współwłaścicieli można by również odnieść art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczący wyłączenia ze stosowania przepisów ustawy do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków.

Kwota dopłaty nie powinna podlegać opodatkowaniu również w związku z faktem, że musi być wydatkowania na dostosowanie przyznanej wartości części nieruchomości do potrzeb prowadzonej działalności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Kwestię sposobu wzajemnych rozliczeń w związku z likwidacją spółki normują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 875 § 2 ustawy k. c. z majątku pozostałego po zapłaceniu długów spółki zwraca się wspólnikom ich wkłady, stosując odpowiednio przepisy o zwrocie wkładów w razie wystąpienia wspólnika ze spółki. W myśl art. 871 § 1 tej ustawy, wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia ? wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia.

Rozwiązanie spółki cywilnej wiąże się z określonymi konsekwencjami. Przede wszystkim wspólnicy spółki są zobowiązani do ustalenia przypadającego na każdego wspólnika udziału kapitałowego. W związku z dokonaniem likwidacji spółki cywilnej i podziałem majątku spółki oraz zwrotem wkładów, każdy ze wspólników powinien rozliczyć z podatku dochodowego otrzymane należności, bowiem na wspólnikach spółki ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wspólnicy spółki cywilnej są opodatkowani w stosunku do udziału w dochodzie. Stosownie, bowiem do art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) przychody z udziału w spółce nie będącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. Przy czym, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 tej ustawy).

Zgodnie z tą zasadą dochody z udziału w spółce cywilnej opodatkowuje się osobno u każdego wspólnika w stosunku do jego udziałów. W przypadku rozwiązania spółki cywilnej udział wspólników w zysku odpowiada wartości majątku wspólnego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, przy uwzględnieniu proporcji, w jakiej wspólnicy uczestniczyli w zyskach spółki.

W konsekwencji każdy ze wspólników oblicza odrębnie dochód z udziału w spółce i każdy samodzielnie od tego dochodu oblicza podatek dochodowy.

Podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). W myśl postanowień tego przepisu, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Podkreślić należy, iż wszelkie zwolnienia w prawie podatkowym są wyjątkiem od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania, wobec tego wykładnia przepisów ustanawiających te zwolnienia musi być wykładnią ścisłą, co oznacza, że nie można stosować ani wykładni rozszerzającej, ani też zawężającej.

Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od opodatkowania są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż do 2007r. prowadzona była działalności gospodarcza w Spółce cywilnej, w której wykorzystywano nieruchomość stanowiącą współwłasność osób fizycznych według udziałów po 50%. Wartość wniesionego przez Wnioskodawcę wkładu na dzień wniesienia według udziału 50% stanowiła 125.410 zł.

Po rozwiązaniu Spółki cywilnej do podziału została nieruchomość o wartości 1.100.000 zł. W 2010 r. sąd dokonał zniesienia współwłasności nieruchomości zasądzając:

1. dla Wnioskodawcy

  • kwotę pieniężną w wysokości 150.000 zł,
  • #189; budynku (z gruntem) będącego w stanie surowym o wartości 410.000 zł,

2. dla drugiego wspólnika

  • #189; budynku wraz z gruntem o wartości 680.000 zł.

Zgodnie z art. 212 ust. 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Rzecz, która nie da się podzielić może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana (art. 212 ust. 2 ww. ustawy).

W świetle powołanych przepisów, wkład zwrócony wspólnikowi na mocy orzeczenia sądu w związku z likwidacją Spółki cywilnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? tylko do wysokości, w jakiej został do tej spółki wniesiony.

Natomiast nadwyżka ponad wysokość wniesionego wkładu uzyskana przez wspólnika w związku z likwidacją Spółki cywilnej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Przychód otrzymany w związku ze zwrotem wkładu, ponad wartość zwolnioną od opodatkowania należy zakwalifikować do przychodów z praw majątkowych, o których mowa w przepisach art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do treści tego przepisu źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ? c).

W myśl art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mimo, iż posługują się terminem 'prawa majątkowe', nie definiują tego pojęcia. Wobec tego zasadnym jest przyjąć, iż prawo majątkowe to najogólniej rzecz biorąc prawo podmiotowe pozostające w ścisłym związku z ekonomicznym interesem uprawnionego. Jest to uprawnienie określonego podmiotu, które związane jest z jego majątkiem. Wyliczenie w przepisie art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych praw majątkowych, z których przychody podlegają opodatkowaniu, nie ma charakteru wyczerpującego, o czym świadczy przede wszystkim posłużenie się przez ustawodawcę terminem ?w szczególności'. Skoro zatem katalog przychodów z praw majątkowych ma charakter otwarty, to uprawnionym jest zaliczenie do niego także innych praw majątkowych, literalnie nie wymienionych w tym przepisie.

Reasumując, mając na uwadze powołane przepisy oraz przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, iż przychód uzyskany w związku ze zwrotem wkładu w spółce cywilnej podlega opodatkowaniu niezależnie od tego czy wkład ten zwracany jest w pieniądzu czy też w formie niepieniężnej np. w postaci nieruchomości. Zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych są tylko przychody stanowiące zwrot wkładów wniesionych przez podatnika do spółki cywilnej ? w rozpatrywanej sprawie jest to kwota 125.000 zł.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy zaprezentowane w przedmiotowej sprawie jest nieprawidłowe.

Krańcowo należy wskazać, iż powoływane przez Wnioskodawcę przepisy art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mają zastosowania w sprawie będącej przedmiotem niniejszej interpretacji.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art.54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika